حتماً اسم کافه نادری برایتان آشناست و می‌دانید از قدیمی ترین کافه های تهران است. در ایران و طهران قدیم، همه اهل کافه گردی نبودند؛ مگر ادیب و مشاهیر می‌شدند یا عاشق و دلباخته. احتمالاً تا چند سال پیش هم فقط اسم این کافه به گوشتان خورده بود و از نادری بودنش حدس می‌زدید در خیابانی به همین نام قرار گرفته است. اما با ساخت نمایش «ترانه‌های قدیمی» محمد رحمانیان، نماهنگ «قدیم» فرامرز اصلانی و سریال «شهرزاد» حسن فتحی این کافه هرروز بیشتر از قبل معروف شد.
کافه نادری در اولین سال های تأسیس
در اوایل سده جدید بود که یک ارمنی به نام خاچیک مادیکیانس اولین شیرینی پزی را در خیابان نادری (جمهوری امروز) تهران روبه‌روی سفارت بریتانیا تأسیس کرد. خاچیک بعد از مدتی رستوران نادری را هم به شیرینی پزی اش اضافه کرد. او در رستوران خود انواع غذاهای فرنگی مانند بیفتک، بیف استراگانف و شاتو بریان را در منوی خود داشت و همین موضوع باعث شد اولین بارقه‌های محبوبیتش زده شود. یک سال از شروع فعالیت خاجچیک ارمنی در ایران نگذشته بود که کافه و هتل نادری را هم به مجموعه خود اضافه کرد. هتل در دو طبقه بالای شیرینی پزی واقع شد که دومین هتل تهران محسوب می‌شد. نوشیدنی هایی مانند قهوه ترک، قهوه فرانسه و کافه گلاسه در منوی کافه نادری گویا انقلابی در ایران به پا کرد. جالب است بدانید هنوز هم بعد از گذشت یک قرن می‌گویند عطر و بوی قهوه های نادری معروف است.
ساختمان کافه ایده گرفته از معماری آلمانی بود؛ سالن پذیرایی ارتفاع زیادی داشت، تمام میز و صندلی‌ها از چوب لهستانی ساخته شده بودند و چراغ‌های روی دیوار با یک نخ آویزشده از آن روشن و خاموش می‌شدند. جالب اینجاست که باید بگوییم کافه نادری همان ظاهر خود را بعد از این همه سال حفظ کرده است. انگار ساعت زمان در ورودی آن روی سال 1307 هجری شمسی استپ شده؛ چراکه همه چیز مثل همان روز اولش هست حتی آن رومیزی‌های سفید و قرمزش. این کافه در آن زمان حتماً پاتوق تمام مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌های تهرانی اهل دل بوده؛ احتمالاً هنوز هم وقت‌هایی را خالی می‌کنند تا بروند در همان پاتوق همیشگی‌شان و تکیه زنند بر همان صندلی همیشگی‌شان و سفارش دهند همان سفارش همیشگی‌شان را. امیدواریم ما هم بعد از گذشت 3 – 4 دهه از زندگیمان یک پاتوق همیشگی مان را داشته باشیم. اما چرا یک کافه رستوران تا این حد معروف شد؟
داستان ماندگاری کافه نادری
کافه نادری کارش را برنامه‌ریزی‌شده و اصولی شروع کرد و از همان ابتدا برای هر بخش از فعالیتش یک «اولین»، «جدیدترین» و «خوشمزه ترین» را در ذهن مشتریانش ثبت کرد. اما معروف شدنش به همین اولین بودن‌هایش ختم نشد؛ خاچیک شد میزبان مشاهیر و ادیبان و شاعران دورانش. هدایت‌ها آمدند؛ جلال‌ها رفتند؛ سیمین‌ها نوشتند؛ نیماها و شاملوها خواندند. فرهادها آمدند و شهرزادها دل بستند؛ این شد که کافه و رستوران نادری برای مردم محبوب شد و از طرفی عادت کافه نشینی و کافه گردی نیز همچون اروپائیان، بین مردم تهران باب شد.
شاید حفظ همان ظاهر نوستالژیک کافه و رستوران، غذاها و نوشیدنی‌های متنوعش، گارسون‌های مُسنِ ارمنیِ مهربان از دلایل محبوبیتش طی این سال‌ها بوده است. البته حمایت رسانه‌ای را هم نمی‌شود نادیده گرفت؛ چراکه کافه نادری بعد از سریال شهرزاد شد پاتوق گپ‌وگفت‌های عاشقانه.
نادری امروز
امروز خیابان جمهوری یا همان نادری دیروز در مرکز شهر تهران قرارگرفته؛ ظاهری معمولی دارد و شاید خیلی وسط شلوغی‌های تهران جلب نظر نکند؛ باید پاتوقتان باشد که چشم‌بسته به آنجا بروید. اگر هم برای اولین بار است که می‌خواهید قدم بر دل تاریخ بگذارید کافی است خود را به خیابان جمهوری برسانید. در آن راسته خیابان از هر کاسبی که نشان از کافه نادری بگیرید دقیق راهنمایی‌تان می‌کند.
کافه و رستوران نادری همان ظاهر (حدود) 100 سال پیش خود را حفظ کرده و شاید این ظاهر قدیمی باب میل خیلی‌ها نباشد؛ اما ممکن است نوشیدن یک فنجان قهوه نظر کافه گردهای مدرن‌پسند را تغییر دهد. نشستن روی صندلی‌هایی که روزگارانی آدم‌های معروفی به آن‌ها تکیه می‌زده‌اند باید حس خوبی به آدم بدهد؛ البته اگر یک میز و صندلی تمیز و سالم گیرتان بیاید. در حین اینکه روی آن صندلی لهستانی 100 ساله نشسته‌اید و منتظر هستید قهوه‌تان برسد، می‌توانید خاطرات کافه نادری را با عکس‌های قاب گرفته روی دیوار و فنجان‌های قدیمی و گاهی لب‌پَر شده‌اش مرور کند. خاطراتی که احتمالاً مخاطبان خاص در میزی کنار پنجره با چشم‌اندازی به یک باغچه بزرگ و باصفا رقم زده‌اند و از آینده‌ای حرف می‌زدند که حال شده گذشته ما. باید این حقیقت را با شما در میان بگذاریم که شاید انتخاب میزی در کنار پنجره در این روزها هوشمندانه نباشد. چراکه در حال حاضر صفایی در آن باغچه قدیمی دیده نمی‌شود و بیشتر از اینکه چشم‌نواز باشد دلگیر و کسل کننده است.
ارزش دیدن دارد؟ چرا؟
کافه رستوران نادری مثال یک بنای تاریخی در دوران معاصر شده؛ نه به‌خاطر معماری بی‌نظیر و منوی منحصربه‌فرد باکیفیتش؛ به این دلیل که جزو اولین کافه های تهران و ایران بوده، به این دلیل که پاتوق پدربزرگ‌ها و مادربزرگهایمان بوده، به این دلیل که دنبال سرک کشیدن به دوران قبل از حیات خود هستیم و… . به همین خاطر احتمالاً اسم آن به فهرست جاهای تفریحی تهران و «100 جای دیدنی ایران که قبل از مرگ باید ببینید» اضافه شده است. با این اوصاف ارزش یک بار دیدن را دارد. اما اگر به‌دنبال کنج آرامی می‌گردید که یک فنجان قهوه باکیفیت و یک تکه کیک شکلاتی لذیذ نوش جان کنید و خاطره‌ای از همان خاطره‌های صادق هدایت و شاملو برای خود بسازید یا می‌خواهید مخاطب خاص خود را به کافه گردی دعوت کنید، پیشنهاد می‌کنیم سراغ کافه های دیگر شهر را بگیرید. چراکه اینجا دیگر خبری از سکوت، آرامش، تمیزی، چشم‌انداز باصفا و غذاهای باکیفیت نیست.
با این حال اگر تصمیمتان به رفتن شد، آدرس کافه نادری خیابان جمهوری، بین سی تیر و چهار راه استامبول، پلاک 524 و 520 است. منتظر نظراتتان هستیم که با ما و همراهان ره بال آسمان در میان بگذارید تا ما هم بدانیم کافه و رستوران نادری ارزش دیدن دارد یا نه!
مدیریت ضعیف و نرسیدن به این کافه تاریخی متاسفانه از زیبایی کافه نادری کم کرده کاش بیشتر بهش رسیدگی بشه