روستای بوژان با آبشارهای خروشان و چشمه‌ساران زیبا یکی از جاهای دیدنی اطراف مشهد به حساب می‌آید. این روستا در کنار داشتن مناظر طبیعیِ چشم‌نواز، آب‌و‌هوایی مطبوع دارد. به‌لطف این شرایط، آوازه بوژان در سرتاسر ایران پیچیده است. گردشگران بی‌شماری را سراغ داریم که راه این روستای زیبا را در پیش می‌گیرند. بوژان فاصله کمی با دیگر جاهای دیدنی نیشابور دارد. به همین دلیل حیف است که راهی این منطقه شوید و سری به بوژان نزنید. برای اینکه گردشگری در این ناحیه بیشتر از دیگران به شما خوش بگذرد، اطلاعات جالبی از بوژان و طبیعت زیبای این منطقه آماده کرده‌ایم. به شما قول می‌دهیم با این اطلاعات یکی از بهترین سفرهای خود به شمال شرق ایران را تجربه کنید.
روستای بوژان کجاست؟
برای شما گفتیم بوژان یکی از جاهای دیدنی اطراف مشهد به حساب می‌آید. برای رسیدن به این منطقه خوش آب‌و‌هوا باید راه ۵کیلومتری شمال شرق نیشابور را در پیش بگیرید. اگر بخواهیم به‌لحاظ فاصله از مشهد حساب کنیم، بوژان در حدود ۱۲۰کیلومتری مشهد واقع شده است. این منطقه جاده همواری دارد و در طول مسیر رانندگی لذت‌بخشی را تجربه خواهید کرد. از طرف دیگر به‌دلیل محبوبیت این منطقه در بین گردشگران، بوژان جاده‌ای خوش‌مسیر دارد.
دلیل نام‌گذاری روستای بوژان نیشابور
برای تشخیص دلیل نام‌گذاری بوژان باید به آب‌و‌هوای خوش این منطقه نگاه کرد. جالب است بدانید بوژان در واژه‌نامه‌های معتبر سه معنی دارد که هر سه تای آن‌ها از سرسبزی و رویش خبر می‌دهد. اولین معنی این واژه در فرهنگ لغت به معنای رشد‌کردن و شکوفاشدن است. معنی دوم این لغت نیز به گیاهی اشاره می‌کند که برگ‌های ریز و ساقه‌هایی بلند دارد. سومین معنای بوژان به منطقه‌ای خوش آب‌و‌هوا اشاره دارد که آن را با نام روستای بوژان می‌شناسیم. مطمئن هستیم پس از اولین گردشگری در بوژان به این نتیجه خواهید رسید که ریشه‌های نام این منطقه بی‌دلیل انتخاب نشده است. در بوژان و مناطق اطراف آن تا چشم کار می‌کند گیاهان سرسبز و گل‌های زیبا و معطر مشاهده می‌شود.
تاریخچه روستای بوژان نیشابور
بوژان بی‌دلیل به یکی از جاهای دیدنی نیشابور تبدیل نشده است. این منطقه در کنار آب‌و‌هوای خوش و منظره‌های زیبا، تاریخچه‌ای غنی نیز دارد. گفته می‌شود احداث این روستا به حدود هزار سال پیش باز می‌گردد. سال‌ها پیش بوژان یکی از پررونق‌ترین روستاهای شمال شرق ایران شناخته می‌شد. با این حال بخت با مردمان این منطقه یار نبود. نزدیک به ۷۰۰ سال قبل، سیل ویرانگری بوژان را در نوردید.
به‌دنبال این سیل بیشتر کلبه‌های روستا با خاک یکسان شد. بوژانی‌هایی که از این سیل مرگبار جان سالم به در برده بودند، دوباره به این منطقه بازگشتند. سال‌ها گذشت تا اینکه بوژان دوباره روی خوش زندگی را ببیند. منطقه‌ای که در آن کلبه‌های جدیدی ساخته شده امروزه با نام بوژآباد شناخته می‌شود. پس از مدتی آب‌و‌هوای خوش این منطقه به نجات بوژان آمد. در اطراف این ناحیه درختان بلندی سبز شد تا سدی دربرابر سیل‌های خروشان باشد. بوژانی که این روزها با آن سروکار داریم، روستایی سرسبز با اهالی باصفاست.
جاهای دیدنی روستای بوژان نیشابور
بوژان جاهای دیدنی بی‌شماری دارد. همان‌گونه که اشاره کردیم اطراف این روستا را درختهای سرسبز فرا گرفته است. رشته کوههای بینالود نیز از دور منظره‌ای تماشایی به روستا می‌دهد. گشت‌و‌گذار در رودخانه خروشان بوژان، طبیعت‌گردی در دشت‌های اطراف و بازدید از دره‌های زیبای بوژان به‌عنوان مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی این منطقه شناخته می‌شود. مرغزارهای بوژان جان می‌دهد برای پیک‌نیک و طبعیت‌گردی. کوههای این منطقه نیز به‌اندازه‌ای تماشایی است که هوس کوه‌نوردی به سر گردشگران می‌اندازد.
بافت پلکانی روستا
ایران‌گردها به‌خوبی با بافت انواع روستاهای پلکانی ایران آشنا هستند. جالب است بدانید روستای بوژان نیشابور نیز از معماری پلکانی بهره گرفته است. به همین دلیل در بوژان سقف یک منزل به حیاط منزل بالایی تبدیل می‌شود. این معماری از دور، نمایی تماشایی و خاص به بوژان داده است. معماری پلکانی بوژان این منطقه را با عنوان ماسوله نیشابور معروف کرده است.
رودخانه و آبشار بوژان
در همسایگی روستا رودخانه‌ای پرآب جریان دارد. این رودخانه در گروه رودخانه‌های جنوبی رشته کوه بینالود قرار می‌گیرد. رودخانه بوژان از کوههای گودرزد، بوژان و سیاه‌خانی سرچشمه گرفته است. به همین دلیل نیز آب آن همیشه زلال و خروشان است. رودخانه‌ای که از آن صحبت میکنیم نزدیک به ۱۰ کیلومتر طول دارد. این رودخانه در طول مسیر خود آبشارها و جویبارهای زیبایی را تشکیل داده است. زیبایی‌های رودخانه بوژان گردشگران را به هوس می‌اندازد تا لب رودخانه بنشینند و گذر عمر ببینند.
همان‌گونه که می‌دانید رودخانه‌هایی که در دامنه کوه جریان دارند، آبشارهای زیبایی را تشکیل می‌دهند. این شرایط درباره رودخانه بوژان نیز صدق می‌کند. در اطراف روستای بوژان نیشابور، آبشاری بزرگ و تماشایی خودنمایی می‌کند. تاج این آبشار حدود ۱۵ متر ارتفاع دارد. آبشار بوژان در بین گل‌ها، درختان و صخره‌های بلندی قرار گرفته است. این آبشار حدود ۶ کیلومتر از روستای بوژان دورتر است. با این حال این مسافت به‌اندازه‌ای خوش‌منظره است که گذر زمان رسیدن از روستا به آبشار را متوجه نخواهید شد. مسافت ۶کیلومتری بوژان تا آبشار حدود ۲ ساعت طول می‌کشد. در کنار این آبشار نیز دره‌ای عمیق و زیبا قرار دارد. زیبایی‌های رودخانه و آبشار بوژان به‌اندازه‌ای است که ارزش دارد یک روز کامل را به گردشگری در این ناحیه اختصاص دهید.
تخت هلاکوخان
برای شما از زیبایی‌های رودخانه و آبشار بوژان گفتیم. ناگفته پیداست این رودخانه نقش کلیدی در زندگی مردمان این ناحیه ایفا می‌کند. از قرار معلوم رودخانه بوژان سال‌ها پیش به دست‌مایه‌ای برای نبردی خونین در این منطقه تبدیل شده بود. ماجرا از این قرار است که سال‌ها پیش هلاکوخان، نوه چنگیز خان مغول و مؤسس سلسله ایلخانان، به نیشابور حمله می‌کند. این پادشاه بی‌رحم، کمر به نابودی نیشابور و روستاهای اطراف آن می‌بندد. از آنجایی که رود بوژان یکی از منابع اصلی تأمین آب در منطقه به حساب می‌آمد، هلاکوخان به قسمت انتهایی روستا می‌رود.
در این قسمت، منطقه‌ای است که با ماسه‌سنگ پوشیده‌شده. هلاکوخان فرمان می‌دهد تا آب رودخانه را در این منطقه ببندند تا به نیشابور و آبادی‌های اطراف نرسد. منطقه‌ای که از آن صحبت میکنیم در بین اهالی بوژان با نام تخت هلاکوخان شناخته می‌شود. در اطراف این منطقه دار و درختهای زیادی مشاهده می‌شود و با ناحیه‌ای خوش‌‌آب‌و‌هوا روبه‌رو هستیم.
زیارتگاه های روستای بوژان نیشابور
علاقه‌مندان گردشگری در خراسان رضوی به‌خوبی می‌دانند که نیشابور و روستاهای اطراف آن مردمان مذهبی و خونگرمی دارد. به همین دلیل چراغ مذهب همیشه در بوژان پرفروغ بوده و اماکن مقدس معروفی در این ناحیه بنا شده است. یکی از معروف‌ترین زیارتگاه‌های بوژان، آرامگاه امامزاده سلیم نام دارد. این آرامگاه در شرق روستا خودنمایی می‌کند. گفته می‌شود نسب این امامزاده به امام زین العابدین (ع) باز می‌گردد. آرامگاه مطهر امامزاده سلیم سالیان سال است که به‌عنوان مهم‌ترین مرکز زیارتی این ناحیه شناخته می‌شود. ساکنان روستای بوژان و روستای بوژآباد در مراسم مذهبی به این آرامگاه می‌آیند و رازونیاز می‌کنند.
آرامگاه امامزاده خواجه گُل‌علی، یکی دیگر از اماکن مذهبی پربازدید در بوژان نیشابور است. این آرامگاه کمی از روستا فاصله دارد. به همین دلیل نیز بارگاه چندان درست‌و‌درمانی برای آن ساخته نشده است. در آرامگاه امامزاده خواجه گل‌علی خبری از بقعه و مقبره نیست. با این حال مردمان بوژان احترام خاصی برای این امامزاده قائل هستند. آرامگاه امامزاده خواجه گل‌علی در قسمت جنوبی بوژان قرار دارد.
دره ها و چشمه های معروف روستای بوژان نیشابور
بوژان سرزمین دره‌های زیبا و چشمه‌ساران گواراست. اگر اهل گشت‌و‌گذار در دره‌های سرسبز هستید و از گردشگری در بین چشمه‌های زلال سیر نمی‌شوید، روستای بوژان انتخاب مناسبی برای شماست. دره‌ها و چشمه‌هایی که در ادامه به آن‌ها اشاره میکنیم را به فهرست گردشگری خود در بوژان اضافه کنید.
دره بازه صدر
امکان ندارد راهی بوژان شوید و چشم شما به جمال دره بازه صدر روشن نشود. این دره در ابتدای ورودی بوژان خودنمایی می‌کند. دره بازه صدر با قدمتی چندین ساله در ناحیه شرقی روستا جا خوش کرده است. در انتهای این دره، کاجی قدیمی وجود دارد که دست بی‌رحم طبیعت آن را خشک کرده است. با این حال هنوز هم پابرجا مانده تا نمادی از استقامت مردمان این منطقه باشد.
مرغزار دره
با حضور در این دره متوجه خواهید شد چرا نام آن را مرغزار دره انتخاب کرده‌اند. این دره را کوههای سرسبزی احاطه کرده است. در داخل دره نیز چشمه‌های جوشانی وجود دارد. این شرایط باعث شده تا دره به مرغزاری سرسبز تبدیل شود. در گوشه‌و‌کنار مرغزار دره درختهای گردو خودنمایی می‌کند. این دره یکی از چراگاه‌های اصلی برای دام‌های بوژان به حساب می‌آید. به همین دلیل در انتهای مرغزار دره، کلبه‌ای چوبی برای محافظت چوپان‌ها از سرمای سوزان و حیوانات درنده ساخته شده است. مرغزار دره در شمال غرب روستای بوژان قرار دارد.
دره و چشمه شکراب
بوژان منطقه‌ای شناخته‌شده در بین علاقه‌مندان کوه‌نوردی به حساب می‌آید. این ناحیه فاصله کمی با قله معروف شیرباد دارد. در حد فاصل این قلعه و بوژان، دره‌ای خودنمایی می‌کند. در این دره چشمه‌ای از دل کوه می‌جوشد که به چشمه شکراب معروف شده است. چشمه‌ای که از آن صحبت میکنیم در فاصله ۵کیلومتری از روستا قرار دارد. این چشمه یکی از جوشان‌ترین چشمه‌های اطراف بوژان به حساب می‌آید.
چشمه کلاغ چین
حدود ۴ کیلومتر دورتر از بوژان، چشم شما به چشمه‌ای روشن می‌شود که آن را درختهای گردو احاطه کرده‌اند. این درخت‌ها آشیانه‌ای سرسبز برای کلاغ‌های منطقه فراهم کرده‌اند. به همین دلیل نیز به چشمه‌ای که در این ناحیه قرار دارد، چشمه کلاغ چین گفته می‌شود. کوه‌نوردان دور این چشمه جمع می‌شوند و صعود به ارتفاعات منطقه را آغاز می‌کنند.
در کنار دره‌ها و چشمه‌هایی که به آن‌ها اشاره کردیم، دره بوژان و چشمه باغ ملا از دیگر جاهای دیدنی این روستاست که فاصله کمی با آن دارد. شیرباد با حدود ۳۳۰۰ متر ارتفاع، گودرزد با حدود ۳۳۰۰ متر ارتفاع، کان مس با ارتفاع حدودی ۳۰۰۰ متر و قله سرچشمه مرغزار با ۳۱۰۰ متر ارتفاع از کوههای این منطقه به حساب می‌آیند که کوه‌نوردان را به مصاف می‌طلبند. ناگفته نماند در این منطقه کوه‌هایی با نام بلقشو نیز وجود دارد. با این حال کوه‌نوردی در این کوهها را پیشنهاد نمی‌کنیم. بلقشو واژه‌ای ترکی به معنای نزدیک‌شدن به خطر است. این اسم از وجود سنگلاخ و خطرناک‌بودن این کوهها حکایت دارد.
آداب و رسوم مردم روستای بوژان نیشابور
بوژانی‌ها مردمان باصفایی هستند که آداب و رسوم جالبی دارند. در ادامه به آداب و رسومی اشاره میکنیم که احتمال دارد در سفر به این روستا با آن‌ها روبه‌رو شوید.
شمایل خوانی در محرم
اگر خاطرتان باشد از ارادت اهالی بوژان به مذهب گفتیم. این ارادت در مراسم شمایل خوانیِ محرم کاملاً مشهود است. در این مراسم، فردی که پرده‌خوان نامیده می‌شود، جلوی پرده‌ای منقوش به تصاویر ائمه قرار می‌گیرد. سپس روایت‌های جان‌سوزی از امام حسین (ع) و یارانش بازگو می‌کند. این روایت‌ها دل هر مسلمانی را به سوز می‌آورد و اشک از دیدگان علاقه‌مندان اهل بیت جاری می‌کند. همان‌گونه که حتماً حدس زده‌اید، شمایل خوانی در محرم هر سال برگزار می‌شود.
رقص چوب بازی
چوب بازی از آن دسته تفریح‌های رایج خراسانی‌هاست که طرف‌داران زیادی دارد. این سرگرمی جالب و تماشایی در بوژان نیز با شکوه خاصی برگزار می‌شود. اهالی بوژان با پوشیدن لباس‌های سنتی در حالی که چوب به دست گرفته‌اند، پایکوبی می‌کنند. در حین انجام حرکات موزون نیز چوب‌ها را به هم می‌کوبند تا جلوه‌ای خاص از رقص چوب بازی ایجاد کنند. این مراسم در اعیاد و رویدادهای مهم توسط اهالی بوژان برگزار می‌شود.
موسیقی در روستای بوژان
برای شما گفتیم که بوژان روستایی با قدمتی تاریخی است. به همین دلیل نیز مردمان این ناحیه هنرهای بی‌شماری دارند. یکی از این هنرها سازوآواز است. موسیقی‌های محلی توسط اهالی بوژان در مراسم مختلف اجرا می‌شود. اگر بخت با شما یار باشد و در یکی از عید‌های ایرانی اسلامی راهی بوژان شده باشید، فرصتی پیدا می‌کنید تا از نزدیک به سازوآواز اهالی این منطقه گوش فرا دهید. دوتار، دایره‌زنگی، قمشه، دهل و سورنا از سازهایی است که صدای خوش آن‌ها در مراسم بوژان به گوش می‌رسد.
سوغات روستای بوژان
از هر انگشت مردمان بوژان هنری می‌بارد. به همین دلیل می‌توانید با دستی پر از سوغات بوژان به دیار خود باز گردید. اگر مسیر کمی را از بوژان تا شهر محل زندگی خود در راه دارید، پیشنهاد میکنیم از این دیار آلبالو، گیلاس، گردو، انگور و آلو به سوغات ببرید. گردشگرانی که راه دورتری دارند نیز بهتر است صنایع دستی بوژان را از این منطقه با یادگار داشته باشند. قالی و فرت بافی از هنرهای اصلی بانوان بوژان به حساب می‌آید. لباس محلی مردمان این منطقه نیز بسیار زیبا و راحت است. این لباس را نیز می‌توانید به‌عنوان سوغات بوژان به دیار خود ببرید.
غذاهای سنتی روستای بوژان نیشابور
آب‌و‌هوای خوشِ این منطقه شرایطی مناسب برای باغداری و دامداری در بوژان فراهم کرده است. بانوان بوژانی با محصولات این روستا غذاهایی می‌پزند که نظیر آن‌ها را در هیچ‌کجای دیگر سراغ نداریم. بلغور شیر، حلوای محلی، کله‌جوش، فطیر مسکه، نان تافتون، کباب، آش، خورشت و آبگوشت از غذاهای سنتی بوژان به حساب می‌آید. در این روستا کشک‌های بسیار خوشمزه‌ای نیز درست می‌شود.
اقامت در روستای بوژان
بوژان به‌لطف آب‌و‌هوای خوش و طبیعت تماشایی، به مهد گردشگری نیشابور تبدیل شده است. به همین دلیل در این منطقه چندین اقامتگاه بوم‌گردی قرار دارد. یک خانه معلم نیز برای گردشگران فرهنگی در بوژان بنا شده است. با توجه به فاصله کم بوژان با نیشابور، می‌توانید برای اقامت روی بهترین هتل های نیشابور نیز حساب باز کنید. بوژان در بهار و تابستان به‌اندازه‌ای خوش آب‌و‌هواست که هوس چادرزدن به سر گردشگران می‌اندازد. اگر اهل کمپینگ هستید، می‌توانید در طبیعت زیبای این منطقه چادر بزنید و شب را به روز برسانید.
بهترین زمان سفر به روستای بوژان
با فرارسیدن بهار، مرغزارهای بوژان با درختان پرشکوفه و گل‌های زیبا به استقبال گردشگران می‌آیند. از بهار که بگذریم، در تابستان نیز انصافاً بوژان تماشایی است. در این فصل درخت‌ها به بار نشسته‌اند و باغ‌های میوه در سرتاسر بوژان خودنمایی می‌کند. با آغاز پاییز، برگ درخت‌ها می‌ریزد و بوژان رنگی عاشقانه به خود می‌گیرد. پاییزهای بوژان آن‌چنان سرد نمی‌شود که نتوانید در آن گردشگری کنید. با این حال باید اعتراف کرد که بوژان زمستان‌های سردی دارد و در این منطقه پرنده پر نمی‌زند.
مسیر دسترسی روستای بوژان
برای رسیدن به بوژان باید راه نیشابور را در پیش بگیرید. پس از گذر از نیشابور به جاده‌ای آسفالته می‌رسید. این جاده را به سمت روستاهای حمیدآباد، فوشنجان و حصار بوژان ادامه دهید. در انتهای این مسیر چشم شما به جمال بوژان روشن خواهد شد.
روستای بوژان نیشابور با طبیعت سرسبز و مردمان باصفا به یکی از جاهای دیدنی اطراف مشهد تبدیل شده است. پیشنهاد میکنیم اگر راهی مشهد شده‌اید و به اندازه یکی دو روز زمان دارید، حتماً سری به بوژان نیشابور بزنید. در پایان از آنجایی که مطمئن هستیم همراهان ما در ره بال آسمان اطلاعات سودمند و خاطره‌های شیرینی از جاهای دیدنی اطراف مشهد دارند، خواهشمندیم این اطلاعات مفید و خاطره‌های خوش را در قسمت نظرات با ما و دیگر مخاطبانمان به اشتراک بگذارید.
روستای بوژان نیشابور در فاصله ۱۲۰کیلومتری مشهد قرار دارد. این روستا در ۵کیلومتری شمال شرق نیشابور خودنمایی می‌کند.
بافت پلکانی این روستا به مهم‌ترین جاذبه بصری آن تبدیل شده است.
آبشار و رودخانه بوژان، تخت هلاکوخان، دره بازه صدر، مرغزار دره، دره و چشمه شکراب، چشمه کلاغ چین و کوههای بلقشو از جاهای دیدنی اطراف روستای بوژان به حساب می‌آید.
میوه‌های خوشمزه، صنایع دستی و فرش به‌عنوان سوغات اصلی روستای بوژان نیشابور شناخته می‌شود.
چندین اقامتگاه بوم‌گردی و یک خانه معلم از مهم‌ترین امکانات اقامتی روستای بوژان نیشابور به حساب می‌آید. این روستا فاصله زیادی با نیشابور و بهترین هتل‌های این شهر ندارد.
بهار و تابستان بوژان تماشایی‌تر از دیگر فصل‌های سال است. گردشگری پاییزی در این منطقه نیز خالی از لطف نیست.