باغ ارم شیراز یکی از مشهورترین جاذبه‌های شهری است و ترکیب خارق‌العاده‌ای از هنر طراحی باغ ایرانی و معماری عمارت‌های تاریخی است. ردیف درختان بلندقامت و چینش گلهای خوشرنگولعاب، شما را به وقت‌گذرانی در این باغ ایرانی دعوت می‌کند. در این مطلب از ره بال آسمان، همسفر ما شوید تا سری به دیار حافظ و سعدی بزنیم، درهوای مملو از عطر بهارنارنج نفس بکشیم و در باغ ارم شیراز خاطره‌سازی کنیم.
باغ ارم شیراز | تماشای شاعرانگی‌های طبیعت و تاریخ
بسیاری از باغ های ایران را در شیراز می‌توانید پیدا کنید که گوشه‌وکنار شهر را به بهشتی دیدنی تبدیل کرده‌اند. باغ ارم شیراز تکه‌ای جامانده از بهشت است که در شمال غربی شهر جا خوش کرده است و شیفتگان هنر، طبیعت و تاریخ را به سوی خود می‌کشاند. ۹ باغ ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده که یکی از آن‌ها باغ ارم شیراز است. معماری هنرمندانه عمارت باغ ارم شیراز، آرایش گل‌ها و قدوقامت درختان صف کشیده، این باغ ایرانی را به یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی شیراز تبدیل کرده است.
تاریخ دقیق ساخت باغ ارم شیراز مشخص نیست و تنها بر اساس اشاره به نام آن در بعضی از سفرنامه‌ها، می‌توان تخمین زد که در قرن دهم و یازدهم این بهشت شیرازی وجود داشته است. همچنین ردپای این باغ در دوره‌های «سلجوقیان»، «آل اینجو» و «آل مظفر» دیده می‌شود.
باغ ارم شیراز در زمان «زندیه»، به دستور «کریم‌خان زند» نونوار شد و سازندگی این باغ از دیگر کارهای نیک این خاندان بوده است. در دوران «قاجار» و «پهلوی» باغ ارم مقر خاندان ایل قشقایی شده است و شواهد نشان از آن دارد که سرانجام این باغ در اختیار حکومت قرار می‌گیرد. این باغ در دهه چهل بازسازی شد و بافت‌های آسیب‌دیده محوطه و عمارت مثل روز اول زیبا شدند. ظاهر کنونی باغ تقریبا از زمان «ناصرالدین شاه» بدون تغییر بوده و بر اساس کتیبه‌های موجود در این باغ، عمارت کنونی توسط «حاج نصیرالملک شیرازی»، از بزرگان و حاکمان وقت بنا شده است.
طراحی زیبای محوطه باغ ارم شیراز
محوطه باغ طراحی فوقالعادهای دارد و با پیاده‌روی در گذرگاه‌های آن، از هنر طراحی و آرایش باغ ایرانی لذت خواهید برد. عمارت و استخر بزرگ روبه‌روی آن، به وسیله گذرگاه اصلی که از غرب به شرق امتداد دارد، به نقطه انتهایی باغ وصل شده است. علاوه بر جهت غرب به شرق، در جهت شمال به جنوب نیز گذرگاهی عریض دیده می‌شود و بسیاری از مسیرهای خوشرنگولعاب باغ، موازی با این دو گذرگاه هستند. آبرسانی به درختان و گیاهان باغ ارم شیراز با جوی‌هایی که در سرتاسر آن تعبیه شده انجام می‌شود. آبی که از نهر وارد حوضچه می‌شود، در تمام جوی‌های باغ جریان پیدا می‌کند تا سبزینگی درختان بلند قامت شیرازی حفظ شود. در کنار طراحی تقسیم آب نهر، دو حلقه چاه نیز به آبیاری گل‌وگیاه باغ کمک می‌کنند.
رنگ‌بازی گل‌وگیاه در بهشت باغ ارم شیراز
تنوع گل‌وگیاه و رنگ‌بازی گلزارهای این باغ قابل توصیف نیست. باغ ارم شیراز مهد انواع رز است و از عطر آن‌ها سرمست خواهید شد. تنوع گلهای رز، ارم را با رنگ‌های شاد و زنده رنگ‌آمیزی کرده است. با تماشای این باغچه‌های رنگارنگ به وجد خواهید آمد و وسوسه عکاسی رهایتان نمی‌کند. علاوه بر رز، تنوع دیگر گل‌وگیاه ارم قابل توجه است و از بیشتر کشورهای جهان، نمونه‌ای در باغ ارم شیراز وجود دارد. این تنوع مطلوب و آموزنده سبب شده است که ارم به‌عنوان باغ گیاه‌شناسی دانشگاه شیراز، کاربری علمی و پژوهشی هم داشته باشد. یکی از انواع درختان محبوب و تماشایی شیراز در ارم واقع شده است و با نام سروناز شناخته می‌شد. این سرو بلندقامت، در کنار ردیف دیگر سروهای گذرگاه شرق به غرب باغ ارم واقع شده است و زیبایی منحصربه‌فردی دارد.
تزئینات هنرمندانه عمارت باغ ارم شیراز
عمارت زیبای باغ ارم شیراز که کانون توجه این جاذبه شهری است، در زمان قاجار با پایبندی به اصول معماری صفویه و زندیه بنا شده است. این عمارت سه‌طبقه یک شاهکار معماری است و تزئینات خاص ایرانی در آن غوغا می‌کند. نقاشی، گچ‌بری، کاشی‌کاری‌های هفت رنگ، منبت‌کاری درهای چوبی، ستون‌های سنگی و… از زیبایی‌های ظاهری این عمارت است که هوش از سر آدمی می‌برد. اما آنچه که در این عمارت بیش از همه جلوه می‌کند، هلال‌هایی در راس نمای عمارت است که با هنر کاشی‌کاری و نقوشی از شاهنامه، داستان‌های نظامی، ناصرالدین شاه و… تزئین شده‌اند و نماد عمارت باغ ارم شیراز هستند. این هلال‌ها و کاشی‌های خوشرنگولعاب، جلوه فوقالعادهای به باغ بخشیده‌اند.
معماری عمارت اصلی باغ ارم شیراز
طبقات این بنای سه طبقه، هر کدام به شکلی خاص طراحی و تزئین شده و کاربردی مشخص داشته است. سردابه و تالار حوضخانه در معماری سنتی ایرانی، مختص روزهای گرم سال است. این بخش در طبقه همکف ساختمان باغ ارم شیراز واقع شده است. تالار حوضخانه به زیبایی تزئین شده است و هنر کاشی‌کاری در آن غوغا می‌کند. زیبایی طبقه دوم با ایوانی بزرگ و دو ستون سنگی کامل می‌شود. طراحی خاص سرستون‌ها، استفاده از هنر گچ‌بری و کاشی‌های خوش‌رنگ و طرح، این ایوان را به قلب عمارت تبدیل کرده است. در دو طرف ایوان اصلی، دو ایوان کوچک به قرینه طراحی شده است و سالن بزرگ طبقه دوم نیز، در پشت ایوان اصلی دیده می‌شود. همچنین در طبقه سوم سالنی بزرگ وجود دارد و ۳ اتاق و دو ایوان قرینه، از دیگر بخش‌های طبقه بلندقامت عمارت هستند.
تماشای موزه سنگ در باغ ارم شیراز را از دست ندهید
ماجراجویی در موزه‌ها همیشه جذاب و مهیج است و دنیایی از دانستنی‌ها را به ما منتقل می‌کنند. در باغ ارم شیراز نیز این شانس را دارید که علاوه بر تماشای بنای تاریخی، سری به موزه بزنید و کلکسیونی از سنگ‌های ارزشمند را تماشا کنید. موزه سنگ و گوهر دریای نور در ساختمان اصلی این مجموعه واقع شده و پذیرای گردشگران است. در این موزه انواع سنگ‌های ارزشمند و نایاب با رنگ‌ها و اشکال مختلف کنار هم جمع شده‌اند تا دنیای زیبایی از گنج‌های حاصل از زمین‌شناسی را بتوانید تماشا کنید.
لحظه‌های ناب در باغ ارم
رفتن به انواع باغ‌های ایرانی، با سبک خاص طراحی محوطه و معماری سنتی عمارت‌های آن‌ها، بدون شک برای هر گردشگری، تجربه‌ای لذت‌بخش خواهد بود. ارم سرآمد باغ‌های ایرانی است و در آن می‌توانید از تمام جذابیت‌های گلستان ایرانی لذت ببرید. لذت‌بخش‌ترین تفریح ارم، قدم زدن در گذرگاه‌های پر از گل‌وگیاه آن است تا از عطر بهشت سرمست شوید و از رنگارنگی منظره‌های اطرافتان به‌وجد بیایید. ماجراجویی در گوشه‌وکنار عمارت خوش‌طرح باغ، شما را به صفحه‌های تاریخ می‌برد و از هنر معماری سنتی ایران برایتان می‌گوید. در حین لذت از ماجراجویی می‌توانید به رسم زنان و مردان گذشته لباس‌های خوش‌رنگ سنتی را به تن کنید و عکسی را به یادگار از سفرتان ثبت کنید.
خریدگردی و شکم‌گردی در باغ ارم شیراز
در باغ ارم شیراز نیز مثل بسیاری از جاذبه‌های این شهر، غرفه‌هایی برای فروش صنایع دستی شهر وجود دارد تا در کنار لذت از جاذبه، خریدگردی سنتی را نیز تجربه کنید. علاوه بر صنایع دستی، سوغاتی‌های خوشمزه شیرازی نیز در ارم فروخته می‌شود. همچنین می‌توانید برای استراحت سراغ قسمت‌هایی در این باغ بروید که خوراکی‌ها، نوشیدنی‌های خوشمزه و فالوده شیرازی می‌فروشند. ارم‌گردی را با طعم این خوشمزه‌ها دلچسب کنید.
چگونه به باغ ارم شیراز برویم؟
آدرس: استان فارس، شهر شیراز، بلوار ارم، میدان ارم، خیابان ارم، نزدیکی مجموعه دانشگاه شیراز
وارد منطقه یک شهردای شیراز بشوید و به سمت خیابان ارم بروید. در تقاطع خیابان ارم و بلوار دانشجو، نبش میدان ارم، باغ وسیع و خوش‌رنگ‌وبوی شیراز را خواهید دید.
اگر بخواهید از جهت شمال این باغ حرکت کنید، باید وارد بلوار شهید چمران شوید و بعد از رسیدن به میدان دانشجو، به سمت میدان ارم، در سمت چپ برانید. بعد از رسیدن به میدان ارم، وارد خیابان ارم شوید تا به باغ تماشایی ارم شیراز برسید.
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو
همچنین اگر قصد دارید که با وسیله نقلیه عمومی سراغ این جاذبه بروید، مترو بهترین انتخاب است. ایستگاه نمازی، در نزدیکی میدان نمازی، دسترسی خوبی به باغ دارد. بعد از بیرون آمدن از مترو، به سمت پل نمازی بروید و بعد از کمی پیاده روی وارد خیابان ساحلی غربی شوید. سپس در مسیر شهید طاهری کوچه ۲۲ پیاده‌روی کنید تا به خیابان هفدهم برسید. بعد از کمی پیاده‌روی به خیابان ارم و ورودی باغ خواهید رسید. مدت زمان پیاده‌روی شما از ایستگاه مترو تا ورودی باغ، در حدود ۱۷ دقیقه طول خواهد کشید.
همچنین می‌توانید بعد از برون آمدن از مترو، از مسیر دیگری پیاده‌روی خود را شروع کنید و بعد از گذشتن از پل نمازی و میدان دانشجو، از طریق بلوار دانشجو به میدان ارم برسید. بعد از رسیدن به این میدان، وارد خیابان ارم شوید تا به مقصد برسید. اگر در مسیر دوم به سمت باغ پیاده‌روی کنید، تقریبا ۲۰ دقیقه طول خواهد کشید.
باغ ارم و شیرازگردی
هر زمان که قصد داشتید به شیراز سفر کنید، حتما فهرستی از جاذبه‌های آن داشته باشید تا بتوانید به خوبی زمانتان را مدیریت کنید. تنوع جاهای تفریحی شیراز، بسیار دوست داشتنی است و سفری شیرین برایتان خواهد ساخت. بعد از گشت‌وگذار در ارم، شیرازگردی را با دیگر جاذبه‌های شهر همچون مسجد نصیرالملک، باغ دلگشا، باغ عفیف آباد، نارنجستان قوام و… ادامه دهید.
| هزینه ورودی برای ایرانی ها | 5هزار تومان |
| هزینه ورودی برای خارجی ها | 50هزار تومان |
| ساعت بازدید | از 8 صبح تا 8 شب |
| شماره تماس | 07142272538 |
| آدرس | استان فارس، شهر شیراز، بلوار ارم، میدان ارم، خیابان ارم، نزدیکی مجموعه دانشگاه شیراز |
از تجربه‌های گشت‌وگذار در باغ‌های ایرانی و شیرازی، به‌خصوص ارم برای ما در ره بال آسمان بنویسید. دوست دارید این‌بار سراغ کدام یک از جاهای دیدنی شیراز برویم؟
علی رغم اینکه هر سال به شیراز سفر میکنم ، باغ ارم از اون جاذبه هایی هست که دیدنش هیچ وقت برام تکراری نمیشه و هر باره میرم و از اونجا بازدید میکنم .
فکر نکنم کسی باغ ارم شیراز زیبا رو ببینه و ازش لذت نبره.حتی چند بار هم که بری بازم برات تازگی داره توی همه فصل ها زیباست بهش هم خوب رسیدگی میشه