عمارت شهرداری تبریز | محصول مشترک ایران و آلمان

تبریز، شهری است با شگفتی‌ها و دیدنی‌های بسیار. مسافر این شهر که باشید هیچ‌وقت بیکار نخواهید بود و هر روزتان پر است از برنامه‌هایی برای بازدید از مکان‌های تاریخی و جاذبه‌های طبیعی. در روزگاران گذشته نیز، تبریز شهری مهم بوده است و همین موضوع باعث شده که یادگاری‌هایی از تاریخ در این شهر به جا بماند. در این مقاله از ره بال آسمان می‌خواهیم سراغ یکی از جاهای دیدنی تبریز برویم که اتفاقاً خیلی هم قدیمی نیست. کاخ شهرداری تبریز، با عمری حدود ۸۰ سال، در مزکز شهر قرار گرفته است. شکوه و عظمت این بنا چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.

عمارت شهرداری تبریز کجاست؟

این عمارت در مرکزی‌ترین بخش شهر واقع شده است. عمارت، در میدان شهرداری یا همان میدان ساعت تبریز و در تقاطع خیابان امام خمینی و ارتش قرار گرفته. امروزه که تبریز به مناطق ۱۰گانه تقسیم شده است، کاخ شهرداری تبریز در واقع در مرکز شهر قرار دارد. مسیر دسترسی به آن نیز بسیار آسان است. هم با وسایل نقلیه عمومی و هم با خودروی شخصی می‌توانید به کاخ شهرداری برسید. مسیرهای دقیق رسیدن به عمارت را در انتهای مقاله توضیح خواهیم داد.

قدمت و تاریخچه کاخ شهرداری تبریز

گفتیم که این عمارت عمر و قدمت چندانی ندارد. عمر آن فقط ۸۰ سال است؛ اما جالب اینجاست که در طول این ۸۰ سال ماجراهای بسیاری را از سر گذرانده است. بگذارید از ابتدا شروع کنیم. اصلا چه شد که بنایی به نام کاخ شهرداری در تبریز ساخته شد؟ ماجرا به زمان حکومت رضا شاه پهلوی برمی‌گردد. زمانی  که ریاست شهرداری را حاج ارفع‌الملک جلیلی به عهده داشت، به دستور رضا شاه عمارت شهرداری تبریز تحت نظارت مهندسان آلمانی ساخته شد. ساخت این بنا از سال‌های ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ طول کشید. این بنا در گورستان مخروبه محل نوبر (مقصودیه) ساخته شد. در اوایل ساخت، از این ساختمان به‌عنوان بلدیه یاد می‌کردند. وجود ساعت در بالاترین نقطه برج باعث شده است که این بنا در میان مردم به برج ساعت نیز مشهور باشد.

معماری عمارت شهرداری تبریز

شاید تصور شما نیز این بوده که معماری‌های بی‌نظیر همگی متعلق به دوران‌های بسیار دور تاریخی است و حداقل باید ۳ قرن به گذشته برگردیم تا ساختمان‌های باشکوه را ببینیم. کاخ شهرداری تبریز مثالی نقض برای این تفکر است. نقشه‌های هوایی این ساختمان به شکل یک عقاب است و علت این موضوع نیز نظارت مهندسان آلمانی است؛ چراکه بناهای ساخته شده به دست آلمانی‌ها در جنگ جهانی دوم همگی به این شکل بوده‌اند. ساختمان عمارت، به شکل حرف U است و زیربنایی به مساحت ۶۵۰۰ متر دارد. در ساخت این بنا از مصالحی مانند آجر، ملات ماسه، آهک و سنگ استفاده شده است. نمای بیرونی ساختمان که نقشی مهم در جلب توجه بینندگان دارد، نمای سنگی تراشیده شده است که در نهایت دقت و ظرافت ساخته شده. ‌نمای جنوبی و غربی بنا نیز ترکیبی از آجر و سنگ است.

بخش‌های مختلف عمارت شهرداری تبریز

این عمارت در ۳ طبقه ساخته شده و بخش‌های متفاوتی برای امور شهرداری در آن در نظر گرفته شده است. از زمانی که این ساختمان بنا شد تا کنون، کاربری خود را به‌عنوان محلی برای برگزاری جلسات شهرداری از دست نداد. ممکن است در طی این چند دهه کاربری‌های جدیدی به آن اضافه شده باشد که در ادامه بیشتر با آن‌ها آشنا خواهیم شد. این بنا شامل یک سالن آمفی تئاتر است که امروزه برای برگزاری جلسات شواری اسلامی به کار می‌رود.

جاذبه‌های کاخ

احتمالاً شما نمی‌توانید از بخش‌های اداری عمارت بازدید کنید؛ اما به هر حال باقی بخش‌های آن نیز ارزش دیدن دارند. یکی از کاربری‌هایی که به کاخ اضافه شده است، موزه شهرداری است. این موزه، بخش‌های مختلفی مانند موزه فرش، عکاسی، اتومبیل‌های قدیمی و هنرهای معاصر دارد که دیدن هرکدام می‌تواند مدت‌ها شما را مشغول نگه دارد. گذشته از موزه،‌ خود عمارت که از دوران پهلوی به جا مانده است حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. احساس عجیبی است که درون بنایی قدم می‌زنید که می‌دانید همین امروز همان استفاده را دارد که ۶۰ سال پیش هم داشت. بناهای تاریخی معمولاً خانه‌های تاریخی یا حمام‌های قدیمی هستند که امروز تغییر کاربری داده‌اند. این یکی اما اصالت خود را حفظ کرده است و همین نکته باعث می‌شود از بقیه متفاوت باشد؛ بنابراین هنگام سر زدن به کاخ شهرداری مراقب باشید هیچ کدام از جزییات را از دست ندهید.

امکانات کاخ شهرداری تبریز

کاخ در مرکز شهر قرار دارد و از این رو هر نوع امکاناتی مانند رستوران، پمپ بنزین یا فروشگاه‌های مواد غذایی در اطراف آن به‌راحتی پیدا می‌شوند. از لحاظ مسیر دسترسی نیز جای نگرانی ندارد. ایستگاه مترو و یا ایستگاه اتوبوس تندرو در فاصله چند قدمی آن است. خلاصه اینکه جایی بهتر از عمارت شهرداری تبریز برای پر کردن وقت سفر شما وجود ندارد. همه‌چیز برای یک بازدید راحت و با خیالی آسوده فراهم شده است. یادتان باشد دفعه بعدی که به تبریز رفتید، به هیچ وجه تماشای کاخ را از دست ندهید.

کاربری جدید عمارت شهرداری تبریز

بالاتر از موزه شهرداری گفتیم که به‌عنوان یک کاربری جدید به کاخ شهرداری تبریز اضافه شده است. حالا می‌خواهیم ماجرا را مفصل برایتان تعریف کنیم. داستان از این قرار است در سال ۱۳۸۶ به مناسبت ۱۰۰مین سالگرد تاسیس اولین انجمن شهر ایران در تبریز، اتفاقی فوق‌العاده در کاخ شهرداری افتاد. موزه‌ای به نام موزه شهرداری که اولین موزه در نوع خودش در سراسر ایران بود با صرف هزینه‌ای حدود ۱۱۰ میلیون تومان در کاخ شهرداری آغاز به کار کرد. این موزه بخش‌های متنوعی دارد و از هر گوشه و کنار اطلاعات تاریخی و ارزشمندی را مقابل چشمانتان به نمایش گذاشته است. تالارهای موزه عبارت‌اند از تالار دوربین‌های قدیمی، تالار دفاع مقدس، چاپ و نشر، فرش، هنرهای معاصر، خط و خوشنویسی، تالار حکمت و چندین تالار دیگر.

در تالار فرش از مجوعه فرش‌هایی گرانبها با قدمت بیش از ۱۰۰ سال نگهداری می‌شود. در تالار دوربین‌های قدیمی می‌توانید سیر تغییر و تحول عکاسی در ایران را از گذشته تا کنون ببینید. علاوه بر این تالارها، در موزه از انواع اشیای قدیمی که هرکدام به نوعی روایتگر سیر تاریخی کاخ هستند نگهداری می‌شود. از سفرنامه‌های نوشته‌شده درباره تبریز تا هدایایی که توسط شخصیت‌های دیپلماسی مهم به شهرداران تبریز اهدا شده‌اند. در محوطه بیرونی کاخ نیز از اتومبیل‌های قدیمی نگهداری می‌شود. خلاصه اینکه در هر گوشه و کنار این موزه خاطراتی از گذشته خودنمایی می‌کنند. با قدم‌زدن در تک‌تک این تالارها می‌توانید رنگ و بوی روزگار قدیم را تجربه کنید و با کنار هم قرار دادن اشیای تاریخی، خود به ماجرای این عمارت پی ببرید.

مسیر دسترسی به عمارت شهرداری تبریز

مسیر دسترسی به عمارت بسیار ساده است. اگر قصد دارید با خودروی شخصی به این مکان بروید، باید به میدن ساعت بروید. اطراف عمارت چندین پارکینگ عمومی وجود دارد. از آنجایی که ممکن است در خیابان‌های اطراف با کمبود جای پارک مواجه بشوید، بهتر است خوردوی خود را در یکی از همین پارکینگ‌ها قرار دهید. اگر هم می‌خواهید با وسایل نقلیه عمومی به عمارت بروید، دو گزینه دارید یکی مترو و دیگری خط اتوبوس تندرو. برای رسیدن به عمارت از طریق مترو در ایستگاه میدان ساعت پیاده شوید و بعد از کمی پیاده‌روی به عمارت می‌رسید. از خط اتوبوس شریعی-آبرسان نیز می‌توانید استفاده کنید که در واقع ساده‌ترین راه برای رسیدن به عمارت است.

جاهای دیدنی تبریز همگی منحصربه‌فرد هستند و این شهر را به مقصدی محبوب برای سفرها بدل کرده‌اند. کاخ شهرداری که در دل مرکز استان آذربایجان شرقی قد علم کرده است، هر بیننده‌ای را کنجکاو می‌کند. ما سعی کردیم هرآنچه شما برای بازدید از کاخ شهرداری نیاز دارید بدانید، بیان کنیم. درباره تجربیاتتان از سفر به تبریز و کاخ شهرداری به ما بگویید.