خانه های تاریخی کرمان همانند دفینهای قدیمی که رازهای مگوی بیشماری در سینه نهان دارند، در گوشهوکنار این شهر خودنمایی میکنند. دیرینگی بعضی از این خانهها به چندین سده پیش باز میگردد. خانههایی که از آنها صحبت میکنیم درست است که بهلحاظ زیبایی شناختی ارزشمند هستند، اما حسوحالِ حضور در این خانههاست که جذابیت آنها را بیشتر میکند. با گشتوگذار در این خانهها، یاد و خاطره روزگاران خوش قدیم در ذهن گردشگران تداعی میشود. از منظر تاریخشناسی و فرهنگی نیز سیاحت در این خانههای تاریخی برای گردشگران فرهنگدوست هم فال است و هم تماشا. خوشبختانه کرمان تا دلتان بخواهد خانههای تاریخی دیدنی دارد. ازآنجاییکه رسم داریم اطلاعات کاملی درباره جاهای دیدنی ایران و جهان پیش روی همراهان خود قرار دهیم، در این مطلب فهرستی پُروپیمان از خانه های قدیمی کرمان برایتان آماده کردهایم.
راهنمای سفر کرمان
خانه تاریخی پرداختی
اجازه دهید اولین خانه تاریخی را به عمارتی اختصاص دهیم که قدمت آن به دوران قاجار باز میگردد. این عمارت با نام خانه پرداختی کرمان شناخته میشود. این خانه در مقایسه با دیگر خانه های تاریخی کرمان، شرایط بسیار مطلوبتری دارد. جالب است بدانید مادر طبیعت در حق خانه تاریخی پرداختی مهربان بوده و این خانه بهرغم سنوسال زیاد، از گزند خشم طبیعت بهدور مانده است؛ به همین دلیل خانه پرداختی را در ابتدای فهرست خانه های قدیمی کرمان قرار دادیم؛ زیرا گشتوگذار در آن تجربهای خاص از روزگاران خوش کرمان را پیش روی گردشگران میگذارد.
همانگونه که حتماً حدسزدهاید، خاندانی با نام پرداختی، مالکیت این خانه را در اختیار دارند. این خانه تاریخی همانند بسیاری از خانههای قدیمی جنوب ایران، نمایی آجرکاریشده دارد. با ورود به خانه تاریخی پرداختی، چشم شما به تماشای حیاطی زیبا و دلباز روشن میشود؛ سپس از راهرویی میگذرید و به هشتی میرسید که نقاشیهای زیبایی دارد. حوضی زیبا در این خانه خودنمایی میکند. این حوض با آبنمایی سنگی تزیین شده و به خانه تاریخی پرداختی جلوهای تماشایی داده است.
آدرس | کرمان، خیابان زریسف، کوچه برزو آمیغی، کوچه آتشکده، پلاک ۵۱ |
ساعت بازدید | 24ساعته |
هزینه ورودی | رایگان |
خانه منفرد
خانه منفرد، بازماندهای باشکوه از دوران پهلوی است. این عمارت برخلاف بسیاری از خانه های قدیمی کرمان که شمالی ساخته شدهاند، ورودی جنوبی دارد. خانه منفرد از سمت شمال به کوچهای قدیمی راه دارد. در این خانه تالاری بزرگ خودنمایی میکند. ۵ دالان به این تالار میرسد. انصافاً باید گفت این تالار، زیباترین قسمت خانه منفرد است. تالار خانه منفرد با گچبریهای زیبا مزین شده است. با حضور در این تالار، فرصتی پیدا میکنید تا به تماشای هنر معماران ایرانِ قدیم بنشینید و سبکوسیاق زندگی مردم در دوران پهلوی را بشناسید. حضور در خانه منفرد تجربهای خاص برای گردشگران علاقهمندی است که به سبک زندگی مردمان ایران زمین در دوران پهلوی علاقه دارند. خوشبختانه خانه منفرد در شرایط خوبی قرار دارد و بیشتر قسمتهای آن سالم و دستنخورده باقی مانده است.
آدرس | کرمان، خیابان شهدای فتح آبادان، کوچه فتح آبادان ۷، پلاک ۲۸ |
ساعت بازدید | ۲۴ساعته |
هزینه ورودی | رایگان |
خانه مدیرالملک
حتماً در جریان هستید که خانه های تاریخی کرمان عموماً با نام مالکهای این عمارتها شناخته میشوند. مدیرالملک، شخصیتی شناختهشده در کرمان بود که برای خودش برو و بیایی داشت. اکنون مدت زیادی است که خبری از این برو و بیا در خانه مدیر الملک نیست. خانه مدیر الملک این روزها بازنشسته شده و جای خود را به یکی از جاهای دیدنی کرمان داده است. خانه مدیر الملک سالهاست که در فهرست آثار ملی ایران جا خوش کرده است. این خانه در یکی از خیابانهای خوشمسیر کرمان قرار دارد. مسیر خانه مدیر الملک به بسیاری از مراکز خرید کرمان نزدیک است. بهلطف این فاصله کم، میتوانید در کنار گشتوگذاری جانانه در خانه های قدیمی کرمان، پاساژگردی لذتبخشی را هم تجربه کنید.
آدرس | کرمان، شمال خیابان امام، نبش کوچه 9 |
ساعت بازدید | ۲۴ساعته |
هزینه ورودی | رایگان |
خانه بانک توکلی کرمان
به گردشگرانی که با خرید بلیط قطار کرمان راهی این شهر شدهاند، پیشنهاد میکنیم قبل از هر جا راه خانه بانک توکلی کرمان را در پیش بگیرند. این خانه درواقع عمارتی زیبا و دلگشاست که تاریخ ساخت آن به دوران قاجار باز میگردد. خانه بانک توکلی حدود ۲ دهه است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده. خانهای که از آن صحبت میکنیم در شرایط خوبی به سر میبرد؛ درنتیجه گشتوگذار در آن حسابی میچسبد. این خانه حیاطی دلباز دارد. از حیاط که گذر کنید، به اندرونی میرسید که اعضای خانواده بانک توکلی، نسلاندرنسل در آن زندگی میکردند.
خانه بانک توکلی همانند بسیاری از خانه های تاریخی کرمان، حوضخانهای بزرگ و زیبا دارد. بهلحاظ سبک معماری نیز هرچقدر از خانه بانک توکلی تعریف کنیم، کم گفتهایم. ورودی اصلی خانه بانک توکلی در قسمت شرقی این خانه واقع شده است. در این ورودی باید از هشتی بزرگی بگذرید تا نمای حیاط و عمارت بانک توکلی پیش رویتان ظاهر شود.
آدرس | کرمان، سهراه مطهری، کوچه امیرکبیر |
ساعت بازدید | 24ساعته |
هزینه ورودی | رایگان |
خانه یزدانی کرمان
قبل از اینکه به تعریفوتمجید از خانه یزدانی کرمان بپردازیم، اجازه دهید این نکته را روشن کنیم که خانه قدیمی دیگری در سرایان با نام خانه یزدانی وجود دارد؛ اما خانهای که الان درباره آن صحبت میکنیم در کرمان واقع شده است. کرمانیها به خانه یزدانی، مدرسه شهرداری نیز میگویند. این عمارت سالهاست به عنوان یکی از خانه های تاریخی کرمان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. خانه یزدانی کرمان در دوران قاجار ساخته شده و معماری زیبا و خاطرهانگیز دارد. خانه یزدانی کرمان در یکی از خیابانهای خوشمسیر این شهر واقع شده است.
بهلطف فاصله نسبتاً مناسب این خانه با پایانه مسافربری بینشهری کرمان، اگر با خرید بلیط اتوبوس کرمان راهی این شهر شدهاید، میتوانید در زمان کوتاهی به خانه یزدانی کرمان برسید و گردشگری را آغاز کنید. چندین سال پیش خانم بدری یزدانی فرد، مالک این عمارت، خانه یزدانی را به اداره کل کتابخانههای استان کرمان واگذار کرد. از آن زمان تاکنون این خانه به کتابخانه عمومی حاج عباس یزدانی تغییر کاربری داده است. بهلطف این شرایط، گشتوگذار در خانه یزدانی کرمان به سیاحتی فرهنگی برای گردشگران تبدیل میشود.
آدرس | کرمان، میدان شهدا، خیابان زرسیف |
ساعت بازدید | همهروزه از ساعت ۷ صبح تا 7:30 شب |
هزینه ورودی | رایگان |
خانه نژاد معصوم
به آن دسته گردشگرانی که میخواهند در کنار گشتوگذار در خانه های قدیمی کرمان، شکمگردی پروپیمانی داشته باشند، خانه نژاد معصوم را پیشنهاد میکنیم. این خانه به بسیاری از رستوران های کرمان نزدیک است. از طرف دیگر بهلحاظ گردشگری نیز یکی از جاهای دیدنی کرمان با جاذبه تاریخی است. خانه نژاد معصوم در دوران قاجار ساخته شده است. انصافاً باید گفت این خانه ممکن است شکوهوجلال سابق را نداشته باشد؛ اما کاملاً پیداست که در روزگاران قدیم یکی از خانههای معروف در کرمان به حساب میآمده. خانه نژاد معصوم در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این خانه حیاطی دلباز و ساختمانی زیبا با معماری قجری دارد. در نمای بیرون خانه نژاد معصوم با آجرکاریهای قدیمی زیبایی روبهرو هستیم. در نمای داخلی نیز هنر معماران دوران قاجار در خانه نژاد معصوم خودنمایی میکند.
آدرس | کرمان، خیابان احمدی، کوچه والیآباد |
ساعت بازدید | 24ساعته |
هزینه ورودی | رایگان |
خانه قاسم حاج غلامرضا
خیابان شهید ایرانمنش در روزگاران بسیار دور یکی از مناطق اصلی کرمان به حساب میآمد. در این منطقه یکی از خانه های تاریخی کرمان قد عَلَم کرده است. خانهای که از آن صحبت میکنیم به چندین هتل از بهترین هتل های کرمان نزدیک است؛ در نتیجه اگر اهل گشتوگذار در خانههای قدیمی ایران هستید، میتوانید در یک چشم بههمزدن به خانه قاسم حاج غلامرضا برسید. این خانه حدود ۲ دهه پیش در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. خانه قاسم حاج غلامرضا در دوران پهلوی ساخته شده است. انصافاً باید گفت معماری چیرهدست، این خانه را ساخته است. نمای بیرونی و منظره داخلی از هنرِ معمار این خانه حکایت دارد. پیشنهاد میکنیم اگر راهی خانه قاسم حاج غلامرضا شدید، حتماً دوربینی باکیفیت ببرید و عکسهایی خاطرهساز بگیرید.
آدرس | کرمان، خیابان شهید ایرانمنش |
ساعت بازدید | 24ساعته |
هزینه ورودی | رایگان |
خانه فروزی
در ادامه معرفی خانه های قدیمی کرمان سراغ خانه فروزی رفتهایم که عمارتی باقیمانده از دوران پهلوی است. خانه فروزی از نمای بیرون زیباست؛ با این حال اگر میخواهید زیباییِ تماموکمال آن را ببینید، حتماً سری به داخل این عمارت بزنید. تزیینات داخل خانه فروزی، یادآور خوشسلیقگی مردم کرمان قدیم است.
این خانه بهلحاظ موقعیت در یکی از خیابانهای خوشمسیر کرمان قرار دارد؛ در نتیجه در کنار گشتوگذار در این خانه میتوانید سری به بازارهای این شهر بزنید و با دستی پر از سوغات کرمان به دیار خود باز گردید. برای اینکه مسافرت شما به کرمان رنگوبویی قدیمی پیدا کند، پیشنهاد میکنیم در هتل سنتی شهباز کرمان اقامت کنید. این هتل در فاصله ۴کیلومتری از خانه فروزی قرار دارد. یخدان زریسف، آتشکده آناهیتا و موزه دیرینشناسی از دیگر جاهای دیدنی کرمان است که فاصله کوتاهی با خانه فروزی دارند.
آدرس | کرمان، خیابان زریسف، جنب خانه سروشیان |
ساعت بازدید | 24ساعته |
هزینه ورودی | رایگان |
عمارت حاج علی آقا
حاج علی آقا، شخصیتی شناختهشده در کرمان قدیم بود. وی عمارتی بزرگ در یکی از محلههای معروف این شهر داشت. تاریخ ساخت خانه حاج آقا علی رفسنجان به ۱۱۳۶ خورشیدی باز میگردد. این عمارت در آن زمان یکی از بهترین خانههای استان کرمان به حساب میآمد. با حضور در عمارت حاج علی آقا به این نتیجه خواهید رسید که این عمارت بهرغم گذشت سالیان دراز، هنوز هم تماشایی است. برای تعریف از عمارت حاج علی آقا کرمان، کافی است به این نکته اشاره کنیم که این عمارت ۹۰ اتاق کوچک و بزرگ دارد. قسمتی از این اتاقها به مکان زندگی زمستانی حاج علی آقا و اهل منزلش اختصاص داشت. قسمتی دیگر نیز اتاقهای تابستانی هستند که منظرهای دلانگیز به حیاط دارند.
شاهنشین و حوضخانه از دیگر قسمتهای معروف عمارت حاج علی آقا به حساب میآید. قسمتهایی که به آنها اشاره کردیم با راهروهای تودرتو به هم ارتباط دارند. یکی از زیباترین قسمتهای خانه حاج علی آقا، حوضچه زیبایی است که در یکی از بزرگترین قسمتهای عمارت خودنمایی میکند. کفِ این حوضچه با کاشیهای فیروزهای تزیین شده و فوارهای زیبا در وسط آن قرار دارد. دیوارهای اطراف این حوضچه به گچبریهای زیبایی آراسته شدهاند. اگر راهی خانه حاج علی آقا شدید، حتماً دوربین عکاسی یا گوشی هوشمند با دوربینی باکیفیت همراه ببرید. این خانه سوژههای زیادی برای عکاسی دارد و جان میدهد برای خاطرهسازی.
آدرس | استان کرمان، 6کیلومتری جنوبشرقی رفسنجان، روستای قاسم آباد |
ساعت بازدید | همهروزه از ساعت ۸ صبح تا 10 شب |
هزینه ورودی | رایگان |
خانه موحدی
بسیاری از جاهای دیدنی کرمان در دوران پهلوی ساخته شدهاند. برای نمونه میتوان به خانه موحدی اشاره کرد. این خانه در یکی از خیابانهای خوشمسیر کرمان واقع شده است. به همین دلیل اگر با خرید بلیط هواپیما کرمان راهی این شهر شدهاید، کافی است در پایانه مسافربری بینشهری کرمان، سوار اولین تاکسی شوید و مسیر خانه موحدی را در پیش بگیرید. اهمیت خانهای که از آن صحبت میکنیم به اندازهای است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده.
اولین چیزی که در گشتوگذار از خانه موحدی به نظر میآید، معماری زیبای این خانه است. خانه موحدی در دوران پهلوی ساخته شده و یاد و خاطرهای از روزگار آن زمان دارد. خانهای که صحبتش شد، بهلحاظ وسعت نیز یکی از بزرگترین خانه های قدیمی کرمان است. این خانهای به قدری زیباست که باید در سفر به کرمان، دستکم یکیدو ساعت از وقتتان را به گشتوگذار در آن اختصاص دهید.
آدرس | استان کرمان، شهرستان تفت، جاده تفت، جاده ده بالا |
ساعت بازدید | ۲۴ساعته |
هزینه ورودی | رایگان |
بادگیرهای چپقی سیرجان
در این قسمت از معرفی خانه های قدیمی کرمان، به بادگیرهایی رسیدیم که حتی اسم آنها جالب توجه است. بادگیر چپقی سیرجان در دوران پهلوی اول ساخته شده است. با اولین نگاه به این بادگیرها، دودکش کشتیهای قدیم در ذهن شما تداعی میشود. این احساس کاملاً درست است؛ زیرا بادگیرهای چپقی سیرجان با الهام از این دودکشها ساخته شدند. در ساخت چپقهایی که از آنها صحبت میکنیم، آجر و ملات به کار رفته است.
در روزگاران دور، فردی با نام آقا سید علیاصغر رضوی در سیرجان زندگی میکرد. این فرد یکی از طبیبهای سرشناسِ کرمان قدیم بود. وی برای خود و خانوادهاش عمارتی بنا کرد که امروزه با نام بادگیرهای چپقی معروف شده است. این بادگیرها، هوای بیرون را به داخل منزل هدایت میکند؛ درنتیجه هوای داخل این خانه، به میزان چشمگیری خنکتر از بیرون است. بادگیرهای چپقی سیرجان در فهرست ملی آثار ایران ثبت شده و یکی از جاهای دیدنی این شهر به حساب میآید.
آدرس | استان کرمان، سیرجان، بلوار دکتر صادقی، کوچه حاج رشید |
ساعت بازدید | همهروزه از ساعت 9 صبح تا ۷ عصر |
هزینه ورودی | رایگان |
خانه خلعتی
خانه خلعتی که به آن خانه صدرزاده هم میگویند، یکی از خانه های تاریخی سیرجان است. این خانه در انتهای خیابان انقلابِ این شهر واقع شده و منظرهای تماشایی پیش روی گردشگران قرار میدهد. خانه خلعتی از معماری دوران پهلوی بهره گرفته است. بهلطف این معماری با خانهای روبهرو هستیم که نمایی تماشایی و خاطرهساز دارد. خانه خلعتی، مقاومت خوبی در برابر نیروی طبیعت داشته و در شرایط نسبتاً مطلوبی به سر میبرد. ازآنجاییکه این خانه در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد، انتظار میرود در آینده رسیدگی بیشتری برای این خانه انجام شود. منظره داخل خانه خلعتی نیز چیزی از زیبایی نمای بیرون این خانه کم ندارد. کاملاً پیداست که بهترین معماران آن دوران برای ساخت خانه خلعتی آستین بالا زدهاند. ماحصل این تلاش را میتوان در آجرکاریهای نمای بیرونی و گچکاریهای نمای داخلی خانه خلعتی مشاهده کرد.
آدرس | استان کرمان، سیرجان، خیابان ولیعصر ۱۵ |
ساعت بازدید | 24ساعته |
هزینه ورودی | رایگان |
سخن پایانی
خانه های تاریخی کرمان با خاطرههای خوشی از روزگاران قدیم و منظرهای تماشایی از هنر معماران چیرهدست این شهر، چشمانتظار گردشگران هستند. امیدواریم اطلاعاتی که از خانه های قدیمی کرمان آماده کردیم، در سفر کرمان به کارتان بیاید و خاطرات نابی برایتان بسازد. در پایان ازآنجاییکه مطمئن هستیم شما هم تجربههای سودمندی از سفر به کرمان و دیگر شهرهای جنوب ایران دارید، خواهشمندیم این تجربههای مفید را در قسمت نظرات با همسفران خود در ره بال آسمان به اشتراک بگذارید.
خانه تاریخی فروزی حدود ۱۵ کیلومتر با فرودگاه هاشمی رفسنجانی کرمان فاصله دارد.
بادگیرهای چپقی سیرجان یکی از زیباترین خانه های قدیمی کرمان است. این خانه بادگیرهایی شبیه به دودکش کشتی دارد.
عمارت حاج علی آقا یکی از باشکوهترین خانه های قدیمی کرمان است که حدود ۹۰ اتاق دارد.
خانه منفرد، خانه موحدی، بادگیرهای چپقی سیرجان، خانه خلعتی، خانه قاسم حاج غلامرضا و خانه فروزی از مهمترین خانه های قدیمی کرمان هستند که معماری آنها به دوران پهلوی باز میگردد.
خانه تاریخی پرداختی، خانه بانک توکلی، خانه یزدانی و خانه نژاد معصوم از خانههای تاریخی کرمان هستند که در دوران قاجار ساخته شدهاند.
چه خانه های جذاب و جالبی ، واقعا از خوندن این مقاله شگفت زده شدم ، وقتی بناهای قدیمی را از نزدیک می بینیم یا مطلبی از آن می خوانیم ، به حق متوجه می شیم که بدون اغراق ، ایرانی ها بهترین معماران و مهندسان دنیا هستن .
زهرای عزیز، پیامتون پر از حس مثبت بود. امید که ایندگان هم به معماری حال ما افتخار کنند.
ادرس دقیق خانه منفرد کجاست ما پیداش میکنیم
سلام بهناز عزیز. گوگل این آدرس رو ثبت کرده: خیابان شهدای فتح آبادان، کوچه فتح آبادان۷، پ ۲۸