غذاخوردن یکی از بهترین تفریح‌های دنیاست و به همین علت است که در فضای مجازی، بلاگرهای غذا داریم. اینکه به سفر بروید و غذاهای بومی آن منطقه را امتحان کنید، نور علی نور است. اگر تجربه امتحان غذاهای محلی را داشته باشید، می‌دانید از چه چیزی حرف می‌زنیم. امروز می‌خواهیم شما را عاشق قشم کنیم، چطور؟ با معرفی غذاهای محلی قشم. گذشته از بحث جذاب لذت، همه غذاها معنایی بیش از لذت‌بردن دارند. غذاها نماد فرهنگ هر منطقه هستند و با هوای هر منطقه هم سازگارند. مناطق نزدیک دریا غذاهای تند و آتشین دارند درست مانند گرمای وجود مردمانش.
ماهی برشته
ماهی کبابی ذغالی خوشمزه‌ترین غذاهای محلی قشم است. اکثر گردشگران این غذا را انتخاب می‌کنند. اسم ماهی برشته را حتماً در راهنمای سفر قشم هم شنیده‌اید. تمام راهنماها از این غذا نام می‌برند تا گردشگران بدانند قرار است با ماهی بهشتی آشنا شوند. بعضی افراد بوی ماهی و طعم آن را دوست ندارند؛ اما این ماهی از زمین تا آسمان با دیگر ماهی‌ها تفاوت دارد. طعم ماهی برشته قشم حتی با ماهی‌هایی که در شمال سرو می‌شوند تفاوت دارد. اولین قدم در پخت این غذا خالی‌کردن شکم ماهی است.
شکم ماهی‌های کوچک مانند ساردین را خالی نمی‌کنند. برای برشته‌کردن ماهی‌های بزرگ مانند سرخو و سنگ‌سر ماجرا متفاوت است. شکم این ماهی‌ها باز می‌شود و بعد از خالی‌شدن با موادی مانند گشنیز، شوید، پیاز خردشده، فلفل، ادویه و فلفل سبز پر می‌شود. این ماهی‌ها داخل ورق فلزی پیچیده می‌شوند و بعد روی شعله گاز یا آتش گذاشته می‌شوند. کباب ماهی شما آماده است. رسم جنوبی‌ها این است که با غذاهایی مانند ماهی که طبع سرد دارند، خرما و رطب میل کنند؛ پس اگر در کنار ظرفتان رطب دیدید تعجب نکنید.
کلمبا
از عجایب قشم می‌توانیم به کُلُمبا اشاره کنیم. این غذا در واقع حلیم ماهی است. بله عجیب‌ترین غذای قشم حلیم ماهی است. ماهی، گندم، ادویه و سبزیجاتی مانند گشنیز و شوید در پخت کلمبا استفاده می‌شوند. با اینکه این مواد ساده هستند اما نحوه پخت است که آن را خوشمزه می‌کند. آشپز گندم را در آب می‌ریزد تا جوش بخورد. در ظرفی جدا هم ماهی را با زردچوبه و نمک می‌جوشانند. ماهی تا جایی جوشانده می‌شود که استخوان‌های آن به‌راحتی جدا شوند.
بعد از اینکه استخوان‌های گلوگیر از گوشت جدا شد، گوشت‌ها را با سبزیجات مخلوط می‌کنند و در آخر به گندم در حال جوش اضافه می‌کنند. چند ساعتی که این مخلوط جوش خورد، آماده سرو می‌شود. نکته مهم اینکه این غذا باید با نان محلی سرو شود. ترکیب این غذا با نان محلی خیلی بهتر از نان معمولی است. روغنی که در پخت کلمبا استفاده می‌شود روغن حیوانی است که مردمان جزیره به آن جونون (به معنی روغن خوب) می‌گویند.
زیبون
اگر بخواهیم زیبون را توصیف کنیم باید بگوییم دمپختک ماهی. این غذا برای افرادی مناسب است که با ادویه رابطه خوبی ندارند. زیبون از غذاهای سنتی قشم است که قدمتی طولانی دارد؛ تعجب نکنید غذاها هم می‌توانند قدمت داشته باشند. پایه اصلی این غذا مانند دو غذای قبلی ماهی است. نوعی ماهی در این غذا مهم نیست؛ هر ماهی که در دسترس باشد، تک‌تکه شده و با زردچوبه، نمک و فلفل طعم‌دار می‌شود. مرحله بعد سرخ‌کردن ماهی است. نان تموشی که بعداً معرفی می‌کنیم همراه همیشگی این غذاست. این نان را در کف قابلمه می‌گذارند و تکه‌های ماهی را روی آن می‌چینند؛ در آخر هم برنج را روی ماهی‌های خرد شده می‌ریزند. بعد از دم‌کشیدن برنج، غذای شما آماده سروشدن است. نوش جان و جای ما خالی.
مهیاوه
مهوه یا مهیابه از پیش غذاهای بومی قشم است. این غذا خاص‌ترین غذای قشم به حساب می‌آید. تهیه مهیاوه کار دشواری است. سایر شهرهای جنوبی مانند لارستان و جهرم هم این غذای تند را سرو می‌کنند. مهیاوه از تندترین غذاهای محلی قشم به حساب می‌آید. مردم محلی برای آماده‌کردن این غذا ماهی‌های کوچک مانند ساردین را زیر آفتاب خشک می‌کنند. بعد از خشک‌شدن، ماهی‌ها را له کرده و به آن‌ها گشنیز، گندم، جو، خردل، زردچوبه و فلفل اضافه می‌کنند. به مخلوط این مواد آب و نمک اضافه می‌شود. آخرین مرحله، پخت زیر آفتاب است. در قشم ظرف‌هایی برای پخت در آفتاب وجود دارد. مواد آماده شده را 20 تا 30 روز درون این ظرف‌ها در معرض نور قرار می‌دهند تا حسابی پخته شود. بعد از پخته‌شدن این غذا را با نان محلی میل می‌کنند.
پودینی کوسه
پودینی کوسه گران ترین غذای قشم است. نام این غذا در منوی برخی از رستوران های قشم وجود دارد. در دستور اصلی، این غذا از فیله کوسه تهیه می‌شود؛ ولی بعضی رستوران‌ها به جای کوسه از ماهی استفاده می‌کنند. برای پخت پودینی کوسه گوشت کوسه را با نمک و زردچوبه می‌جوشانند تا گوشت از استخوان جدا شود.
در مرحله بعد سبزی‌های معطر، پیاز، سیر، رب، لیمو و ادویه‌های محلی به گوشت بدون استخوان اضافه می‌کنند. مردم محلی دوست دارند این غذا را با گوشت سفره ماهی سرو کنند. طعم این غذا بسته به نوع ماهی متفاوت است؛ اگر می‌توانید هر سه مدل را امتحان کنید تا کوله‌بار مزه‌هایتان از غذاهای سنتی قشم کامل شود.
هواری
هواری بهترین غذای بومی قشم است. بهترین هتل های قشم برای به‌دست‌آوردن دل گردشگران حتماً این غذا را در لیست غذاهای رستورانشان قرار می‌دهند. این غذا هم ماهی دارد؛ تقریباً اکثر غذاهای محلی قشم از خانواده ماهی‌ها هستند.
پیاز با سبزی‌های معطری مانند گشنیز، شنبلیله، شوید و سیر سرخ می‌شود. در مرحله بعد ماهی را به این مواد اضافه می‌کنند. فلفل، ادویه و زردچوبه هم بعد از ماهی اضافه شده و دوباره تفت داده می‌شود. بعد از اینکه ماهی کامل سرخ شد، برنجی که قبلاً خیس خورده را به مواد اضافه می‌کنند. بعد از دم‌کشیدن برنج، هواری خوشمزه آماده خوردن است.
هواری چکو میگو
این غذا برای بعضی افراد چندان لذت‌بخش نیست. متفاوت‌ترین غذای قشم همین چکو میگو است. صبر کنید تا دستور پخت آن را به شما بگوییم تا شما هم متعجب شوید. این غذا، پلو بچه میگو است. برای تهیه این غذا باید لاروی خشک شده میگو را تهیه کنند. این نوع میگو در فصل تخم‌ریزی میگوها در جنگل حرا صید می‌شود. جنگل حرا از جاهای دیدنی قشم به حساب می‌آید. بعد از اینکه این تخم‌ها را در آب دریا جوشاندند و خشک کردند، برای فروش به بازار می‌آورند. در این زمان است که آشپزان گرامی وارد بازی می‌شوند.
میگو خشک‌شده را در آب خیس کرده و پوست آن را جدا می‌کنند. پیاز را تفت می‌دهند و میگو را به آن اضافه می‌کنند. بعد از سرخ‌شدن کامل میگوها به آن زردچوبه و مقداری آب اضافه می‌کنند. عدس آب‌پز و 2 استکان آب داغ در مرحله بعد به غذا اضافه می‌شود. بعد از جوش‌آمدن آب، برنج از قبل خیس شده را به غذا اضافه می‌کنند و غذا را دم می‌گذارند. در پایان چکو میگو عجیب آماده می‌شود.
عنکاس
عنکاس نوعی ماهی مرکب جنوبی است. این ماهی را به دو شکل استفاده می‌کنند. یکی به شکل خوراک و دیگری به شکل خشک شده. خوراک عنکاس به این صورت است که ماهی را قطعه‌قطعه برش می‌دهند. این برش‌های مربعی را با خرمای بدون هسته داخل دیگ می‌ریزند و اجازه می‌دهند آرام‌آرام بپزد. پیاز تفت داده شده را به ماهی اضافه می‌کنند تا طعم آن بهتر شود. سیب‌زمینی سرخ‌شده، رب، ادویه، فلفل و فلفل سبز را به دیگ اضافه می‌کنند و اجازه می‌دهند با حرارت کم بپزد. بعد از چند ساعت یکی از پرطرفدارترین غذاهای سنتی قشم آماده می‌شود.
عنکاس خشک شده
عنکاس خشک شده از دیگر غذاهای عجیب قشم است. این غذا نسبتاً سخت آماده می‌شود. برای پخت این غذا باید عنکاس را به شکل ورقه‌های نازک برش دهند. این ورقه‌ها را مقابل آفتاب آویزان می‌کنند تا خشک شود. تقریباً 10 روز زمان می‌برد تا ماهی کاملاً خشک شود. ماهی خشک‌شده را روی آتش یا اجاق کباب می‌کنند. بعد از اینکه گوشت کاملاً کبابی شد آن را می‌کوبند تا بافت گوشت کاملاً از هم باز شود. روی گوشت له‌شده لیمو می‌ریزند و با خرما میل می‌کنند.
برنج دیشو
برنج دیشو برای افرادی که عاشق امتحان مزه‌های جدید هستند مناسب است. این برنج را بیشتر با ماهی خشک سرو می‌کنند؛ اما بدون ماهی هم چیزی از ارزش‌های این غذا کم نمی‌شود. برنج دیشو از غذاهای بومی قشم است که طعمی نسبتاً شیرین دارد. برای پخت برنج دیشو مقداری شیره خرما را در آب حل می‌کنند تا رقیق شود. این شربت را روی گاز می‌گذارند تا بجوشد و در مرحله بعد برنج را به آن اضافه می‌کنند؛ برنج که دم کشید، آماده میل‌کردن است. به هیچ وجه امتحان این غذا را از دست ندهید.
نان توموشی
در روزگاران قدیم مردم نانی که نیاز داشتند را در خانه می‌پختند؛ به همین علت است که در اکثر شهرهای ایران نان محلی وجود دارد. جالب است که همه نان‌ها با آرد پخته می‌شوند؛ اما در هر شهری طعم متفاوتی دارند.
نان توموشی هم نان محلی قشم است. خیلی سال است که زنان خانه‌دار دیگر توموشی نمی‌پزند؛ فقط در ماه مبارک رمضان است که عطر پخت نان از خانه‌ها بلند می‌شود. با این حال با کمی جست‌وجو می‌شود این نان را در بعضی نانوایی‌ها و رستوران‌های قشم پیدا کرد. توموشی نانی معمولی است که به شکل سنتی با مهیاوه سرو می‌شود. این نان پهن و نازک را می‌توانید همراه چای برای صبحانه هم سفارش دهید. اگر سری به اقامتگاه های بومگردی قشم بزنید، شانس بیشتری برای امتحان این نان دارید.
کاتوغ
کاتوغ با ماهی شور پخته می‌شود. نگران نباشید این غذا شورترین غذای قشم نیست. کاتوغ از غذاهای محلی قشم است که طعم بسیار خوبی دارد. قبل از پخت، نمک اضافی ماهی گرفته می‌شود. این ماهی با گوجه فرنگی، سبزیجات و ادویه‌های مختلف تفت داده می‌شود تا طعم خوبی بگیرد. در مرحله آخر این ترکیبات را با آب می‌پزند. بسیاری از محلی‌ها برای طعم‌دادن به این غذا از تمر هندی استفاده می‌کنند.
موفلک
موفلک جالب‌ترین غذای قشم است. این غذا ترکیبی از چند مزه است که برای اکثر افراد حس خوبی ایجاد می‌کند. در مرحله اول پخت این غذا، گندم یا جو پرک را در دیگ برشته می‌کنند تا به رنگ قهوه‌ای در بیاید. بعد گندم‌های برشته را در آب خیس می‌کنند. ماهی فیله‌شده را در ظرفی دیگری با آب و زردچوبه می‌جوشانند و با پیاز سرخ می‌کنند. به این ترکیب آب اضافه می‌کنند و اجازه می‌دهند آب جوش بیاید. وقتی آب جوش آمد، گندم‌ها را به این ترکیبات اضافه می‌کنند و صبر می‌کنند تا آب کاملاً تبخیر شود و غذا دم بکشد. هنگامی که غذا دارد دم می‌کشد، مقداری تخم گشنیز به آن اضافه می‌کنند. طعم نو و جالب این غذا باعث شده گردشگران زیادی خواهان امتحان آن باشند؛ شما چطور؟
قلیه میگو
قلیه میگو ترکیبی از طعم میگو با ادویه‌های متفاوت است. با اینکه این غذا ادویه‌های زیادی دارد؛ اما دل را نمی‌زند. قشمی‌ها در گرفتن بوی بد ماهی تبحر دارند؛ برای همین است که همه غذاهای سنتی قشم بوی خوبی دارند. برای آماده‌کردن قلیه میگو باید میگوها تمیز باشند؛ پس جناب سرآشپز تمام تلاشش را به کار می‌گیرد تا میگوها را تمیز کند. در مرحله بعد میگوها را در نمک و آب می‌جوشانند. سبزی خردشده و تمر هندی رقیق را همراه با فلفل سیاه و قرمز، ادویه و پودر سیر تفت می‌دهند. مقداری آب به این ترکیب اضافه می‌کنند و اجازه می‌دهند تا کمی غلیظ شود. بعد از غلیظ‌شدنِ خورشت، میگوها اضافه می‌شوند. کافی است 5 دقیقه میگوها در این مواد بجوشد تا قلیه میگو آماده شود.
مشهورترین غذاهای محلی قشم را به شما معرفی کردیم. قشم خوراکی‌های دیگری هم دارد که باید حتماً آن‌ها را امتحان کنید. رنگینک یکی از آن‌هاست. این رنگینک با آن یکی شیرینی شیرازی بسیار متفاوت است. اگر تجربه امتحان این غذاها را دارید، حتماً برای ما از خاطراتتان بگویید. تجریه پختن این غذاها را دارید؟ اگر بله که از تجربه‌هایتان بگویید. ره بال آسمان مشتاق شنیدن خاطرات است. در سفرتان به قشم به یاد ما باشید.