راهنمای سفر کلیبر | شهر قلعه‌های سرفراز

کلیبر از آن شهرهایی است که موقع خلقتش، خدا تا جایی که جا داشت هنرش را خرج کرد. آن‌ها که به این شهر زیبا سفر کرده‌اند می‌دانند که ما از چه صحبت می‌کنیم. برای آن‌هایی هم که با این شهر آشنا نیستند، امروز می‌خواهیم یک تور گردشگری مجازی برگزار کنیم. شک نکنید که حتی دیدن عکس‌های شهر، شما را به هوس می‌اندازد. همراه ما شوید تا چند دقیقه‌ای در جاهای دیدنی کلیبر قدم بزنیم و غرق در لذت شویم.

کلیبر کجاست؟

روی نقشه، به شمال غرب ایران که نگاه کنید، جایی در نزدیکی جنگل‌های ارسباران و در استان آذربایجان شرقی، شهری سراسر سبز و زیبا می‌بینید که نام کلیبر را در شناسنامه‌اش دارد. کلیبر با قدمتی چند هزار ساله، در همسایگی جمهوری آذربایجان و ارمنستان قرار گرفته و به دلیل داشتن طبیعتی بکر، هوایی مطبوع، درختان و باغ‌های میوه فراوان، بین همه شهرها مشهور شده است.

مسیرهای دسترسی

برای رسیدن به این شهر رؤیایی باید از مسیر زمینی استفاده کنید؛ چون فرودگاه و ایستگاه راه آهن ندارد. البته می‌توانید تا تبریز را با قطار یا هواپیما بروید و از آنجا برای رفتن به کلیبر، به فکر وسیله دیگری باشید.

اگر حوصله دردسر ندارید و دست‌به‌فرمانتان هم خوب است، دنبال جاده ۲۷ روی نقشه باشید. از هر جای ایران که هستید خودتان را به تبریز برسانید و از آنجا وارد کلیبر شوید. از تبریز تا کلیبر حدود 181 کیلومتر راه است. البته اگر از سمت اردبیل می‌آیید که باید به سمت اهر برانید و بعد هم به کلیبر برسید. کلیبر در 224کیلومتری اردبیل قرار دارد.

آب و هوای کلیبر و بهترین زمان سفر به آن

عکس‌های این شهر را نگاه کنید. خودشان به زبان بی‌زبانی به شما می‌گویند که بهترین زمان سفر به کلیبر چه موقع از سال است. خلاصه‌اش اینکه اینجا تا چشم کار می‌کند کوهستان‌های سرسبز است که زمستان‌های خیلی سرد و تابستان‌های خنک را نوید می‌دهد. حالا خودتان ببینید که چقدر سرمایی هستید. اگر می‌توانید هوای خیلی خنک را تحمل کنید که بهار هم وقت خوبی برای چمدان‌بستن است. اگر هم مثل سرمایی در فیلم خانه موش‌ها، باید همیشه پتو همراهتان باشد، لذت سفر را در تابستان تجربه کنید. در این فصل همه جا سبز و زیباست.

طبیعت و پوشش گیاهی کلیبر

کلیبر همان سرزمین پوشیده از جنگل‌ها، چمنزارها، مراتع و پوشش‌های گیاهی متنوع است. اینجا عصاره‌ای از طبیعت کوهستانی همه ایران را می‌بینید. در جنگل‌های این منطقه، درختان پهن‌برگی به چشم می‌خورند که از نظر ظاهری چیزی بین درختان نم‌‌پسند جنگل‌های شمال، درختان نیمه‌خشکی پسند و درختان جنگل‌های زاگرس هستند.

بلوط، افرا، سرخدار، ارس، گردو، انار، کرب، زغال‌اخته، فندق داغداغان، زبان گنجشک، اوری، سماق، گیلاس وحشی و… از این گونه‌ها هستند. زالزالک، آردوج، سرخدار، قره‌قات، شیرین‌ بیان، آویشن و بومادران هم از جمله گیاهان دارویی هستند که در طبیعت این منطقه یافت می‌شوند. راستی کلیبر بهشت آن‌هایی است که طعم ترش را دوست دارند. اینجا تا دلتان بخواهد ذغال اخته و تمشک یافت می‌شود. البته حتماً خودتان می‌دانید که چیدن تمشک‌های خودرو و وحشی بسیار سخت است؛ اما باز هم به دردسرش می‌ارزد.

پوشش جانوری کلیبر

پر واضح است که در طبیعتی این چنینی بتوانید حیوانات مختلفی را هم ببینید. حیوانات هم مثل ما انسان‌ها بدشان نمی‌آید در جایی سرسبز و زیبا زندگی کنند. کلیبر هم به دلیل داشتن شرایط آب و هوایی بسیار مناسب، همواره خانه امنی برای جانوران متفاوت بوده است.

بز، پازن، قوچ، میش، گراز، خرس قهوه‌ای، گرگ، سیاه‌گوش، روباه، خرگوش، پلنگ، مارال (گوزن قرمز) و… در کنار پرندگانی مانند کبک، قرقاول ارسبارانی، هما، انواع پرندگان شکاری و سیاه خروس قفقازی شاهدی بر این ادعای ما هستند. اگر شانس بیاورید و مارال یا سیاه خروس قفقازی را ببینید، می‌توانید با افتخار برای بقیه تعریف کنید که گونه های بسیار کمیابی را به چشم دیده‌اید. البته این سکه یک روی دیگر هم دارد و آن اینکه هنگام کمپ در چنین محیطی باید به‌شدت جوانب احتیاط را رعایت کنید. از سویی تنها کمپ نکنید؛ چرا که ممکن است با حیوان گرشنه‌ای روبه‌رو شوید. از سوی دیگر هم حواستان به خانه و کاشانه این موجودات باشد.

جاهای دیدنی کلیبر

• پارک مکیدی

حدود 20 کیلومتر که از کلیبر دور شوید، به روستایی می‌رسید که در دره مکیدی جا خوش کرده است. اینجا یک پارک جنگلی احداث کرده‌اند که دیدنش، نفس را در سینه شما حبس می‌کند. برای چند ساعت نشستن و یک چای و میوه‌خوردن، آلاچیق هم هست؛ اما گویا رستورانی ندارد که بتوانید ناهار یا شامتان را تهیه کنید. با این حساب اگر دوست دارید به این پارک زیبا سر بزنید، تجهیزات کافی با خودتان بردارید. فقط حواستان به آتش غذایتان باشد. حتماً برای روشن‌کردن آتش، از چوب‌های خشک روی زمین استفاده کنید و قبل رفتنتان هم مطمئن شوید که خاموش است. یادمان باشد کاری نکنیم که به قانون پارک بربخورد. اجازه دهیم مسافران بعدی هم بتوانند از گشت‌وگذار در این پارک لذت ببرند.

• پارک ملی ارسباران

تصاویر را نگاه کنید و به ما حق بدهید که در توصیف زیبایی پارک ملی ارسباران، واژه کم بیاوریم. انگار که خدا یک تکه پارچه سبز را پهن کرده روی زمین و بعد هم هر چه مداد رنگی داشته به کار برده تا این جنگل چیزی از زیبایی کم نداشته باشد.

باورتان می‌شود بشود در همین محدوده 220 گونه جانوری و 22 نوع ماهی مختلف پیدا کرد؟ حالا به این رقم چیزی بیشتر از هزار گونه گیاه هم اضافه کنید. ما که در وصفش حیران ماندیم. فقط پیشنهاد می‌کنیم یکی از روزهای بهار یا تابستان، خودتان به اینجا سری بزنید. از پارک ملی ارسباران تا کلیبر حدود ۴۶ کیلومتر فاصله است؛ پس می‌توانید آن جنگل زیبا و باعظمت را هم ببینید. نگران اقامتتان هم نباشید. اگر گروهی سفر کرده‌اید که کمپ‌کردن را بهتان پیشنهاد می‌کنیم. اگر هم از شب‌مانی در طبیعت هراس دارید، به اقامتگاه‌های محلی اطراف سر بزنید. ابته قبلش هماهنگ کنید؛ جون اقامتگاه‌ها محدود هستند و در روزهای بهار و تابستان، خیلی زود رزرو می‌شوند.

تاریخچه کلیبر

بذ یا بذین، اسم‌هایی است که در روزگاران گذشته برای کلیبر گذاشته بودند. این عروس زیبا هزاران سال است که این بخش از وسعت پهناور ایران نشسته و از مسافرانش پذیرایی می‌کند. البته یک بار که بابک خرمدین علیه عباسیان شورش کرد، اینجا منطقه نظامی شد. هرچند همین جنگ باعث شد نام این شهر در تاریخ ماندگار شود؛ اما به چه قیمت؟ خوب می‌شود تصور کرد که در آن سال‌ها به جای بوی خوش طبیعت، بوی خون به‌نا‌حق‌ریخته به مشام می‌رسیده است. این اتفاق در جنگ روس‌ها هم تکرار شد!

بناهای تاریخی کلیبر

• قلعه بابک

حالا که از نبرد بابک خرمدین گفتیم، اجازه دهید قبل از هر چیز درباره قلعه بابک خرمدین صحبت کنیم. البته این قلعه در طول تاریخ چند نام عوض کرده است. قلعه کلیبر، دژ بابک، قلعه جمهور یا قلعه بذ همین نام‌هایی است که گفتیم. داستان از این قرار است که هزاران سال پیش و در دوره ساسانیان، قلعه‌ای بزرگ و محکم ساخته شد. در همان حمله خونینی که قبلاً اشاره کردیم، این قلعه پناهگاه نظامی بابک شد و به همین دلیل هم خیلی‌ها به اشتباه این قلعه را به نام او سند زدند و امروز یکی از جاهای دیدنی کلیبر شده است. دوازدهم تیرماه، در تقویم، به نام بابک خرمدین ثبت شده است. احتمالاً در آن ایام، ارادتمندانش به قلعه سری می‌زنند.

فاصله قلعه تا شهر ۳ کیلومتر است. هم مسیر آسفالت دارد و هم خاکی و مخصوص کوه‌نوردها. به نظر ما که برای دیدن این قلعه یک روز پرانرژی را انتخاب کنید. این دژ محکم 2هزار و 300 متر ارتفاع دارد و این یعنی که باید چندین و چند پله سیمانی را بالا بروید تا به آن برسید. البته مردم مهربان اینجا، بین راه کافه زده‌اند که از مسافران خسته پذیرایی کنند. آن بالا که برسید، شهر زیر پایتان دلبری می‌کند.

•  قلعه پیغام

قصه جنگ های بابک خرمدین فقط در این قلعه خلاصه نشد. حدود ۱۸ کیلومتر آن‌ طرف‌تر در روستای پیغام هم یک قلعه دیگر از زمان اشکانیان هست. این قلعه هم بر فراز کوه بلندی خودنمایی می‌کند که در زیر آن رود کلیبر جاری است. خیلی‌ها می‌گویند این قلعه برای خبررسانی‌ و تبادل اطلاعات بوده و برای همین اسم قلعه پیغام روی آن گذاشته‌اند. این یعنی قلعه‌ای که از آن پیغام‌های جنگی رد‌وبدل می‌شود. خبر خوب اینکه طبیعت اطراف این قلعه بسیار زیباست. خبر بد هم اینکه این قلعه از دست حفاری‌های سارقان در امان نبوده و همین دزدهای نابلد باعث تخریب آن شده‌اند؛ تا جایی که شاید دیدنش خیلی چنگی به دل نزند.

• قلعه پشتو

قلعه پشتو یا پشتاب از دیگر بناهای تاریخی کلیبر است. این قلعه هم در بلندترین نقطه کوهی به ارتفاع بیش‌ از 3هزار متر و در جایی میان دو روستای پشتاب و کوجان ساخته شده ‌است. اسناد تاریخی می‌گویند که این قلعه، یک پایگاه نظامی بوده و به گونه‌ای طراحی شده بود که سربازان درون قلعه بیشترین تسلط را در هنگام مواجهه با مهاجمان داشته باشند.

• قلعه آوارسین

در روستای آوارسین هم قلعه دیگری هست که در گذشته عظمت و شکوه خودش را داشته و حالا آوار شده است! حالا اینکه طبیعت دستی در خرابی‌اش داشته یا مرمان به آن جفا کرده‌اند، معلوم نیست. آنچه مسلم است اینکه اگر اهل پژوهش‌های تاریخی باشید، اینجا بی‌شک حرفی برای گفتن دارد.

• کاروانسرای شاه عباسی کلیبر

یکی از خدمات ارزنده دوران صفوی، ساختن همین کاروانسراهایی است که محافظ جان و مال مردم بودند. کاروانسرای شاه عباسی کلیبر هم از آن مکان‌هایی است که با هدف رفاه مسافران و تاجران بنا شد و سقفی امن بود تا سرمایه‌گذاران خارجی با خیال راحت به ایران سفر کنند. این کاروانسرا را می‌توانید در 5کیلومتری کلیبر به جانابلو پیدا کنید.

• حمام قدیمی کلیبر

البته که خدمات شاه بزرگ و مهربان صفوی به ساخت چند کاروانسرا ختم نشد. در کلیبرد یک حمام قدیمی است که با بازار کنارش به دستور شاه عباس ساخته شد. تا همین 10 سال پیش اگر برای دیدن حمام می‌رفتید، با دیدن چند روزنه و سقف محدود شگفت‌زده می‌شدید. متأسفانه گذر ایام و جهل مردم به این حمام هم رحم نکرد و آنجا به خرابه‌ای برای نخاله‌ها تبدیل شد. خبر خوب اینکه چند سالی است میراث فرهنگی کمر همت بسته تا آن را نجات دهد. امیدواریم که چنین شود. شما اگر رفتید و آثاری از مرمت دیدید، زیر همین مقاله خبرش را برای ما هم بنویسید تا دلمان باز شود.

• پل‌های خدا آفرین

دو پل روی رودخانه کلیبر ساخته شدند که از بناهای تاریخی این شهر هستند. این دو پل در واقع یک پل را تشکیل می‌دادند و یکی از آن‌ها سبک کننده دیگری بوده ‌است و با دو سبک معماری متفاوت ساخته شده‌اند. این روزها فقط یکی از این دو پل کاملاً سالم مانده، و نیمی از پل دوم شکسته و ویران شده است.

• قلعه وینه

می‌دانید که تا همین چند سال پیش روستای وینه از توابع کلیبر،کلاً مسیحی‌نشین بود؟ در این روستا کلیسا و عمارتی هست که بنیان‌گذارش طومانیانس بوده است. او در زمان قاجار این عمارت عظیم را برای نگهداری غلات و احشام ساخت. البته که چندین اتقاق هم در سمت دیگرش برای سکونت افراد وجود دارد. طبیعت بسیار عالی روستا باعث شده بخت این عمارت باز شود و گردشگران بسیاری برای دیدنش به آنجا بروند.

• قصر آینالو

عمارت یا قصر آینالو هم به همان تاجر ثروتمند مسیحی تعلق دارد. این قصر هم در ارتفاعات ساخته شده. معماری‌اش شبیه معماری خانه‌های اروپایی است و با همه بناهای اسلامی فرق می‌کند. برخی می‌گویند درخشش سقف این خانه باعث شده آن را آینه لو بنامند و به مرور به آینالو معروف شود. نکته جالبش می‌دانید چیست؟ آب سرد با کمک لوله‌های سفالی به اتاق‌ها می‌رسیده و از طریق یک سری لوله سفالی دیگر، آب گرم از کف ساختمان می‌گذشته و به این ترتیب، خانه در زمستان‌های سرد، مأمنی گرم می‌شده برای خانواده. زیبا نیست؟ برای دیدن عمارت آینالو باید به منطقه جنگلی آینالو در 55کیلومتری کلیبر بروید.

• برج سفید یا برج امید

برج سفید یا برج امید هم یکی دیگر از جاهای دیدنی کلیبر است که بیشتر ارزش پژوهش دارد. می‌گویند قدمت این برج به دوران پیامبری زرتشت باز می‌گردد و از بناهای تاریخی و باارزش کلیبر است. متأسفانه با گذر زمان این برج رو به ویرانی گذاشته و فقط خرابه‌ای از آن باقی مانده‌ است. برای همین هم عکس به‌درد بخوری از آن نیست که برایتان بگذاریم.

اماکن مذهبی

• مسجد جامع کلیبر

به انتهای خیابان امام که بروید می‌توانید مسجد جامع شهر کلیبر را ببینید. تاریخ ساخت بنای اولیه آن به دوران سلطنت شاه عباس صفوی برمی‌گردد. این بنا در ابتدا مناره‌ای به بلندی 45 متر داشت که در زمان خودش ساختاری منحصربه‌فرد بود. متأسفانه در زمان بمباران روس‌ها به شدت آسیب دیده و خوشبختانه در سال 1393 بازسازی شده است.

• بقعه شاه قاسم

مقبره شاه قاسم در روستایی به نام پیرلر، در 50کیلومتری شهر کلیبر، واقع شده‌ است. مردم محلی این بقعه را مدفن برادر امام رضا (ع) می‌دانند.

فرهنگ و هنر

• مشاهیر کلیبر

صولت عطالو (شاعر): صولت عطالو متخلص به «عطا» شاعر و ادیب آذری، در سال 1352 در عطالو که از توابع کلیبر است، دیده به جهان گشود. منظومه «گؤی ارخج» که بلندترین شعر تاریخ ادبیات ایران به زبان ترکی است، مشهورترین اثر خلق‌شده این شاعر است.

چنگیز مهدی‌پور (نوازنده): چنگیز مهدی‌پور، نوازنده و مدرس سازهای سنتی ترکی در سال 1340 در روستایی به نام «شیخ حسینلو» از توابع کلیبر به دنیا آمد. تخصص او در زمینه سازهای سنتی ترکی به‌خصوص قوپوز است که در این زمینه چندین کتاب نوشته است. او از جوانی علاوه بر فراگیری موسیقی، به گردآوری، تحقیق و تألیف قطعات نت‌نویسی‌شده، می‌پرداخت.

• زبان اهالی کلیبر

اگر با اهالی شهر هم‌کلام شوید، متوجه می‌شوید که ترکی آذربایجانی و تاتی از گویش‌های رایج میان آن‌هاست. البته می‌گویند که تا قبل از حکومت سلجوقیان، اکثریت مردم کلیبر، با گویش تاتی صحبت می‌کردند؛ اما پس از این برهه تاریخی، گویش تاتی جای خود را به زبان آذری داد.

• آداب و رسوم

بایرام پای

اهالی این شهر از گذشته رسم جالبی دارند که می‌شود در یک جمله خلاصه کرد: «دختر است دیگر». این رسم به این صورت برگزار می‌شود که از سوی خانواده پدری دختر، نه‌تنها در سال‌های نخست ازدواج، بلکه تا زمانی‌ که والدین در قید حیات‌ هستند، غذا و هدایایی با تزئیناتی خاص و مرسوم، به منظور تبریک عید برای دختران شوهردار فرستاده می‌شود. البته به جز پدر یا مادر دختر، هر یک از خانواده پدری دختر، مانند عموها و برادران نیز، می‌توانند این سنت را به جا بیاورند. این رسم 20 روز قبل از عید تا چهارشنبه‌‌سوری با پختن غذاهایی مانند پلو، مرغ، کوکو، قیمه گوشت و ماهی‌دودی آب‌پز و همچنین تهیه هدایا و فرستادن آن‌ها به خانه دختر برگزار می‌شود.

چهارشنبه سوری

این رسم در میان عشایر کلیبر به چشم می‌خورد و به این گونه است که در آخرین چهارشنبه سال، زنان برای هر نیتی که کرده‌اند شمعی را در پوست گردو روشن کرده و روی آب رها می‌کنند.

• لباس محلی

لباس‌های محلی در هر شهری، فرهنگ و سنت‌های آن شهر را بازگو می‌کند. یکی از نکات مهم در طراحی لباس هر منطقه جغرافیای ایران، توجه به نوع آب‌وهوا بوده است. این قانون سال‌هاست فراموش شده و همه با نیرنگ یکپارچگی لباس‌ها، به ساختار بدن خود ضربه زده‌ایم. در این میان، بخت با روستاییان کلیبر هنوز یار است و هنوز لباس‌های سنتی‌شان را دارند.

پوشاک مردان

مردان این دیار، سرپوشی به نام بورک یا پاپاق بر سر می‌گذارند که شکل‌های مختلفی دارد؛ پیرمردها و حاجی‌های کلیبر، بیشتر در وقت نماز، عرق‌چینی بر سر می‌گذارند که از جنس نخ‌های پنبه‌ای است.

پوشاک زنان

زنان روستایی در کلیبر، پیراهنی از کمر چین‌دار به تن می‌کنند که تا سر زانوهایشان را می‌پوشاند و شلواری دارند که بسیار گشاد است؛ اما آنچه پوشاک زنان عشایر کلیبر را از دیگر لباس‌های آذری و محلی منطقه متمایز می‌کند، وجود دهان‌بند یا «یاشماق» است. این لباس‌ها به رنگ طبیعت‌اند و بسیار زیبا. خوبی‌شان هم این است که پاهای نازنینشان را از سرمای هوا حفظ می‌کند.

• موسیقی محلی

موسیقی غذای روح آدمیان است که در کلیبر با نوایی بسیار غمگین و الهام‌گرفته از صدای طبیعت نواخته می‌شود. از معروف‌ترین موسیقی‌های محلی کلیبر موسیقی فولکور آن است که عاشیق‌ها به‌صورت زنده اجرا می‌کنند. عاشیق‌ها، خوانندگانی محلی هستند که حوادث و وقایع این شهر تاریخی را در قالب اشعار و موسیقی بازگو می‌کنند. آن‌ها به‌نوعی تاریخ دیار خود را در آهنگ‌ها و موسیقی‌هایی که می‌نوازند، به تصویر می‌کشند. این موسیقی‌های محلی نقش بسزایی در حفظ سنت و فرهنگ کهن کلیبر و انتقال آن به نسل‌های جدید داشته‌اند.

• غذاهای محلی

غذاهای محلی هم مانند لباس محلی با توجه به طبع هر سرزمینی پخته می‌شود. در ادامه چند نمونه از این غذاها را برایتان می‌آوریم.

آش زغال‌اخته: یادتا ن هست که گفتیم توی این منطقه ذغال‌اخته‌های خوبی پیدا می‌شود؟ این میوه ترشو ملس و خوشمزه که محصول اصلی باغ‌های کلیبر است، نقش مهمی در سبد غذایی اهالی این شهر دارد. آش زغال‌اخته هم از غذاهای محلی این شهر است که برای تهیه آن موادی از قبیل لوبیا چیتی، پیاز، زغال‌اخته، سبزی، فلفل و رشته آش استفاده می‌شود.

میوه آشی: میوه آشی از غذاهای سنتی و مقوی مردم این شهر است که برای تهیه آن از میوه‌هایی مانند آلبالو، گوجه‌سبز و زردآلو استفاده می‌شود. دستور طبخ این غذا چیزی شبیه آش‌های دیگر است با این تفاوت که میوه آشی، سبزی ندارد.

اقامت‌ در کلیبر

با این همه جاهای دیدنی که کلیبر دارد و طبیعت بی‌نظیرش، جفا به خودتان است که بخواهید یک روزه کل شهر را سر بزنید. اگر عجله ندارید و نگران مرخصی‌های کاری و اداری‌تان نیستید، مدت اقامتتان را بیشتر کنید. برای شب‌مانی هم نگران هیچ‌چیز نباشید. اینجا چند هتل و اقامتگاه بومگردی هست که نامشان را برایتان می‌آوریم. شما با توجه به جیب و علاقه‌تان، یکی را بین همه انتخاب کنید.

اقامتگاه بوم‌گردی اوبا: این اقامتگاه به سبک عشایر ساخته شده و در منطقه قلعه‌ بابک کلیبر قرار گرفته ‌است. اینجا برای مسافران و گردشگران این امکان را فراهم می‌کند که بتوانند در دل طبیعت استراحت کنند و از مناظر طبیعی و هوای دل‌نشین پیرامونش نهایت استفاده را ببرند.

اقامتگاه بوم‌گردی گلوسنگ کلیبر: این اقامتگاه در روستای گلوسنگ در 5کیلومتری کلیبر قرار گرفته و به دلیل داشتن طبیعت سرسبز پیرامونش، هوای مطبوع و بافت قدیمی روستا، در مرکز توجه طبیعت‌گردان است.

هتل آنزای کلیبر: این هتل 3 ستاره از معروف‌ترین هتل‌های کلیبر است. ظاهری شیک دارد و بهترین خدمات را به مشتریان عرضه می‌کند. کافی‌شاپ، رستوران، شبکه ماهواره‌ایی و ویدوئی، اینترنت رایگان و گشت خارج از شهر، امکاناتی هستند که این هتل برای مسافران فراهم کرده ‌است.

هتل پارادایس: هتل پارادایس از هتل‌های نوساز شهر کلیبر است. مزیت این هتل، قرارگرفتن در بهترین جای شهر و نزدیک بودن به جاذبه‌های گردشگری از جمله پارک ملی ارسباران ‌است.

رستوران در کلیبر

رستوران آنزا، سفره خانه سنتی عمو قادر و فست فود ستاره، سه مکانی هستند که گردشگران به آن‌ها امتیاز بیشتری داده‌اند. در مدت اقامتتان در کلیبر سری به آن‌ها بزنید و غذاهایشان را تجربه کنید.

سوغات کلیبر

در بخش‌های قبلی گفتیم که اصلی‌ترین محصول و میوه باغ‌های این شهر، زغال‌اخته است. خیلی‌ها این شهر را با این میوه سرخ و ترش‌مزه می‌شناسند. البته انار، سیب و یک سری میوه‌های دیگر هم در باغ‌های این شهر به عمل می‌آیند. با وجود این همه میوه، دست اهالی در درست‌کردن انواع ترشی، شربت، لواشک، برگ زغال‌اخته و… باز است. همه این‌ها گوشه‌ای از سوغاتی‌های این شهر هستند.

البته کل سوغات به این ترش‌مزه‌های هوس‌برانگیز خلاصه نمی‌شود. کوکه، شیرینی رشته ختایی و شیرینی اریس و در کنارشان محصولات ورنی بافی هم از سوغات این شهر هستند. ورنی ضخامتی مابین گلیم و فرش دارد و مانند سایر گلیم‌ها، ذهنی و بدون نقشه بافته می‌شود.

امیدواریم از گلگشتی که امروز ره بال آسمان برایتان تدارک دیده بود، لذت برده باشید. اگر روزگاری مهمان این شهر شدید، برای ما از حس‌وحال شهر و تجربه‌های خودتان از جاهای دیدنی کلیبر بنویسید. ما گوش خوبی برای شنیدن نظرات شما هستیم.