شاید برایتان جالب باشد که چرا خرید از ترکیه اینقدر برای گردشگران جذابیت دارد. یکی از علت‌های این جذابیت تکس فری است. تکس فری چیست؟ این سؤال را در ادامه پاسخ می‌دهیم. نکته مهم اینکه تکس فری در اکثر کشورهای خارجی وجود دارد. اصلاً کلمه رایگان با دل آدم بازی می‌کند. برای اینکه بهتر با این مفهوم آشنا شوید، همراه ما باشید.
تکس فری چیست؟
تکس فری (Tax Free) امتیازی است که بعضی کشورها برای گردشگران در نظر گرفته‌اند و به معنای معاف از مالیات است. همه می‌دانیم که یکی از بخش‌های بسیار دلچسب سفر خریدکردن است. در تمام کشورها قسمتی از نرخ کالا مربوط به مالیات است و سیستم مالیاتی بسیاری از کشورها به شکلی تنظیم شده که برای خرید گردشگران مالیات در نظر گرفته نمی‌شود. کشورهایی که تکس فری دارند فقط قیمت اصلی کالا را از گردشگران دریافت می‌کنند. این سیاست باعث فروش بیشتر مغازه‌ها شده است. هرچند مالیات هر جنس اندک است؛ اما مالیات‌های قطره قطره مانند سیل به جیب گردشگر می‌زند. البته خریدار حین خرید، مالیات را پرداخت می‌کند، هنگام خروج از کشور است که این پول دوباره به جیبش باز می‌گردد.
تکس فری چه کاربردی دارد؟
قبل از اینکه تکس فری پا به قوانین بگذارد، گردشگران به علل مختلفی مانند مالیات زیاد یا قیمت زیاد کالا از خرید صرف نظر می‌کردند. این موضوع کمک چندانی به صنعت تورسیم کشورها و ارزآوری برای کشورها نمی‌کرد؛ پس برای تشویق مسافران و گردشگران خارجی به خرید، قانون تکس فری تصویب شد. در سیستم اقتصادی معاف از مالیات، پرداخت مالیات برای گردشگران به صفر رسیده است. کشورهایی که قانون معافیت از مالیات را دارند، وجود این قانون را با گذاشتن تابلوها یا برچسب‌هایی اعلام می‌کنند؛ پس هنگام ورود به فروشگاه‌ها به دنبال چنین نشانه‌هایی باشید.
چه کشورهایی تکس فری دارند؟
سؤال مهم اینکه از کجا متوجه شویم کشور مقصد ما قانون تکس فری دارد؟ برای اینکه بدانید کشور مقصد، شما را از مالیات معاف می‌کند یا نه باید کمی پرس‌وجو کنید. وب سایت رسمی کشور مد نظر شما و سفارتخانه آن کشور منابع قابل اعتمادی برای دریافت اطلاعات هستند. زمان ورود به فروشگاه‌ها به بالای در ورود و نزدیک صندوق دقت کنید تا بدانید که این فروشگاه به جیبتان کمک می‌کند یا نه.
در امسال (آذر ۱۴۰۲) کشورهای ترکیه، آرژانتین، ارمنستان، استرالیا، اتریش، آذربایجان، بلژیک، بلغارستان، کلمبیا، کرواسی، قبرس، جمهوری چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایسلند، اندونزی، ایرلند، ایتالیا، ژاپن، کره، لتونی و امارات از قانون تکس فری پیروی می‌کنند.
نکته مهم: فراموش نکنید برای اینکه قانون نپرداختن مالیات برای شما حساب شود باید حداقل خرید را رعایت کنید؛ مثلاً در کشور ترکیه تکس فری شامل خریدهای بیشتر از 100 لیر است.
قوانین تکس فری چیست؟
قانون معاف از مالیات قانونی کلی است که در هر کشور با کمی تغییر اجرا می‌شود. مسافران ساکن در کشوری خارج از اتحادیه اروپا می‌توانند از مغازه‌ها و فرودگاه‌های کشورهای عضو اتحادیه اروپا بدون مالیات خرید کنند. به این صورت که گردشگر در مغازه مالیات را پرداخت می‌کند و هنگام خروج از اتحادیه اروپا مبلغ اضافی پرداختی خود را پس می‌گیرد. فراموش نکنید که این قانون در صورتی اجرا می‌شود که مسافر ساکن کشوری خارج از اتحادیه اروپا باشد.
نکات خیلی مهم:
- اجناس خریداری شده نباید تجاری باشند؛ یعنی اجناسی که گردشگر خریداری کرده است باید برای مصرف شخصی باشد.
- مدت اقامت یا حضور گردشگر در کشورهای اروپایی نباید بیشتر از 6 ماه باشد.
- مسافر باید رسید خرید را نگهداری کند و در گمرک به مسئول مربوط نشان دهد.
- از تاریخ فاکتور خرید شما نباید بیشتر از 3 ماه گذشته باشد.
- بعد از دریافت مهر گمرک مبلغ اضافه را دریافت می‌کند.
چگونه و کجا تکس فری خود را دریافت کنیم؟
حالا ما می‌دانیم کجا برویم که قانون Tax Free داشته باشد؛ اما فروشندگان از کجا بدانند که ما گردشگر هستیم؟ خریدار هنگام خرید فرمی دریافت می‌کند که باید آن را با دقت هرچه تمام کامل کند. در این فرم گردشگر باید اطلاعات هویتی و شماره پاسپورت را وارد کند. این فرم در 3 نسخه تنظیم می‌شود و در اختیار مسافر قرار می‌گیرد؛ هنگام خروج از کشور باید این فرم 3برگی را در اختیار گمرک قرار دهد. در گمرک بخشی به نام Tax Free وجود دارد که محل دریافت این فرم است.
زمانی که اجناس خریداری‌شده ارزشمند باشد یا اجناس بسیاری خریداری شده باشد، مأمور ارزیاب گمرک باید اجناس را بررسی کند. بعد از تأیید خرید، مهر مخصوص در فرم 3 برگی درج می‌شود. گمرک یکی از برگه‌ها را نگه می‌دارد و باقی را به مسافر تحویل می‌دهد.
نکته خیلی‌خیلی مهم اینکه قبل از تحویل بار باید به قسمت تکس فری مراجعه شود؛ بنابراین بهتر است حدوداً 5 ساعت قبل از پرواز به فرودگاه بروید تا کارهای لازم را انجام بدهید.
در مرحله بعد باید از قسمت کنترل پاسپورت عبور کنید و دوباره به قسمت تکس فری مراجعه کنید. مراحل تقریباً شبیه به کارهای بانکی است؛ با ارائه رسید یعنی همان 2 برگ باقی‌مانده که مأمور اول مهر کرده بود، می‌توانید مبلغ را دریافت کنید. این پول به حساب ارزی واریز می‌شود؛ پس بهتر است قبل از همه این کارها یک شماره کارت ارزی داشته باشید، حالا یا مال خودتان یا دوست و آشنا یا صرافی معتمد!
شرایط تکس فری در ترکیه چیست؟
اهالی ایران ترجیح می‌دهند برای سفر و البته خرید به ترکیه و امارات سفر کنند علت هم مشخص است. این کشورها از ارزان ترین سفرهای خارج از کشور برای ایرانیان به حساب می‌آید؛ ما هم برای راحتی کار مسافران آینده این دو کشور شرایط تکس فری ترکیه را به‌تفضیل توضیح می‌دهیم. قبل از اینکه شروع کنیم بهتر است با مالیات اجناس ترکیه آشنا شوید؛ مالیات بر ارزش افزوده در ترکیه بین 4 تا 18درصد متغییر است؛ پس به هیچ وجه تکس فری را از دست ندهید. اولین نکته توجه به قوانین تکس فری ترکیه است. برای اینکه شرایط معاف از مالیات شامل حال شما شود نباید بیشتر از 3 ماه از اقامت شما در ترکیه گذشته باشد. نکته دوم این است که نباید در ترکیه اقامت دائم داشته باشید.
برای اینکه خرید بدون مالیات داشته باشید باید به مغازه‌هایی که اعلام شده مراجعه کنید. برخی اوت لت های استانبول مثل اله اوت له یا مراکز خریدی مثل آتاکوی پلاس، سیتی شاپینگ مال، آک آسیا و چند فروشگاه در فرودگاه های استانبول از مراکز خرید Tasx Free ترکیه هستند.
مرحله بعد مربوط به فرودگاه است؛ تقریباً ۵ ساعت قبل از پرواز به فرودگاه بروید که همه کارها را انجام دهید. در ترکیه همه خریدها بررسی می‌شوند؛ برای همین بهتر است خریدها را جدا از بار قرار دهید.
نکته: تا قبل از شیوع کرونا هزینه تکس فری نقدی و در قالب لیر به مسافر داده می‌شد که البته مبلغ کمی بود؛ اما از کرونا به بعد تمامی مبالغ به‌صورت حواله ارزی به مسافر ارائه می‌شود. دریافت این حواله کمی زمانبر است. بهتر است برای زنده‌کردن پولتان اولاً حساب ارزی داشته باشید و ثانیاً حوصله به خرج دهید؛ چراکه کارهای اداری اعصاب فولادین می‌خواهد.
شرایط تکس فری در دبی چیست؟
قوانین خرید معاف از مالیات در دبی کمی متفاوت است. در دبی مالیات بر ارزش افزوده 5درصد است. با این حال کمتر کسی تکس فری دبی را از دست می‌دهد. اختلاف واحد پول امارات با ریال ایران به اندازه‌ای است که همه به دنبال کمی ارزانی هستند. تکس فری دبی شامل چه چیزهایی نمی‌شود؟ این سؤال خیلی مهم است. دبی سرزمینی پر از خدمات متنوع است از ماشین‌های لوکس گرفته تا تفریحات متعدد. به همین علت قانون معاف از مالیات شامل خدماتی که دریافت کرده‌اید یا اجناسی که نمی‌توانید از دبی خارج کنید، نمی‌شود.
نکات مهم:
- اگر 90 روز از خریدتان بگذرد دیگر نمی‌توانید از این قانون استفاده کنید.
- حداقل خرید شما از فروشگاه باید 250 درهم باشد؛ اگر کمتر بخرید، مالیات پرداخت می‌کنید.
- سقف مالیاتی که می‌توانید در یک سال پرداخت نکنید، 7هزار درهم است.
- فراموش نکنید در دبی تکس فری برای افراد بیشتر از 18 سال است.
- در فرودگاه همه خریدها چک می‌شوند؛ پس خریدها را جدا از وسایلتان قرار دهید.
توجه به چه نکاتی برای استفاده از تکس فری مهم است؟
- هنگام خرید حتماً از فروشگاه درخواست فرم Tax Free داشته باشید؛ بدون این فرم نمی‌توانید از مالیات فرار کنید؛
- گفتیم که برای اطلاع از جزئیات تکس فری هر کشور به سایت رسمی آن کشور مراجعه کنید که متأسفانه بعضی از نکات در سایت درج نشده‌اند؛ مثلاً قوانین مربوط به سفر اول. مرسوم است که در سفرهای اول و دوم مقدار معافی از مالیات بیشتر از سفرهای بعدی باشد؛ با این حال بعضی کشورها این قانون را ندارند. برای اطلاع بیشتر باید در فرودگاه از قسمت تکس فری پرس و جو کنید؛
- برای راحتی کارهای اداری بهتر است تمام خریدها با پاسپورت یک نفر انجام شود؛ البته اگر خریدهایتان سقف مجاز را رد نکرده است؛
- مبلغ نهایی به صورت وجه نقدی یا واریز به حساب بین‌المللی انجام می‌شود؛ از آنجایی که اکثر ایرانی‌ها حساب بین‌المللی ندارند، حتماً درخواست وجه نقد کنید.
این هم داستان شیرین فرار قانونی از مالیات. واقعاً خوب است که قبل از خروج کشور به آدم پول بدهند؛ حسش تا اینجا هم آمد. ره بال آسمان نکاتی که حتماً باید درباره تکس فری می‌دانستید را نوشت؛ احتمالاً اگر نکته مهمی جا مانده به ما یادآوری کنید. اگر تجربه تکس فری دارید، حتماً آن را برای ما و مخاطبان بنویسید تا همه استفاده کنیم. در آخر و مانند همیشه از همراهی شما قدردانیم.