شهر زیرزمینی کرد علیا | شهری با 80 در ورودی

وقتی اسم سی‌وسه‌پل و زاینده رود را می‌شنویم، یاد اصفهان و زیبایی‌هایش می‌افتیم؛ اما اصفهان به سی‌وسه‌پل و زاینده رود ختم نمی‌شود. از میدان نقش جهان گرفته تا کلیساهای زیبا، همگی جلوه‌ای از نصف جهان هستند. این بار می‌خواهیم از اثری متفاوت دیدن کنیم و به بازدید از شهر زیرزمینی کرد علیا برویم.

شهر زیرزمینی کرد علیا کجاست؟

برای دیدن این شهر زیرزمینی باید به یکی از استان‌های مرکز ایران، یعنی استان اصفهان سفر کنید. این بنای تاریخی از توابع بخش کرون در شهرستان تیران و در روستا کرد علیا است. می‌توانید در بخش شمالی شهر، چشمه شاهی و دره بید را ببینید. شهر زیرزمینی کرد علیا تقریباً در ۱۰۰کیلومتری اصفهان است.

تاریخچه شهر زیرزمینی کرد علیا

شهر زیرزمینی کرد علیا قدمتی ۲هزار ساله دارد و به دوره اشکانیان می‌رسد. اشکانیان این شهر را برای استفاده‌های نظامی و امنیتی ساختند. مردم هم به‌خاطر سرمای شدید و ناامنی به این شهر زیرزمینی پناه آوردند. شهر کرد علیا زمانی که شاه‌عباس اول صفوی، ارامنه را به شهر اصفهان منتقل کرد به اوج خود رسید. از حدود یک قرن پیش ارامنه از این شهر مهارجرت کردند و کم‌کم جای خود را به مسلمانان دادند. مردم با مهاجرت ارامنه و ایجاد امنیت نسبی در منطقه،از شهر زیرزمینی به‌منظور نگهداری از احشام استفاده کردند. محقق‌ها در سال 1395 شهر زیرزمینی را دوباره کشف کردند؛ اما بسیاری از قسمت‌های آن مسدود بود. پس از کشف این شهر زیرزمینی 1600 متر از آن را بازگشایی کردند. فقط 10 در از 80 درِ ورودی این شهر برای بازدید گردشگرها مهیاست.

معماری شهر زیرزمینی کرد علیا

بخش جالب این شهر زیرزمینی، شباهت آن با بناهای تاریخی شهر رم «کاتا کمب»، در ایتالیا است. ساختار اصلی شهر دایره‌ای است. آن را دو طبقه‌ای ساختند که پله‌هایش دوطبقه را به یکدیگر وصل می‌کند. این شهر مساحتی به‌اندازه 20 هزار مترمربع دارد و در عمق ۸متری زیرزمین است. معماری شهر زیرزمینی کرد علیا به همین‌ها ختم نمی‌شود. این شهر 80 ورودی و 80 حلقه چاه دارد که عمق هر چاه بین 12 تا 18 متر است. در حال حاضر بعضی از این چاه‌ها خشک نشده است و آب دارد. 80 درِ ورودی شهر را در سطح زمین با فاصله یک‌متری از هم ساختند. طراحی این درها به‌صورتی بود که کسی نمی‌توانست آن‌ها را از بیرون ببیند. نکته جالب‌تر این است که شهر زیرزمینی کرد علیا تقریباً گنجایشی به ا‌ندازه ۳هزار مرد جنگی داشت.

ورودی حفره‌های زیرزمینی را از زیر خانه‌ها ساخته بودند. راهروهای زیرزمینی، این حفره‌ها را به هم مرتبط می‌کرد. راهروهایی با پهنای زیاد، اتاقک‌ها و دالان‌های تودرتو هرکسی را در این شهر به وجد می‌آورد. اهالی شهر زیرزمینی از هر اتاقک و سالن استفاده ویژه‌ای می‌کردند. شاید به همین خاطر است که آن را به‌عنوان یکی از خاص‌ترین شهرهای زیرزمینی دنیا می‌شناسند. راهروها را به‌صورتی طراحی کرده‌ بودند که هرکسی نمی‌توانست راه اصلی را پیدا کند. زمانی که دشمن‌ها و غریبه‌ها به شهر نفوذ می‌کردند، این طراحی ویژه آن‌ها را گمراه می‌کرد. همچنین جلوی پیشروی آن‌ها را به شهر می‌گرفت. دالان‌هایی تا سطح زمین ساخته‌بودند که آن‌ها را پایاب‌ می‌نامیدند. تهویه هوای شهر زیرزمینی به‌وسیله این پایاب‌ها بود. پیه‌سوزها یا چراغ‌های موشی نور داخلی را تأمین می‌کردند.

اطلاعات بازدید از شهر کرد علیا

برای بازدید از این شهر عجیب و دیدنی باید بلیت ورودی تهیه کنید. جست‌وجو کردیم؛ اما هزینه‌اش نامشخص بود. اگر شما اطلاعات بیشتری دارید، در کامنت‌ها برایمان بنویسید.

امکانات رفاهی در شهر زیرزمینی کرد علیا

بعد از گشت‌وگذار در زیرزمین از بوفه نزدیک بنا نوشیدنی خنکی بخرید و بنوشید. بیشک گردش روزانه باعث خستگی‌تان می‌شود و یک لیوان نوشیدنی خنک سرحالتان می‌آورد. سرویس بهداشتی هم در همان نزدیکی است.

جاهای دیدنی نزدیک به شهر زیر زمینی کرد علیا

به بازدید از شهر کرد علیا که رفتید، سری هم به جاهای دیدنی اطرافش بزنید.

• چشمه شاهی

چشمه شاهی یا چشمه کرد علیا در بخش شمالی شهر زیرزمینی کرد علیا است. بلندای این چشمه به 50 متر می‌رسد. با آب‌شدن برف‌های دالانکوه، چشمه جان می‌گیرد. خوب است در اوایل بهار از چشمه و آبشار کرد علیا دیدن کنید. طبیعتش تماشایی است. می‌توانید از زیبایی آبشار و طبیعت اطرافش عکس‌های به‌یادماندنی بگیرید.

• قبرستان شهر زیرزمینی کرد علیا

این قبرستان یکی از مکان‌های گردشگری نزدیک به شهر زیرزمینی است. حدود 200 قبر در این قبرستان به ثبت‌ملی رسیده‌اند. پس از بازدید از شهرزیرزمینی سری هم به این قبرستان بزنید. این جای دیدنی فاصله زیادی از شهر زیرزمینی ندارد.

• روستای کرد علیا

به‌خاطر قرارگرفتن در دامنه دالانکوه، این روستا جاذبه‌های طبیعی زیادی دارد. روستای کرد علیا از جاهای دیدنی اطراف اصفهان است. گیاهان دارویی موجود در روستای کرد علیا توجه گردشگرها و کوهنوردها را به خودش جلب کرده‌است. سنگی در این روستا است که ارامنه برای غسل تعمید از آن استفاده می‌کردند. این سنگ قدمتی 400ساله دارد.

• آبشار دالانکوه

یکی از دیدنی‌ترین بخش‌ها شهرستان تیران آبشار دالانکوه است. بلندای این آبشار زیبا به 50 متر می‌رسد و زیبایی چشمگیری دارد. با آب‌شدن برف‌‌ رودی خروشان از بلندی‌ها دالانکوه به طرف پایین سرازیر می‌شود. در فصل بهار آبشار پرآب است؛ اما با شروع تابستان به خاطر گرمای هوا آبش خشک می‌شود. می‌توانید در حوضچه پایین آبشار آب‌تنی کنید و از خنکی آب لذت ببرید.

• چشمه مرغاب

این چشمه زیبا از بلندی‌های کرون سرچشمه می‌گیرد و همیشه پرآب است. به خاطر عبور از میان سنگ‌های آهکی، آبش زلال است و مواد معدنی دارد. کمی از آن را که بنوشید، طعم خوبش را حس می‌کنید. چشمه مرغاب بعد از پشت‌سرگذاشتن روستاها به سد خمیران می‌ریزد. در کنار این چشمه تفرجگاهی وجود دارد که در فصل بهار و تابستان گردشگرهای زیادی از آن دیدن می‌کنند. آب‌وهوای خوش، درخت‌های سرسبز و صدای آب بهشت کوچکی را در دل این استان کویری می‌سازد. وسعت این گردشگاه حدود 30 هکتار است و سکوهایی برای برپایی چادر دارد.

• پارک ملی قمیشلو

به نزدیکی تیران که رفتید، سری به پارک ملی قمیشلو بزنید. این پارک پناهگاهی امن برای حیوانات و گونه‌های مختلف گیاهی است. آثار باستانی قمیشلو هم جلوه ویژه‌ای به این منطقه می‌دهد. قلعه زیبایی در این منطقه است که به دوره ناصرالدین شاه قاجار می‌رسد. شاه و درباریانش به این قلعه می‌آمدند و در اطراف آن به شکار می‌رفتند.

اسم دیگر جاهای دیدنی این منطقه را برایتان می‌گذارم.

• امامزاده احمد رضا؛
• سد خمیران؛
• باغات درب سنگی؛
• بنگله بند؛
• امامزاده احمد حنفیه؛
• جوق شاه.

بهترین زمان بازدید

این منطقه از اصفهان آب‌وهوای معتدلی دارد. بهترین زمان بازدید از شهر کرد علیا اوایل بهار و در ایام تعطیلات نوروز است؛ البته تابستان هم برای سفر بد نیست. اگر قصد بازدید از این شهر زیرزمینی را در فصل پاییز دارید، هواشناسی را چک کنید. زمستان‌های این منطقه بسیار سرد و استخوان‌سوز است و لذت سفر را کم می‌کند.

اقامتگاه

برای اقامت در شهرستان تیران و کرون، اقامتگاه‌بوم‌گردی مهیاست. این اقامتگاه ۵ اتاق دارد و ظرفیت مجموعه 25نفره است. فضای سنتی اقامتگاه و حیاط زیبایش حس‌وحال خوبی دارد. می‌‌توانید از شربت‌خانه و چاپارخانه آن هم دیدن کنید.

مسیر دسترسی

اگر از تهران به طرف اصفهان حرکت کنید، حدود 448 کیلومتر است. بعد از رسیدن به این استان باید مسیر را به طرف غرب اصفهان ادامه بدهید. برای بازدید از شهر زیرزمینی کرد علیا از جاده تیران به طرف داران بروید. ورودی جاده گنهران را که پشت سر گذاشتید، دوربرگردان را دور بزنید. مسافت کمی را که رانندگی کنید، روستای کرد علیا را می‌ببینید. شهر زیرزمینی در همین روستاست. می‌توانید با استفاده از مسیریاب محل دقیق شهر را پیدا کنید. از روستایی‌ها هم بپرسید با لهجه زیبای اصفهانی راهنماییتان می‌کنند.

تمام تلاشمان را کردیم تا یکی از دیدنی‌های ویژه استان اصفهان را برایتان بگوییم. سفر مجازی با ره بال آسمان چطور بود؟ اگر تجربه بازدید از شهر زیرزمینی کرد علیا را دارید برایمان بنویسید. لذتش را می‌بریم.