در این مطلب می‌خواهیم شما را به یکی از لوکیشن‌های فیلمبرداری سینمای ایران، یعنی خانه دایی جان ناپلئون ببریم و با گذشته این خانه زیبا آشنا کنیم. این بنا در فهرست خانه های تاریخی تهران قرار دارد و یکی از مهمترین جاهای دیدنی تهران شمرده می‌شود. علاوه بر این، قرارگیری در بافت تاریخی شهر، اینجا را به مکانی محبوب برای تهران‌گردی تبدیل کرده است. در ادامه با ره بال آسمان همراه شوید تا بیشتر از این خانه قجری و زیبا بدانید.
خانه دایی جان ناپلئون کجاست؟
ابن خانه زیبا در بافت تاریخی شهر تهران قرار دارد و میان خیابان‌های لالهزار و فردوسی واقع شده است. در این منطقه زیبا هنوز رد پای قدیمی‌ترین خیابان های تهران را می‌توان دنبال کرد. البته اگر قصد بازدید از اینجا را دارید، باید به ورودی اصلی آن در سمت خیابان لالهزار و انتهای بن بست اتحادیه بروید.
قدمت و تاریخچه خانه دایی جان ناپلئون
خانه دایی جان ناپلئون در طول تاریخ نام‌های دیگری همچون خانه امین السلطان و خانه اتحادیه را از آن خود داشته است و تاریخچه همه این‌ها، از دوران قاجار آغاز می‌شود. سال 1261 شمسی بود که باغ بزرگ لالهزار را بخش‌بندی کردند و هدف از این کار، ساخت یک خیابان بود. در آن زمان ناصرالدین‌شاه سفرهای زیادی به اروپا داشت و دستور ساخت خیابانی همچون شانزلیزه را در طهران صادر کرده بود. پیرو این دستور بود که لالهزار را بخش‌بندی کردند و بخشی از آن به میرزا ابراهیم خان تعلق گرفت. با مرگ میرزا، پسرش، علی اصغرخان اتابک معروف به امین السلطان صاحب این زمین شد و با خریدن اراضی مجاور، مساحت آن را افزایش داد.
بد نیست توضیح دهیم که امین السلطان در طول زندگی خود، صدراعظمی 3 پادشاه قاجار، یعنی ناصرالدین‌شاه، مظفرالدین‌شاه و محمدعلی‌شاه را عهده‌دار بود و جایگاه سیاسی والایی داشت. همین موضوع سبب شد تا خانه امین السلطان محل رفت و آمد بسیاری از رجال سیاسی باشد و بسیاری از تصمیمات مهم سیاسی آن زمان در این خانه صورت گیرد. حتی گفته می‌شود که خود ناصرالدین‌شاه، شخصاً به این مکان آمد و شد داشته و چندی از ملاقات‌های مهمش را در این مکان برگزار کرده است.
تغییر نام خانه امین السلطان به اتحادیه
البته همه این‌ها پیش از جنبش مشروطه و مرگ امین سلطان در این جریان بود. او در ۸ شهریور ۱۲۸۶ هجری خورشیدی توسط عباس‌آقا تبریزی کشته و در قم به خاک سپرده شد. پس از این ماجرا، در سال 1295 هجری شمسی، حاج رحیم اتحادیه، خانه و باغ امین السلطان را از وارثانش خریداری کرد. وی این زمین را 30 قسمت کرد و به فرزندانش ارث داد. بد نیست بدانید سینما جهان، سینما شهرزاد، یک پارکینگ، ساختمان تجاری و … که در سال‌های بعدی ساخته شدند، همگی بخش‌هایی از خانه و باغ امین السلطان بودند. در سال‌های بعدی خانه امین السلطان که دیگر به خانه اتحادیه شناخته می‌شد، بسیار کوچک‌تر بود و به‌عنوان تنها قطعه به‌جا‌مانده از باغ‌های لاله زار به یادگار ماند.
تغییر نام خانه اتحادیه به خانه دایی جان ناپلئون
اما چگونه نام اینجا به خانه دایی جان ناپلئون تغییر پیدا کرد؟ در دهه 50 شمسی، سریالی شناخته شده به اسم دایی جان ناپلئون که اقتباسی از یک کتاب به همین نام بود. لوکیشن اصلی فیلمبرداری این سریال، خانه اتحادیه بود و این گونه شد که از آن پس، این مکان به نام خانه دایی جان ناپلئون معروف شد.
معماری خانه اتحادیه
خانه اتحادیه دارای 2 در ورودی از سمت خیابان لالهزار و خیابان فردوسی است؛ اما در اصلی آن، در خیابان لالهزار و انتهای بن بست اتحادیه قرار دارد. یکی از زیباترین تزئینات خانه را در این قسمت می‌توان مشاهده کرد. در اینجا سردری با قابی از نام‌های خداوند در اسلام دیده می‌شود و دو ستون نیم‌گرد توکاری شده در دو سمت ورودی قرار دارد.
قوس بالای در نیز که به آجرهای تراشکاری مزین است، شباهت جالب توجهی به قوس‌های هندی و مغولی دارد. با گذر از هشتی ورودی خانه، می‌توان وارد حیاط این عمارت زیبا شد. درون حیاط، چند حوض و حوضچه به چشم می‌خورد. در سمت راست ورودی عمارتی با 233 متر مربع مساحت قرار دارد و در ورودی آن می‌توان مقرنس‌کاری‌های زیبایی را دید. این عمارت خانه اسماعیل اتحادیه است و گفته می‌شود در گذشته، محل کار حاج رحیم اتحادیه بوده است.
خانه مسعود و خانه فرح اعظم
از دیگر ساختمان‌های مهم اینجا، باید خانه مسعود را نام برد که گویا متعلق به مسعود اتحادیه، فرزند حاج رحیم بوده است. جالب آنکه این خانه در گذشته، تالاری شرقی-غربی به حساب می‌آمده است و خانواده حاج رحیم در آن زندگی می‌کردند. سقف این خانه به گچبریهای نفیس و پرکاری مزین است. عمارت مذکور، زیرزمینی با بدنه‌های آجری و سقف‌های قوس‌دار دارد که مساحتش 43 مترمربع است.
در ادامه باید به تالار مکمل خانه مسعود اشاره کنیم که با عنوان خانه فرح اعظم شناخته می‌شود. این تالار، تا پیش از مرمت شامل 3 بخش می‌شد و در بخش شرقی آن، شومینه‌ای سفالین و منقوش دیده می‌شد که هنوز هم به زیبایی در آنجا قرار دارد. در نمای بیرونی خانه مسعود و فرح اعظم می‌توان گچبریهای پرکاری را مشاهده کرد که یادآور دوران میانی قاجار هستند.
خانه حاج رحیم اتحادیه
خانه حاج رحیم اتحادیه هم از دیگر عمارت‌های مهم مجموعه و شاید مهمترین آن‌ها باشد که در حیاط شرقی قرار دارد. از روی معماری و اجزای به‌کاررفته در ساخت سازه‌ها می‌توان حدس زد که این خانه و خانه فرح اعظم و خانه مسعود در گذشته یک ساختمان مشترک بوده‌اند و به مرور از یکدیگر تفکیک شدند. نمای خارجی خانه حاج رحیم به سمت خیاط شرقی است و تنها از این سمت پنجره دارد. طرح اصلی این ساختمان به‌صورت تالاری در وسط و 2 اتاق در طرفین است. عمارت حاج رحیم، پلکان سنگی در حیاط شرقی دارد و از زیرزمینی جداگانه برخوردار است که به حیاط غربی راه دارد.
دیگر بخش های خانه اتحادیه
در این مجموعه ساختمان دیگری هم قرار دارد که متفاوت از دیگر سازه‌ها است. با توجه به سبک و سیاق معماری آن حدس می‌زنند دیرتر از باقی سازه‌ها ساخته شده است. ساختمانی کوشکی مانند و 2 طبقه در میان حیاط شرقی است که از 4 طرف نما دارد و با عنوان خانه عبدالحسین شناخته می‌شود. طبقه همکف اینجا 2 اتاق و یک تالار دارد و طبقه فوقانی از 3 اتاق و یک ایوان تشکیل شده است. معماری خانه دایی جان ناپلئون مانند معماری بناهای آن زمان بوده است و به ۲ بخش اندرونی و بیرونی تقسیم می‌شود. همچنین در این خانه 5 حوض و حوضچه وجود دارد که همگی از جنس سفالینه هستند و حال و هوایی مطبوع به خانه بخشیده‌اند.
کاربری کنونی خانه دایی جان ناپلئون
در حال حاضر خانه دایی جان ناپلئون به سازمان زیباسازی شهر تهران تعلق دارد و به‌عنوان یک بنای تاریخی ارزشمند قابل بازدید است.
بهترین زمان بازدید از خانه اتحادیه
خانه دایی جان ناپلئون در بافت تاریخی تهران قرار دارد و در هر زمانی از سال می‌توان از آن بازدید کرد. اما از آنجایی که بخشی از این مکان شامل فضای باز می‌شود، شاید مایل باشید در روزهای خوش آب‌وهوای سال به این مکان بروید. پس به شما پیشنهاد می‌کنیم زمان بازدیدتان را به اوایل بهار، اوایل پاییز یا اواخر زمستان موکول کنید تا از گردشتان لذت بیشتری ببرید.
جاهای نزدیک به خانه اتحادیه
- عمارت مسعودیه تهران؛
- خیابان لاله زار؛
- باغ نگارستان؛
- خانه پروین اعتصامی؛
- میدان حسن آباد؛
- موزه مردم‌شناسی ارامنه؛
- کاخ مرمر-موزه هنر ایران.
مسیر دسترسی به خانه دایی جان ناپلئون
برای بازدید از خانه دایی جان ناپلئون، گزینه‌های زیادی پیش روی شما هست. البته باید این را مد نظر داشته باشید که این منطقه در طرح ترافیک تهران قرار دارد و در روزهای کاری، نمی‌توان با خودروی شخصی به اینجا رفت. پس اگر برنامه دارید با خودروی شخصی از خانه اتحادیه بازدید کنید، بهتر است برنامه را به روزهای آخر هفته موکول کنید. از دیگر گزینه‌ها برای رسیدن به خانه دایی جان ناپلئون می‌توان به وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس، مترو و تاکسی اشاره کرد. در فاصله کمی از این مکان، ایستگاه‌های مترو سعدی و امام خمینی و چندین ایستگاه اتوبوس قرار دارند که می‌توانید برای بازدید از آن‌ها استفاده کنید.
| هزینه | --- |
| ساعت بازدید | در حال حاضر به علت شیوع کرونا امکان بازدید ندارد. |
| وب‌سایت | khaneh.tehran.ir |
| شماره تماس | 02196044023 |
| آدرس | تهران، میدان امام خمینی، خیابان لالهزار، انتهای بن بست اتحایه، پلاک 12 |
سری به یکی از خانه های تاریخی در تهران، یعنی خانه دایی جان ناپلئون زدیم. این خانه زمانی محل فیلمبرداری یکی از محبوب‌ترین سریال‌‌های کشورمان بود. از تاریخچه این خانه برایتان گفتیم، همچنین بخش‌‌های مختلف آن را نام بردیم تا در حین بازدید، بیشتر با این مجموعه زیبا آشنا باشید. نظرتان درباره این مطلب چه بود؟ آیا تاکنون از خیابان لالهزار و خانه قدیمی درون آن بازدید کرده‌‌اید؟ منتظر دیدگاه‌‌های شما همراهان ره بال آسمان هستیم.
بله، این خانه در حال حاضر به سازمان زیباسازی شهر تهران تعلق دارد و درهایش برای بازدید به روی عموم باز است.
این خانه لوکیشن فیلمبرداری سریال معروفی با نام دایی جان ناپلئون بوده و از آن پس به این نام شهره شده است.
بله، کار بازسازی این خانه در سال 1399 به پایان رسید و از آن پس، درهایش به روی باز است.
خانه دایی جان ناپلئون یا خانه اتحادیه میان خیابان های لاله زار و فردوسی قرار دارد و برای بازدید از آن، باید به خیابان لاله زار و بن بست اتحادیه بروید.
از آنجایی که این خانه در طرح ترافیک تهران قرار دارد در روزهای کاری هفته نمی‌توان با خودروی شخصی از آن بازدید کرد و تنها آخر هقته ها این امکان وجود دارد.