تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی و یکی از بهترین شهرهای ایران برای گردشگری است. به همین دلیل در طول سال مسافران زیادی با خرید بلیط وسایل نقلیه مختلف مانند بلیط هواپیما تبریز راهی این شهر می‌شوند. غذاهای تبریزی یکی از شاخص‌های اصلی شهرت و محبوبیت تبریز در ایران و جهان به‌شمار می‌روند. آشپزهای تبریزی نقش پررنگی در تاریخچه فرهنگ و غذاهای ایرانی ایفا می‌کنند. این غذاها انواع گوناگونی دارند که ویژگی مشترک تمام آن‌ها، بوی مست‌کننده، مزه لذیذ و رنگ‌های درخشان و وسوسه‌انگیز آن‌هاست. اگر شما نیز به تبریز سفر کنید، علاوه بر گویش خوش‌آوای مردم و دیدنی‌های بی‌شمارش، غذاهای سنتی تبریز را نیز از یاد نخواهید برد؛ اما بهترین و مشهورترین این غذاها کدامند؟ در سفر به تبریز کدام غذاهای سنتی این شهر را میل کنیم؟ امروز قصد داریم با سفر به دنیای برخی از خوشمزهترین غذاهای تبریز و ایران، هنر آشپزی ایرانی را تحسین کنیم و زیبایی‌های ترکیب رنگ، رایحه و مزه را لمس کنیم. پس این مطلب را تا انتها دنبال کنید.
کوفته تبریزی | نگین غذاهای تبریزی
مگر می‌شود حرف از غذاهای سنتی تبریزی بزنیم و یاد کوفته تبریزی نیفتیم. کوفته تبریزی جزء غذاهایی است که به دستانی هنرمند نیاز دارد. این دستان مانند مجسمه‌سازان کوفته‌ها را شکل دهند و عطر و طعم آن‌ها را ایجاد کنند. مواد اولیه این غذای لذیذ شامل گوشت چرخ‌کرده، سبزی معطر، پیاز، برنج و لپه کوبیده می‌شوند. در زمان‌های قدیم که گوشت چرخ‌کرده نبود، گوشت را در هاون می‌کوبیدند. امروزه بیشتر مردم گوشت چرخ‌کرده را از بازار تهیه می‌کنند.
داخل کوفته‌ها معمولاً گردو، آلو، زرشک، پیازداغ و تخم‌مرغ درسته می‌گذارند. سس کوفته از رب گوجه‌فرنگی، زعفران و آب درست می‌شود تا کوفته‌ها در آن غلت بخورند. در نهایت ماست، سبزی و ترشی را کنار کوفته‌های خود بگذارید و یکی از بهترین غذاهای محلی تبریز را نوش جان کنید.
خورش هویج | خوش‌مزه‌تر یا خوش‌رنگ‌تر؟!
خورش هویج یا خورش زردک از انواع خورشت تبریزی و یکی از بهترین غذاهای تبریزی به‌شمار می‌رود. این خورش یکی از خوش‌آب‌ورنگ‌ترین غذاهای محلی آذربایجان شرقی است که بیشتر با گوشت پخته می‌شود. البته می‌توان مرغ را جایگزین گوشت کرد.
در سمفونی پخت این غذا هویج‌ها را خلالی کرده و در تابه می‌ریزیم. گوشت یا مرغ را با رب گوجه‌فرنگی تفت می‌دهیم و سپس سراغ چاشنی‌ها، که روح غذا هستند، می‌رویم. آب‌لیمو، زعفران و آلو را به خورش اضافه می‌کنیم تا طعم و عطر ترش و شیرین غذاهای سنتی تبریز را از خورش به دست بیاوریم.
آبگوشت دیزی سنگی | محبوب تمام ایرانی‌ها
آبگوشت دیزی سنگی در تاریخچه غذاهای ایرانی جایگاه درخشانی دارد. این غذای لذیذ و سالم از قدیم‌الایام نزد تمام ایرانیان محبوب بوده است. دیزی سنگی جزء مفیدترین غذاهای تبریزی به‌شمار می‌رود که سرشار از پروتئین است.
آبگوشت تبریزی با گوشت گوسفندی، دنبه، سیب‌زمینی، گوجه، لپه و رب درست می‌شود. البته امروزه در آشپزی تبریزی ها، نخود جای لپه را گرفته است.
دلمه برگ مو | اوج هنر آشپزی تبریزی
دلمه برگ مو یا یارپاق دولماسی غذای مجلسی تبریز محسوب می‌شود. دلمه برگ مو یکی از غذاهای تبریزی است که پختن آن کار هرکسی نیست. آشپزان حرفه‌ای این غذا، به‌قدری آن را ظریف و هنرمندانه درست می‌کنند که حتی نگاه‌کردن به آن لذت‌بخش است. این غذا در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به نام آذربایجان ثبت شده است.
برای درست‌کردن این غذا به لپه، برنج، پیازداغ، گوشت چرخ‌کرده و سبزی‌های معطر نیاز دارید. البته قسمت سخت ماجرا برگ مو است. ابتدا برگ مو به مدت یک دقیقه در آب و نمک می‌جوشانند. سپس یک قاشق سس برنج در هر برگ می‌ریزند. در نهایت برگ‌ها را به شکل لقمه‌ای و گرد می‌پیچند.
کوکوی لوبیاسبز | رنگ‌ولعاب سفره‌های تبریزی
کوکوی لوبیاسبز جزء غذاهای افطاری تبریز و مناسب شام محسوب می‌شود. اگر از انواع کوکو خوشتان می‌آید، پیشنهاد می‌کنیم این غذا را نیز حتماً امتحان کنید. برای پخت این غذا لوبیاسبز، سیب‌زمینی و هویج را به‌صورت نگینی ریز می‌کنند و می‌پزند. پس از اینکه این مخلوط سرد شد، تخم‌مرغ به آن اضافه می‌کنند. سپس زرشک، بکینگ پودر، زردچوبه، گردو ریزشده، پیازداغ، نمک و زعفران در غذا می‌ریزند و آن‌ها را هم می‌زنند. مخلوط نهایی را سرخ می‌کنند و غذا آماده است. در آخر برخی غذای خود را با زرشک تزئین می‌کنند تا مزه ترش نیز بگیرد. کوکوی لوبیاسبز یکی از ساده‌ترین غذاهای تبریزی است که با نان تازه و سوپ داغ، به هر سفره‌ای رنگ‌وبو می‌دهد.
دویماج | فینگرفود غذاهای سنتی تبریز
دویماج یکی از غذاهای تبریزی ساده و خوشمزه است. از آنجایی که این غذا بسیار سبک است، بیشتر به‌عنوان عصرانه و صبحانه یا در مهمانی‌ها سرو می‌شود. دویماج از پنیر محلی، سبزی‌خوردن (شامل جعفری، ترخون، پونه و تره)، کره، گردو و نان خشک تبریزی ساخته شده است.
درست‌کردن این غذا کار بسیار راحتی است. کافی است پس از ریز کردن پنیرها و خردکردن گردوها، سبزی‌های تروتازه را روی آن‌ها پخش کنید. نان تبریزی یا نان لواش خشک را خرد کنید و به آن دوغ اضافه کنید. اکنون کل مخلوط را با هم ترکیب کنید. اگر می‌خواهید در طبخ غذاهای سنتی تبریز حرفه‌ای شوید، دویماج‌های خود را مانند کوفته‌ریزه شکل بدهید. در نهایت هم می‌توانید آن‌ها را با سبزی و گردو تزئین کنید.
آش ماست | پای ثابت غذاهای تبریزی
آش‌ها همواره جزء پرطرفداران غذاهای تبریزی محسوب می‌شوند و آش ماست نیز یکی از خوشمزهترین آش‌های تبریزی‌هاست.
برای پختن این آش نیاز به حبوباتی نظیر نخود، لوبیا و عدس، سیب‌زمینی، پیاز، ماست، کلم‌برگ، سبزی آش، برنج، آب گوشت و هویج دارید.
ماست در آخر و هنگام سرو غذا به آن اضافه می‌شود. جالب است بدانید کافیست به‌جای ماست، در این غذا کشک بریزید و به آن رشته اضافه کنید تا تبدیل به آش کشک شود. تمایز غذاهای سنتی تبریز از غذاهای دیگر، همین جزئیات ریز اما تاثیرگذار آن‌هاست.
آش آب‌غوره | طعم ملس اصالت
تا بحث آش داغ است، بهتر است سراغ یکی دیگر از مشهورترین آش‌های تبریزی نیز برویم. مزه ملس و اعتیادآور آش آب‌غوره می‌تواند هرکسی را عاشق غذاهای تبریزی کند. پس اگر به غذاهای ترش‌مزه علاقه دارید و تابه‌حال، آش آب‌غوره را امتحان نکرده‌اید، حتماً آن را در فهرست برنامه‌های شکم‌گردی خود جای دهید.
مواد اولیه این غذا شامل برنج، بلغور، لوبیا چیتی، جعفری و گوجه‌فرنگی می‌شوند. همچنین از لوبیا چشم‌بلبلی هم می‌توانید در این غذا استفاده کنید. خوشبختانه غذاهای سنتی تبریز بین یکدیگر میان‌بر دارند تا اگر یکی دلتان را زد، بتوانید به‌راحتی غذای دیگری را امتحان کنید. در آش آب‌غوره نیز اگر گوجه‌فرنگی غذا را بیشتر کنید، به آش گوجه‌فرنگی تبدیل خواهد شد که یکی دیگر از محبوب‌ترین غذاهای محلی تبریز است.
آش میوه | مناسب ذائقه ترش
اگر ذائقه ترش دارید، می‌توانید سراغ غذاهای ترش‌مزه فراوان لیست غذاهای آذری بروید. آش میوه یکی از غذاهای تبریزی است که افراد متعددی را دل‌باخته مزه ترش خود کرده است. این غذا در هر محله‌ای به‌سبک خاصی پخته می‌شود. در بیشتر محله‌ها از حبوبات شامل نخود و لوبیا و میوه‌های مختلف نظیر زغال‌اخته، آلوچه، آلو، زردآلود و آلبالو برای پخت آش میوه استفاده می‌شود. علاوه بر این‌ها، پیاز، رب، رشته، هویج، گوجه و کلم‌برگ در این غذا وجود دارد. در نهایت، طعم ملس غذا با سرکه تأمین شده و یکی از لذیذترین غذاهای سنتی تبریز ساخته می‌شود.
آش اوماج | خوشمزه و نوش‌داروی سرماخوردگی
آش‌های تبریزی چنان بی‌نظیر هستند که نمی‌توان از آن‌ها دست کشید. پس به‌عنوان آخرین آش در فهرست غذاهای محلی تبریز سراغ آش اوماج می‌رویم. این آش نه‌تنها خیلی خوشمزه است؛ بلکه به‌شدت مقوی و داروی آنفولانزا و سرماخوردگی به‌شمار می‌رود. برای پختن این آش، آرد را با زردچوبه، نمک و آب ترکیب می‌کنند، تا تبدیل به خمیر شود. سپس این خمیر را ریز یا رنده می‌کنند و صبر می‌کنند تا خشک شود. پس از خمیر سراغ عدس، پیازداغ و آب قلم می‌روند و آن‌ها را با سبزی تروتازه می‌جوشانند. پس از پخته‌شدن عدس‌ها، اوماج را آهسته‌آهسته به آش اضافه می‌کنند. هروقت اوماج‌ها پف کرده و پخته شوند، آش اوماج شما آماده است. البته دقت کنید که آش اوماج مانند بسیاری از غذاهای تبریزی دیگر نیاز به صبر و حوصله دارد. در این غذا نیز باید بالای سر قابلمه ایستاد، تا مطمئن شویم اوماج‌ها به‌هم نمی‌چسبند.
ریزه ماست | پرچم‌دار غذاهای تبریزی
ماست ریزه غذای تبریزی است که به‌نام کوفته ریزه با سس ماست و ریزه ماست نیز شناخته می‌شود. ریزه ماست با دربرداشتن بیشتر قسمت‌های هرم غذایی، یکی از مقوی‌ترین غذاهای تبریزی محسوب می‌شود. برای پخت این غذا باید کوفته‌ها و سس ماست را جداگانه بپزید. سس ماست این غذا از ماست، نعنا، سیر، گشنیز، ریحان، نمک و فلفل درست شده و روح عطرآگین آن محسوب می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم از سبزیجات خشک در این غذا استفاده کنید، تا یکی از لذیذترین غذاهای محلی تبریز را بچشید.
قارنی یاریخ | هم مجلسی و هم خودمانی
بادمجان شکم‌پر یا قارنی یاریخ در بین خوراک‌های تبریزی جایگاه خاصی دارد. برگ برنده این غذا، سس آن است که با آن بادمجان‌ها را پر می‌کنند. سس قارنی یاریخ از پیازداغ، گوجه‌فرنگی، جعفری، سیر، گوشت چرخ‌کرده، و رب گوجه‌فرنگی تشکیل شده است. پیش از هر چیز بادمجان‌ها را از وسط نصف کرده و سرخ می‌کنند. سپس هرکدام از این بادمجان‌ها را با سس پر می‌کنند. این مخلوط را حدود نیم ساعت روی شعله ملایم حرارت می‌دهند تا مزه‌ها به هم بخورند و عطر و طعم جادویی غذا ایجاد شود.
جَغوربَغور | الماس کمیاب غذاهای تبریزی
خورش گوشت، جربز و جیزبیز، همگی نام‌های متفاوت یکی از محبوب‌ترین غذاهای تبریزی به‌نام جغوربغور هستند. این غذا شباهت بسیاری با واویشکای رشتی دارد. البته احتمالاً هر دوی این غذاها با الهام از غذاهای روسی ابداع شده‌اند. جغوربغور از ترکیب جگر گوسفند با جگر سفید چرخ‌کرده درست می‌شود. این ترکیب را با پیاز سرخ و به آن جگر، گوجه ریزشده و ادویه‌های خوش‌رنگ اضافه می‌کنند، تا غذا آماده سرو شود.
اگر می‌خواهید این غذا را خودتان بپزید، هنگام ذبح گوسفند باید از کسی که گوسفندتان را دباغی می‌کند بخواهید روده سفید گوسفند را نگه دارد. جغوربغور یکی از کمیاب‌ترین غذاهای محلی تبریز است که بسیار خوشمزه و مقوی است. همچنین این غذا تا حدودی نادر است. پس اگر جایی موقعیت خوردن آن را داشتید، فرصت را از دست ندهید.
کباب بناب | کم‌نظیر و کمترشناخته‌شده با طبخی مخصوص
کباب خانواده‌ای از غذاهاست که تقریباً همه ایرانیان آن‌ها را دوست دارند. کباب مشهور غذاهای تبریزی، بناب نام دارد. این غذا علاوه بر محبوبیت فراوان خودش، باعث محبوبیت شهر بناب نیز شده است. این غذا تاریخچه گسترده‌ای دارد و در دوران قاجار، در دربار سلطنتی سرو می‌شده است. گفته می‌شود شیوه امروزی طبخ این غذا، پیش از سال ۱۳۰۰ شمسی توسط صمد آشپزباشی ابداع شده است. ازاین‌رو، می‌توان مرحوم صمد آشپزباشی را سازنده اصلی این غذای سنتی دانست. این کباب ممتاز از گوشت تازه گوسفندی و پیاز رنده‌شده، به‌همراه فلفل و نمک درست می‌شود. هرچند در بیشتر ایران کباب را با برنج می‌خورند؛ اما تبریزی‌ها کباب بناب را با نان می‌خورند. پس پیشنهاد می‌کنیم شما هم این کباب را با نان نوش جان کنید.
سوتی پلو | سوگلی غذاهای تبریزی
غذاهای تبریزی مانند بقیه غذاهای ایرانی، انواع گوناگون پلو را در خود جای داده‌اند. یکی از این پلوهای خوشمزه تبریزی، سوتی پلو نام دارد. سوتی پلو همچنین یکی از غذاهای پرطرفدار اردبیل است. مواد اولیه این غذا شیر، برنج، کره، زعفران و نمک هستند که آن‌ها را با هم دم می‌کنند. تبریزی‌ها معمولاً همراه با این برنج، ماهی سرخ‌کرده، کشمش، آلو و مغزهای گوناگون میل می‌کنند. البته اگر شما به ماهی علاقه ندارید، می‌توانید مرغ یا گوشت به‌جای آن بخورید.
در این مطلب با ره بال آسمان همراه شدید تا یکی از بهترین مقصدهای شکم‌گردی ایران، یعنی تبریز را کشف کنیم و در صورت نیاز سراغ خرید بلیط قطار تبریز یا بلیط اتوبوس تبریز بروید. بی‌شک دنیای غذاهای سنتی تبریز بیش از این‌ها حرف برای گفتن دارد. شما چه غذاهای لذیذ دیگری از شهر زیبای تبریز می‌شناسید؟ آیا این غذاها را تابه‌حال امتحان کرده‌اید؟ یادتان نرود اطلاعات و خاطرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
تبریزی‌ها آش اوماج را برای درمان سرماخوردگی می‌پزند.
این غذا توسط مرحوم صمد آشپزباشی ابداع شده است.
قیقاناخ خاگینه مخصوص تبریزی‌هاست که با هل، گردو و زعفران درست می‌شود.
اگر گوجه‌فرنگی در آش آب‌غوره را بیشتر کنیم، تبدیل به آش گوجه خواهد شد.
یپراخ دولماسی.