جنگل توسکستان گرگان از دلربا‌ترین و منحصر‌به‌فرد‌ترین جنگل های ایران به شمار می‌آید. با قدم‌گذاشتن درون این جنگل، با انبوه درختان بلند و تنومند توسکا، اورس و بلوط رو‌به‌رو خواهید شد که زینت‌بخش این بهشت زیبا هستند. جاده‌ای که از میان این جنگل می‌گذرد، بسیار با‌صفا بوده و مملوء از چشم‌انداز‌های خیره‌کننده است. اقیانوس توده‌های مه که در ارتفاعات منطقه گردشگری توسکستان تشکیل می‌شود، از منحصر‌به‌فرد‌ترین مناظر طبیعی این منطقه است که هر بیننده‌ای را محو خود می‌کند. برای آشنایی بیشتر با این بهشت زمینی در شمال ایران، در ادامه همراه ما باشید. در این مطلب ضمن معرفی کامل منطقه جنگلی توسکستان، در‌خصوص جاذبه‌های دیدنی آن و بهترین زمان بازدید از منطقه سخن گفته‌ایم. همچنین مسیر دسترسی را به شما نشان داده و نکات لازم برای بازدید از این جنگل رؤیایی را به شما آورده‌ایم.
جنگل توسکستان کجاست؟
جنگل توسکستان، جنگلی انبوه و خرم است که در دامنه شمال‌شرقی رشته‌کوه‌های البرز قرار دارد. به‌طور دقیق‌تر این بهشت سر‌سبز در استان گلستان و بین شهر‌های شاهرود و گرگان جای خشک کرده است.
پوشش گیاهی و جانوری جنگل توسکستان | تنوعی بی‌نظیر و حیرت‌انگیز
پوشش گیاهی و جانوری جنگل توسکستان گرگان بسیار غنی و منحصر‌به‌فرد است. همان طور که گفتیم این درختستان خرم در شیب دامنه‌های رشته‌کوه‌های البرز واقع شده است. وجود اختلاف ارتفاع در سراسر آن، باعث شده تا تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری در آن کم‌نظیر باشد. پوشش گیاهی منطقه جنگلی توسکستان شامل طیف گسترده‌ای از گونه‌های علفی، بوته‌ای و درختچه‌ای می‌شود. درختان توسکا، اورس، بلوط و ممرز بیشترین درصد درختان بی‌شمار این جنگل را تشکیل می‌دهند. بیشتر بومیان نیز در ماه آبان، که بلوط‌های جنگلی می‌رسند، به‌منظور فروش یا تأمین خوراک دام‌هایشان، برای جمع کردن بلوط‌های رسیده، مهمان جنگل توسکستان می‌شوند.
درختزار با‌طراوت توسکستان حیات وحشی حیرت‌انگیز دارد. از پرندگان این منطقه می‌توان به گونه‌های گنجشک‌سانان، سار، دارکوب، قرقاول خزری، کبک، بلدرچین، کبوتر جنگلی، شاهین، قوش، قرقی، عقاب و جغد اشاره کرد. شوکا، گرگ، گراز، خرس، روباه، شغال، سمور، تشی، خارپشت، موش جنگلی، خرگوش، گربه وحشی و گورکن نیز گونه‌های پستاندار موجود در حیات وحش این جنگل غنی هستند.
جاهای دیدنی جنگل توسکستان | گشت‌و‌گذار میان زیبایی‌های بی‌انتها
-
کاروانسرای قزلق
کاروانسرای قزلق از جمله جاهای دیدنی جاده توسکستان است که در میانه‌های جنگل واقع شده است. این کاروانسرای کوهستانی از جمله بنا‌های باستانی ارزشمند استان گلستان است که مسیر جاده قدیم استرآباد- شاهرود قرار دارد. گفته می‌شود که قدمت این بنای تاریخی به دوران حکومت صفویه در ایران باز‌می‌گردد. منطقه قزلق در آن دوره بسیار پر‌اهمیت بود و کاروان‌های تجاری بسیاری در این کاروانسرای بزرگ، عبور‌و‌مرور داشتند. کاروانسرای قزلق در گذشته پل ارتباطی میان دشت گرگان با جاده‌های اصلی قدیمیِ فلات مرکزی و جاده خراسان بزرگ بود. اگر از معماری این بنا بپرسید، باید بگوییم که بنای کاروانسرای قزلق، بنایی سر‌پوشیده، متشکل از دالان‌ها و اتاق‌های متعدد بوده و در ساخت آن از سنگ، ملات گچ، آهک و ساروج استفاده شده است. نام این بنای تاریخی ارزشمند در سال ۱۳۷۹ به شماره ۲۹۰۳ در فهرست آثار ملی ایران جای‌گرفت.
-
روستای توسکستان
همان طور که پیشتر اشاره کردیم، روستای توسکستان (توسکاستان) در ابتدای جنگل توسکستان گرگان واقع شده است. این روستا بافتی زیبا و محیطی دلنشین دارد. توصیه می‌کنیم پیش از ورود به جنگل کمی در قلب این روستای دلربا کاوش کنید؛ چرا‌که گشت‌و‌گذار در کوچه‌باغ‌های با‌صفای روستای توسکستان و معاشرت با مردمان خون‌گرم آن، بسیار دلپذیر و لذت‌بخش است.
-
آبشار توسکستان
آبشار توسکستان از تماشایی‌ترین جاهای دیدنی اطراف گرگان است که آوای آن گوش‌ها و روح شما را نوازش می‌کند. آبی که از این آبشار سرازیر می‌شود، از چشمه‌ای جوشان سر‌چشمه می‌گیرد و بر حوضی کوچک در پایین آن می‌ریزد. طبیعت اطراف آبشار توسکستان نیز بسیار سر‌سبز و با‌طراوت است. در نهایت اگر خیال بازدید از این آبشار مسحور‌کننده را در سر دارید، حتماً لباس گرم با خود به‌همراه داشته باشید؛ چرا‌که آب‌و‌هوای منطقه اطراف این آبشار، حتی در فصل‌های گرم نیز سرد است!
-
دشت سر علی آباد
در معرفی جاذبه‌های دیدنی منطقه گردشگری توسکستان، نام دشت سر علی آباد را نباید از قلم انداخت. دشت زیبای سر علی آباد در ارتفاعات منطقه توسکستان واقع شده و به همین سبب آب‌و‌هوایی سرد و خشک دارد. در غرب این دشت «کوه‌های زیارت»، در شرق آن «کوه‌های چالچالیان» و «پیگرد کوه» و در جنوب آن «رشته‌کوه‌های شاهکوه» قرار دارند. پوشش گیاهی این منطقه استپی است و درختان «اورس» تنومند بر زیبایی منطقه افزوده‌اند. زمستان که می‌شود، دشت سر علی آباد لباس سپیدی از جنس دانه‌های برف به تن می‌کند و به فضایی عالی برای برف‌بازی و تیوب‌سواری تبدیل می‌شود.
-
دشت گرمابدشت
روستا و دشت گرمابدشت از مهم‌ترین جاذبه‌های توریستی منطقه گردشگری توسکستان به شمار می‌آیند. دشت بکر و خرم گرمابدشت در میانه‌های جنگل توسکستان گرگان قرار دارد. درختان بزرگ و کوچک آورس و لورس خزنده غالب پوشش گیاهی این دشت سر‌سبز را تشکیل می‌دهند. گرمابدشت در هر فصلی از سال، زیبایی‌های خاص خود را دارد و با ظاهری متفاوت دلربایی می‌کند. بهار و تابستان این منطقه سبز، خرم و با‌طراوت است و فضای دلنشین آن در این فصل‌ها، برای گشت‌و‌گذار و پیک‌نیک‌کردن همراه با دوستان و خانواده بسیار بی‌نظیر است. فصل پاییز، طوفان رنگ‌های زرد، نارنجی، قرمز و قهوه‌ای را در این دشت بکر بر‌پا می‌کند و زیبایی پر‌شکوهی به آن می‌بخشد. گرمابدشت در فصل زمستان لباس سپید بر تن می‌کند. در این فصل افراد بسیاری برای برف‌بازی مهمان این دشت سپید‌پوش می‌شوند.
-
روستای چهار باغ
روستای چهار باغ گرگان از دیگر جاهای دیدنی منطقه جنگلی توسکستان است که به طبیعت بکر و حیرت‌انگیزش شهرت دارد. اهالی این روستا در حاشیه جاده توسکستان، مغازه‌هایی بر‌پا کرده‌اند و محصولات محلی همچون ماست، پنیر، گوشت تازه یا آب زرشک کوهستان را به گردشگران عرضه می‌کنند. جالب است بدانید که با شروع فصل زمستان آب‌و‌هوای این روستا به‌قدری سرد می‌شود که حدود نیمی از ساکنان این روستا به شهر‌های گرگان و شاهرود مهاجرت می‌کنند. ارتفاعات روستای چهار باغ در فصل زمستان محبوب‌ترین مقصد ساکنان شهر‌های اطراف و گردشگران، برای برف‌بازی و تیوب‌سواری است.
-
چشمه باغ سرهنگ
آخرین جاذبه دیدنی منطقه گردشگری توسکستان چشمه باغ سرهنگ است. این چشمه که در ۴کیلومتری روستای توسکستان قرار دارد، از دل کوه می‌جوشد و آب آن به طبیعت خرم و با‌طراوت منطقه گرمابدشت حیات می‌بخشد. توصیه می‌کنیم در سفر به روستا و جنگل توسکاستان و گشت‌و‌گذار در این بهشت زیبا، بازدید از چشمه جوشان باغ سرهنگ را از دست ندهید.
جاهای دیدنی اطراف جنگل توسکستان | تجربه سفری خاطره‌انگیز در گرگان
آشنایی با جاذبه‌های گردشگری که در نزدیکی هم قرار دارند، به شما کمک می‌کند تا از زمان سفر خود به بهترین شکل استفاده کنید. با این کار شما می‌توانید در یک روز از چندین و چند جاذبه دیدنی بازدید کرده و از حضور در مکان‌های جدید و تماشایی لذت ببرید. به همین سبب در ادامه چند‌تا از مهم‌ترین جاهای دیدنی اطراف جنگل توسکستان را معرفی کرده‌ایم که بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست.
-
روستای زیارت
روستای زیارت، روستایی ییلاقی و خوش‌آب‌و‌هوا میان کوهستان و جنگل است که قدمتی دور‌و‌دراز دارد و به‌لحاظ تاریخی جزو مناطق ارزشمند استان گلستان شمرده می‌شود. این روستا به لطف داشتن آب‌و‌هوایی مطلوب، طبیعتی بی‌نظیر، چشم‌انداز‌هایی مسحور‌کننده، چشمه آب‌گرم، خانه‌هایی با بافت قدیمی، مردمانی خوش‌رو و مهمان‌نواز و… از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری در استان گلستان است. توصیه می‌کنیم در سفر به شمال ایران و جنگل توسکستان گرگان، گشت‌و‌گذار در این روستای زیبا را از دست ندهید؛ تا ضمن لذت بردن از طبیعت دلربای این روستا، با تاریخ و فرهنگ غنی آن نیز آشنا شوید.
فاصله روستای زیارت تا جنگل توسکستان: ۳۷ کیلومتر
-
پارک جنگلی قرق
پارک جنگلی قرق از دیگر جاذبه‌های دلربا و با‌صفای شمال ایران است که در نزدیکی جنگل توسکستان گرگان قرار دارد. این پارک جنگلی علاوه‌بر داشتن طبیعتی کم‌نظیر و فضایی بی‌نهایت زیبا، دارای امکانات رفاهی و تفریحی برای گردشگران نیز است. از جمله امکانات رفاهی و تفریحی پارک جنگلی قرق می‌توان به پارک وحش، زمین بازی، سرویس بهداشتی، دکه‌های فروش خوراکی، سکوهای چادرزنی، نیمکت و… اشاره کرد. توصیه می‌کنیم در سفر به استان گلستان، لذت حضور در این بهشت سر‌سبز و زیبا را از دست ندهید.
فاصله پارک جنگلی قرق تا جنگل توسکستان: ۲۳ کیلومتر
-
پارک جنگلی النگدره
پارک جنگلی النگدره با وسعتی بالغ‌بر ۱۸۵ هکتار از وسیع‌ترین پارک‌های جنگلی شمال ایران است. این پارک در نزدیکی شهر گرگان و جنگل توسکستان قرار دارد. دمای هوای پارک جنگلی النگدره به‌صورت کلی حدود ۱۰ درجه از دمای هوای گرگان پایین‌تر است؛ از‌این‌رو این پارک خرم و مسحور‌کننده از محبوب‌ترین مقاصد تفریحی در فصل‌های گرم است. پوشش گیاهی این پارک جنگلی شامل درختانی همچون انجیلی، ممرز، توسکا، لرگ، افرا، بلوط، بید، شیردار و خردمندی می‌شود. رود‌هایی که در سر‌تاسر جنگل جریان دارند و از چشمه‌سار‌های آن سر‌چشمه می‌گیرند، حیات‌بخش پوشش گیاهی کم‌نظیر این بهشت خرم هستند.
فاصله پارک جنگلی النگدره تا جنگل توسکستان: ۲۷ کیلومتر
بهترین زمان بازدید از جنگل توسکستان | تجربه‌ای ناب در زمانی مناسب
اگر از ما بپرسید، می‌گوییم جنگل توسکستان در تمام ایام سال، دیدنی و دلرباست. این جنگل در هر فصلی از سال با زیبایی منحصر‌به‌فردی که دارد دلبری می‌کند. با‌این‌حال اگر می‌خواهید هنگام حضور در این جنگل از آب‌و‌هوایی مطلوب لذت ببرید، فصل‌های بهار و تابستان را برای بازدید از منطقه جنگلی توسکستان انتخاب کنید. خوب است اشاره کنیم که اوج سر‌سبزی و طراوت این بهشت خرم، در ماه اردیبهشت است؛ از‌این‌رو اگر عاشق طبیعت هستید، لذت حضور در این جنگل را در ماه اردیبهشت از خود دریغ نکنید.
جادوی رنگ‌های بی‌شمار در فصل پاییز، چنان زیبایی پر‌شکوهی به جنگل توسکستان می‌بخشد که هر بیننده‌ای شیفته‌اش می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم لذت قدم‌گذاشتن روی برگ‌های رنگارنگ و خشک پاییزی این جنگل و تماشای مناظر پر‌شکوه آن را در فصل پاییز از دست ندهید. با‌این‌حال اگر سرمای هوا باعث آزردگی شما می‌شود، این فصل زمان مناسبی برای بازدید از جنگل توسکستان نیست. در‌نهایت باید بگوییم که جاده توسکستان، استاندارد‌های کافی را ندارد و شیب تند مسیر آن کمی خطر‌ناک است؛ به همین سبب توصیه می‌کنیم در فصل زمستان و در زمان بارش برف و باران از سفر به این جنگل بپرهیزید.
نکات بازدید از جنگل توسکستان | هر‌آنچه لازم است بدانید
- برای محافظت از زیبایی بی‌نظیر بهشت توسکستان، از روشن‌کردن آتش در آن بپرهیزید؛ چرا‌که درختان این جنگل بسیار خشک هستند و احتمال رخ دادن آتش‌سوزی‌های گسترده در آن زیاد است.
- آب‌و‌هوای این جنگل به‌طور کلی، خنک‌تر از شهر گرگان است؛ از‌این‌رو اگر در پاییز، به مهمانی رنگ‌های این بهشت زیبا می‌روید، حتماً لباس گرم با خود به‌همراه داشته باشید.
- اگر می‌خواهید در این منطقه اقامت داشته باشید، خوب است بدانید که روستای «شاهکوه پایین» که در نزدیکی جنگل توسکستان قرار دارد، دارای اقامتگاه‌های بسیار خوبی است.
نکاتی در خصوص جاده توسکستان
- اگر‌چه جاده توسکستان به‌لحاظ زیبایی، از منحصر‌به‌فرد‌ترین جاده‌های جنگلی ایران است؛ اما استاندارد‌های کافی را نداشته و شیب‌های تند و پیچ‌های خطرناکی دارد.
- با‌توجه به وضعیت بد جاده، داشتن خودرو مناسب و مهارت کافی در رانندگی، برای حرکت در این مسیر الزامی است. همچنین اگر با جاده آشنایی ندارید، با نهایت دقت رانندگی کنید.
- در جاده جنگل توسکستان گرگان پمپ بنزین نیست؛ از‌این‌رو پیش از ورود به این جاده، از پر بودن باک بنزین خود مطمئن شوید.
- جاده توسکستان در فصل زمستان، به‌خصوص در زمان بارش برف، بسیار خطر‌ناک است؛ از‌این‌رو توصیه می‌کنیم در چنین زمانی در این جاده رانندگی نکنید.
مسیر دسترسی جنگل توسکستان گرگان | راه رسیدن به بهشت سر‌سبز توسکستان
اگر مبدأ حرکت شما استان تهران یا استان‌های اطراف آن است، ابتدا باید وارد جاده فیروز‌کوه یا جاده هراز شوید و مسیر را به مقصد گرگان ادامه دهید. پس از رسیدن به گرگان، وارد جاده مشهد شوید. حدود ۱۳ کیلومتر این جاده را طی کنید تا به جاده فرعی جنگل توسکستان گرگان برسید. پیدا کردن ورودی جاده فرعی جنگل، اصلاً کار دشواری نیست؛ فقط کافی است به تابلو‌های راهنمای مسیر در جاده دقت کنید. پس از ورود به جاده فرعی، لازم است ۱۵ کیلومتر دیگر رانندگی کنید تا به روستای توسکستان و جنگل خرم و وسیع آن برسید. در نهایت توصیه می‌کنیم که برای رسیدن به جنگل به‌هیچ‌وجه عجله نکنید و به خود و همسفرانتان اجازه دهید تا از زیبایی‌های بی‌انتهای جاده توسکستان نیز نهایت لذت را ببرید.
در این مطلب از مجله گردشگری ره بال آسمان، سوار بر بال نوشته، به‌سوی طبیعت کم‌نظیر و مسحور‌کننده شمال ایران سفر کردیم. مقصود اصلی ما در این سفر مجازی، تماشای زیبایی‌های بی‌انتهای جنگل توسکستان گرگان بود. در طول این سفر ضمن وصف ویژگی‌های این جنگل، تمامی اطلاعات لازم برای بازدید از آن را در اختیارتان قرار دادیم. اکنون زمان آن فرا رسیده تا راهنمای سفر گرگان را نیز مطالعه کرده و آماده سفری حقیقی و خاطره‌انگیز به‌سوی این دیار آباد شوید. در نهایت از شما می‌خواهیم که اگر تا‌کنون تجربه بازدید از منطقه جنگلی توسکستان را داشته‌اید، نظرات و تجربیات ارزشمند خود را با ما و مخاطبان خوش‌ذوق و خوش‌سفر ما نیز به اشتراک بگذارید.
جنگل توسکستان، جنگلی انبوه و خرم است که در دامنه شمال‌شرقی رشته‌کوه‌های البرز واقع شده است. به‌طور دقیق‌تر این بهشت سر‌سبز در استان گلستان و بین شهر‌های شاهرود و گرگان قرار دارد.
از مهم‌ترین جاهای دیدنی توسکستان می‌توان به کاروانسرای قزلق، روستای توسکستان، آبشار توسکستان، دشت سر علی آباد، دشت گرمابدشت، روستای چهار باغ و چشمه باغ سرهنگ اشاره کرد.
در ابتدا باید وارد جاده گرگان-مشهد شوید. حدود ۱۳ کیلومتر این جاده را طی کنید تا به جاده فرعی جنگل توسکستان گرگان برسید. پیدا کردن ورودی جاده فرعی جنگل، اصلاً کار دشواری نیست؛ تنها کافی است به تابلو‌های راهنمای مسیر در جاده دقت کنید. پس از ورود به جاده فرعی، لازم است ۱۵ کیلومتر دیگر رانندگی کنید تا به روستای توسکستان و جنگل خرم و وسیع آن برسید.
اوج سر‌سبزی و طراوت این بهشت خرم، در ماه اردیبهشت است؛ از‌این‌رو اگر عاشق طبیعت هستید، لذت حضور در این جنگل را در ماه اردیبهشت از خود دریغ نکنید.
از جذاب‌ترین جاذبه‌های گردشگری که در نزدیکی جنگل توسکستان قرار دارند و بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست می‌توان به روستای زیارت، پارک جنگلی قرق و پارک جنگلی النگدره اشاره کرد.
سلام
ممنون از مقاله خوبتون
جسارتا باید متذکر شم روستای زیارت ممکنه نزدیک توسکستان باشه اما مسیر عبور مرور سختی داره که گذشته این دو روزتا باهم ارتباط داشتند و الان تقریبا این مسیر به صفر رسیده چون حتی پیاده هم مسیر سختی است.
لوکیشن توسکستان هم در رشت زدین که اشتباس
ارادتمندم