غار و چشمه وقت و ساعت دورود از پدیده‌های طبیعی اسرار‌آمیز و کمترشناختهشده کوه پریز در نزدیکی شهرستان دورود در استان لرستان است. این چشمه به‌دلیل جریان متناوب خاصی که دارد، صحنه‌ای به‌یادماندنی از جوش‌وخروش رقصان آب ایجاد می‌کند. بازدید از این چشمه سفری مملوء از هیجان، سرگرمی و شادی است که یادآوری خاطرات خوش آن همواره شما را سرمست خواهد کرد. از خود چشمه که بگذریم، شهرستان دورود چشم ما را می‌رباید. طبیعت کم‌نظیر این شهرستان آن را به «پایتخت طبیعت ایران» مشهور کرده است. شاید شما هم هیجان فراوانی برای سفر به این شهرستان و چشمه جادویی‌اش داشته باشید؛ اما پیش از هرچیز بهتر است بیشتر با این چشمه آشنا شوید؛ زیروبمش را بشناسید و رازهای پنهانش را کشف کنید تا سفر لذت‌بخش‌تری را تجربه کنید. برای آشنایی بیشتر با این چشمه این مطلب را تا انتها دنبال کنید.
چشمه وقت و ساعت کجاست؟
در جنوب شهرستان دورود در استان لرستان روستایی به نام چشمه ده کولیان قرار دارد. در نزدیکی این روستا نیز کوهی به ارتفاع ۳۰۵۰ متر واقع شده است که در دل آن غاری وجود دارد. این غار همان جایی است که پدیده شگفت‌انگیز چشمه وقت و ساعت در آن می‌جوشد.
علت نام‌گذاری چشمه وقت و ساعت دورود | نامی متناسب با عملکرد اسرار‌آمیز چشمه
چیزی که چشمه جوشان در کوه پریز استان لرستان را در مقابل دیگر چشمه های ایران متمایز و منحصر‌به‌فرد می‌کند، جریان تناوبی عجیب و خاص آن است. نام‌گذاری این چشمه نیز بر این اساس انجام شده است؛ اما منظور از «جریان تناوبی عجیب و خاص» چیست؟ به بیان ساده مقدار آبی که از این چشمه حیرت‌انگیز می‌جوشد، در زمان‌های معینی کم و زیاد می‌شود. به‌طور مثال در فصل بهار مقدار آبی که از این چشمه می‌جوشد هر سی دقیقه یک‌بار حدوداً ۴برابر می‌شود؛ تا جایی که حوضچه پایین آبشاری که در امتداد چشمه قرار دارد پر شده و سرریز شود و در ادامه مساحت وسیعی از کف غار را آب فرا‌گیرد.
ریزش جریان پر‌شدت آب از آبشار به مدت ۷ دقیقه ادامه دارد و پس از آن تناوب جریان آب چشمه به حالت اولیه بر‌می‌گردد و کل این فرآیند به‌طور عجیبی کاملاً دقیق تکرار می‌شود. زمان‌بندی این فرآیند در فصول مختلف سال متفاوت بوده و فاصله سرریز‌ها از حوض زیر آبشار در فصل‌های مختلف سال از ۳۰ تا ۹۰ دقیقه متغیر است. با‌توجه به توضیحاتی که راجع به پدیده تناوب متغیر جریان آب در این چشمه ارائه کردیم، حتماً متوجه شده‌اید که چرا اهالی شهرستان دورود آن را «چشمه وقت و ساعت» نامیده‌اند.
راز پنهان در چشمه وقت و ساعت دورود | علت تناوب متغیر جریان آب
احتمالاً برای شما نیز این پرسش پیش آمده است که علت علمی تناوب غیر‌معمول و متغیر جریان آب در این چشمه چیست؟ زمین‌شناسان علت این پدیده را وجود گسلی فعال در دره گهر‌رود کنار پریزکوه می‌دانند. در‌واقع در اعماق این گسل بخار آب متراکم شده و زمانی که تراکم بخار به مقداری معین برسد، باعث ایجاد فشاری می‌شود که نتیجه آن رسیدن آب به سطح یا همان افزایش تناوب جریان این چشمه است. در ادامه با کاهش تراکم بخار آب در گسل، جریان آب کاهش پیدا کرده و به‌یک‌باره سرریز آب متوقف می‌شود.
تفاوت چشمه وقت ساعت لرستان با چشمه وقت و ساعت شهرکرد | دو معجزه طبیعی در ایران
جالب است بدانید که چشمه دیگری با همین نام در روستای شمس آباد شهرستان شهرکرد قرار دارد. تفاوت این چشمه با چشمه وقت و ساعت لرستان این است که جریان آب آن مداوم نیست. در‌واقع جوشش چشمه روستای شمس آباد در طول روز به مدت ۲ تا ۳ ساعت کاملاً قطع می‌شود؛ به‌طوری که در آن زمان هیچ اثری از آب در دهانه چشمه نیست. پس از گذر فاصله زمانی معین، جوشش آب این چشمه به‌یک‌باره با شدت قبلی آغاز شده و منظره حیرت‌انگیزی را ایجاد می‌کند.
بهترین زمان بازدید از چشمه کوه پریز | تجربه‌ای خاطره‌انگیز در مناسب‌ترین زمان
با توجه به اینکه این چشمه منحصر‌به‌فرد در دل کوه‌ها و دره‌ها قرار دارد، پیمودن مسیر برای رسیدن به چشمه در فصل‌های پاییز و زمستان دشوار و خطرناک است. از سوی دیگر فاصله زمانی سرریز‌ها از حوض زیرین آبشار این چشمه در فصل‌های بهار و تابستان کوتاه‌تر بوده و تماشای جوشش حیرت‌انگیز آب زلال آن در این فصل‌ها لطف بیشتری دارد.
امکانات گردشگری کوه پریز | منطقه‌ای بکر و دست‌نخورده
چشمه وقت در کوه پریز منطقه‌ای کمترشناختهشده بوده که به دلیل مسیر صعب‌العبوری که دارد، به‌طور معمول به عنوان مقصد برای مسافران و گردشگران برگزیده نمی‌شود. از‌این‌رو این منطقه کاملاً بکر بوده و فاقد امکانات رفاهی و تفریحی است.
نکات مهم هنگام بازدید از چشمه وقت و ساعت دورود | هر‌آنچه پیش از سفر باید بدانید
مسیر دسترسی به چشمه شگفت‌انگیز وقت و ساعت دشوار بوده و نیازمند چندین ساعت کوهنوردی در دل رشته‌کوه‌های زاگرس است. در نتیجه اگر می‌خواهید از این چشمه خارق‌العاده دیدن کنید، لازم است تجهیزات کامل کوهنوردی را همراه خود داشته و اگر خودتان کوه‌نورد نیستید، همراه با شخصی حرفه‌ای راهی این مسیر پر‌هیجان شوید. همچنین با‌توجه به این که این منطقه کاملاً بکر بوده و امکانات رفاهی در آن وجود ندارند، لازم است که تمامی وسایل لازم از‌جمله وعده غذایی، مقداری خوراکی، لباس گرم، آب و… را برای مدت زمانی که می‌خواهید در این منطقه حضور داشته باشید، با خود ببرید.
دیگر جاهای دیدنی دورود | پایتخت طبیعت ایران
شهرستان دورود با رود‌هایی پر‌آب و زیبا، کوه‌هایی مرتفع و دره‌هایی با مناظر خیره‌کننده، از زیبا‌ترین شهر‌های استان لرستان بوده و به پایتخت طبیعت ایران مشهور است. این شهرستان علاوه‌بر جاذبه طبیعی منصحر‌به‌فردی همچون چشمه منصحر‌به‌فرد وقت و ساعت، جاذبه‌های کم‌نظیر دیگری همچون آبشار گرمه، آبشار بیشه، رود سزار، دریاچه گهر، آبشار دره اسپر، دشت لاله‌های واژگون و… دارد که آن را به مقصدی محبوب برای گردشگران تبدیل کرده است.
مسیر دسترسی به چشمه حیرت‌انگیز کوه پریز | مسیری هیجان‌انگیز و فراموش‌نشدنی
| هزینه بازدید | رایگان |
| بهترین زمان بازدید | فصل بهار و تابستان |
| آدرس | استان لرستان، 10کیلومتری جنوب شهر دورود |
برای دیدن این معجزه طبیعی باید به غاری در دل کوهی به نام پریز وارد شوید. به این منظور ابتدا باید از شهرستان دورود به روستای «چشمه ده کولیان» بروید که این کار از دو طریق امکان‌پذیر است:
- راه اول گذر از جاده کوهستانی در امتداد راه‌آهن به سمت جنوب شهرستان دورود است. توجه داشته باشید که برای گذر از این جاده باید از ماشین‌های سنگین که برای جاده‌های کوهستانی مناسب هستند، استفاده کنید.
- راه دوم استفاده از قطار محلی دورود-اندیمشک است. این قطار هر‌روز عصر از دورود حرکت کرده و به اندیمشک می‌رود. برای رسیدن به روستای چشمه ده کولیان از این راه، باید در ایستگاه روستای چم چید پیاده شوید و تا روستای مقصد به مدت نیم‌ساعت پیاده‌روی کنید.
پس از رسیدن به روستای چشمه ده کولیان باید به مدت ۳ ساعت کوهنوردی و پیاده‌روی کنید، تا به دیواره جنوبی کوه پریز برسید. در این قسمت غاری وجود دارد که در دل خود پدیده‌ای اعجاب‌انگیز را جای داده است. این پدیده همان چشمه وقت و ساعت لرستان است.
حال که همراه با مجله گردشگری ره بال آسمان به غرب ایران و چشمه وقت و ساعت لرستان سفر کرده و با جاذبه‌ای اعجاب‌انگیز و کم‌نظیر آشنا شده و راز پنهانش را کشف کردید، وقت آن رسیده تا کوله‌بار سفر را بسته و ماجراجویی خود را به مقصد قلب کوه پریز آغاز کنید. در نهایت فراموش نکنید که نظر خود را راجع به این پدیده برای ما نوشته و اگر تابه‌حال از آن دیدن کرده‌اید، تجربیات خود را با ما و مخاطبان ما در میان بگذارید.
این چشمه در غرب ایران و در نزدیکی شهرستان دورود استان لرستان واقع شده است که برای دسترسی به آن باید به روستای چشمه ده کولیان رفته و سپس مسیر خود را در دل کوه‌های اطراف آن ادامه دهید.
بهترین فصل‌ها برای بازدید از این چشمه، فصل‌های بهار و تابستان هستند.
از آن‌جایی که برای رسیدن به این چشمه باید مسافت نسبتاً زیادی را کوهنوردی کنید، لازم است به‌طور کامل با وسایل کوهنوردی تجهیز شده باشید.
بله. این چشمه در تمامی فصل‌های سال در حال جوشش بوده و تنها جریان تناوب آن در فصل‌های مختلف، متفاوت است.
تناوب آب این چشمه به‌مقدار مشخصی در فواصل زمانی معین، کم و زیاد می‌شود و به همین دلیل آن را چشمه وقت و ساعت نامیده‌اند.