شاید شما هم این ترانه از یکی از شعرای معاصر را شنیده باشید که از زبان مردابی، میل به دریاشدن را تعریف می‌کند. خب! استعاره زیبایی است؛ اما باید بدانید که همه مرداب‌ها هم آرزوی دریاشدن و رسیدن به آب‌های آزاد را ندارند. مثلاً مرداب هسل آن‌قدر زیباست که بعید می‌دانیم اگر زبان دربیاورد، شکایتی از وضع‌واوضاعش داشته باشد. هر چقدر ایران زیبا و دیدنی‌هایش را بهتر بشناسید، فرصت‌های گردشگری ناب‌تری هم برایتان فراهم می‌شود. پس با ما همراه باشید تا از مرداب هسل بگوییم.
مرداب هسل کجاست؟
دقت کرده‌اید که هر چقدر از دیدنی‌ها و جاذبه‌های گردشگری مازندران می‌گوییم، باز هم کم است؟ هسل هم یکی از نقاط زیبای این استان در روستای طلاجو در شهرستان چالوس است. وقتی از مرداب صحبت می‌شود، اصولاً تصویر جذابی در ذهن به وجود نمی‌آید؛ اما ماجرای هسل کاملاً متفاوت است. چون با مردابی طرف هستیم که در دل جنگلی زیبا قرار دارد و در هر فصلی، پوششی رنگی از جلبک‌ها آن را رویایی می‌کنند.
مرداب هسل در جنگل‌های مشعل واقع شده است. البته این جنگل‌ها به مشل، فین یا محمدآباد هم معروفند. قبل از رفتن به سمت مرداب باید نشانی دقیق مسیر را از افراد محلی بپرسید. درغیر این صورت، شاید در پیداکردن راه کمی گیج شوید.
هسل که در مازندرانی به معنای آبگیر فصلی است، با درختان بلوط، ممرُز و انجیلی احاطه شده و تصویری رویایی از طبیعتی بکر را مقابل چشم‌ها نمایان می‌کند. روی سطح آب این مرداب با جلبک‌ها پوشیده شده و اگر دقت کنید، لاک‌پشت‌ها و وزغ‌هایی را هم می‌بینید که در کمال آرامش مشغول به زندگی در گوشه‌و‌کنار آن هستند.
هسل بی‌اغراق شبیه یک تابلوی نقاشی است. اگر یادتان باشد، در دهه‌های گذشته، تلویزیون برنامه‌ای نشان می‌داد با عنوان «لذت نقاشی». نقاشی به نام «باب راس» هم در آن به آموزش نقاشی و کشیدن تابلوهایی از طبیعت مشغول بود. بازدید از مرداب هسل مانند واردشدن به یکی از تابلوهای باب راس فقید است. اگر اهل عکاسی هم باشید، مرداب هسل در تمام فصل‌ها برایتان سوژه‌ای ناب خواهد بود.
چه منظره‌هایی در هسل انتظارتان را می‌کشند؟
همان‌طور که گفته شد، دور و اطراف مرداب هسل پُر است از درختان زیبای جنگلی. در میان جنگلی سبز با مردابی روبه‌رو می‌شوید که در فصل‌های پرباران، آب بیشتری هم نسبت به فصل‌های دیگر دارد. فرقی نمی‌کند که در چه فصلی به هسل سر می‌زنید؛ در هر حال، جلوه‌هایی از زیبایی در هر زمان در آن پدیدار می‌شود.
بهار و تابستان که پادشاه طبیعت‌گردی هستند، روی سطح مرداب با جلبک‌هایی پوشیده می‌شود که نما و رنگی صورتی و سبز به هسل می‌دهند. در پاییز و زمستان (البته بیشتر در پاییز) هم که، مرداب به رنگ ترکیبی از نارنجی، قرمز و زرد درمی‌آید.
دسترسی به مرداب هسل کار سختی نیست. در جنوب این مرداب، جاده‌ای وجود دارد که راه رسیدن به این مکان را برای عموم ساده می‌کند. هر چند که دسترسی ساده به مکان‌های طبیعی برای اهالی گردش و طبیعت‌گردی خوشایند است و خبر خوبی محسوب می‌شود؛ اما متأسفانه اشکالاتی هم در این رابطه وجود دارد.
زمانی که دسترسی به دیدنی‌های طبیعت آسان و ساده می‌شود، حجم بازدیدها از آن هم بالاتر می‌رود. نتیجه این بازدیدهای زیاد می‌تواند به ضرر آن مکان دیدنی تمام شود. در چه صورت؟ در صورتی که بازدیدکنندگان به نظافت و حفظ آن مکان اهمیت ندهند. پس اگر شما هم فردی طبیعت‌دوست هستید، همیشه رعایت نظافت و حفاظت از طبیعت را به‌خاطر داشته باشید و این موضوع را به دیگران هم توصیه کنید.
حداقل کاری که در حق طبیعت می‌توان انجام داد، به همراه‌داشتن کیسه‌های زباله برای جمع‌آوری زباله‌هایی است که در گردش تولید می‌کنید. نشکستن شاخه درختان و مهربانی با گیاهان و حیوانات هم که دیگر جای خود دارد. راستی تا یادمان نرفته، بهتر است بگوییم که به جز وزغ و لاک‌پشت، زالو و حیوانات دیگری نظیر آهو هم در حوالی مرداب هسل وجود دارند.
گشت‌وگذار در مرداب هسل چگونه است؟
اگر اهل چادرزدن در طبیعت هستید، حتما می‌دانید که برای رفتن به مرداب هسل باید چه وسایلی با خودتان ببرید؛ چادر، کیسه خواب، لباس‌های مناسب، تجهیزات لازم برای آماده‌کردن خردوخوراک و البته کفش‌های مناسب برای جنگل‌گردی. یادتان باشد که بیشتر نقاط شمال، از نظر بارش غافل‌گیرکننده هستند. یعنی شاید اصلا به نظر نیاید که چند دقیقه بعد از تجربه هوایی آفتابی با آسمانی درخشان، ابرهایی با دل پُر بر سرتان ببارند.
پس همیشه لباس و وسایل لازم برای مواقع بارانی هم با خودتان به همراه داشته باشید. این را هم یادتان باشد که اگر تابستان به مرداب هسل سر بزنید، هوا دَم و رطوبت خواهد داشت. اگر از این شرایط خوشتان نمی‌آید، باید در ماه‌های اردیبهشت یا اوایل خرداد راهی مرداب شوید. در این ماه‌ها، هوای هسل بسیار لطیف است و خبری از دم و شرجی‌بودن در آن نیست.
البته پاییز و زمستان هم هوای اطراف مرداب آزادتر و بدون دم است ولی دیگر خبری از سبزی و خرمی بهار و تابستان در آن نیست. اگر معتقدید که پاییز پادشاه و سرور فصل‌هاست، ماجرا فرق می‌کند. با سر زدن به این مرداب در پاییز هم، صحنه‌های زیبا و دندان‌گیری نصیب چشمانتان خواهد شد. سایه نارنجی برگ‌های پاییزی در جنگل، جلبک‌های رنگی روی سطح مرداب و… فضا را شاعرانه خواهد کرد.
راه رسیدن به مرداب هسل چیست؟
آدرس: استان مازندران، 10 کیلومتری جنوب غربی شهر چالوس، جنگل مشل موزی
برای رسیدن به مرداب هسل باید به ۱۰ کیلومتری شهر چالوس بروید. یعنی نزدیک روستایی موسوم به سینوا. این روستا در کنار مرزن‌آباد قرار دارد. هسل در جوار روستایی به نام طلاجو واقع شده است. پس اگر راهی این مکان دیدنی می‌شوید، امکان خریدکردن برای گردشتان از مغازه‌های روستای طلاجو هم وجود دارد.
همان‌طور که قبل‌تر هم گفته شد، دسترسی به مرداب هسل سخت نیست. اگر بخواهیم از دیدنی‌های حوالی آن هم بگوییم، باید به آبشار شرشر در نزدیکی‌های هسل اشاره کنیم. البته مرزن‌آباد، چالوس و روستاهای اطراف‌شان سراسر زیبایی هستند. با کمی گشت‌وگذار خودتان هم شاهد نقاط دیدنی بسیاری خواهید بود.
تا به‌حال تجربه دیدن یک مرداب از نزدیک را داشته‌اید؟ مرداب هسل چطور؟ آن را از نزدیک دیده‌اید؟ ترجیح می‌دهید در چه فصلی راهی مرداب هسل شوید؟ اگر سفری داشته‌اید که در آن با طبیعت هم‌نشین شده‌اید و خاطره شیرینش برایتان ماندگار است، خوشحال می‌شویم که از تجربه ناب‌تان بیشتر بدانیم.
مرداب هسل واقعا زیباست . من در پاییز به این مرداب رفتم و خیلی قشنگ بود.