جزیره آشوراده | جزیره‌ای دنج در دل دریای خزر

استان سرسبز گلستان پر از جاذبه های طبیعی دلچسب و خوش‌رنگ‌ولعاب است که سفر به هر کدام، پنجره‌ای جدید از ماجراجویی را به روی گردشگران باز می‌کند. در این سفر از ره بال آسمان قرار است سری به استان زیبا و دل‌انگیز گلستان بزنیم و درباره جاهای دیدنی جزیره آشوراده آن بیشتر بدانیم. تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

جزیره آشوراده کجاست

برای آن دسته افرادی که نام این جزیره را برای اولین باز می‌شنوند و نمی‌دانند جزیره آشوراده کجاست، باید بگوییم این جزیره در نزدیکی بندر ترکمن و استان گلستان و در آب‌های خزر قرار دارد. این جزیره در واقع روستایی در شبه جزیره میانکاله است. اگر به نقشه آشوراده دسترسی داشته باشید، متوجه می‌شوید که در جنوب این جزیره، خلیج گرگان و در شمال آن، آب‌های خزر قرار دارند. غرب و شرق این جزیره را هم کانال طبیعی خزینی و تنگه چپق‌ اوغلی تشکیل می‌دهند.

علت نام‌گذاری آشوراده

آشوراده در زبان محلی ترکمنی به معنای جزیره آشور است. البته محلی‌ها و ساکنان قدیمی این منطقه، آن را به نام «مال آشیر» می‌شناسند. در این نام، «مال» به معنی دام و «آشیر» به معنی رساندن است که با هم «رساندن دام» معنا می‌دهد. دلیل این نام‌گذاری هم این است که در گذشته‌ها، این جزیره چراگاه خوبی برای حیوانات بود و در نظر دامداران اهمیت خاصی داشت. جالب است بدانید دامداران برای بردن دام‌هایشان به جزیره از قایق استفاده می‌کردند.

برای آشنایی با سایر جاذبه‌ها و جاهای دیدنی ساری، روی لینک زیر کلیک کنید:

جاهای دیدنی ساری

جزیره در حال غرق

شاید اگر بشنوید که بخشی از این جزیره زیر آب رفته تعجب کنید. درست شنیدید، دقیقاً مثل فیلم‌ها، در گذشته، بخشی از این جزیره در آب غرق شد و دیگر بالا نیامد! قضیه از این قرار است که این منطقه قبلاً سه جزیره بود که دو تای آن زیر آب رفت و فقط همین یکی باقی ماند. البته همین جزیره هم تا چند سال پیش ۱۲۰۰ هکتار وسعت داشت؛ اما سیل و بالاآمدن آب دریا باعث شد فقط ۴۰۰ هکتار آن باقی بماند.

همین اتفاقات و سیل بعد از آن باعث شد مردم جزیره آن را برای همیشه ترک کنند. برای همین است که الآن هر کس به این منطقه سفر کرده، آن را خالی از سکنه توصیف می‌کند. در واقع غیر از صیادان، کارمندان اداره شیلات و برخی گردشگران، فرد دیگری در این منطقه پیدا نمی‌شود. آن‌ها هم با غروب آفتاب جزیره را ترک می‌کنند و به این کودک تنهای خزر فرصت استراحت می‌دهند.

پوشش گیاهی و جانوری آشوراده

برایتان گفتیم که جزیره آشوراده در آب‌های خزر واقع شده و تنها جزیره ایرانی دریای خزر است. این منطقه قبلاً بخشی از استان گلستان بوده که بالا آمدن آب خزر باعث شده از بندر ترکمن جدا شده و به جزیره‌ای جدا تبدیل شود. شاید به همین دلیل است که عده‌ای جزیره آشوراده را بیشتر به‌عنوان تالاب می‌شناسند که میزبان پرندگان مهاجر فراوانی است. خالی از سکنه بودن این جزیره هم لطفی به طبیعت بوده و آن را به محلی بکر و رؤیایی تبدیل کرده است. بوته‌های تمشک ترش و همچنین درختان انار ترش و خار خودرو، از پوشش گیاهی این جزیره هستند. از گونه‌های جانوری در این منطقه تماشایی می‌توان به ماهی، خرگوش، روباه و کبک اشاره کرد.

علت اهمیت اقتصادی آشوراده

اگر اهل استفاده از خاویار باشید، بی‌شک می‌دانید که جزیره آشوراده بیشترین سهم صادرات خاویار را دارد. به عبارتی ۴۰درصد از خاویار تولیدی در ایران از این جزیره به نقاط دیگر ایران و جهان صادر می‌شود. خاویار آشوراده، مرغوب‌ترین خاویار در دنیاست که شهرت جهانی دارد. علاوه بر خاویار انواع ماهی مرغوب شمال مثل ماهی کپور، سفید، کلمه، ازون برون، ماش، فیل‌ماهی و تاس‌ماهی در این جزیره صید می‌شود.

ویدئویی از صید خاویار در ایران

جاذبه های طبیعی آشوراده

جاذبه های طبیعی جزیره آشوراده به پوشش گیاهی و گونه‌های جانوری آن خلاصه نمی‌شود. از مناظر و جاهای دیدنی طبیعی آشوراده می‌توان به تپه‌های ماسه‌ای آن اشاره کرد که زیبایی چشم‌نوازی دارند. طلوع و غروب خورشید هم یکی از زیبایی‌های بی‌نظیر این جزیره است که صحنه‌های فوق‌العاده‌ای را ایجاد می‌کند.

خوب است بدانید که امکان اقامت در جزیره وجود ندارد؛ پس اگر می‌خواهید به تماشای منظره زیبای طلوع خورشید بروید، باید از قایق‌هایی استفاده کنید که در آن جا قرار دارد. توصیه می‌کنیم که حتماً دوربین عکاسی همراهتان داشته باشید. بی‌شک عکاسی از صحنه‌‌های طلوع و غروب خورشید تجربه‌ای خاطره‌انگیز و تکرارنشدنی برایتان خواهد بود. فکرش را بکنید، بعدها وقتی به این عکس‌ها نگاه می‌کنید، خاطرات سفر به این جزیره در ذهنتان زنده می‌شود و لبخند را به لب‌هایتان هدیه می‌دهد. دیدید، حتی فکرش هم لبخند به لب‌هایتان آورد!

تفریح در جزیره آشوراده

قبلاً گفتیم که این جزیره در پی سیل، خالی از سکنه شد. به این ترتیب دور از ذهن نیست که در این جزیره تفریحات و سرگرمی‌های مهیج و جذاب مثل جزیره کیش یا قشم وجود نداشته باشد. در عوض به جای تفریحات هیجانی، سکوت و آرامشی که در این جزیره حاکم است وصف‌نشدنی است. آنجا در ساحل و روی ماسه‌ها می‌نشینید و به دریا زل می‌زنید. شنیدن صدای دریا در هوایی خوش، آرامشی به شما هدیه می‌کند که حتی دلتان نمی‌خواهد از جایتان بلند شوید.

البته ماندن یا قدم‌زدن در ساحل اگر با اسب‌سواری همراه شود، لذت دوچندانی می‌دهد. اسب‌سواری از جمله تفریحات مردم محلی جزیره آشوراده محسوب می‌شود که طرفداران زیادی هم دارد. در واقع اسب‌سواری آن هم با اسب‌های ترکمن که بسیار چابک و تیزرو هستند و شهرت جهانی دارند، تجربه مهیج و خوشایندی است که شبیهش را جای دیگری پیدا نمی‌کنید. در اسکله جزیره آشوراده زنان و مردان ترکمنی را مشاهده خواهید کرد که با لباس‌های سنتی و محلی خود صحنه زیبایی را از فرهنگ غنی قوم ترکمن نشان می‌دهند.

بهترین زمان سفر به جزیره آشوراده

جزیره آشوراده همیشه زیباست و در همه فصول شما را برای سفر و آغاز ماجراجویی وسوسه می‌کند. آب‌وهوای دل‌چسب و خنک بهاری در این جزیره شما را آرام می‌کند و سر کیفتان می‌آورد. در بهار، درختان و گیاهان تازه همه جا را پر از عطر سرسبزی خود می‌کنند. باران‌های لطیف و اشکبار بهاری هم زیبایی این جزیره را دو چندان می‌کند. فقط حواستان باشد که گاهی باران بهاری می‌تواند مانع گردش شما در جزیره شود.

تابستان با خورشید قدرتمندش، این جزیره را زیبا و طلایی می‌کند؛ اما هوای شرجی تابستانی ممکن است شما را اذیت کند. پاییز و حال‌وهوای این فصل به جزیره آشوراده رنگ دیگری می‌پاشد. کم‌کم با نزدیک‌شدن به اواخر پاییز، سرما سراغتان می‌آید. شاید دوست داشته باشید برای دیدن پرنده‌های مهاجر در زمستان به این جزیره سفر کنید. ما مانع شما نمی‌شویم؛ اما تأکید می‌کنیم حواستان به دمای هوا در این فصل سرد باشد.

جزیره آشوراده در گذر تاریخ

اگر جزیره آشوراده می‌توانست صحبت کند، بی‌شک می‌گفت که چه ماجراهای فراوان و عجیبی را پشت سر گذاشته است. به تعبیر بسیاری این جزیره در زمان حمله مغول، محل فرار و دفن سلطان محمد خوارزمشاه از پادشاهان پرآوازه خوارزمشاهی بوده است. بعضی می‌گویند این جزیره را در آن دوره به نام «آبسکون» می‌شناختند.

از زمان صفویان هم ردپا و نشانه‌هایی در این جزیره به چشم می‌خورد که به ما می‌گوید، این جزیره روزگاری شکارگاه پادشاهان عباس بوده است. اشغال جزیره آشوراده به دست روسیه از رویدادهای تلخ تاریخی است که سال‌ها پیش اتفاق افتاد. وجود پاسگاه نظامی، بیمارستان و کلیسا در این جزیره، نشانی از روزهای بد اشغال آن دارد.

آثار تاریخی جزیره

در قسمت قبل برای شما از اشغال جزیره گفتیم. روس‌ها از جنگ جهانی اول تا پایان جنگ جهانی دوم در جزیره آشوراده ماندگار شدند. در شمال جزیره، قلعه‌ای وجود دارد که در دوران جنگ جهانی دوم ساخته شد. این قلعه نظامی در دوره پهلوی اول بازسازی شد و بعدها در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. همان طور که گفتیم بناهای دیگری هم مثل بیمارستان، کلیسای چوبی، خانه‌های مسکونی و همچنین منزل وزیر مختار روس در این جزیره ساخته شده بود که الآن تقریباً تخریب شده‌اند.

اقامت در جزیره آشوراده

اگر قصد آن را دارید که شب را در این جزیره سراسر زیبایی بمانید، باید به شما بگوییم که اقامت در داخل این جزیره امکان‌پذیر نیست. بنابراین پس از گشت‌وگذار در جزیره، هنگام تمام‌شدن روز باید به اسکله بندر ترکمن برگردید و از ویلاها یا منازل مسکونی محلی‌های آنجا برای استراحت خود استفاده کنید. اگر هم قصدتان این است که در هتل یا مهمان‌سراهای لوکس و بهتر ساکن شوید، باید به شهر گرگان بروید که مسافتی در حدود ۴۰ کیلومتر با بندر ترکمن دارد.

تور جزیره آشوراده

شاید شما هم دوست داشته باشید که با یک تور مجرب به بازدید از جاهای دیدنی آشوراده بروید. خبر خوش برای شما اینکه آژانس‌های مسافرتی، تور بندر ترکمن و جزیره آشوراده را با هم برگزار می‌کنند. به طور میانگین هر تور حدود سه تا چهار روز برای سفر به بندر ترکمن و جزیره آشوراده طول می‌کشد. پس زمان خودتان را طوری تنظیم کنید که نهایت استفاده را از این گردش لذیذ دسته‌جمعی ببرید. برای اطلاع از برنامه تورها، مثل زمان رفت و برگشت، امکانات، هزینه‌ها و… کافی است در اینترنت جستجو کنید. البته تماس با آژانس‌های مسافرتی هم روش خوبی است که آگاهی لازم را کسب کنید.

دسترسی به آشوراده

• مسیر جاده ای

می‌توانید با ماشین شخصی یا اتوبوس به بندر ترکمن بروید. فاصله تهران تا بندر ترکمن حدود ۳۹۰ کیلومتر است. پس از وارد شدن به بندر ترکمن، پای اسکله بروید و از محلی‌ها بخواهید شما را به جزیره آشوراده ببرند. ازآنجایی‌که گردشگران زیادی به این منطقه سفر می‌کنند، قایق‌های محلی‌ها برای رفت‌وآمد بین این دو جزیره محیاست.

• راه آهن

خاطره‌انگیزترین روش سفر به جزیره آشوراده، استفاده از قطار تهران گرگان است. مسیر راه آهن تهران به گرگان شهرت خاصی در بین مردم دارد. چراکه از پل ورسک می‌گذرد و زیباترین مسیر راه آهن کشور محسوب می‌شود. در طول این مسیر مناظر فوق‌العاده زیبا و دوست‌داشتنی و جاذبه های تماشایی زیادی پیش روی شماست که مسلماً دیدن آن‌ها برایتان بسیار لذت‌بخش و شادی‌آور خواهد بود.

• پرواز

یکی از سریع‌ترین راه‌های رسیدن به جزیره آشوراده، استفاده از پرواز است. معمولاً از شهرهای بزرگ ایران به مقصد گرگان، پروازهایی انجام می‌شود. از گرگان هم باید به بندرترکمن بروید و مثل مسیر جاده‌ای، خودتان را به اسکله‌ای برسانید که قایق برای رفتن به جزیره داشته باشد.

هزینه ورودی	رایگان
بهترین فصل سفر	از طلوع تا غروب آفتاب روزهای بهار تا اوایل پاییز.
آدرس	استان گلستان، ۱۰کیلومتری بندر ترکمن.

جزیره آشوراده همان گونه که گفتیم، تنها جزیره ایرانی در شمال ایران است که گردش و تفریح در آن می‌تواند برای هر مسافر و گردشگری مهیج و لذت‌بخش و خاطره‌انگیز باشد. بدون شک سفر به این جزیره زیبا و دیدن مناظر طبیعی چشم‌نواز آن تجربه‌ای است که ارزش رنج سفر را داشته باشد. پیشنهاد می‌کنیم برای یک بار هم شده به این جزیره سفر کنید و عکس‌های یادگاری آن را در آلبوم خاطرات خود نگه دارید. اگر هم تابه‌حال به این جزیره رؤیایی سفری داشته‌اید، خوشحال می‌شویم در بخش نظرات وبلاگ تجارب خود را با ما و همراهان ره بال آسمان در میان بگذارید.