موزه مردم شناسی تربت حیدریه فرصتی برای علاقه‌مندان فرهنگ و تمدن خراسان فراهم می‌کند تا سری به تونل تاریخ بزنند و با زندگی خراسانی‌های قدیم آشنا شوید. این موزه در منطقه‌ای با نام رباط طبسی واقع شده است. در این موزه گالری‌های مختلفی وجود دارد. هر کدام از این گالری‌ها به نمایش قسمتی از آداب‌و‌رسوم اهالی تربت حیدریه و دیگر منطقه‌های خراسان اختصاص یافته است. خراسانی‌ها مراسم جالب و باشکوهی دارند. پوشاک و لوازمی که برای هر کدام از این مراسم استفاده می‌شود در این موزه به نمایش گذاشته شده است. همان‌گونه که حتماً شنیده‌اید، خراسان، دیار هنرمندان است. به همین دلیل صنایع دستی تربت حیدریه در این موزه خودنمایی می‌کند. گشت‌و‌گذار در این موزه بهترین روش برای آشنایی با فرهنگ و تمدن غنی خراسان به حساب می‌آید. در ادامه برای شما از موزه مردم شناسی تربت حیدریه می‌گوییم و اطلاعات تماس این موزه را با شما در میان می‌گذاریم.
موزه مردم شناسی تربت حیدریه کجاست؟
امکان ندارد از یکی از اهالی تربت حیدریه آدرس موزه مردم شناسی این شهر را بپرسید و شما را به آرامگاه قطب الدین حیدر راهنمایی نکنند. موزه مردم شناسی در همسایگی آرامگاه قطب الدین حیدر واقع شده است. جالب است بدانید قطب الدین حیدر، عارفی دل‌سوخته بود که در اواخر سده ششم و اوایل سده هفتم هجری در حیدریه زندگی می‌کرد. وی سلسله طریقت حیدریه را راه‌اندازی کرد. از آنجایی که قطب الدین حیدر در قلب اهالی تربت حیدریه جای داشت، پس از مرگ، مقبره‌ای باشکوه برای وی در تربت حیدریه ساخته شد. این مقبره اکنون در خیابان قائم تربت حیدریه خودنمایی می‌کند. به مقبره قطب الدین حیدر که رسیدید، کافی است سراغ موزه مردم شناسی را بگیرید.
مسیر دسترسی موزه مردم شناسی تربت حیدریه
برای رسیدن به موزه مردم شناسی باید راه استان خراسان رضوی را در پیش بگیرید. به این استان که رسیدید جاده تربت حیدریه را دنبال کنید. پس از رسیدن به تربت حیدریه، وارد خیابان قائم شوید. موزه مردم شناسی در ضلع شرقی مزار قطب الدین حیدر خودنمایی می‌کند. تربت حیدریه در ۱۵۰کیلومتری جنوب غربی مشهد قرار دارد. این فاصله در حدود ۲و نیم ساعت طی می‌شود؛ در نتیجه اگر به دنبال گشت‌و‌گذار در یکی از جاهای دیدنی اطراف مشهد هستید، سفر به تربت حیدریه و سیاحت در موزه مردم شناسی این شهر خالی از لطف نخواهد بود.
معرفی موزه مردم شناسی تربت حیدریه
ماجرای راه‌اندازی موزه تربت حیدریه داستان جالبی دارد که شنیدن آن خالی از لطف نیست. سالها پیش تاجری توانگر با نام حاج محمد ابراهیم طبسی در تربت حیدریه زندگی می‌کرد. وی دستی در انجام کارهای خیر داشت و تلاش‌های بی‌شماری برای آبادی ترتیب حیدریه انجام داد. به همین دلیل برای ساخت رباط و کاروانسرایی بزرگ را در تربت حیدریه آستین بالا زد. این رباط با نام رباط طبسی در بین اهالی تربت حیدریه شناخته می‌شود. تاریخ ساخت رباط طبسی به دوران قاجار باز می‌گردد. برای آن دسته از عزیزانی که معنای رباط برای آن‌ها غریبه است باید بگوییم در سال‌های بسیار دور به ساختمان‌های اطراف جاده‌ها رباط می‌گفتند. در این رباط‌ها حوض و چندین اتاق قرار داشت.
به لطف این شرایط، مسافرین بین‌شهری فرصتی پیدا میکردند تا در رباط استراحت کنند و شب را به روز برسانند. رباط طبسی یکی از همین رباط‌هاست که از خشم مادر طبیعت در امان ماند و به‌رغم گذشت سالیان دراز، همچنان در شرایط مطلوبی به سر می‌برد. به لطف این شرایط، مسئولین گردشگری تربت حیدریه، قسمتی از رباط طبسی را به موزه مردم شناسی تربت حیدریه تبدیل کردند.
تاریخچه موزه مردم شناسی تربت حیدریه
از آنجایی که موزه مردم شناسی در رباط طبس قرار دارد، برای آشنایی با تاریخچه این موزه باید نگاهی به این رباط قدیمی بیندازیم. همان‌گونه که اشاره کردیم، این رباط در دوران قاجار ساخته شده است. در آن زمان کاروان‌هایی که از جاده تربت حیدریه می‌گذشتند، برای استراحت در رابط طبسی اتراق میکردند. این استراحتگاه قدیمی در ۱۳۸۰ به فهرست آثار ملی ایران راه پیدا کرد. پس از مدتی نیز به موزه مردم شناسی تبدیل شد تا یادگاری ماندگار از فرهنگ و تمدن مردمان شمال شرق ایران باشد.
بخش‌های دیدنی موزه مردم شناسی تربت حیدریه
اگر تاکنون به شهر تربت حیدریه سفر کرده باشید، حتماً در جریان هستید که اهالی این منطقه رسمورسوم جالب و متنوعی دارند. به همین دلیل بخش‌های مختلفی در موزه مردم شناسی به این رسمورسوم اختصاص یافته است. قسمت مهمی از این موزه مخصوص پوشاک محلی است که اهالی تربت حیدریه قدیم به تن میکردند. انواع لباس‌های مردانه سنتی در کنار پوشاک زنانه محلی در این بخش خودنمایی می‌کند. قسمت دیگری از این موزه به مراسم مختلفی اختصاص دارد که اهالی این منطقه برگزار می‌کنند. همان‌گونه که حتماً می‌دانید شب یلدا، یکی از معروف‌ترین مراسم ما ایرانی‌هاست. با این حال هر کدام از مردمان منطقه‌های مختلف ایران‌زمین شب یلدایی متفاوت برگزار می‌کنند. در این زمینه نیز موزه مردم شناسی اطلاعات جالبی درباره باورهای عامه مردمان این دیار در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
در قسمتی از این موزه سفره شب یلدایی سازگار با باورهای اهالی این ناحیه انداخته شده است. جالب است بدانید اهالی تربت حیدریه بر این باور هستند کِرمی در معده انسان وجود دارد که فقط با خوردن هندوانه در شب یلدا از بین می‌رود. قسمت مهمی از این موزه به نمایش دستگاه‌های ریسندگی اختصاص دارد. در این قسمت دستگاه‌های قدیمی به نمایش گذاشته شده تا اطلاعات سودمندی درباره چرخ نخریسی و دوک‌های ریسندگی در اختیار علاقه‌مندان قرار بگیرد.
بهترین زمان بازدید موزه مردم شناسی تربت حیدریه
آب و هوای تربت حیدریه در بهار از همیشه دل‌انگیزتر است. از آنجایی که جاهای دیدنی زیادی در اطراف موزه مردم شناسی قرار دارد، بهار بهترین زمان برای سفر به این ناحیه است. از طرف دیگر همان‌گونه که حتماً شنیده‌اید، تربت حیدریه طبیعت زیبایی دارد. این طبیعت زیبا در بهار از همیشه سرسبزتر است. انصافاً باید گفت به تابستان که می‌رسیم، هوای تربت حیدریه به میزان چشمگیری گرم‌تر می‌شود. با این حال از آنجایی که موزه مردم شناسی در مکانی سرپوشیده قرار دارد، گرمای هوا مشکلی برای گردشگری در این موزه ایجاد نمی‌کند. به پاییز که رسیدیم، آب و هوای تربت حیدریه خنک‌تر می‌شود. در این فصل گردشگری در تربت حیدریه حسابی خوش می‌گذرد. با این حال زمستان‌های تربت حیدریه به اندازه‌ای سرد می‌شود که بهتر است عطای گردشگری در این منطقه را به لقایش ببخشید و مسافرت را به فصل‌های دیگر سال موکول کنید.
جاهای دیدنی اطراف موزه مردم شناسی تربت حیدریه
اجازه دهید خیالتان را راحت کنیم که جاهای دیدنی زیادی در اطراف موزه مردم شناسی قرار دارد. از طرف دیگر در چند قدمی این موزه کافه‌ای شیک، چشم‌انتظار گردشگران است. این کافه فقط ۳۰۰ متر از موزه مردم شناسی دورتر است و عطر خوش نوشیدنی‌های گوارای آن از فاصله‌ای دور گردشگران را وسوسه می‌کند. رستوران سنتی طبسی در همسایگی موزه مردم شناسی با غذاهای محلی از گردشگران پذیرایی می‌کند. برای اقامت در این منطقه نیز جایی برای نگرانی وجود ندارد. اقامتگاه بوم‌گردی تهمینه تربت حیدریه فقط یک کیلومتر از موزه مردم شناسی دورتر است. پس از اینکه خیالتان از خوردوخوراک و اقامت در این مکان جمع شد، پیشنهاد میکنیم سری به جاهای دیدنی دیگری بزنید که فاصله بسیار کمی با موزه مردم شناسی دارد.
مقبره قطب الدین حیدر
روایت‌های مختلفی درباره دیرینگی مقبره قطب الدین حیدر وجود دارد. بر اساس یکی از این روایت‌ها، مقبره قطب الدین حیدر در ۹۸۷ هجری قمری ساخته شده است. اگر این روایت را معیار قرار دهیم، می‌توان ساخت مقبره قطب الدین حیدر را به دوران تیموریان نسبت داد. ناگفته پیداست این مقبره از آن زمان تاکنون از آسیب‌های طبیعی به دور نمانده است. با این حال مرمت‌هایی برای مقبره قطب الدین حیدر انجام شده است. در این زمینه می‌توان تلاش‌های سلطان محمود تربتی برای بازسازی این مقبره اشاره کرد. آرامگاه قطب الدین حیدر در ۱۳۱۰ خورشیدی به فهرست آثار ملی ایران راه پیدا کرد. آرامگاهی که از آن صحبت میکنیم در کنار فاصله‌ای کم با موزه مردم شناسی، به مسجد جامع عتیق، باغ ملی، حمام حاجی رئیس و مزار بی‌بی حسنیه نزدیک است.
باغ ملی
باغ ملی تربت حیدریه، باغی وسیع است که سالها پیش در مرکز تربت حیدریه احداث شد. از آنجایی که این باغ نزدیک به یک سده دیرینگی دارد، درختان کهنسالی در آن سایه افکنده‌اند. در پارک ملی تربت حیدریه تا چشم کار می‌کند گل‌های رنگارنگ و زیبا مشاهده می‌شود. جالب است بدانید سالها پیش این باغ آرامستان شهر تربت حیدریه بود. با این حال قرار گرفتن آن در مرکز شهر باعث شد تا به باغی وسیع و زیبا تبدیل شود. انواع درختچه‌های زینتی، درخت‌های تنومند سرو، صنوبر و اقاقیا در پارک ملی تربت حیدریه رشد کرده‌اند.
اطلاعات بازدید موزه مردم شناسی تربت حیدریه
این موزه در تمامی روزهای سال به غیر از تاسوعا، عاشورا، ۲۱ رمضان، ۲۸ صفر، ۱۴ خرداد و ۲۵ شوال به روی علاقه‌مندان باز است. خوشبختانه موزه مردم شناسی تربت جاده‌ای آسفالت دارد و با خودروی شخصی به‌راحتی می‌توانید راه این موزه را در پیش بگیرید. از آنجایی که بسیاری از جاهای دیدنی تربت حیدریه در اطراف این موزه قرار دارند، بوفه، رستوران و امکانات رفاهی چشمگیری در این منطقه ساخته شده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این موزه با شماره تلفن: ۵۲۲۲۲۵۳۰ (۰۵۱) تماس بگیرید.
موزه مردم شناسی تربت حیدریه آیینه‌ای تمام‌نما از فرهنگ و رسمورسوم اهالی خراسان رضوی را پیش روی علاقه‌مندان قرار می‌دهد. گردشگرانی که می‌خواهند اطلاعات بیشتری درباره فرهنگ مردمان تربت حیدریه بدست آورند، فرصت گشت‌و‌گذار در موزه مردم شناسی این شهر را غنیمت می‌دانند. این موزه به لحاظ امکانات رفاهی نیز چیزی کم‌و‌کسر ندارد. امیدواریم به لطف اطلاعاتی که درباره این موزه با شما مطرح کردیم، گشت‌و‌گذاری خاطره‌انگیز را در تربت حیدریه تجربه کنید. در پایان از آنجایی که مطمئن هستیم شما هم تجربه‌های سودمندی درباره سفر به خراسان رضوی دارید، خواهشمندیم این تجربه‌های مفید را در قسمت نظرات با همراهان خود در ره بال آسمان و دیگر خواننده‌ها به اشتراک بگذارید.
موزه مردم شناسی تربت حیدریه در خیابان قائم تربت حیدریه قرار دارد.
ساختان موزه مردم شناسی تربت حیدریه در رباط طبسی واقع شده است. این رباط یکی از جاهای دیدنی تربت حیدریه است و تاریخچه‌ای غنی دارد.
بخش مخصوص پوشاک محلی، قسمت صنایع دستی و بخش آداب‌و‌رسوم مردمان تربت حیدریه از قسمت‌های مهم موزه مردم شناسی تربت حیدریه به حساب می‌آید.
آرامگاه قطب الدین حیدر و پارک ملی تربت حیدریه از جاهای نزدیکی است که فاصله کمی با موزه مردم شناسی تربت حیدریه دارد.
اقامتگاه تهمینه در فاصله‌ای بسیار کم از موزه مردم شناسی تربت حیدریه واقع شده است.
من به این موزه س زدم. موزه جالبیه. بعضیا معتقدند که توی حیاط موزه یه چاه هست که توش یه گنجه و چند تا مار روی گنج ها نشستند!
چه ماجرای جالبی، حتما درباره‌اش می‌پرسیم و اگه لازم بود توی متن میاریم.