ازنا | بهشتی در سرزمین آبشارها

ازنا نام یکی از شهرستان‌های استان لرستان است. این شهرستان را کمتر کسی می‌شناسد. ازنا در بخش مرکزی جاپلق مومن آباد واقع شده است. این شهرستان بهشتی دست‌نخورده است که اکثر جاذبه‌های طبیعی لرستان را به ارث می‌برد. اگر عاشق طبیعت استان لرستان هستید و به‌دنبال جایی می‌گردید تا از مناظر بکر و دست‌نخورده لذت ببرید، بهتر است سری به این شهرستان بزنید. در این مقاله قصد داریم تا از سیر تا پیاز ازنا را برایتان بگوییم؛ پس با ما همراه باشید تا این شهر و جاهای دیدنی ازنا را بهتر بشناسید. در نهایت با خواندن این مقاله می‌توانید برای سفر به ازنا یک برنامه‌ریزی عالی داشته باشید.

ازنا کجاست؟

ازنا از جمله شهرستان‌های استان لرستان است. مرکز این شهرستان، شهر ازنا به حساب می‌آید. این شهر در دشتی بزرگ با نام جابلق جا خوش کرده است. شهرستان ازنا از سمت جنوب به اشترانکوه و سفیدکوه، از سمت غرب به دربند و چشمه قلقل و طیان و همچنین شهرستان دورود، از سمت شرق و شمال هم به امامزاده قاسم و مؤمن‌آباد محدود می‌شود. این شهرستان از جمله زیباترین مناطق استان لرستان نیز به حساب می‌آید.

بهترین زمان سفر به ازنا

جالب است بدانید که بیش از 80درصد مساحت کل شهرستان ازنا را دشت‌هایی حاصلخیز و زمین‌های کشاورزی تشکیل می‌دهند. وضعیت جغرافیایی این شهر باعث شده تا ازنا همواره آب‌وهوایی عالی و دوست‌داشتنی داشته باشد. این شهرستان از نظر آب‌وهوا جزو بهترین مناطق برای کشاورزی در ایران محسوب می‌شود. البته جالب اینجاست که از سمت دشت‌ها به طرف حاشیه ازنا که پیش بروید، ناگهان به مناطق کوهستانی خواهید رسید. در مناطق کوهستانی، درختان سرمادوست بسیاری وجود دارند. بد نیست بدانید که خاک و آب‌وهوای این منطقه آن‌قدر مناسب است که این شهر مقام اول در تولید گندم کشور را دارد.

ازنا در تمامی روزهای سال آب‌وهوای معتدل و مناسبی دارد. البته باید بدانید در داخل بافت شهرستان و بخش مسکونی، آب‌وهوا اکثراً معتدل است؛ اما هرچه به سمت حاشیه و مناطق کوهستانی پیش بروید، با سرمای هوا مواجه خواهید شد. در فصل پاییز و زمستان، آب‌وهوای این شهرستان به‌صورت کلی سرد و برفی می‌شود. به همین خاطر توصیه می‌شود که شش ماه اول سال را برای بازدید از این شهرستان انتخاب کنید. در فصل بهار دشت‌ها سرسبز هستند و در مناطق کوهستانی شاهد لاله‌های کوهستانی و شقایق‌های سرخ خواهید بود. حتی در فصل تابستان نیز ازنا گرمای چندانی ندارد؛ پس برای فرار از گرما هم می‌توانید به این شهرستان پناه بیاورید.

تاریخچه ازنا

وقتی که به شهرستان ازنا سفر کنید، متوجه می‌شوید که این شهرستان دارای 106 تپه باستانی است. این تپه‌های باستانی اکثراً در فهرست آثار ملی ایران نیز قرار دارند. بر اساس نظر کارشناسان، بر اساس کشفیاتی که انجام داده‌اند، قدمت این تپه‌های باستانی به عصر مفرغ و آهن باز می‌گردد. در بین سال‌های 1380 تا 1386 شمسی، بسیاری از این تپه‌های باستانی را کشف کرده‌اند. تمامی این اسناد گواه بر این هستند که منطقه ازنا جزو مناطق بسیار قدیمی ایران به حساب می‌آید. در این مناطق از هزاران سال پیش تمدن وجود داشته است.

با توجه به منابع کافی آب، هوای مناسب، خاک حاصلخیز و البته موقعیت جغرافیایی، طبیعی است که از گذشته تا به امروز، انسان‌ها این منطقه را برای زندگی خود انتخاب کرده‌اند. این منطقه از چند سمت به کوه ختم می‌شود. به همین خاطر انسان‌ها می‌توانستند از چشم دشمنان دور بمانند. همین موضوع در کنار عوامل دیگر باعث به‌وجود‌آمدن تمدن در این منطقه شده است. مهم این است که از همان دوران تا به امروز، در هر دوره تاریخی، انسان‌ها در این منطقه حضور داشته‌اند.

جاهای دیدنی ازنا

• جاذبه‌های دیدنی طبیعی

• پارک جنگلی اشترانکوه

اشترانکوه نام یکی از کوه‌هایی است که در همسایگی ازنا قرار دارد. اشترانکوه دارای بافت کوهستانی و جنگلی است. بخش جنگلی این کوهستان را به پارک جنگلی تبدیل کرده‌اند. در پارک جنگلی اشترانکوه می‌توانید شاهد پوشش گیاهی و جانوری بسیار بی‌نظیری باشید. در شش ماه دوم سال، آب‌وهوای این پارک بسیار سرد خواهد بود. به همین خاطر بهتر است شش ماه اول سال را برای بازدید از این پارک جنگلی انتخاب کنید. در پارک جنگلی اشترانکوه می‌توانید شاهد انواع پرنده، پستانداران و حشرات باشید.

• رودخانه ماربره

رودخانه ماربره از دیگر جاذبه‌های مهم ازنا به حساب می‌آید. این رودخانه یکی از سرچشمه‌های بسیار مهم رودخانه معروف سزار به حساب می‌آید. ماربره از به‌هم‌پیوستن رودخانه‌های ازنار و الیگودرز به وجود می‌آید. رودخانه ماربره جزو رودخانه‌های دائمی محسوب می‌شود. این رودخانه همیشه از آب‌شدن برف‌های روی کوه‌های اطراف و چشمه‌های زیرزمینی تأمین می‌شود. رودخانه ماربره و رودخانه تیره نهایتاً در شهر دورود با هم یکی می‌شوند. این رودخانه یکی از مهم‌ترین دلایل آبادی و آبادانی ازنا است.

• آبشارهای ازنا

در ازنا می‌توانید شاهد حضور انواع رود و رودخانه در کنار مناطق کوهستانی باشید. این ترکیب همیشه منجر به خلق یکی از زیباترین تصاویر خلقت، یعنی آبشار می‌شود. آبشارهای متعددی در ازنا وجود دارند. زیباترین آن‌ها، آبشار عروس ازنا نام دارد. آبشار عروس در محلی بکر و دست‌نخورده واقع شده است. دلیل نام‌گذاری این آبشار، شباهت فراوان آن به دامن عروس است. آبشار عروس در ارتفاع 2700متری از سطح زمین واقع شده است. برای بازدید از این آبشار زیبا، باید حدود نیم‌ساعت در طبیعت پیاده‌روی کنید. البته در جریان باشید که آبشارهای دیگری نیز در ازنا حضور دارند.

• غار ماهی کور

غار ماهی کوه از جمله معروف ترین غارهای ایران است. در این غار نوعی خاص از ماهی زندگی می‌کند که چشم ندارد. نه اینکه کور باشد، بلکه به‌صورت کامل این ماهی فاقد چشم است. در حقیقت ماهی کور همانند خفاش‌ از ارتعاشات برای مسیریابی استفاده می‌کند. ماهی کور نوعی از کپور ماهی به حساب می‌آید. این‌گونه ماهی 4 الی 5 سانتی‌متر طول دارد. غار ماهی کور را می‌توان جزو معدود زیستگاه‌های این‌گونه خاص از ماهی در تمام دنیا دانست. البته در نظر داشته باشید که دسترسی به این غار بسیار دشوار است. همچنین فقط باید فصل تابستان را برای بازدید از آن انتخاب کنید.

• چشمه یا چاه تیان

چاه تیان نام چشمه‌ای پرآب است که در کوهپایه رشته کوه اشترانکوه قرار دارد. این چشمه در بین روستاهای بیدستانه و شهرستان تیان واقع شده است. چشمه تیان دارای گودالی سنگی به قطر 3 تا 4 متر و عمق حدودی 5 متر است. به همین خاطر آن را با نام چاه تیان نیز می‌شناسند. چاه تیان یکی از مهم‌ترین پدیده‌های زمین‌شناسی به حساب می‌آید. در اوایل فصل بهار، به‌صورت کاملاً ناگهانی، آب این چشمه فوران می‌کند و پر از آب می‌شود. آبدهی این چشمه تا ماه‌‌ها ادامه پیدا می‌کند. نهایتاً در اواخر تابستان و اوایل پاییز، آب آن به‌صورت ناگهانی خشک می‌شود. نهایتاً سال بعد در فصل بهار دوباره همین رویداد رخ می‌دهد.

بر اساس نظر کارشناسان، به احتمال فراوان ذوب‌شدن برف روی کوه‌های اشترانکوه و تونل‌های زیرزمینی باعث فوران آب چشمه در فصل بهار می‌شود. با سردشدن دوباره هوا و همچنین بارش برف، مسیرهای زیرزمینی منتهی به این چشمه همگی یخ می‌زنند. به همین خاطر آب چشمه نیز خشک می‌شود. این چشمه یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی ازنا است که باید از آن دیدن کنید.

• چشمه قلقل

چشمه قلقل در فاصله 2کیلومتری شمال روستای دشتبو در فاصله 60کیلومتری شمال‌غرب شهرستان دامغان قرار دارد. این چشمه در میان یک تنگه کوچک و سرسبز واقع شده است. آب این چشمه از انتهای شکافی 7متری از کوه سنگی بیرون می‌زند. به همین خاطر مردم محلی این چشمه را با نام چشمه قلقل می‌شناسند. چشمه قلقل دارای آبی شیرین، خنک و گوارا است. این چشمه 45 لیتر در ثانیه آبدهی دارد. با چنین میزان آبدهی، بیشترین آبدهی را در مجموعه چشمه‌های این منطقه دارد. این چشمه یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی اطراف خرم آباد محسوب می‌شود.

• تونل برفی

تونل برفی را می‌توان مهم‌ترین و معروف‌ترین جاذبه گردشگری این شهرستان دانست. تونل برفی یک جاذبه طبیعی بسیار زیبا و منحصر‌به‌فرد این منطقه است. این تونل به صورت کاملاً طبیعی در برف و یخ‌های دامنه کوه اشترانکوه در منطقه کمندان ایجاد شده است. طول این تونل برفی بالغ‌بر 800 متر است و ارتفاع آن از سقف تا کف بین 2.5 الی 3 متر متغیر است. این تونل برفی را فقط در فصل بهار و تابستان می‌توان دید. در فصل زمستان و پاییز تونل به‌صورت کامل یخ می‌بندد و امکان بازدید از آن وجود ندارد. لازم به ذکر است برای دسترسی به این تونل، باید حدود 2 ساعت پیاده‌روی را به جان بخرید. البته کسی که به این شهرستان سفر می‌کند، باید حتماً از تونل برفی نیز دیدن کند.

• جاذبه‌های تاریخی

• امامزاده قاسم

امامزاده قاسم از دیگر جاذبه‌های این شهرستان به حساب می‌آید. این امامزاده دارای مقبره تاریخی است که قدمت آن به دوران سلجوقیان باز می‌گردد. مقبره این امامزاده جزو آثار ملی تاریخی ایران نیز به حساب می‌آید.

• قلعه دز

در حدفاصل بین چشمه درگاه، زرنان بخش و مسعودآباد، بر فراز کوهی بزرگ، بقایای قلعه‌ای مرموز به چشم می‌خورد. این قلعه از جنس سنگ و ساروج ساخته شده است. اطلاعات دقیقی درباره قدمت تاریخی این قلعه در دست نیست. برخی افراد تصور می‌کنند که قلعه دز به دوران ساسانی تعلق دارد. متأسفانه حدود 40 سال پیش، افرادی سودجو برای منافع خود، اقدام به تخریب این قلعه کردند تا آثار ارزشمند آن را سرقت کنند. در همان دوران بود که آسیب بسیاری به قلعه دز وارد شد.

• امامزاده آقا پیر عباد

امامزاده آقا پیر عباد از جمله جاهای دیدنی تاریخی شهرستان ازنا به حساب می‌آید. این امامزاده در فاصله 2کیلومتری شمال‌غرب شهرستان ازنا واقع شده است. بر اساس اسناد تاریخی، نسب این امامزاده به امام موسی کاظم باز می‌گردد. چنین روایت می‌شود که وی برای تبلیغ دین اسلام به این شهرستان آمده بود. در همان دوران در روستای کمری زخمی شدند و فوت کردند. سپس مقبره‌ای را برای او ساختند که امروزه هم شاهد آن هستیم. این مقبره ظاهری بسیار ساده و دل‌نشین دارد. با حضور در مقبره این امامزاده احساس خوشی سراسر وجودتان را فرا می‌گیرد. بد نیست بدانید که قدمت این امامزاده به دوران خلفای عباسی باز می‌گردد. بد نیست بدانید در نزدیکی مقبره امامزاده آقا پیرعباد، یک چشمه از دل خاک نیز بیرون می‌جوشد؛ پس می‌توانید یک تیر و دو نشان بزنید.

• روستای دربند

دربند نامی آشنا برای ساکنین پایتخت است. البته این دربند نام دهستانی بزرگ است که در جلگه شمالی اشترانکوه قرار دارد. روستای دربند ایستگاه قطار اختصاصی با نام ایستگاه دربند دارد؛ پس می‌توانید با قطار سری به این روستا بزنید. در روستای دربند می‌توانید از جاذبه‌های طبیعی متعدد دیدن کنید.

• روستای دره تخت

روستای دره تخت در فاصله 13کیلومتری جنوب ازنا قرار دارد. این روستا جزو روستاهای توریستی معروف استان لرستان به حساب می‌آید. در فصل بهار در دشت‌های این روستا می‌توانید شاهد انواع گل‌های لاله واژگون باشید. از میان روستای دره تخت رودی خروشان عبور می‌کند. همچنین آبشار عروس و تونل برفی نیز در نزدیکی همین روستا قرار دارند.

• روستای کمندان

روستای کمندان از جمله زیباترین روستاهای استان لرستان است. این روستا در دهستان پاچه لک غربی قرار دارد. روستای کمندان در کوهپایه اشترانکوه قرار گرفته است. به همین خاطر آب‌وهوایی سرد و کوهستانی دارد. در این روستا فقط 729 نفر زندگی می‌کنند. اکثر مردم روستا به شغل کشاورزی مشغول هستند. روستای کمندان در فاصله 25کیلومتری ازنا قرار دارد. فصل تابستان بهترین زمان بازدید از روستای کمندان محسوب می‌شود.

فرهنگ و هنر ازنا

مردم این شهر به زبان لری با لهجه بختیاری و گاپله‌ای صحبت می‌کنند. البته باید بدانید که لهجه رایج مردم ازنا، لهجه گاپله‌ای است. بر اساس آخرین سرشماری انجام‌شده در سال 1395، حدود 47هزار نفر در این شهرستان مشغول زندگی هستند. همان طور که اشاره کردیم، این منطقه دارای زمین‌های کشاورزی بسیار حاصلخیز است. از این رو اکثر مردم این شهرستان مشغول به کشاورزی هستند.

اقامت در ازنا

ازنا شهری کوچک است. به همین خاطر نباید انتظار وجود هتل‌های لوکس و بزرگ را در این شهرستان داشته باشید. چند هتل آپارتمان باکیفیت در این شهرستان مشغول به کار هستند. همچنین می‌توانید در برخی اقامتگاه‌های بوم‌گردی اقامت داشته باشید. اگر به‌صورت یک‌روزه قصد بازدید از ازنا را دارید، می‌توانید در هنگام شب برای اقامت به الیگودرز، خرم آباد یا دورود بروید. در این شهرها هتل‌های بیشتری حضور دارند. هتل آپارتمان ماهان و یاس از جمله محبوب‌ترین هتل آپارتمان‌های این شهرستان به حساب می‌آیند. هزینه اقامت در ازنا چندان هم گران نیست. البته در فصل بهار و تابستان اگر اهل ماجراجویی باشید، می‌توانید در طبیعت کمپ بزنید و حسابی از طبیعت آن لذت ببرید.

مسیر دسترسی به ازنا

این شهرستان در فاصله 356کیلومتری تهران، 240کیلومتری اصفهان، 129 کیلومتری خرم‌آباد و 43کیلومتری دورود قرار دارد. مسیرهای ارتباطی در بخش شرقی و غربی این شهرستان قرا دارند؛ پس می‌توانید به‌راحتی از بخش‌های مختلف این شهرستان خودتان را به ازنا برسانید. ازنا به‌دلیل اهمیت بسیاری که در کشاورزی دارد، دارای ایستگاه قطار اختصاصی است. به همین خاطر می‌توانید به‌راحتی بلیط قطار مستقیم ازنا را تهیه کنید و در ایستگاه این شهر پیاده شوید. سفر به این شهرستان با قطار، سفری خاطره‌انگیز و دوست‌داشتنی خواهد بود.

اگر با ماشین شخصی خودتان می‌خواهید عازم جاده شوید، باید خودتان را به الیگودرز یا دورود برسانید. الیگودرز در سمت شرق ازنا و دورود در بخش غربی آن قرار دارد. دورود نیز شهری زیباست؛ پس بد نیست تا در مسیر سری هم به جاهای دیدنی دورود بزنید. اگر از سمت تهران عازم این شهرستان هستید، باید ابتدا خودتان را الیگودرز برسانید. اگر وقت سفر زمینی را ندارید، می‌توانید با هواپیما خودتان را به خرم‌آباد برسانید. سپس از آنجا با اتوبوس عازم ازنا شوید. اتوبوس نیز بهترین و ارزان‌ترین راه سفر به ازنا محسوب می‌شود.

خب دوستان عزیز ره بال آسمان، نظر شما درباره جاهای دیدنی ازنا چیست؟ به نظرتان زیباترین بخش استان لرستان کدام است؟ آیا تاکنون تجربه سفر به سرزمین آبشارها را داشته‌اید؟ اگر اینطور است درباره تجربه سفرتان بگویید. از کدام شهر دیدن کردید؟ در برنامه‌های آتی خود دوست دارید از کدام شهرهای این استان دیدن کنید؟