رودخانه دز خوزستان | مسیری پر پیچ‌وتاب و پر از جاذبه

جنوب ایران و رشته‌کوه‌های زاگرس در اطراف آن پر از ماجراهای شنیدنی هستند. دیدنی‌های طبیعی و تاریخی بی‌شماری در این منطقه جا خوش کرده‌اند که هرکدام به نحوی قابل ستایش هستند. در این مقاله می‌خواهیم سفری کوتاه و البته پر هیجان به رودخانه دز داشته باشیم. رودخانه‌ای که از دل رشته‌کوه‌های زاگرس سرچشمه می‌گیرد و در مسیر طولانی خود از خوزستان و دزفول می‌گذرد. مقصد نهایی این رودخانه، رود کارون است. می‌خواهیم با پل‌ها، سدها و تفرجگاه‌های متنوعی که در اطراف این رودخانه وجود دارند آشنا شویم. تا انتها با ما همراه باشید که قرار است با یکی از بهترین دیدنی‌های جنوب آشنا شوید.

معرفی رودخانه دز

رودخانه دز، رودخانه‌ای طولانی است که از رشته‌کوه‌های زاگرس سرچشمه می‌گیرد. این رودخانه در مسیر خود از استان خوزستان و شهر دزفول می‌گذرد. جالب است بدانید که این رودخانه در طول تاریخ و در کتب مختلف با نام‌های گوناگونی یاد شده است. اول از همه باید بدانیم که دز در فرهنگ لغت فارسی، معرّب کلمه دژ است که به معنی قلعه و حصار است. برخی بر این عقیده‌اند که خود نام دزفول، عربی شده کلمه دژپل است. از طرفی دیگر باستان‌شناسان فرانسوی، این رود را به‌عنوان رود کوپراتس در کتاب‌های خود یاد کرده‌اند؛ در حالی که باستان‌شناسان مسلمان این رود را رود جندی شاپور، آب جندی شاپور یا آب دز می‌نامند. گذشته از فراز و نشیب‌هایی که در تاریخ برای نام این رودخانه اتفاق افتاده است،‌ هم‌اکنون ما آن را به‌عنوان رودخانه دز می‌شناسیم. این رودخانه بعد از گذشتن از این مسیر طولانی در نهایت به رود کارون می‌پیوندد.

سدهایی که روی رودخانه دز ایجاد شده‌اند

رودخانه‌ای با این عظمت و این مسیر طولانی پتانسیل این را دارد که روی آن چندین سد ساخته شود. بر روی رودخانه دز چندین سد بزرگ ساخته شده است یا در حال ساخت است. بزرگ‌ترین آن‌ها، سد دز است. ساخت این سد در سال ۱۳۳۸ و توسط ایتالیایی‌ها آغاز شد و در نهایت در سال ۱۳۴۱ به اتمام رسید. این سد، در زمان ساخت خودش، ششمین سد بزرگ جهان بود.

سد بختیاری، سد دیگری است که روی رودخانه در حال ساخت است. این سد قوسی در استان لرستان و در شهرستان الیگودرز قرار دارد. این سد در ۵۰کیلومتری بالادست رود دز قرار دارد. ساخت این سد در سال ۱۳۹۲ و با تغییر رییس سازمان محیط زیست متوقف شد. سد دیگری که روی رود دز ساخته شده است، سد تنظیمی است. این سد در ۴.۵کیلومتری پل قدیم واقع شده و هدف از ساخت آن تنظیم آب خروجی از سد دز بوده است.

پل‌های ساخته شده در مسیر رودخانه دز

• پل قدیمی دزفول

پل قدیمی دزفول، از مهم‌ترین جاهای دیدنی دزفول است و تاریخی‌ترین پل شهر به شمار می‌رود. در گذشته‌های دور، حدود ۱۷۵۰ سال پیش، این پل به دستور شاپور اول ساسانی و برای ارتباط دادن دو منطقه جندی شاپور و بین‌النهرین ساخته شد. این پل، غرب و شرق دزفول را به یکدیگر متصل می‌کند و بین دو بوستان ساحلی رعنا و ولیعصر قرار گرفته است.

• پل شریعتی دزفول معروف به پل جدید

قبلی پل قدیمی شهر بود و این یکی پل جدید دزفول. این پل دو طرف خیابان شریعتی را به هم متصل می‌کند و به همین دلیل به نام پل شریعتی نیز خوانده می‌شود. پل جدید، یک پل ماشین‌رو چهارلاینه است که در کنار آن مسیری برای عابران پیاده نیز در نظر گرفته شده است. با راه رفتن روی این پل می‌توانید منظره عبور رود دز و طبیعت زیبای آن را تماشا کنید.

• پل سوم یا پل مقاومت یا پول رودبند دزفول

پل سوم نیز یکی دیگر از پل‌های دزفول است که از معابر اصلی شهر محسوب می‌شود. این پل به معابر مهمی مانند ۴۵متری فتح‌المبین و بلوار شهدای ارتش راه دارد.

• پل چهارم دزفول

پل چهارم دزفول، پلی در شمال دزفول است که در نزدیکی پارک جنگلی برکه ساخته شده است. این پل به معابر مهمی مانند بزرگراه اندیمشک و بلوار شهدای شهر دزفول متصل است.

• پل پنجم دزفول

پل پنجم در ۱۲۰۰متری پل قدیمی دزفول احداث شده است که در سال ۱۳۹۱ به بهره‌برداری رسید. این پل به دلیل پیشنهاد مردم شهر و همچنین میدان بزرگ غدیر خم در امتداد آن، به نام پل امام علی (ع) نام‌گذاری شد. هدف ساخت این پل، ساده‌کردن مسیر رفت و آمد از شرق به غرب دزفول است.

• پل حمیدآباد دزفول

پل حمیدآباد در شمال شهر شوش قرار گرفته است و از پل‌های مهم برای عبور و مرور مسافران وارد شده به شهر است.

• پل چهارم خرداد دزفول

این پل در بخش‌های شمالی رودخانه دز قرار دارد. پل چهارم خرداد به معابری مانند بلوار شهدا و بزرگراه اندیمشک-دزفول دسترسی دارد. در نزدیکی این پل، پارک جنگلی شهرداری واقع شده است.

تفرجگاه‌های مسیر رودخانه دز

• دریاچه شهیون

دریاچه شهیون یکی از بهترین جاذبه‌های طبیعی استان خوزستان است. دریاچه شهیون که آن را به نام دریاچه سد دز نیز می‌شناسند، در ۲۳کیلومتری شمال شرق اندیمشک و در کنار روستای پامنار قرار گرفته است. این دریاچه مساحت عظیمی دارد و چندین جزیره با وسعت‌های بسیار درون آن قرا دارند که می‌توانید با قایق وارد آن‌ها شوید. در این دریاچه می‌توانید انواع تفریح‌های آبی مانند قایق‌سواری و اسکی را تجربه کنید. در نهایت نیز می‌توانید با کمپ کردن در محیط اطراف آن یک شب به یادماندنی برای خود بسازید.

• روستای پامنار

روستای پامنار در ۴۰کیلومتری دزفول واقع شده است و از جمله روستاهای تاریخی و در عین حال پر از زیبایی‌های طبیعی است. دریاچه شیهون در کنار این روستا قرار دارد و با اقامت در این روستا می‌توانید به‌راحتی به آن دسترسی داشته باشید. از آنجایی که این روستا در دل رشته‌کوه‌های زاگرس قرار گرفته است، طبیعتی چشم‌نواز و آب و هوایی مطبوع دارد. چند دیدنی تاریخی نیز مانند قلعه و قبرستان‌های عجیب نیز جاهایی هستند که باید به آن‌ها سر بزنید.

• پارک ساحلی دولت

پارک دولت در بالای سد تنظیمی و روبه‌روی پارک خانواده ساخته شده است. همان طور که از نام آن پیداست، این پارک مشرف به رودخانه دز است و علاوه بر فضای سبز و امکانات رفاهی، انواع تفریح‌های متنوع را نیز در دل خود جای داده است. از جمله تفریح‌های آن می‌توان به سینما چند بعدی، سالن آمفی تئاتر، کشتی پرنده، قصر بادی و سفینه فضایی اشاره کرد.

• پارک ساحلی دووه

یکی دیگر از پارک‌های ساحلی دزفول، پارک دووه است. از لحاظ موقعیت مکانی، این پارک در نزدیکی موزه مردم‌شناسی دزفول قرار دارد و سفره‌خانه سنتی فرحزاد نیز به فاصله کمی از آن قرار دارد.

• پارک ساحلی علی مالک

این پارک در ساحل شرقی رودخانه دز قرار دارد. پارک ساحلی علی مالک بین پل قدیمی و پل پنجم واقع شده است و مساحت چشمگیری از آن به فضای سبز اختصاص داده شده است.

• پارک ساحلی ولیعصر

پارک ساحلی ولیعصر در جنوب دزفول و در کنار پل قدیمی شهر واقع شده است. تمام امکانات رفاهی نیز در این پارک فراهم است.

• پارک ساحلی رعنا

 

پارک ساحلی رعنا در ساحل غربی رودخانه دز و بین پل جدید و قدیم قرار گرفته است. علاوه بر فضای سبز و نورپردازی زیبای پارک، امکان تفریحات آبی مانند قایق‌سواری در این پارک وجو دارد. این پارک جزو محبوب‌ترین پارک‌های ساحلی دزفول است.

• پارک ساحلی دزفول

این پارک، یکی از پارک‌های تازه تأسیس شهر دزفول است که در حاشیه رودخانه دز قرار گرفته است. امکانات تفریحی و مسیرهای سلامت پیاده‌روی در پارک ساحلی دزفول فراهم هستند.

• منطقه چالکندی

این منطقه، یکی از مناطق دست‌نخورده و در عین حال محبوب برای تجربه قایق‌سواری است. چالکندی، منطقه‌ای در ۱۸کیلومتری شمال دزفول است که در واقع دره‌ای است که آب‌های خروجی از سد دز به اینجا می‌ریزند. از یک طرف این دره بین صخره‌های بند قرار گرفته است و از طرفی دیگر بیشه‌زارها و علفزارها این منطقه را احاطه کرده‌اند؛ بنابراین آب و هوای منطقه چالکندی حتی در فصول گرم سال نیز، سرد و خنک است.

• تفریحگاه ساحلی دز (علی کله)

تفریحگاه ساحلی دز (علی کله) در جنوب رودخانه دز و در شمال شهر دزفول قرار گرفته است. ساحل رودخانه دز به همراه تمام تفریحات و امکاناتی که در این تفریحگاه فراهم است، این مکان را به یکی از مقاصد محبوب مسافران خصوصاً در فصل تابستان کرده است.

مسیر دسترسی

هزینه بازدید	رایگان
بهتری زمان بازدید	فصل بهار و تابستان
آدرس	استان خوزستان، شهرستان دزفول

رودخانه دز بی‌شک از مهم‌ترین رودهای جنوب کشور است که هم از لحاظ گردشگری و هم از لحاظ اقتصادی اهمیت فراوانی دارد. در این مقاله با این رودخانه و چند گزینه از جاهای دیدنی اطراف اهواز آشنا شدیم. امیدواریم که در سفر به رودخانه دز لحظات خوبی تجربه کنید و با ما نیز در ره‌ بال آسمان در میان بگذارید.