از آن دسته افرادی هستید که به ماجراجویی علاقه دارند؟ از همان افرادی که به دنبال بالابردن سطح آدرنالین خون‌شان هستند و مدام از کشف تجربه‌های تازه و هیجان‌انگیز لذت می‌برند؟ اگر این‌طور است، حتما از شنیدن نام دریاچه ارواح شاخک‌های ماجراجویی‌تان تیز شده‌اند. دریاچه ارواح می‌تواند مقصدی ایدئال برای‌تان باشد. اگر هم اهل ماجراجویی نیستید، باز هم این دریاچه مکانی فوق‌العاده برای گشت‌وگذارتان خواهد بود. با ره بال آسمان همراه باشید تا از دریاچه ارواح نوشهر بیشتر برای‌تان بگوییم. به نظرتان این دریاچه پُر از روح و اجنه است؟ با رفتن به آنجا چه خواهید دید؟ مسافران قبلی به این مکان از آن چه می‌گویند؟
دریاچه ارواح؛ پرواز روح‌ها بر سطح دریاچه‌ای سبز
همه چیز در دریاچه ارواح طوری مهیاست که شما را بترساند؛ مه غلیظ دائمی اطراف دریاچه، درختانی با ریشه پوسیده روی سطح آب و سکوتی وهم‌آلود در حوالی دریاچه. ترسناک است؟ اجازه بدهید که بیشتر درباره دریاچه ارواح بگوییم تا اطلاعات‌تان بالا برود و دیگر این شما هستید که تصمیم می‌گیرید از این مکان بترسید یا راه عقل را انتخاب کنید.
در نزدیکی شهر نوشهر یعنی تقریبا در ۳۲ کیلومتری آن، دریاچه‌ای قرار دارد که به آن دریاچه ارواح یا دریاچه ممرز (mamraz) گفته می‌شود. اگر دقیق‌تر بخواهید بدانید، این دریاچه رمزآلود در نزدیکی روستایی به نام صلاح‌الدین‌کلا قرار دارد. مساحت دریاچه به ۴۰ هکتار می‌رسد و دور و بَرش پُر از درختان توسکا و ممرز است.
درختان ممرز نوعی درخت بومی منطقه شمال ایران و مازندران هستند که ارتفاع‌شان به ۱۵ تا ۲۵ متر می‌رسد. پوست این درختان سبز متمایل به خاکستری است و تنه‌شان تقریبا صاف است اما شیارهایی روی آنها دیده می‌شود.
درختان ممرز حوالی دریاچه به دلیل مجاورت مداوم با آب دارای تنه‌ای پوسیده هستند. دریاچه ممرز باتلاقی است و درختان کمرشکسته‌ای که در آب باتلاقی‌اش فرورفته‌اند، حس ترس و وحشت را بیشتر از همه در گردشگران ایجاد می‌کنند. انگار به محلی طلسم‌شده وارد شده‌اید و درختان بی‌گناه با کمرهای شکسته جیغ می‌کشند و کمک می‌خواهند. مه هم که عضو لاینفک این دریاچه است. صدای حیوانات هم گاهی در جنگل طنین‌انداز می‌شود.
مسیر دسترسی؛ نشانی دقیق دریاچه ارواح
آدرس: مازندران، شهرستان نوشهر، ۵ کیلومتری شمال چلندر
برای رسیدن به دریاچه ارواح باید در کیلومتر ۱۲ جاده نور به نوشهر، روستای ونوش را رد کنید، بریدگی دوم را دور بزنید و بعد از ۱۰۰ متر از مسیر شهرک صنایع دفاع وارد جاده‌ای خاکی موسوم به جاده شرکت چکش شوید. ۳ کیلومتر از این جاده را طی کنید و بعد از اینکه به یک دوراهی رسیدید، به مسیر سمت چپ وارد شوید.
در راه رسیدن به دریاچه ارواح نگهبانان محیط‌بانی، شما را متوقف می‌کنند. آنها می‌خواهند بدانند که قاچاقچی چوب هستید یا خیر. پس این را به خاطر بسپارید و آمادگی ذهنی داشته باشید. بعد از عبور از نگهبانان باید ۱۵ کیلومتر دیگر به سمت مقصد حرکت کنید.البته جاده خاکی و ناصاف است ولی واقعا ارزش طی‌کردن را دارد. چون بعد از همه اینها به جنگلی زیبا و دریاچه‌ای رویایی می‌رسید. برای اینکه به کنار دریاچه ارواح برسید باید کمی یعنی در حدود ۳۰ دقیقه پیاده‌روی داشته باشید. پس کفش مناسب بپوشید.
دریاچه ممرز؛ بترسیم یا نترسیم؟
درست است که ما در شرح موقعیت مکانی دریاچه ارواح کمی مبالغه کردیم و شما را به ژانر وحشت فرو بردیم اما واقعیت چیز دیگری است. مه غلیظ، دریاچه باتلاقی و درختان جنگلی زیبا و سبز حوالی ارواح، بسیار زیبا هستند. موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانید این دریاچه و پیرامونش قدمتی به‌شدت زیاد دارند. برآوردها حاکی از آن است که عمر این دریاچه به دوره کرتاسه میانی تا کواترنری می‌رسد.
دریاچه ارواح از نقطه‌نظر تاریخی و جغرافیایی آن‌قدر ارزشمند است که به ثبت ملی هم رسیده و مطالعات زیادی روی گونه‌های گیاهی و جانوری حوالی آن صورت گرفته است. دریاچه در منطقه‌ای حفاظت‌شده قرار دارد و به همین دلیل است که خوشبختانه از ازدحام جمعیت و تخریب انسانی دور مانده است. همه اینها نشان می‌دهد که وقتی از دریاچه ارواح صحبت می‌کنیم، از مکانی جذاب و دیدنی حرف می‌زنیم نه مکانی ترسناک. قبول دارید؟
سفر به دریاچه؛ بستن کوله‌ها در بهترین زمان
بهترین زمان سفر به دریاچه ارواح در بهار و تابستان است. البته اردیبهشت با اختلاف از فصول و زمان‌های دیگر پیشی می‌گیرد. اما اگر در ماه‌های دیگر بهار و تابستان هم راهی دریاچه شوید، اوقات خوبی را سپری خواهید کرد. هوای مطبوع این فصول و سرسبزی اطراف دریاچه ارواح باعث می‌شود که لذت بیشتری از هم‌نشینی با دریاچه نصیب‌تان شود.
البته زمستان و پاییز هم زیبایی‌های خاص خود را دارند ولی مسیر دسترسی به دریاچه در این فصول کمی خطرناک خواهد بود. جاده‌های منتهی به دریاچه ممرز در پاییز و زمستانِ مه‌گرفته، لغزنده می‌شوند و رانندگی کمی دشوار خواهد بود. برای رفتن به دریاچه ممرز باید با افرادی به سفر بروید که مسیر را می‌شناسند. چون همان‌طور که گفته شد، جاده چندان بی‌دردسر و صاف نیست.
ضمن اینکه باید بدانید که سرزدن به دریاچه ممرز ساده نیست. یعنی علاوه بر مسیری که احتمالا برای‌تان کمی دشوار است، به مجوز ورود هم برای بازدید از مکان مذکور نیاز خواهید داشت. در واقع، باید از اداره منابع طبیعی نوشهر مجوزهایی برای دیدن دریاچه بگیرید.
لوازم لازم؛ همراه‌داشتن وسایل ضروری
برای سفر به دریاچه باید حواس‌تان باشد که وسایل مناسبی به همراه داشته باشید. مثلا نیاز است تا کفش‌های مناسبی به پا کنید و آماده پیاده‌روی باشید. چراغ قوه را هم یادتان نرود. چون ممکن است که در جنگل و میان مه به آن نیاز پیدا کنید. همراه‌داشتن لباسی مانند بارانی یا پانچوی ضدآب هم به کمک‌تان خواهد آمد.
چون همان‌طور که می‌دانید، شمال است و رگبارهایی که خبر نمی‌دهند. پس برای اینکه در دل جنگل مه‌آلود غافل‌گیر نشوید، از قبل به فکر همراه‌داشتن بارانی یا پانچو باشید. اگر به دریاچه می‌روید، خوراکی و مواد غذایی هم با خود ببرید. چون حوالی این مکان، حالتی بکر دارد و هیچ فروشگاه و مغازه‌ای نیست که بتوانید از آن آب یا مواد غذایی بخرید.
اگر هم غذا درست میکنید و کنار دریاچه نوش‌جان می‌فرمایید، حتما نسبت به تمیزنگه‌داشتن محیط اطراف‌تان دقت کافی به خرج بدهید. به همراه‌داشتن کیسه زباله برای جمع‌آوری زباله‌هایی که تولید میکنید، بسیار مهم است. حیف نیست که دریاچه‌ای بکر و باقی‌مانده از گذشته‌های خیلی خیلی دور را به دست خودمان تباه و نابود کنیم؟
نکته مهم
یادتان باشد که دریاچه ارواح، در واقع نام غیررسمی این مکان است. نام رسمی دریاچه، ممرز است که چند بار هم در این متن به آن اشاره شد. پس اگر به‌دنبال این هستید که در کتاب‌ها یا متون رسمی به دنبال این دریاچه بگردید، باید به سراغ ممرز بروید. تالاب یا دریاچه ارواح از نام‌های غیررسمی و محلی این دریاچه است که البته عموم مردم بیشتر از آنها استفاده می‌کنند.
یکی از دلایل بکرماندن دریاچه ممرز این است که مسیر دسترسی به آن راحت نیست و خوشبختانه، برای رسیدن به آن نیاز به مجوزهایی وجود دارد. باید این فرهنگ را که طبیعت میراث ارزشمند ما انسان‌هاست، در خود نهادینه کنیم. تخریب طبیعت می‌تواند برای‌مان گران تمام شود. پس به‌طور جدی به محافظت و پاسداری از آن فکر کنید.
هر جا بی‌احترامی و بدرفتاری با طبیعت دیدید، حتما تذکرهای لازم را به افراد بی‌فکر و خودخواه ابلاغ کنید. طبیعتی که از دوران‌های بسیار دور تاریخ برای‌مان به جا مانده، نیاز به درک و مراقبت دارد. پس تمام تلاش‌تان را به کار بگیرید. اصلا همین‌جا به ما قول بدهید که هیچ‌وقت به طبیعت آسیبی نمی‌زنید. قبول؟
اینجا درباره ساحل سیسنگان بخوانید: ساحل سیسنگان | محل قرار دریا با جنگل
سخن پایانی
شما تجربه رفتن به دریاچه ارواح را دارید؟ به نظرتان این مکان بیشتر ترسناک و وهم‌آلود است یا زیبا و افسانه‌ای؟ شما کدام یک از دریاچه های ایران را برای سفر انتخاب میکنید؟
پارسال به دریاچه ارواح سفر کردم با ماشین شاسی بلند باید برید و این که بیشتر دریاچه زیبایی بود تا ترسناک