اگر به شما بگویند استان فارس چه جاذبه‌هایی دارد، حتماً جوابتان شهر رنگارنگ شیراز است. با این حال شهر شیراز تنها دارایی باارزش استان فارس نیست. استان فارس شهری کوچک به نام اقلید دارد که مانند یک شهر عجایب است. جاهای دیدنی اقلید متعدد هستند. اگر راهنمای سفر اقلید را خوانده باشید، می‌دانید که این شهر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی درخوری دارد. در این شهر از گور بهرام دیدن می‌کنیم، به تنگ براق می‌رویم و در تفرجگاهش نفس تازه می‌کنیم. امیدواریم که در این سفر همراه ما باشید؛ پس کوله‌تان را بردارید و بند کفش‌هایتان را محکم کنید که می‌خواهیم به دل کوه و کمر بزنیم.
تنگ براق
تنگ براق از زیباترین جاهای دیدنی اطراف شیراز است. این تنگه مجموعه‌ای از کوه، صخره، آبشار و رودخانه است که سالیانه گردشگران بسیاری را به سمت خود می‌کشد. تنگ براق در فاصله بین دو کوه واقع شده و با درختان سربه‌فلک‌کشیده تزئين شده است. ارتفاع دیواره‌های کوه به 300 متر می‌رسد. این بلندی، گردشگران را از تابش بی‌رحمانه خورشید تابستان حفظ می‌کند. رودخانه این تنگه بسیار دیدنی است. هرچه بیشتر به تنگه گوش می‌دهید بیشتر صدای خروش آب، روحتان را نوازش می‌کند. این صدای خروش هم از سمت رودخانه است و هم از طرف آبشار. رودخانه تنگ براق سرانجام خودش را به رود پرآب کر می‌رساند.
آبشار براق در میان جاهای دیدنی اقلید لقب هنرمندترین جاذبه را گرفته است. این آبشار در طی سالیان دراز به‌آرامی قندیل‌های آهکی را خلق کرده که هیچ هنرمندی نمی‌تواند مانند آن‌ها را بسازد. در زیر بزرگ‌ترین آبشار، حوضی بزرگ ایجاد شده که هر فرد با هر سنی را به شناکردن وسوسه می‌کند.
هرچقدر می‌خواهید شنا کنید؛ اما به هیچ عنوان در آب شیرجه نزنید. در زیر آب پر از سنگ‌های سخت و تیز است که هرساله افراد بسیاری را آزار می‌دهد. نکته مهم دیگر اینکه عمق حوضچه در همه جا یکسان نیست؛ پس مراقب افراد کم‌تجربه و کودکان باشید. تا فراموش نکرده‌ایم بگوییم که بلند قامت‌ترین آبشار 40 متر ارتفاع دارد. آبشار تنگ براق سخاوتمند هم هست. این آبشار به قطرات آب گفته که باید مایه حیات باشند؛ پس قطرات بسیاری بعد از پرش از آبشار خودشان را به صحره‌ها می‌رسانند تا موجب حیات خزه‌ها و گیاهان اطراف باشند.
کتیبه و غار تنگ براق
اهمیت تنگ براق فقط به زیبایی طبیعی آن نیست. اکثر باستان‌شناسان و تاریخ‌دانان، برای دیدن کتیبه تنگ براق به این منطقه می‌آیند. این کتیبه را به نام کتیبه شاپور هم می‌شناسند که به دو زبان پارتی و پهلوی نوشته شده است.
در این کتیبه از پدر و اجداد شاپور یکم یاد می‌شود و از مهارت وی در تیراندازی صحبت به میان می‌آید و در نهایت نیز با دعای خیر برای شاپور، نوشته به پایان می‌رسد. کتیبه تنگ براق در سال ۱۳۳۵ کشف و به لیست آثار ملی اضافه شد.
| میزان سختی سفر | ☐ ۱ از ۵ ☐ ۲ از ۵ ⬛️۳ از ۵ ☐ ۴ از ۵ ☐ ۵ از ۵ |
| مناسب برای | ⬛️همه افراد ☐ فقط خانواده ☐ فقط ورزشکاران ☐ فقط گروه دوستان |
| بهترین زمان سفر | ⬛️بهار ⬛️تابستان ☐ پاییز ☐ زمستان |
| امکانات رفاهی | ⬛️فاقد امکانات ☐ همه امکانات ☐ سوپرمارکت ☐ آلاچیق |
| وضعیت جاده | ⬛️خاکی ☐ آفرود لازم ☐ آسفالت ☐ فقط مناسب پیاده‌روی و کوهنوردی |
| وضعیت کمپینگ | ⬛️مناسب برای کمپ شبانه ☐ نامناسب برای شب‌مانی ☐ طبیعت وحشی و خطرناک |
| تجهیزات لازم | لباس اضافه، کفش مناسب، لباس گرم برای بعد از شنا، کرم ضدآفتاب، کلاه آفتابگیر، چادرمسافرتی یا کیسه خواب |
| نکته‌های مهم | حضور حیوانات، بدون پارکینگ |
دریاچه سد ملاصدرا
حالا که تا تنگ براق آمده‌اید، حیف است که سری به دریاچه سد ملاصدرا نزنید. این دریاچه از آبشار تنگ براق تغذیه می‌کند و فقط 9کیلومتر تا آنجا فاصله دارد. فضای سبز وقتی با زلال آب ترکیب می‌شود، تصویری بهشتی و زیبا خلق می‌کند. این تصویر را می‌توانید در عکس بالا هم به چشم ببینید. دریاچه مصنوعی سد ملاصدرا محل خوبی برای آبتنی، قایق‌سواری و حتی ماهیگیری است. برای همین هم خیلی از جوانان و حتی خانواده‌ها برای گذران آخر هفته خود به این دریاچه سری می‌زنند.
دریاچه سد ملاصدرا
| میزان سختی سفر | ⬛️۱ از ۵ ☐ ۲ از ۵ ☐ ۳ از ۵ ☐ ۴ از ۵ ☐ ۵ از ۵ |
| مناسب برای | ⬛️ همه افراد ☐ فقط خانواده ☐ فقط ورزشکاران ☐ فقط گروه دوستان |
| بهترین زمان سفر | ⬛️بهار ⬛️تابستان ☐ پاییز ☐ زمستان |
| امکانات رفاهی | ⬛️فاقد امکانات ☐ همه امکانات ☐ سوپرمارکت ☐ آلاچیق |
| وضعیت جاده | ⬛️خاکی ☐ آفرود لازم ⬛️آسفالت ☐ فقط مناسب پیاده‌روی و کوهنوردی |
| وضعیت کمپینگ | ☐ مناسب برای کمپ شبانه ☐ نامناسب برای شب‌مانی ⬛️طبیعت وحشی و خطرناک |
| تجهیزات لازم | کفش مناسب، لباس اضافه، کرم ضدآفتاب، کیسه زباله |
| نکته‌های مهم | حضور حیوانات، بدون پارکینگ |
تفرجگاه قدمگاه
برای آن دسته از افرادی که عاشق اقامتگاه‌های بومگردی هستند، خبر خوشی داریم و آن اینکه در تفرجگاه قدمگاه اقلید می‌توانید انواع اقامتگاه‌های بومگردی را تجربه کنید. این تفرجگاه به معنای کامل کلمه، عیش شما را کامل می‌کند.
چشمه آب زلال، درختان سبز که اکثرشان بیدهای مجنون و عاشق هستند و پرندگانی که لابه‌لای درختان پرواز می‌کنند و سرود می‌خوانند از جاذبه‌های این تفرجگاه زیبا هستند. اینجا تقریباً همه امکانات رفاهی را دارد؛ بنابراین فقط قصد سفر کنید و به ثبت یه روز هیجان‌انگیر بیندیشید و تمام.
تفرجگاه قدمگاه اقلید
| میزان سختی سفر | ⬛️۱ از ۵ ☐ ۲ از ۵ ☐ ۳ از ۵ ☐ ۴ از ۵ ☐ ۵ از ۵ |
| مناسب برای | ⬛️ همه افراد ☐ فقط خانواده ☐ فقط ورزشکاران ☐ فقط گروه دوستان |
| بهترین زمان سفر | ⬛️بهار ⬛️تابستان ☐ پاییز ☐ زمستان |
| امکانات رفاهی | ☐فاقد امکانات ⬛️همه امکانات ☐ سوپرمارکت ☐ آلاچیق |
| وضعیت جاده | ⬛️خاکی ☐ آفرود لازم ⬛️آسفالت ☐ فقط مناسب پیاده‌روی و کوهنوردی |
| وضعیت کمپینگ | ⬛️مناسب برای کمپ شبانه ☐ نامناسب برای شب‌مانی ☐طبیعت وحشی و خطرناک |
باتلاق گور بهرام
تقریباً تمام ایرانیان نام بهرام گور را شنیده‌اند؛ اما احتمالاً او را نمی‌شناسند. بهرام گور یکی از پادشاهان دوره ساسانی است که در شکار گورخر توان بالایی داشت؛ گورخر حیوانی چابک و سریع است که شکار آن کار هرکس نیست. بهرام هم جوانی چابک و فرز بود و علاقه زیادی به شکار در بیابان‌ها و شورزارها داشت؛ این ویژگی و علاقه باعث شده بود به او لقب گور را بدهند. داستان‌ها می‌گویند که بهرام بیش از 20 سال بر ایران زمین حکومت کرد. روزی مرگ او در یکی از همین شورزارها اتفاق افتاد. داستان‌ها می‌گویند روزی بهرام برای شکار آهویی به یکی از همین شورزارها رفت که پای اسبش در باتلاق گیر کرد. اسب شروع به حرکت کرد و با این حرکات، اسب و بهرام کم‌کم در باتلاق فرو رفتند.
همراهان بهرام توانستند اسب او را پیدا کنند؛ ولی خبر از بهرام نبود. باتلاق‌های بسیاری در استان فارس وجود دارد که به بهرام نسبت داده می‌شوند و با نام‌های بهرام گور یا گور بهرام شناخته می‌شوند که یکی از آن‌ها از جاهای دیدنی اقلید به شمار می‌رود. این باتلاق در دره‌ای بزرگ قرار دارد. دره بهادران در قدیم شکارگاه پادشاهان بسیاری بوده است. چشمه پهناوری در این دره قرار دارد که عرض زیاد آن باعث باتلاقی‌شدن آب‌های اطراف شده است. تاریخ می‌گوید که مرگ در این منطقه به سراغ بهرام آمد.
| میزان سختی سفر | ⬛️ ۱ از ۵ ☐ ۲ از ۵ ☐ ۳ از ۵ ☐ ۴ از ۵ ☐ ۵ از ۵ |
| مناسب برای | ⬛️ همه افراد ☐ فقط خانواده ☐ فقط ورزشکاران ☐ فقط گروه دوستان |
| بهترین زمان سفر | ⬛️بهار ⬛️ تابستان ☐ پاییز ☐ زمستان |
| امکانات رفاهی | ⬛️ فاقد امکانات ☐ همه امکانات ☐ سوپرمارکت ☐ آلاچیق |
| وضعیت جاده | ⬛️ خاکی ☐ آفرود لازم ⬛️ آسفالت ☐ فقط مناسب پیاده‌روی و کوهنوردی |
| وضعیت کمپینگ | ⬛️ مناسب برای کمپ شبانه ☐ نامناسب برای شب‌مانی ☐ طبیعت وحشی و خطرناک |
| تجهیزات لازم | کفش مناسب، خوراکی و همه وسایل مدنظر؛ چون هیچ امکانات رفاهی ندارد |
| نکته‌های مهم | تنها سفر نکنید. |
چشمه بالنگان
چشمه بالنگان از زیباترین چشمه‌های استان فارس است. این چشمه پهناور یکی از سرچشمه‌های رود کُر است. متأسفانه کم‌آبی چند سال اخیر باعث شده تا آبدهی این چشمه تا حد زیادی کاهش پیدا کند. با این حال هنوز این منطقه زیبایی‌های خودش را دارد. در میان بیدهای درخشان آبگیری رؤیایی وجود دارد که گردشگران را حیرت‌زده می‌کند. این آبگیر خانه ماهی‌های متعددی است.
جاهای دیدنی اقلید از کم‌توجهی ضربه‌ها خورده است. بعضی از گردشگران با بی‌توجهی طبیعت را تخریب می‌کنند یا به سنگ‌نوشته ساسانی آسیب می‌زنند؛ این سنگ‌نوشته مربوط به شاپور یکم است که متأسفانه چیز زیادی از آن باقی نمانده است. چشمه بالنگان در روستایی با نام حاجی‌آباد قرار دارد که روستایی سرسبز است. خاک این روستا حاصلخیز است و آبش مناسب برای پرورش ماهی. ماهی قزل‌آلای این روستا خوردن دارد.
| میزان سختی سفر | ⬛️ ۱ از ۵ ☐ ۲ از ۵ ☐ ۳ از ۵ ☐ ۴ از ۵ ☐ ۵ از ۵ |
| مناسب برای | ⬛️همه افراد ☐ فقط خانواده ☐ فقط ورزشکاران ☐ فقط گروه دوستان |
| بهترین زمان سفر | ⬛️بهار ⬛️تابستان ☐ پاییز ☐ زمستان |
| امکانات رفاهی | ⬛️فاقد امکانات ☐ همه امکانات ☐ سوپرمارکت ☐ آلاچیق |
| وضعیت جاده | ⬛️خاکی ☐ آفرود لازم ⬛️آسفالت ☐ فقط مناسب پیاده‌روی و کوهنوردی |
| وضعیت کمپینگ | ☐ مناسب برای کمپ شبانه ⬛️نامناسب برای شب‌مانی ☐ طبیعت وحشی و خطرناک |
| تجهیزات لازم | چادر مسافرتی، کفش مناسب، لباس اضافه، پشه‌بند، کرم ضدآفتاب |
| نکته‌های مهم | حضور حیوانات، بدون پارکینگ |
منطقه شکار ممنوع بصیران
منطقه شکار ممنوع از جاهای دیدنی بسیار پهناور اقلید است. بصیران گستره وسیعی دارد که 151هزار هکتار آن در اقلید واقع شده است. این منطقه برای اولین‌بار در سال 1362 به‌عنوان منطقه شکار ممنوع شناخته شد که تا به امروز این عنوان مرتباً تمدید شده است. دره، دشت، تپه و ارتفاعات از دیدنی‌های این منطقه هستند. بلندترین ارتفاع بصیران 4هزار متر است.
تالاب جذاب کافتر از دیگر دیدنی‌های این منطقه است. این تالاب در روزگاران پرآبی، تفرجگاه پرندگان مهاجر بود. در زمان زندگی تالاب، پرندگان بومی متعددی هم اینجا زندگی می‌کردند. در نزدیکی تالاب کافتر، قله بل وجود دارد.
این قله بلندترین قله استان فارس است که در بیشتر اوقات سال پوشیده از برف است. وجود این قله در منطقه بصیران تصویری بی‌مانند را خلق می‌کند. «ترین‌های» زیادی را می‌توانید در جاهای دیدنی اقلید ببینید.
بصیران حدود 200 نوع گونه گیاهی دارد که اکثر این گیاهان دارویی هستند. آویشن، شاه‌تره، گل گاو زبان، خارشتر، توسک، دافنه، کنگر، میخک، گون، درمنه و لاله واژگون بخشی از گیاهان این منطقه هستند. در منطقه بصیران جانداران بسیاری زندگی می‌کنند.
پستانداران، ماهی‌ها و پرندگان از دیگر ساکنان بصیران هستند. کل، بز، قوچ، میشی، تشی، روباه، کفتار، روباه، گرگ، شغال، آهو، تیهو، کبک، چکاوک، افعی، بزمجه، لاک پشت، طرقه، سارگپه، بحری، دم جنبانک ابلق، دلیجه، درنا و کوکر از ساکنان ارزشمند بصیران به حساب می‌آیند.
با اینکه تالاب کافتر کم‌آب شده است؛ اما هنوز ساکنانی دارد. کپور، آمور، فیتوفاگ و چند گونه ماهی دیگر در این تالاب زندگی می‌کنند. این همه جاندران و این همه گیاه خاص باعث شده منطقه شکار ممنوع بصیران از ارزشمندترین زیستگاه‌های حیات وحش استان فارس و ایران حساب شود.
| میزان سختی سفر | ⬛️۱ از ۵ ☐ ۲ از ۵ ☐ ۳ از ۵ ☐ ۴ از ۵ ☐ ۵ از ۵ |
| مناسب برای | ⬛️ همه افراد ☐ فقط خانواده ☐ فقط ورزشکاران ☐ فقط گروه دوستان |
| بهترین زمان سفر | ⬛️بهار ⬛️تابستان ☐ پاییز ☐ زمستان |
| امکانات رفاهی | ⬛️فاقد امکانات ☐ همه امکانات ☐ سوپرمارکت ☐ آلاچیق |
| وضعیت جاده | ⬛️خاکی ☐ آفرود لازم ⬛️آسفالت ☐ فقط مناسب پیاده‌روی و کوهنوردی |
| وضعیت کمپینگ | ☐ مناسب برای کمپ شبانه ☐ نامناسب برای شب‌مانی ⬛️طبیعت وحشی و خطرناک |
| تجهیزات لازم | کفش مناسب، لباس اضافه، کرم ضدآفتاب، کیسه زباله |
| نکته‌های مهم | حضور حیوانات، بدون پارکینگ |
حوضچه دختر گبر
حوض دختر گبر از قدیمی‌ترین سنگ مزارهای ایران است. این بنا شناسنامه شهر اقلید است. قدمت حوضچه دختر گبر به 2هزار سال می‌رسد. این بنا از مهم‌ترین جاهای دیدنی اقلید است که متأسفانه به فراموشی سپرده شده. شهر اقلید در گذشته اهمیت بسیاری داشته است. در زمان ساسانی جاده شاهی از این شهر می‌گذشت و در زمان هخامنشی این شهر مرکز تربیت اسب بود. قبر دختر گبر هم بازمانده از همان دوره‌های دور است.
این حوضچه در دل سنگ‌های کوه، وسط گودالی به ارتفاع 30 سانتی‌متر با حوضی کم‌‌عمق تراشیده شده است و دو پله دارد. در بالای حوض درپوشی قرار دارد که نوشته‌های روی آن در اثر فرسایش از بین رفته است. قدمت این حوض به زمان یزدگرد سوم ساسانی برمی‌گردد. از شمایل سازه پیداست که شخص مهمی در این مزار خوابیده است. به گفته پژوهشگران، این فرد با زانوهای خم شده دفن شده است. با توجه به باقی‌مانده بناهای اطراف مشخص شد این مکان در واقع عبادتگاهی مربوط به زرتشتیان است.
| میزان سختی سفر | ☐ ۱ از ۵ ⬛️ ۲ از ۵ ☐ ۳ از ۵ ☐ ۴ از ۵ ☐ ۵ از ۵ |
| مناسب برای | ⬛️افراد با توان بدنی کافی ☐ فقط خانواده ☐ فقط ورزشکاران ☐ فقط گروه دوستان |
| بهترین زمان سفر | ⬛️بهار ⬛️تابستان ☐ پاییز ☐ زمستان |
| امکانات رفاهی | ⬛️فاقد امکانات ☐ همه امکانات ☐ سوپرمارکت ☐ آلاچیق |
| وضعیت جاده | ☐ خاکی ☐ آفرود لازم ⬛️آسفالت ☐ فقط مناسب پیاده‌روی و کوهنوردی |
| وضعیت کمپینگ | ☐ مناسب برای کمپ شبانه ⬛️نامناسب برای شب‌مانی ☐ طبیعت وحشی و خطرناک |
| تجهیزات لازم | کفش مناسب برای بالا رفتن از کوه، آب خنک |
| نکته‌های مهم | مقداری کوهنوردی دارد و برای کودکان و سالمندان مناسب نیست. |
چشمه رسول اللّه اقلید
چشمه رسول اللًه اقلید برای تمام مردم این منطقه مقدس است. این چشمه از جاهای دیدنی کهن اقلید است. قدمت چشمه رسول به 1300 سال قبل باز می‌گردد. این چشمه منبع آب اصلی مزارع اطراف اقلید است. امروزه حوض‌های پرورش ماهی در اطراف این چشمه برپا شده‌اند که باعث رونق اقتصادی بیشتر مردم شده است.
در گذشته نام این چشمه شکاب بود؛ اما حدود 140 سال قبل نام این چشمه به چشمه رسول اللًه تغییر پیدا کرد. گفته می‌شود که حضرت رضا (ع) حین رفتن به خراسان به اقلید آمده و در کنار این چشمه استراحت کرده‌اند. به همین دلیل است که مردم اقلید این چشمه را بابرکت‌ترین جای دیدنی اقلید می‌دانند. امروزه تفرجگاهی زیبا در نزدیکی این چشمه ساخته شده است.
در حال حاضر بزرگ‌ترین مجموعه تفریحی اقلید در کنار چشمه شکاب قرار دارد. سنگ مشهور دل‌دل با فاصله کمی از چشمه قرار گرفته است. این سنگ از گذشته برای مردم محلی مقدس بوده است. اشخاصی که حاجت دارند با قند خرد شده و بادام به سمت این سنگ می‌روند و با ریختن این مخلوط خوراکی‌ها در سوراخ‌های سنگ خواسته‌های خود را می‌گویند. جالب اینجاست که این سنگ واقعاً در گذشته محل عبادت و مکانی مقدس بوده است. رسمی دیرینه در میان مردم اقلید وجود دارد؛ این مردم هر ساله روز 13 فروردین در این چشمه و در کنار دل‌دل جمع می‌شوند و روز طبیعت را جشن می‌گیرند.
| میزان سختی سفر | ☐ ۱ از ۵ ☐ ۲ از ۵ ⬛️۳ از ۵ ☐ ۴ از ۵ ☐ ۵ از ۵ |
| مناسب برای | ⬛️همه افراد ☐ فقط خانواده ☐ فقط ورزشکاران ☐ فقط گروه دوستان |
| بهترین زمان سفر | ⬛️بهار ⬛️تابستان ☐ پاییز ☐ زمستان |
| امکانات رفاهی | ⬛️فاقد امکانات ☐ همه امکانات ☐ سوپرمارکت ☐ آلاچیق |
| وضعیت جاده | ⬛️خاکی ☐ آفرود لازم ☐ آسفالت ☐ فقط مناسب پیاده‌روی و کوهنوردی |
| وضعیت کمپینگ | ⬛️مناسب برای کمپ شبانه ☐ نامناسب برای شب‌مانی ☐ طبیعت وحشی و خطرناک |
| تجهیزات لازم | لباس اضافه، کفش مناسب، لباس گرم برای بعد از شنا، کرم ضدآفتاب، کلاه آفتابگیر، چادرمسافرتی یا کیسه خواب |
| نکته‌های مهم | حضور حیوانات، بدون پارکینگ |
سخن پایانی درباره جاذبه های گردشگری اقلید
تنوعی که ما در جاهای دیدنی اقلید دیدیم حیرت‌آور است. اول به زمان ساسانی رفتیم، بعد سرکی به دوران پرشکوه هخامنشی زدیم، برای حیوانات در معرض انقراض غذا بردیم و در آخر در کنار خنکی چشمه نفسی تازه کردیم. با اینکه این همه در تاریخ و مکان سرکشی کردیم، اما خسته نشدیم و لذت بردیم. امیدواریم شما هم به اندازه ره بال آسمان از این سفر لذت برده باشید. اگر مطلب برایتان مفید بود یا پرسشی داشتید، در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.