کلیبر یکی از شهرهای مهم استان آذربایجان شرقی است که تا مرکز استان یک ساعت فاصله دارد. هوای این شهر معتدل است و به همین علت بهترین گزینه برای سفر در گرمای سخت تابستان است. این شهر نسبتاً نقلی جذابیت‌های بسیاری را در دل خود پنهان کرده است. جاهای دیدنی کلیبر تنوع زیادی دارد. امروز قصد داریم دست در دست شما بگذاریم و به گوشه گوشه این شهر پر از جذابیت سفر کنیم. امیدواریم که در این سفر شما نفسی تازه کنید و خاطره‌ای فراموش نشدنی بسازید. همراه ما باشید تا رهسپار کلیبر شویم.
جنگل ارسباران
جنگل ارسباران از جاذبه‌هایی است که باید هرطور شده به دیدن آن بروید. طبیعت‌دوستی نیست که نام ارسباران را شنیده باشد و دلش برای دیدن این جنگل پر نزند. ارسباران از وسیع‌ترین جاهای دیدنی کلیبر است. این جنگل 130هزار هکتار وسعت دارد. هرهکتار 10هزار متر مربع است؛ حالا تصور کنید که این جنگل چقدر عظمت دارد.
این طبیعت تقریباً بکر است و امکانات خاصی برای گردشگران ندارد. فقط یک کمپ در این جنگل وجود دارد که گردشگران می‌توانند در آن چادر بزنند. عاشقان زندگی در شرایط طبیعی بشتابید که این جنگل برای شماست. در روستاهای اطراف جنگل هتل‌های گوناگونی برای اقامت وجود دارد؛ اما نکته اینجاست که برای گذراندن زمان در جنگل باید وسایلی مانند کنسرو، کسیه خواب، لباس اضافه و کفش مناسب همراه داشته باشید. هوای آذربایجان را که می‌شناسید؟ این منطقه هوایی خنک رو به سرد دارد و بهترین زمان سفر به کلیبر از اواخر اردیبهشت تا اواخر شهریور است.
اگر در زمان بارش‌ها به این منطقه سفر کنید، زیباترین منظره عمرتان را می‌بیند؛ هوایی پر از مه که جنگلی جذاب از پس آن پیدا است. درختان بلوط خانه امن سنجاب‌های زبلی است که با سرعت حرکت می‌کنند. اگر می‌خواهید این مناظر و سنجابک‌ها را ببینید، باید صبح زود راهی ارسباران شوید. هوای دم صبح جنگل کمی خنک است؛ پس لباس گرم بپوشید و به دیدن آبشارهای بلند قامت بروید.
این آبشارها از دل کوه‌ها سرسخت بیرون آمده‌اند و حتماً باید از آن‌ها بازدید کنید. دره مکیدی از قسمت‌های بسیار زیبای ارسباران است که بازدید از آن به تمام طبیعت دوستان توصیه می‌شود.
- اهالی تهران تا این جنگل 787 کیلومتر فاصله دارند.
- برای طی‌کردن جنگل متراکم باید بدنی آماده داشته باشید.
- کودکان و سالمندان ممکن است در این راه اذیت شوند.
- با هواپیما، قطار، اتوبوس و ماشین شخصی می‌توانید راهی تبریز یا جلفا و سپس ارسباران شوید.
منطقه حفاظت شده آینالو
منطقه حفاظت شده آینالو از قسمت‌های مهم جنگل ارسباران است. جاهای دیدنی کلیبر خاص هستند؛ اما آینالو چیز دیگری است. آینالو را با سیم‌هایی بزرگ از دیگر قسمت‌های جنگل جدا کردند تا شاید بتوانند گونه‌ای زیبا و مظلوم را نجات دهند. مارال گونه‌ای از گوزن است که رنگی قرمز دارد. آینالو سعی دارد در کنار حفاظت از این گونه در حال انقراض، زیبایی‌های آن را هم به ایران و جهان نشان دهد. دیگر ساکنان این منطقه آهوهای وحشی هستند. البته که این منطقه حیوانات دیگری دارد؛ اما در اصل هدف حفاظت از این منطقه بیشترشدن تعداد مارال‌ها بود. سیاه خروس قفقازی از دیگر حیوانات نایاب ایران است که در این منطقه زندگی می‌کنند. آینالو در میانه جنگل‌های ارسباران قرار دارد. هوای آینالو معتدل کوهستانی است؛ یعنی در زمستان سرمای زیادی دارد.
- بهترین زمان سفر به این منطقه بهار و تابستان است؛ حتی در گرمای تابستان هم آینالو هوایی سرد دارد.
- اگر دوست دارید در طبیعت کمپ بزنید، حتماً کسیه خواب و لباس گرم همراه داشته باشید.
- کمپ آینالو برای سپری‌کردن شب در جنگل مناسب است؛ اما امکانات تفریحی و گردشگری خاصی ندارد.
- امکانات این کمپ به چند آلاچیق و فروشگاه و سرویس بهداشتی خلاصه می‌شود.
- بهترین وسیله‌ای که می‌توانید همراه خودتان ببرید دوربین است؛ تا جایی که می‌توانید با چشم و دوربین عکاسی تصاویر را ذخیره کنید.
- مسیر رسیدن به منطقه مارال‌ها بسیار هیجان‌انگیز است؛ چراکه این منطقه در اکثر روزهای سال مه‌آلود است.
- جاده منتهی به آینالو پیچ و خم‌های خطرناکی دارد که نهایت دقت راننده را می‌طلبد؛ پس تمام حواستان را به جاده بدهید و مسحور زیبایی طبیعت نشوید.
آبگرم قلعه کندی
از معجزات جاهای دیدنی کلیبر هرچه بگوییم کم گفتیم. آبگرم قلعه کندی چشمه آب گرم معدنی است. در واقع قلعه کندی مجموعه‌ای از چشمه‌هاست. گفته می‌شود که آب این چشمه‌ها برای درمان روماتیسم بسیار مفید است به همین علت سالیانه گردشگران بسیاری برای استفاده از خاصیت درمانی این چشمه راهی کلیبر می‌شوند. این چشمه در نزدیکی رود مرزی ارس و سد خداآفرین قرار دارد. شهرت چشمه کندی به آن طرف آب هم رسیده است و گردشگران خارجی هم برای استفاده از این آب راهی آذربایجان می‌شوند.
دمای چشمه اصلی بین 75 تا 80 درجه است. البته آبی که در استخرها است دمای کمتری دارد؛ دمای این آب از 65 تا 70 درجه است. افرادی که دوست دارند از آب با دمای کمتر استفاده کنند می‌توانند چشمه سل سوئی را انتخاب کنند. این چشمه علاوه بر آب خنک‌تر خاصیت درمانی بیشتری هم نسبت به دیگر چشمه‌ها دارد. همه افراد خانواده می‌توانند از این چشمه پرفایده استفاده کنند. هر زمانی که دوست داشتید می‌توانید به این چشمه‌ها بروید. در نزدیکی این قلعه امامزاده‌ای قرار دارد که افراد محلی احترام خاصی برای آن قائل هستند. روستای پیره لر جاذبه دیگری است که در نزدیکی این چشمه قرار دارد.
آدرس از اردبیل: جاده اردبیل، پارس آباد، سه راهی قره آغاج، آبش احمد، قلعه کندی.
قلعه بابک
قلعه بابک از جاهای دیدنی کلیبر است. این قلعه در منطقه ارسباران واقع شده است. امکان ندارد تا به حال نام بابک خرمدین را نشنیده باشید. این سردار بزرگ ایرانی برای 20 سال لشکریان عرب را در کوه‌های تودرتوی آذربایجان سردگم می‌کرد و به آن‌ها شبیخون می‌زد. با اینکه سالیان بسیاری از کشته‌شدن بابک گذشته است؛ اما هنوز قلعه مخوف این سردار بزرگ پا بر جاست.
این قلعه روی کوهی بلند قامت قرار دارد. اطراف این کوه با دره‌‌هایی احاطه شده که عمق بسیار زیادی دارند. عمق دره‌ها از 400 تا 600 متر است. دسترسی به این قلعه حتی امروز هم دشوار است؛ حالا تصور کنید چند قرن پیش بابک چطور توانست بر چنین قلعه‌ای پادشاهی کند. برای رسیدن به این قلعه باید پله‌های بسیاری را طی کرده و کمی هم کوهنوردی کنید. چنین مسیری برای کودکان، سالمندان و معلولان اصلاً مناسب نیست.
منظره‌ای را که از بالای کاخ بابک مشاهده می‌کنید، نمی‌شود با هیچ کلمه‌ای توصیف کرد. اگر به تفاوت فرهنگ‌ها علاقه دارید، هنگام بهار سری به چادر عشایر بزنید و با زندگی پرشور این قوم آشنا شوید.
- مهم‌ترین چیزی که در این سفر نیاز دارید بدنی آماده و آب فراوان است.
- با اینکه هوای این منطقه خنک است اما کوهنوردی در آفتاب اصلاً کار درستی نیست.
- بهترین زمان بازدید از این قلعه از فروردین تا اواخر خرداد و مهر و شهریور است.
- در زمستان به علت سردشدن و یخ‌زدن پله‌ها بالارفتن از قلعه امن نیست.
- فراموش نکنید که در کنار بطری آب، کفش مخصوص کوهنوردی بردارید.
مسیر دسترسی به قلعه بابک
برای رسیدن به این قلعه سه مسیر وجود دارد:
- رایج‌ترین مسیر راهی‌شدن از سمت هتل بابک است که پلکانی است. باید 100 پله را طی کنید تا به قلعه برسید که حدوداً 3 ساعت پیاده روی دارد.
- مسیر دوم کمپ قلعه دره سی است. می‌توانید با ماشین شخصی تا کمپ بروید و از آنجا 3 ساعت پیاده‌روی کنید. این مسیر از میان جنگلی سرسبز عبور می‌کند که هنگام بهار بسیار چشم‌نواز است.
- مسیر سوم به ماشین قوی نیاز دارد. در این مسیر باید از جاده فرعی نزدیک به هتل بابک عبور کنید و جاده را ادامه دهید تا به چادر عشایر برسید. از چادر عشایر تا قلعه یک ساعت پیاده راه است.
داستان‌های بسیاری از رشادت‌های بابک و یارانش هست که گفتن آن‌ها فرصتی دیگر می‌طلبد؛ همین قدر بدانید که این قلعه قبل و بعد بابک استفاده می‌شد. گردشگران برای ماندن در قلعه بابک ترجیح می‌دهند از کمپ بابک استفاده کنند. این کمپ امکانات کاملی برای گردشگران دارد. افرادی اهل کمپ‌زدن نیستند می‌توانند از اقامتگاه‌های بومگردی کلیبر استفاده کنند یا به شهرهای نزدیک بروند و در هتل ساکن شوند.
قلعه پیغام
قلعه پیغام از دیگر قلعه‌هایی است که بابک خرمدین استفاده می‌کرد. همین طور که از نام این قلعه مشخص است، قلعه پیغام برای رساندن اخبار مهم استفاده می‌شده است. در زمانی که خبری از نامه و اینترنت نبود، یاران بابک با آتش و دود اخبار مهم را جابه‌جا می‌کردند. قدمت این قلعه را قبل از اسلام تخمین زده و آثار بسیاری از دل این قلعه بیرون کشیده‌اند.
این قلعه هم مانند قلعه بابک موقعیت جغرافیایی خاصی دارد که دسترسی به آن را بسیار دشوار کرده است. این قلعه مشرف به تمام ورودی‌ها و خروجی‌های شهر است. رود زیبای کلیبر هم از پایین این قلعه عبور می‌کند. تعدادی از جاهای دیدنی کلیبر مانند قلعه پیغام و قلعه بابک به ثبت ملی رسیده‌اند. پیغام فقط 18 کیلومتر با بابک فاصله دارد. اگر توان جسمی شما اجازه می‌دهد از هر دو قلعه در یک روز بازدید کنید.
پل های خدا آفرین
پل‌های خداآفرین دو قلو بودند که دست روزگار یکی از آن‌ها را تخریب کرد. پلی که سالم مانده هنوز قابل استفاده است و مردم برای پیاده روی و لذت‌بردن از طبیعت از آن استفاده می‌کنند. پل سالم 160 متر طول دارد که 120 متر آن در ایران و 40 متر دیگر آن در جمهوری آذربایجان قرار دارد. پل خداآفرین نام‌های بسیاری دارد. بعضی اعتقاد دارند کوروش هخامنشی این پل را ساخت و بعدها تخریب شد، به همین علت به آن پل سیروس می‌گویند.
عده‌ای دیگر در غم از دست رفتن گوشه‌ای از ایران به آن «پل حسرت» می‌گویند. جاهای دیدنی کلیبر خبر از غمی دارند که مردم تحمل کردند؛ اما زیباترین نام همین خداآفرین است. پایه‌های اصلی پل سنگ‌های طبیعی است که باعث شده مردم بگویند این پل را خداوند پایه‌گذاری کرده است. پل‌های خداآفرین در فاصله 100متری از هم قرار گرفته‌اند. یکی از آن‌ها در زمان عهدنامه ترکمنچای منفجر شد و دیگری تا به امروز سالم مانده است. قدم زدن روی چنین پل پر ماجرایی حتماً لذت‌بخش است. فراموش نکنید که خاطراتتان از این پل را ثبت کنید.
پل شاه عباس
پل شاه عباس در زمان صفوی ساخته شد. این پل را شجاع الممالک کلیبری ساخت به همین علت به آن پل شجاع هم می‌گویند. رودخانه کلیبر را با نام رودخانه بویوه‌چای هم می‌شناسند. این رودخانه جایی است که پل شاه عباس روی آن واقع شده است. در سال 1376 این پل ترمیم شد؛ اما تا قبل از آن گوشه‌ای از پل شکسته بود به همین علت مردم محلی به این پل لقب سینیخ کورپی را دادند که به معنی پل شکسته است.
طبیعت اطراف این پل بسیار دل‌انگیز است. مانند دیگر جاذبه‌های کلیبر بهترین زمان بازدید از این پل هم بهار و تابستان است. روستای کفشان اوی در نزدیکی این پل واقع شده است و برای اقامت گزینه مناسبی به حساب می‌آید.
حمام شاه عباس
حمام شاه عباس آخرین جاذبه‌ای است که از جاهای دیدنی کلیبر به شما معرفی می‌کنیم. این حمام در دوران صفوی و درست در زمان شاه عباس ساخته شد و تا همین چند سال پیش هم استفاده می‌شد. از سال 1340 به بعد بود که این حمام در انزوا فرو رفت و به محلی برای ریختن زباله تبدیل شد. این داستان پرنخاله ادامه داشت تا همین 10 سال پیش. همین سال‌های اخیر بود که به یاد این اثر مهم افتادند و شروع به استفاده درست از این پیرحمام کردند. برخلاف دیگر جاهای دیدنی کلیبر که خارج از شهر بود، حمام شاه عباس در مرکز شهر قرار دارد. گردشگران به تمام امکانات کلیبر دسترسی دارند.
حمام روبه‌روی مسجد شاه عباس قرار دارد. نکته جالب اینکه این حمام در زیرزمین ساخته شده است و روی زمین فقط گنبدی کوچک مشخص است. متأسفانه فعلاً امکان بازدید از این جاذبه وجود ندارد؛ اما این به معنی بازدید نکردن و عکس‌نگرفتن از جاذبه نیست.
دفتر جاهای دیدنی کلیبر بسته شد؛ البته بسته نشد ما داستان را تمام کردیم. ره بال آسمان پرطرفدارترین جاذبه‌ها را معرفی می‌کند؛ اما کلیبر هنوز جاهای دیدنی بسیاری دارد. امیدواریم که سفر در خنکای کلیبر به شما خوش گذشته باشد. اگر این نوشته را دوست داشتید، امتیازتان را درج کنید. نظر یا خاطراتی که دارید را در قسمت نظرات برای ما به یادگار بگذارید تا ما بخوانیم و جواب بگوییم.