تنگه رغز داراب | تنگه اسرار‌آمیز در استان فارس

تنگه رغز یا تنگ رغز نام تنگه‌ای اسرارآمیز و زیباست که آن را به نام عروس دره های ایران می‌شناسند. امروز قصد داریم تا این تنگه خارق‌العاده و حیرت‌انگیز را به شما عزیزان همراه معرفی کنیم. شک نکنید که با دیدن این تنگه زیبا انگشت‌به‌دهان خواهید ماند. البته رفتن به تنگه آداب و ایمنی خاصی می‌طلبد که در خلال نوشته  صفر تا صد نیازمندی‌های سفر به این بهشت کوچک را برایتان آورده‌ایم. اگر شما هم دوست دارید سفری ایمن و به‌یادماندنی داشته باشید و خاطرات خوشی برای خودتان ثبت کنید، تا پایان این مقاله همراهمان باشید.

تنگه رغز کجاست؟

بگذارید مقاله را با توضیح اینکه تنگه رغز کجاست آغاز کنیم. تنگ رغز در شهر داراب و بخش فسارود در جنوب ایران واقع شده است. این تنگه در 30کیلومتری شمال غرب داراب و در نزدیکی روستای رغز قرار دارد. اینجا یکی از زیباترین مناطق طبیعی در تمام استان فارس و از بکرترین جاهای دیدنی ایران محسوب می‌شود. تنگه رغز در منطقه‌ای به نام حسن آباد و در جنوب شرق استان فارس قرار دارد. تنگه رغز از شمال به شهرستان نی‌ریز و استهبان، از جنوب به شهرستان لار و زرین دشت، از غرب به شهرستان فسا و از شرق به استان هرمزگان محدود می‌شود.

معرفی تنگ رغز

تنگه رغز نام یک منطقه کوهستانی است که در زبان انگلیسی آن را «کانیون» می‌نامند. همان طور که اشاره کردیم، تنگ رغز در شهر داراب و استان فارس قرار دارد. این استان به‌صورت کلی دارای مناظر طبیعی بی‌نظیری است و این تنگه را باید فقط بخشی از هزاران جاذبه آن دانست. تنگه رغز از نظر کلی بی‌شباهت به تنگه واشی فیروزکوه نیست. با این تفاوت که برای دسترسی به همه قسمت‌های آن باید مهارت صخره‌نوردی و آمادگی جسمانی کافی داشته باشید.

تنگه رغز داراب و زیبایی‌های منحصربه‌فردش

زمانی که پا در منطقه تنگه رغز داراب می‌گذارید، صخره‌هایی عظیم را خواهید دید که گویی به انسان نشان می‌دهند که وی بیش از ذره‌ای کوچک در جهان هستی نیست. این صخره‌ها هزاران سال قدمت دارند. آبی که از چشمه‌های کوهستانی جاری می‌شود، با صبوری کامل این مناظر را خلق کرده است. آب از میان این تنگه کوهستانی عبور کرده و در مسیر خود چندین و چند آبشار کوچک و بزرگ را خلق می‌کند. آب جاری در تنگه رغز از اشک چشم نیز زلال‌تر است و با دیدن آن روحتان تازه می‌شود.

در طول مسیر، بخش‌هایی از دیواره های دره و تنگ رغز به‌شدت به هم نزدیک می‌شوند. به‌طوری که بدون چرخاندن نگاه خود، می‌توانید دو طرف تنگه را نظاره کنید. البته در بخش‌هایی دیگر از مسیر فاصله دو دیواره تنگه بیشتر می‌شود و محوطه‌ای زیبا را به وجود خواهد آورد. جریان آب در این تنگه تا حدود 5کیلومتر شما را همراهی خواهد کرد. در طول این 5کیلومتر، حدود 60 حوضچه طبیعی آب و ده‌ها آبشار مختلف به وجود می‌آید. البته شایان ذکر است که عمق این حوضچه‌ها بین 6 تا 20 متر متغیر است و طول برخی از آن‌ها به حدود 100متر نیز می‌رسد. بسیاری از گردشگران، فقط به ذوق آب‌تنی در حوضچه‌های تنگ رغز عازم رغز می‌شوند و برخی دیگر مسیر را ادامه می‌دهند تا از تمام زیبایی تنگه رغز لذت ببرند.

بد نیست بدانید که در تنگه رغز مجموعاً حدود 64 آبشار و 100 حوضچه طبیعی وجود دارد. البته فقط 14 آبشار و آبگیر دره جنوبی در بین کوه‌نوردان و ورزشکاران شهرت دارند؛ اما اگر شما روحیه جنگنده‌تری دارید، می‌توانید به سراغ بقیه آبشارهای تنگ رغز بروید و از اکثر آن‌ها دیدن کنید.

تنگ رغز به چه معناست؟

رغز اسمی عجیب است که حتی شاید به‌خاطر‌سپردن و نام‌بردن آن نیز کمی دشوار باشد. در حقیقت باید بدانید که رغز از نظر لغوی، «راه بکر و لغزنده» معنا می‌دهد. البته گفتنی است که این نام را ورزشکاران و کوه‌نوردان علاقه‌مند انتخاب کرده‌اند و مردم محلی این منطقه را با نام تنگ رودخیز می‌شناسند.

آبشارهای تنگه رغز

همان طور که اشاره کردیم در تنگه رغز مجموعاً 64 آبشار وجود دارد؛ اما فقط 14 آبشار برای گردشگران شناخته شده است و حتی در بسیاری از منابع فقط 12 آبشار را معرفی می‌کنند. برخی از این آبشارها بسیار مرتفع هستند و دسترسی به آن‌ها بسیار دشوار است. در حالی که برخی آبشارهای تنگ رغز ارتفاع کمتری دارند و اکثر افراد معمولی نیز می‌توانند از آن دیدن کنند. مرتفع‌ترین آبشار، آبشار آذرخش با 65 متر ارتفاع و کوتاه‌ترین آبشار، آبشار یادگار با 4 متر ارتفاع است. در ادامه شما را با این آبشارها آشنا خواهیم کرد:

• آبشار یادگار | 4 متر؛
• آبشار بوم رنگ | 7 متر؛
• آبشار مسعود | 8 متر؛
• آبشار فتح | 8 متر؛
• آبشار حکمت | 11 متر؛
• آبشار گلاب حوضچه | 11 متر؛
• آبشار دماغه | 12 متر؛
• آبشار نگین | 16 متر؛
• آبشار کبوتر | 25 متر؛
• آبشار وداع | 46 متر؛
• آبشار آذرخش | 65 متر.

آشنایی با حوضچه‌های تنگه رغز

• حوضچه یادگار | عمق 8 متر و طول 11 متر؛
• حوضچه بوم رنگ | عمق 8 متر و طول 31 متر؛
• حوضچه مسعود | عمق 12 متر و طول 15 متر؛
• حوضچه فتح | عمق 1.5 متر و طول 6 متر؛
• حوضچه حکمت | عمق 15 متر و طول 32 متر؛
• حوضچه گلاب | عمق 7 متر و طول 12 متر؛
• حوضچه دماغه | عمق 2 متر و طول 4 متر؛
• حوضچه نگین | عمق 8 متر و طول 41 متر؛
• حوضچه کبوتر | عمق 20 متر و طول 6 متر؛
• حوضچه وداع | عمق 10 متر و طول 7 متر؛
• حوضچه آذرخش | عمق 6 متر و طول 11 متر؛
• حوضچه جام | عمق 6 متر و طول 36 متر.

پیمودن مسیر تنگ رغز

پیش از شروع باید این نکته را خاطرنشان کنیم که برای پیمودن مسیر تنگه رغز ۲ راه پیش رو خواهید داشت. مسیر اول حدود 4 ساعت کوه‌پیمایی دارد و برای افراد خبره و با آمادگی جسمانی کامل مناسب است. در مسیر دوم، می‌توانید 2 ساعت از راه را با خودرو پشت‌سر بگذارید و فقط 2 ساعت کوه‌پیمایی کنید. خوشبختانه در مسیر دوم تنگ رغز مکانی مناسب برای پارک خودرو نیز وجود دارد و لازم نیست که نگران این مسئله باشید. از ابتدای مسیر و زمانی که خودرو را رها می‌کنید، تا آخرین آبشار حدود 3کیلومتر کوه‌پیمایی انتظار شما را می‌کشد. لازم به ذکر است که در هر دو مسیر باید تجهیزات ابتدایی کوه‌نوردی و وسایل ایمنی را همراه داشته باشید.

در طول این 3 کیلومتر، با چندین و چند حوضچه آب رو‌به‌رو خواهید شد. گفتنی است برای عبور از برخی حوضچه‌های تنگه رغز باید به آب بزنید و شنا کنید. عمق برخی از این حوضچه‌ها به حدود 20 متر نیز می‌رسد. به همین خاطر باید حتماً شنا بلد باشید تا دچار مشکل نشوید. در طول مسیر پیمایش، از آبشارهای تماشایی و مناظری بکر و وصف‌ناپذیر تنگ رغز عبور خواهید کرد. در این مسیر مناظری هست که شاید پیش از آن مثالش را ندیده‌اید. فقط باید توجه داشته باشید که بدون وسایل و مهارت تخصصی کوه‌نوردی، فقط بازدید از تعداد محدودی حوضچه و آبشار امکان‌پذیر است و برای بازدید از مابقی قسمت‌ها، باید مهارت و تجهیزات کامل داشته باشید.

مهارت لازم برای بازدید از تنگه رغز داراب

پیش از شروع باید حتماً تأکید کنیم که این بخش را به‌صورت کامل مطالعه کنید و توصیه‌های ما را جدی بگیرید. برای سفر به تنگه رغز، باید آمادگی جسمانی کاملی داشته باشید. حتی اگر بخواهید به همان حوضچه‌های ابتدایی نیز کفایت کنید، باز هم به آمادگی جسمانی کامل نیاز خواهید داشت. زمانی که آمادگی جسمانی شما مناسب نباشد، در طول مسیر بر اثر خستگی، تعادل خود را از دست می‌دهید و حوادث ناگواری رخ خواهد داد. این تنگه اصلاً برای همه افراد مناسب نیست. به همین خاطر فقط ورزشکاران و افرادی که تجربه حضور در چنین محیط‌هایی را داشته باشند عازم تنگه رغز می‌شوند.

خب تا این بخش از مقاله متوجه شدید که برای دسترسی به تنگه رغز باید آمادگی جسمانی کافی داشته باشید. حالا نوبت به مهارت صخره‌نوردی و کوه‌نوردی می‌رسد. اگر قصد دارید تا از بلندترین آبشار تنگ رغز دیدن کنید، باید مهارت صخره‌نوردی داشته باشید؛ اما در صورتی که به بازدید از آبشارهای کوچک ابتدای مسیر قانع هستید، بدون داشتن مهارت کافی صخره‌نوردی و کوه‌نوردی نیز می‌توانید عازم این تنگه شوید. باز هم تأکید می‌کنیم که این دره می‌تواند بسیار خطرناک باشد و در صورتی که مهارت و تجربه کافی در صخره‌نوردی ندارید، دل به مناطق صعب‌العبور رغز نزنید.

وسایل ضروری برای بازدید از رغز

همان طور که اشاره کردیم، برای بازدید از تنگه رغز باید لوازم و تجهیزات لازم برای کوه‌نوردی را همراه داشته باشید. بر اساس اینکه می‌خواهید تا چه میزان پیشروی کنید، باید فهرستی کامل از وسایلی که نیاز دارید را تهیه نمایید. در سفر به تنگه رغز، بهتر است حتماً جلیقه نجات، کلاه ایمنی، طناب، کارابین، هارنس و هشتی همراه داشته باشید. همراه‌داشتن کلاه ایمنی و جلیقه نجات در هر مرحله از صعود اکیداً توصیه می‌شود.

• کمپ شبانه

اگر قصد کمپ‌زدن و اقامت شبانه در منطقه تنگ رغز را دارید، بهتر است یک بیواک همراه داشته باشید. بیواک نوعی کیسه خواب است که فضای کمی از کوله‌پشتی را اشغال می‌کند. این نوع از کیسه خواب ضدآب است و در هر مکان می‌توانید از آن استفاده کنید. بیواک وزن کمی دارد و به‌راحتی می‌توانید آن را حمل کنید. معمولاً بیواک از شما در برابر سرما و گرما محافظت می‌کند؛ اما محض احتیاط بهتر است یک ملحفه سبک یا پتو مسافرتی همراه داشته باشید. تنگ رغز و اطرافش معمولاً در هنگام شب سرد می‌شود. به همین خاطر بسیاری از کوه‌نوردان، هیترهای بنزینی زیپو همراه می‌آورند و برای گرمای بیشتر آن را در کیسه خواب یا جیب خود قرار می‌دهند.

وسایل آتشزنه را فراموش نکنید. در صورت کمپ شبانه باید حتماً کنار محل استراحت خود آتش درست کنید. آتش در وهله اول شما را گرم می‌کند و در وهله دوم باعث دور‌شدن حیوانات می‌شود. بهتر است یک اسپری یا کرم دافع حشرات نیز همراه داشته باشید تا در هنگام خواب حشرات به شما حمله نکنند. حتماً یک فلاسک آب‌ گرم و یک قمقمه آب خنک همراه داشته باشید. می‌توانید کمی چای خشک یا نسکافه نیز همراه ببرید تا در صورت احساس سرما، نوشیدنی گرم بنوشید.

• لباس مخصوص

آب تنگه رغز بسیار سرد است. به همین خاطر حتماً توصیه می‌شود تا لباس‌هایی بر تن کنید که جنس پارچه به‌کاررفته در آن‌ها وت سوت یا همان پارچه غواصی باشد. این پارچه ضدآب است و اجازه نمی‌دهد بدن شما خیس شود. خیس‌شدن بدن مساوی با سرماخوردگی و بیماری خواهد بود. انتخاب کفش مناسب کوه‌نوردی نیز بسیار حائز اهمیت است. حتماً از کفش‌های برند معتبر استفاده کنید. در ضمن بهتر است یک هدلامپ یا همان چراغی که بر روی پیشانی قرار می‌گیرد را نیز همراه داشته باشید تا بتوانید به‌صورت دست آزاد (هندز فری) از نور استفاده کنید.

• کوله‌پشتی

در انتخاب کوله‌پشتی خود وسواس فراوانی به خرج دهید. خود کوله‌پشتی نباید وزن بسیاری داشته باشد. همچنین بندهای آن باید بتوانند در برابر وزن‌ بار شما طاقت بیاورند. کوله‌پشتی شما باید فضایی کافی داشته باشد تا بتوانید لوازم و وسایلی که نیاز دارید را همراه بیاورید. البته فراموش نکنید که برای پیمودن مسیر، نباید کوله‌پشتی خود را خیلی سنگین کنید. آب‌بندی کوله‌پشتی یکی دیگر از بخش‌های مهم به حساب می‌آید. شما می‌توانید انواع کوله‌پشتی ضدآب را تهیه کنید. البته اگر کوله‌پشتی ضدآب ندارید، جای نگرانی نیست.

شما می‌توانید هر یک از وسایل خود را داخل 2 تا 3 لایه کیسه فریزر قرار دهید و سپس آن را درون زیپ‌کیپ بگذارید. سپس زیپ‌کیپ را داخل کیسه دیگری گذاشته و درب آن را گره بزنید. نهایتاً می‌توانید تمام وسایل را درون یک کیسه زباله ضخیم قرار دهید و درب آن را نیز به‌خوبی گره بزنید. به این شکل وسایل شما در برابر آب کاملاً مصون خواهند بود.

• خوراکی

هنگام بستن کوله‌پشتی خود باید خوراکی‌ها را نیز به‌دقت انتخاب کنید. شما در طول مسیر به‌سبب فعالیت فیزیکی سخت، قند فراوانی می‌سوزانید. همچنین تعریق بسیار در اثر فعالیت فیزیکی باعث برهم‌خوردن تعادل مواد معدنی بدنتان خواهد شد. به همین خاطر باید حتماً مواد غذایی قندی و نمکی همراه داشته باشید. مواد غذایی که همراه می‌برید، باید حتماً پرانرژی ولی کم حجم باشند. باید تلاش کنید تا غذاهایی را انتخاب کنید که حداقل میزان چربی را داشته باشند. مواد پروتئینی، مواد قندی، خرما، نان، پنیر، گردو، آبنبات و از این قبیل مواد غذایی می‌توانند گزینه مناسبی برای شما باشند.

بهترین زمان سفر به تنگه رغز و ثبت بهترین خاطره‌ها

آبی که در میان تنگه رغز جریان دارد، بسیار سرد است و سرمای آن تا مغز استخوان انسان نفوذ می‌کند. به همین خاطر انتخاب 6 ماه دوم سال برای بازدید از رغز تقریباً محال خواهد بود. بنابراین بهترین زمان بازدید از تنگه رغز داراب را باید 6 ماه اول سال دانست. تقریباً از اواسط اردیبهشت ماه تا اواسط شهریور، زمان مناسب بازدید از تنگ رغز محسوب می‌شود. در این بازه زمانی، هوا آن‌چنان سرد نیست و می‌توانید سرمای آب جاری در تنگه را تحمل کنید.

به‌علاوه اینکه در طول مسیر می‌توانید از چشم‌انداز سرسبز طبیعت بکر اطراف خود لذت ببرید. در طول بهار، هوا همراه خود بوی گل می‌آورد و مشام شما را پر می‌کند. نسیمی خنک بر صورت شما می‌وزد و ریه‌های شما از اکسیژن خالص پر و خالی می‌شوند. فقط به یاد داشته باشید که در فصل بهار، بارش‌های فصلی بسیاری در این منطقه رخ می‌دهد. بهتر است صبح روزی که قصد پیمودن تنگه را دارید، حتماً وضعیت هواشناسی را بررسی کنید. در صورتی که حتی احتمال بارندگی وجود داشته باشد، باید سفر خود را لغو کنید. متأسفانه در بسیاری از مواقع همراه با بارندگی، آب تنگ رغز بالا آمده و حتی باعث کشته‌شدن ورزشکاران و کوه‌نوردان شده است.

نکات ایمنی برای بازدید از تنگه رغز

• برای بازدید از تنگه رغز حتماً از راهنمایان خبره کمک بگیرید؛
• به‌هیچ‌وجه تنها سفر نکنید و حتماً همراه یک تیم متخصص باشید؛
• در صورتی که توانایی شنا‌کردن ندارید، به‌هیچ‌وجه از تنگ رغز دیدن نکنید؛
• در صورتی که پیش از این تجربه کوه‌نوردی و مشابه آن را نداشته‌اید، راهی تنگ رغز نشوید؛
• حتماً با آمادگی جسمانی کامل وارد تنگه رغز شوید؛
• اگر ترس از ارتفاع دارید، وارد رغز نشوید؛
• حتماً وضعیت هواشناسی را همان روز و پیش از شروع پیمایش از چندین و چند منبع معتبر بررسی کنید؛
• در صورت احتمال بارش باران، به‌هیچ‌وجه وارد تنگه رغز نشوید؛
• در هنگام شنا، از ماهی‌های حوضچه نترسید، این ماهی‌ها آسیبی به شما نمی‌رسانند؛
• تجهیزات را جدی بگیرید؛
• در صعود اصلاً عجله نکنید؛
• صخره‌ها به‌دلیل رطوبت لیز هستند، احتیاط کنید؛
• این منطقه اصلاً برای افراد کهنسال و کودکان مناسب نیست؛
• در صورتی که احساس بیماری می‌کنید و قدرت بدنی همیشه را ندارید، برنامه خود را لغو کنید؛
• ترجیحاً همراه تور سفر کنید؛
• فراموش نکنید که در طول مسیر هیچ امکانات امدادی وجود ندارد؛ پس احتیاط کنید.

خطرات بازدید از تنگه رغز و نکات ایمنی مربوط به آن

شاید این سؤال برای شما نیز به وجود بیاید که آیا بازدید از تنگه رغز خطرناک است؟ خب بسیاری از افراد این سؤال را مطرح می‌کنند و در پاسخ به این پرسش متأسفانه باید گفت بله، بازدید از تنگ رغز ممکن است خطرناک نیز باشد. تنگه رغز برای افراد معمولی و کسانی که آمادگی جسمانی کافی ندارند، اصلاً توصیه نمی‌شود. حتی ممکن است افرادی که در زمینه کوه‌نوردی ماهر هستند نیز در معرض خطر باشند.

به‌سبب رطوبت هوا تمامی بخش‌های تنگه رغز لیز و لغزنده هستند. این مسئله باعث می‌شود تا کوه‌نوردان در حین صعود، سقوط کنند. به همین خاطر باید حتماً تجهیزات کامل همراه داشته باشید و از تجهیزات به نحو احسن استفاده کنید. متأسفانه در نزدیکی این منطقه خبری از نیروهای امدادی نیست و همین مسئله باعث نگرانی بیشتر می‌شود.

یکی از خطرات بزرگ بازدید از تنگه رغز، بارش شدید باران و افزایش سطح آب در تنگه است. در فصل بهار در عرض چند دقیقه ناگهان هوا از حالت آفتابی به ابری تبدیل می‌شود و رگبار شدیدی می‌بارد. بارش‌های این چنینی، سطح آب را به‌مراتب بالا می‌آورد و باعث غرق‌شدن گردشگران می‌شود. برای جلوگیری از این مسئله، حتماً باید وضعیت هوا را بررسی کنید و جلیقه‌نجات همراه داشته باشید. به‌هیچ‌وجه به مهارت خود در شنا اکتفا نکرده و از جلیقه استفاده کنید.

مسیر دسترسی به تنگه رغز

برای دسترسی به تنگه رغز، ابتدا باید خود را به شهر داراب برسانید. از شهر داراب باید وارد جاده داراب – شیراز شوید و به سمت شیراز حرکت کنید. پس از پیمودن حدود 35 ‌کیلومتر، به گردنه دراکویه خواهید رسید. از اینجا به بعد مسیر خاکی است. اگر وسیله نقلیه شما سواری است و طاقت مسیرهای این چنینی را ندارد، وسیله خود را همین جا رها کنید. در این منطقه وسایل نقلیه مخصوص حضور دارند تا شما را به تنگ رغز برسانند. در این مسیر بعد عبور از منطقه کوه درختی و پیمودن حدود دو ساعت مسیر خاکی، به مکانی خواهید رسید که باید وسیله نقلیه را ترک کنید.

از اینجا مسیر پیاده‌روی آغاز می‌شود. شما باید مسیر را پیاده ادامه دهید تا به چشمه بیدک برسید. ادامه مسیر پاکوب و بدون شیب است. به‌تدریج شیب مسیر افزایش پیدا می‌کند و باید از سراشیبی بزرگی بالا بروید. در انتهای این مسیر به چشمه خواهید رسید و پیمایش تنگه رغز آغاز می‌شود.

هزینه وروذی	رایگان
ساعت دسترسی	24 ساعته
آدرس	استان فارس، جاده فسا-داراب، روستای حسن آباد

خب دوستان و همراهان عزیز ره بال آسمان، نظر شما درباره تنگه رغز چیست؟ آیا حاضر هستید تا تن به این خطرات دهید و عازم آنجا شوید؟ یا اینکه اصلاً از این جاذبه طبیعی بی‌نظیر دیدن‌ کرده‌اید؟ اگر این‌طور است، تجربه خود را با ما و سایر همراهان به اشتراک بگذارید و از سختی و خطرات مسیر بگویید. آیا تنگه دیگری را می‌شناسید که شبیه به تنگ رغز باشد؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.