کاخ نیاوران تهران | محل زندگی آخرین پادشاه ایرانی

کاخ نیاوران محل سکونت آخرین پادشاه ایران، یعنی محمدرضا پهلوی بود. این کاخ در باغی سرسبز و زیبا واقع شده است و یکی از زیباترین نمونه‌های معماری ایرانی‌اروپایی به حساب می‌آید. اسباب و اثاثیه خاندان پهلوی پس از مصادره‌شدن، به همان شکل در کاخ موزه نیاوران قرار داده شده‌اند تا بازدیدکنندگان بتوانند از آن‌ها دیدن کنند. امروز قصد داریم تا با هم به کاخ نیاوران برویم و وجب‌به‌وجب آن را بررسی کنیم؛ پس با ما همراه باشید تا این کاخ زیبا و با عظمت را بهتر بشناسید.

برای آشنایی با سایر جاذبه‌ها و جاهای دیدنی تهران در پاییز، روی لینک زیر کلیک کنید:

جاهای دیدنی تهران در پاییز

کاخ نیاوران کجاست؟

کاخ نیاوران در بخش شمال شرقی باغ نیاوران و در منطقه یک تهران واقع شده است. این کاخ در بخش جنوبی خیابان باهنر و همچنین دارآباد قرار دارد و دسترسی به آن از طریق خیابان باهنر یا همان خیابان نیاوران سابق صورت می‌گیرد.

معرفی کاخ نیاوران

کاخ موزه نیاوران یکی از مهم‌ترین و زیباترین کاخ های تهران محسوب می‌شود که در منطقه شمیرانات واقع شده است. این کاخ در بخش شمال شرقی باغ نیاوران قرار دارد و جزء آخرین اقامتگاه‌های محمدرضا پهلوی به حساب می‌آید. لازم به ذکر است که مجموعه نیاوران یکی از ۳ کاخ سلطنتی تهران به حساب می‌آید. این کاخ در زمینی به مساحت 11 هکتار و بنا شده است. پس از انقلاب سال 1357، این کاخ را تبدیل به یکی از موزه های تهران کردند تا عموم مردم بتوانند از آن بازدید کنند.

کاخ موزه نیاوران در تاریخ ششم خرداد ماه سال 1377، جزئی از فهرست آثار ملی ایران به حساب آمد و در حال حاضر یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهر تهران محسوب می‌شود. نه‌تنها عمارت اصلی مجموعه نیاوران، بلکه باغ آن به‌تنهایی یکی از زیباترین مناظر دیدنی تهران است. چه عاشق قدم‌زدن در باغی دل‌باز و زیبا باشید و چه به تماشای آثار تاریخی و فرهنگی علاقه‌مند هستید، کاخ نیاوران برای شما گزینه‌ای مناسب به شمار می‌آید. در این کاخ از تابلوهای نفیسی نگهداری می‌شود که به دست هنرمندان مشهور داخلی و خارجی به تصویر کشیده شده‌اند. ظروف و وسایلی که در این کاخ به چشم می‌خورند، همگی گران‌بها و ارزشمند هستند و از دیدن آن‌ها به وجد خواهید آمد.

برای آشنایی با سایر جاهای دیدنی و مکان های تاریخی تهران، روی لینک زیر کلیک کنید:

جاهای های دیدنی تهران

مکان های تاریخی تهران

تاریخچه مجموعه نیاوران

قدمت کاخ نیاوران تهران به دوران پهلوی باز می‌گردد. در دوران قاجار، پادشاهان از منطقه نیاوران به‌عنوان ییلاق تابستانی استفاده می‌کردند. آب‌و‌هوای این منطقه در آن دوران بسیار مطلوب بود و پادشاهان برای فرار از گرمای پایتخت، به این منطقه پناه می‌آوردند. در دوران قاجار خبری از بافت شهری امروزی در منطقه شمیرانات نبود و این محدوده بافتی کاملاً روستایی داشت. به همین خاطر فتحعلی شاه قاجار دستور داد تا در این منطقه باغی بزرگ و عمارتی زیبا احداث کنند.

در آن دوران اطراف محدوده نیاوران امروزی، روستاهای متعددی به چشم می‌خوردند که معروف‌ترین آن‌ها، روستای گرده وی بود. فتحعلی شاه قاجار دستور داد تا در نزدیکی نیزارهای این روستا، باغ و کاخی ییلاقی برای تابستان خاندان سلطنتی بنا شود. به دلیل هم‌‎جواری با نیزارهای روستای گرده وی، به‌تدریج این منطقه «نی آوران» یا همان نیاوران نام پیدا کرد.

پس از فتحعلی شاه قاجار، پادشاهان قجری دیگر، عمارت‌های منحصر‌به‌فرد خود را در باغ نیاوران بنا کردند. نهایتاً محمد شاه قاجار، عمارتی کوچک در این باغ بنا کرد و پس از وی، ناصرالدین شاه قاجار دستور به ساخت عمارتی دیگر داد که امروزه آن را با نام کاخ صاحبقرانیه می‌شناسیم. در نهایت آخرین پادشاه قاجار در مدت کوتاه سلطنت خود، عمارت دیگری با نام کوشک را به این باغ زیبا اضافه کرد.

پس از سرنگونی حکومت قاجار، خاندان پهلوی روی کار آمدند. تا آن زمان عمارت‌های باغ نیاوران تغییر چندانی نکرده بودند و فقط در هر دوره سلطنت، یک عمارت جدید به آن اضافه شده بود؛ اما در سال 1337، محمدرضا شاه پهلوی دستور داد تا اولین کاخی که در این باغ بنا شده بود، یعنی کاخ فتحعلی شاه قاجار را ویران کنند و کاخ نیاوران امروزی را در آن بسازند. پیش از اتمام ساخت همه بخش‌های کاخ نیاوران، فقط از آن برای پذیرایی از مهمانان خارجی استفاده می‌کردند؛ اما پس از اتمام کار مجموعه نیاوران، این کاخ مجلل و سلطنتی تبدیل به یکی از اقامتگاه‌های خاندان پهلوی شد.

حدود ۳ سال پس از انقلاب اسلامی، در سال 1360، نگهداری از مجموعه کاخ نیاوران به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سپرده شد. امروزه کاربری کاخ نیاوران به کاخ موزه نیاوران تغییر کرده است. خوشبختانه بخش‌های مهم این باغ از ‌جمله کاخ صاحبقرانیه، کوشک احمد شاهی و کاخ اصلی نیاوران به‌خوبی در طول تاریخ حفظ شده‌اند و امکان بازدید از آن‌ها وجود دارد. البته این مهم را مدیون عزیزانی هستیم که از سال 1382 تا 1388، مسئولیت مرمت و بازسازی مجموعه کاخ نیاوران را به عهده گرفتند.

معماری کاخ نیاوران

معماری مجموعه نیاوران در وهله اول تلفیقی از سبک معماری ایرانی و اروپایی است. این کاخ ظاهری بسیار ساده و در عین حال پیشرفته و مجلل دارد. کاخ نیاوران در ۲ طبقه و نیم بنا شده است و مجموعاً 9هزار متر‌مربع مساحت دارد. سقف متحرک این کاخ جزء مهم‌ترین هنرهای معماری محسوب می‌شود که در دوران خود یک نوآوری بسیار بزرگ بوده است. در ساخت این سقف از فلز آلومینیوم استفاده کرده‌اند و همین مسئله باعث شده تا به اندازه کافی برای تحرک، سبک باشد.

طراحی بنای کاخ موزه نیاوران را محسن فروغی، یکی از برجسته‌ترین اساتید معماری ایران و رئیس وقت دانشگاه هنرهای زیبایی دانشگاه تهران انجام داده است. گچ‌بری‌های هنرمندانه این کاخ را استاد عبداللهی و آینه‌کاری‌ها را هنرمند بزرگ، علی اصغر انجام داده‌اند. در نمای بیرونی مجموعه نیاوران، می‌توانید شاهد کاشی‌کاری‌های ظریف و هنرمندانه استاد ابراهیم کاظم پور باشید. همین موضوع نشان می‌دهد که در آن دوران، به جای استفاده از شرکت‌های پیمانکاری خارجی، از بهترین هنرمندان ایرانی حتی در طراحی کاخ سلطنتی استفاده می‌شده است. به همین دلیل کاخ نیاوران را باید هنر دست اساتید و هنرمندان ایرانی دانست.

سقف کاخ نیاوران

یکی از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد کاخ نیاوران، سقف متحرک آن است. این سقف یک طرح اختصاصی از شخص فرح دیبا بود. او درخواست کرد تا سقفی بازشو در بخشی از کاخ به وجود بیاید تا از نور طبیعی روز بیشترین بهره برده شود.

این سقف علاوه بر ایجاد فضایی مناسب برای ورود نور خورشید، تهویه را به بهترین شکل ممکن نیز انجام می‌دهد. در ساخت این سقف متحرک از یک سیستم موتور سقف گیربکسی و الکتروموتور ساخت کشور آلمان استفاده شده است. سقف از جنس آلومینیوم ساخته شده تا سبک باشد و موتورهای الکتریکی بتوانند آن را جا‌به‌جا کنند. با توجه به دوره‌ای که این سقف طراحی و ساخته شده‌، آن را باید یک طرح لاکچری و خاص در دنیای معماری دانست.

راهنمای طبقات کاخ نیاوران

همان طور که اشاره کردیم، مجموعه کاخ نیاوران دارای ۲ طبقه و نیم است. در این بخش قصد داریم تا شما را به صورت کامل با طبقات مختلف کاخ نیاوران و جاذبه‌هایی آشنا کنیم که باید در آن‌ها تماشا کنید.

• طبقه اول کاخ موزه نیاوران

در طبقه اول کاخ نیاوران، سینمایی بزرگ و همچنین سالن پذیرایی اصلی کاخ تعبیه شده است. محمدرضا پهلوی از این سالن برای پذیرایی از مهمان خارجی استفاده می‌کرد. این سالن را با مبلمان مدرن و بسیار زیبای ساخت فرانسه و آلمان طراحی کرده‌اند. این مبلمان جزء اشیای بسیار قیمتی کاخ محسوب می‌شوند و ظرافتی وصف‌نشدنی دارند. مشهورترین قالی ایرانی که به دست هنرمندان اصفهان و کرمان بافته شده است را نیز می‌توانید در سالن پذیرایی مجموعه نیاوران مشاهده کنید.  چندین و چند تخته فرش نفیس دستبافت ایرانی در این کاخ وجود دارند؛ اما این فرش با نقش‌های مصور شاهان و مشاهیر ایرانی از دوره هخامنشیان تا قاجار، ارزشمند‌ترین اثر در تمام این کاخ است که به دست استاد علی کرمانی بافته شده است.

ظروف تزئینی که در این سالن از کاخ موزه نیاوران شاهد هستید، همگی جزء آثار تاریخی و ارزشمند به حساب می‌آیند. در این میان می‌توان به سفالینه‌های باستان‌شناسی مارلیک و املش اشاره کرد. البته لازم به ‌ذکر است که اکثر این ظروف ارزشمند، هدایایی بودند که مقامات خارجی برای خاندان سلطنتی ایران هدیه می‌آوردند. به‌عنوان مثال ظروف نقره نفیسی که در گوشه سالن اصلی به چشم می‌خورند، هدیه کشور رومانی به پادشاه ایران هستند. یکی دیگر از ارزنده‌ترین اشیای داخل این سالن، پیانوی زیبایی است که دولت آلمان به محمدرضا شاه پهلوی هدیه داده بود.

درباره سینما نیز باید بگویم که 400 متر مربع مساحت دارد و انواع تجهیزات پخش فیلم را در آن تعبیه کرده‌اند. جالب است بدانید که تا بیش از سال 1395 و پس از بازسازی، امکان بازدید مراجعان از این سینما وجود نداشت.

در راهروی طبقه اول، ظروفی چینی و زیبایی را مشاهده خواهید کرد به خاندان سلطنتی ناپلئون بناپارت و سده 19 میلادی تعلق دارند. همچنین آثار بسیار ارزنده و نفیس دیگری مثل تابلوی سه زن اثر ماری لورنسن، تصویر فرح دیبا اثر ویدال کورداس، تابلوی منظره اثر آلفرد سیسلی، موتمارتر پاریس اثر اوتریلو و تصویر محمدرضا پهلوی اثر وی اف دراپر در این طبقه به چشم می‌خورند.

در بخشی دیگر از طبقه اول کاخ موزه نیاوران، اتاق غذاخوری خاندان سلطنتی به چشم می‌خورد. در این اتاق انواع لوازم تزئینی و همچنین وسایل صرف غذا وجود دارند که همگی ساخت کشورهای دیگر و هدایای مخصوص شاه هستند. در این بخش می‌توانید از اشیایی ارزشمند همانند شمعدان‌های ساخت باراکای فرانسه، فرش دستباف اصفهان با طرح شاه عباس، ظروف نقره ساخت کشور فرانسه و انگلستان و همچنین مبلمان فرانسوی دیدن کنید.

در گوشه جنوب غربی طبقه همکف و دقیقا در کنار راه پله اصلی، فضایی به اتاق مخصوص انتظار مهمانان اختصاص داده شده است. در این فضا می‌توانید شاهد تندیس زنان سابین اثر ژان بولون، مهر اهدایی از طرف دولت پاکستان به دربار پهلوی، نقاشی منظره نارنجی و همچنین اثر منظره بندر آنتور باشید.

اتاق نشیمن نیز بخش مهمی از طبقه همکف محسوب می‌شود. نورپردازی این فضا بسیار خاص انجام شده است و دکوراسیون آن تمایز خاصی با سایر بخش‌های کاخ دارد. در این بخش می‌توانید از آثاری همانند نقاشی روباه اثر شارل ورلا، مجموعه سفال‌های تمدن آمریکای جنوبی، فرش‌بافت بختیاری طرح قاب‌قابی و ظروف تزئینی با روکش طلا دیدن کنید که هدیه ریچارد نیکسون، رئیس جمهور سابق آمریکا بوده است.

• طبقه دوم کاخ نیاوران

طبقه دوم کاخ نیاوران مربوط به سکونت خاندان سلطنتی بوده است و اتاق‌های خواب در این طبقه قرار دارند. اتاق شخصی و همچنین اتاق استراحت نیمروزی محمدرضا پهلوی نیز در این طبقه قرار دارند. جالب است بدانید که همه اسباب و اثاثیه این طبقه، به همان شکل گذشته طراحی شده است و می‌توانید در ، حتی لباس‌های شخصی فرح دیبا را نیز مشاهده کنید. در بین این لباس‌ها، لباس‌های محلی و سوزن‌دوزی بلوچستان به چشم می‌خورند که بسیار ارزشمند هستند.

در بخش دیگر این طبقه، اتاق مطالعه، استراحت و همچنین نشیمن فرحناز پهلوی و علیرضا پهلوی، دو فرزند محمد رضا پهلوی وجود دارد. هر یک از این اتاق‌ها یک سرویس بهداشتی و حمام خصوصی دارند و اسباب و اثاثیه داخل آن، بسیار ارزشمند هستند. یکی از بخش‌های اتاق علیرضا پهلوی که باید به آن دقت کنید، نشان ناوگان دریایی ایران است که به خود وی تعلق داشته است.

در اتاق نشیمن طبقه دوم کاخ نیاوران، میز تحریری به چشم می‌خورد که به سبک لویی شانزدهم طراحی شده است و ارزش تاریخی دارد. در اتاق استراحت نیمروزی محمدرضا پهلوی، تابلوفرش‌هایی بسیار نفیس از چهره تاج الملوک و همچنین رضاخان به چشم می‌خورد که بسیار ارزشمند هستند.

• نیم طبقه دوم کاخ نیاوران

نیم طبقه دوم کاخ موزه نیاوران به کوچک‌ترین عضو خاندان سلطنتی، یعنی لیلا پهلوی تعلق داشته است. اتاق کار فرح دیبا و همچنین مجموعه‌ای کامل از لباس‌های نظامی و شخصی محمدرضا شاه پهلوی نیز در این طبقه به نمایش گذاشته شده‌اند. در این طبقه از آثاری ارزشمند و تاریخی از کشور هند مثل آثار عاج هندی و مجسمه بودا نیز نگهداری می‌شود. در مسیر دسترسی به نیم طبقه دوم کاخ و در راه پله، تصویری از کریمخان زند را مشاهده خواهید کرد که قدمت آن به سال 1192 هجری قمری باز می‌گردد.

موزه‌های کاخ نیاوران

ساختمان اصلی مجموعه نیاوران فقط بخشی از مجموعه موزه نیاوران را تشکیل می‌دهد. در این مجموعه چندین و چند بخش فرهنگی دیگر وجود دارد که حتماً باید از آن‌ها بازدید کنید.

کاخ صاحبقرانیه و موزه حوضخانه

همان طور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، پادشاهان قاجار در دوران سلطنت خود، عمارتی مخصوص خودشان را در باغ نیاوران بنا می‌کردند. متأسفانه اولین کاخ بناشده در این باغ که به فتحعلی شاه قاجار تعلق داشته، به دستور محمدرضا پهلوی به‌خاطر بنای کاخ اصلی نیاوران، تخریب شد؛ اما خوشبختانه هنوز سایر کاخ‌ها، از جمله کاخ صاحبقرانیه، به‌خوبی ظاهر خود را حفظ کرده‌اند.

کاخ صاحبقرانیه به دوران سلطنت ناصر الدین شاه باز می‌گردد. در سال 1267 هجری قمری، ناصرالدین شاه قاجار به مناسبت سی و یکمین سال حکومت خود، دستور داد تا عمارتی دیگر در باغ نیاوران بنا کنند.

این عمارت بخش‌های مختلفی همانند اندرونی، حرمسرا، خوابگاه و سالن پذیرایی دارد که به دست حاجب الدوله طراحی شده است. البته باید بدانید که در دوران مظفرالدین شاه و احمد شاه، طی بازسازی و تغییرات کاخ، بخش اندرونی کمی کوچک‌تر شده است.

پس از سقوط سلطنت قاجار، عمارت صاحبقرانیه در کاخ موزه نیاوران برای مدتی طولانی خالی از سکنه باقی ماند. زمانی که رضاخان به قدرت رسید، کاخ سعدآباد را به‌عنوان اقامتگاه شخصی خود انتخاب کرد. پس از آنکه محمدرضا پهلوی، فرزند ارشد رضاخان با فوزیه ازدواج کرد، رضاخان به منظور میزبانی از مهمانان خود برای برگزاری جشن عروسی فرزندش، دستور داد تا کاخ صاحبقرانیه بازسازی و نوسازی شود.

بازسازی و مرمت این عمارت حدود 8 ماه به طول انجامید و نکته جالب اینجاست که نهایتاً عروسی در این عمارت برگزار نشد. زمانی که محمدرضا شاه پهلوی به قدرت رسید، دستور داد تا تغییرات بیشتری در این عمارت ایجاد کنند. آخرین مرمت و بازسازی به دوران پس از انقلاب باز می‌گردد که نهایتاً آن را تبدیل به بخشی از کاخ موزه نیاوران کردند.

در این کاخ از آثار برجسته و تاریخی همانند تابلوهای نقاشی شاهزادگان قجری، عکس‌هایی از ناصرالدین شاه، برگه فرمان مشروطه که در سال 1324 در همین کاخ به دست مظفرالدین شاه امضا شد و همچنین تصاویری از بزرگان مشروطه به چشم می‌خورد. تالار آینه یا همان تالار جهان‌نما که بسیار شهرت دارد نیز داخل همین عمارت واقع شده است. در بخش شمالی کاخ، میز کاری نفیس و سلطنتی به چشم می‌خورد که به شخص محمدرضا پهلوی تعلق داشته است.

همچنین در بخش‌های دیگر از اتاق اصلی، سلاح‌های سرد و گرم تاریخی به چشم می‌خورد که به دوران قاجار و بعضاً زندیه تعلق دارند. اکثر تابلوهایی که روی دیوار کاخ موزه نیاوران نصب شده‌اند نیز هدایایی از جانب دولت‌های خارجی به پادشاه ایران بوده‌اند که به‌خوبی از آن‌ها نگهداری شده است. جالب است که بدانید فرش دستبافتی که در کف این سالن خودنمایی می‌کند، هنر دست هنرمندان کرمان و تبریز است.

حوضخانه که یکی دیگر از بخش‌های مهم موزه نیاوران محسوب می‌شود نیز در زیرزمین این کاخ قرار دارد. در دوران قاجار، بخشی از خانه را به حوضخانه تبدیل می‌کردند تا در تابستان از خنکای هوای آن لذت ببرند. در این بخش از کاخ صاحبقرانیه می‌توانید شاهد آثار تاریخی و فرهنگی متعلق به دوران قاجار باشید.

روی دیوار این بخش از موزه، تابلوی حوضخانه به چشم می‌خورد که اثر دست هنرمند معروف ایرانی، کمال الملک است. البته به یاد داشته باشید که در حال حاضر به دلیل مطالعات آسیب‌شناسی، امکان بازدید از بخش حوضخانه وجود ندارد.

کوشک احمدشاهی

احمدشاه، پادشاه آخر دوره قاجار که سلطنت را به زندگی در فرنگ فروخت نیز عمارتی زیبا در این باغ سرسبز بنا کرد. به دستور مستقیم احمدشاه، عمارتی برای اقامت او در باغ نیاوران بنا شد و آن را کوشک احمدشاهی نامیدند. در زمان رضاشاه پهلوی این عمارت به‌صورت کامل بازسازی شد و رضاخان از آن به‌عنوان دفتر کار شخصی خود استفاده کرد. در طبقه دوم این عمارت، سالن مرکزی با ایوانی ۴ گوشه به چشم می‌خورد. این اتاق در ابتدا اتاق موسیقی عمارت بود. در ضلع شمالی این کوشک واقع در کاخ موزه نیاوران می‌توانید شاهد گچ‌بری زیبا از نقش شیر و خورشید باشید.

این عمارت حدود 800 متر‌مربع وسعت دارد و در ۲ طبقه با سقف شیربانی بنا شده است. در ساخت نمای آن از آجرهای نخودی رنگ استفاده کرده‌اند و ظاهری بسیار زیبا دارد. کوشک احمدشاهی در فاصله کمی از شمال مجموعه نیاوران قرار دارد و در جلوی آن حوضی زیبا به چشم می‌خورد که راوی تاریخی است که بر این عمارت گذشته.

تالار آبی کاخ نیاوران

تالار آبی کاخ نیاوران در بخش شمالی کاخ قرار دارد و گردآگرد آن را با تابلوهای کاشی‌کاری لاجوردی بسیار زیبا پوشانده‌اند. در طول زمان متأسفانه به دلیل بارش باران، کاشی‌های این تالار آسیب دیده‌اند؛ اما هنوز هم ارزش تماشای این هنرنمایی را دارند. تالار آبی مجموعاً 350 متر وسعت دارد و در محوطه باغ قرار گرفته است.

نام این تالار به دلیل کاشی‌های لاجوردی و آبنمای زیبای رو‌به‌روی آن، تالار آبی گذشته شده است. اگر در اسناد تاریخی کمی جستجو کنید، خواهید دید که جشن سالن با حضور جیمی کارتر، رئیس جمهور وقت آمریکا، در همین تالار برگزار شده است. در حال حاضر از این تالار برای برگزاری نمایشگاه‌های لباس استفاده می‌کنند. دو تابلوی کوبلن قدیمی فرانسوی که به قرن 17 و 18 میلادی تعلق دارد نیز در این تالار به چشم می‌خورد.

موزه جهان نما

در ضلع جنوب غربی کاخ صاحبقرانیه، بخشی با نام موزه جهان نما وجود دارد. بد نیست بدانید که این موزه به‌تازگی ایجاد نشده و قدمت آن به سال 1355 باز می‌گردد. در آن دوران هدایای مختلفی به فرح دیبا اهدا می‌شد. به همین خاطر فرح دستور داد تا این موزه را با ۴ سالن در طبقه همکف و زیرزمین صاحبقرانیه ایجاد کنند تا از این آثار به‌خوبی محافظت شود.

در حال حاضر امکان بازدید عموم مردم از این موزه وجود دارد. فضای داخلی کاخ موزه نیاوران به‌صورت بسیار زیبا و هنرمندانه دکور شده است. روی سقف تالار میانی موزه، نقاشی‌های روی چوب با نقش‌های گل و مرغ شیراز نصب شده که زیبایی این تالار را بیشتر می‌کنند.

در این موزه آثار مختلفی از کشورهای متفاوت به چشم می‌خورد. در این میان باید به آثاری برجسته از هنرمندان ایرانی همانند حسین زنده رودی، پرویز تناولی، بهمن محصص و سهراب سپهری اشاره کرد. جالب است بدانید که حتی آثاری از پیکاسو، گوگن، زنوار و براک نیز وجود دارند که جزء آثار برجسته و بسیار نادر محسوب می‌شوند.

علاوه بر آثار هنری، برخی ظروف سفالین و پیکره‌های مفرغی نادر و بازمانده از هزاره‌های پیش از میلاد به فرح دیبا هدیه داده شده‌اند که به تمدن‌های جهانی تعلق دارد و در این موزه می‌توانید شاهد حضور آن‌ها نیز باشید. یکی از بخش‌های جالب موزه جهان نما، ظروف سفالین حاوی خاکستر افراد مشهور و عالی رتبه کشورهای بزرگ است که به رسم خود پیکر آن‌ها را سوزانده‌اند و در این موزه به نمایش گذاشته شده‌اند. بد نیست بدانید که موزه جهان نما در لیست با ارزش‌ترین موزه‌های ایران محسوب می‌شود.

موزه کتابخانه اختصاصی

بی‌تردید کتاب یکی از ارزشمند‌ترین دارایی‌های هر انسانی محسوب می‌شود. انسان‌ها از گذشته تا به امروز، علوم مختلف را روی صفحات کاغذی مکتوب می‌کردند تا ثبت و ضبط شود و آن را به دست نسل بعد از خود برسانند. کتابخانه اختصاصی کاخ نیاوران که در سال 1355 افتتاح شد، در جوار کاخ اصلی نیاوران واقع شده است و هزاران جلد نسخه کتاب نفس را در سینه خود جای داده است.

این کتابخانه 770 مترمربع وسعت دارد و دارای ۲ طبقه و یک زیرزمین است. کتابخانه به شکلی خاص طراحی شده و در ساخت آن از تزئینات مختلف شیشه‌ای و آینه‌ای استفاده کرده‌اند.

در این کتابخانه از حدود 23 هزار نسخه چاپی و 16 هزار کتاب چاپ اول نگهداری می‌شود. علاوه بر کتب نفیس و بسیار نادر، کلکسیون‌های برجسته از تابلوهای نقاشی هنرمندان مشهور نیز در این کتابخانه به چشم می‌خورد. از نظر موضوعی، بیشترین تعداد این کتاب‌ها را کتاب‌های تاریخ ایران، هنر نقاشی و همچنین ادبیات فرانسه تشکیل می‌دهند.

برخی از این کتاب‌ها، اهدایی سران کشورها و نویسندگان برجسته ایران و جهان است و برخی دیگر را فرح پهلوی به‌تنهایی تهیه کرده تا این کلکسیون با ارزش برای آیندگان به جای بماند. گفتنی است که برخی افراد برجسته همانند والت دیزنی، جان اف کندی، منوچهر آتشی، علی نقی وزیری، پروین اعتصامی و جواهر لعل نهرو به این کتابخانه از کاخ موزه نیاوران، کتبی نفیس اهدا کرده‌اند.

موزه خودرو کاخ نیاوران

اگر به تماشای خودروهای کلاسیک دهه 40 تا 70 میلادی علاقه‌مند هستید، قطعاً باید سری به موزه اختصاصی کاخ نیاوران بزنید. در این موزه که در فاصله 500متری از کاخ اصلی نیاوران قرار دارد، از خودروها و موتورسیکلت‌های کلاسیک خاندان پهلوی نگهداری می‌شود. این موزه حدود 200 متر مربع وسعت دارد و در آن می‌توانید از خودروهایی بسیار خاص و منحصر‌به‌فرد دیدن کنید که خاندان پهلوی از آن‌ها استفاده می‌کردند.

جالب است بدانید که اکثر این خودروها اهدایی از جانب سران کشورهای دیگر و یا خود کمپانی سازنده هستند. همچنین باید بدانید که اکثر این خودروها برای شرایط بومی ایران و استفاده خاندان سلطنتی پهلوی، شخصی‌سازی شده‌اند.

باغ موزه کتیبه‌ها

در بخش شرقی کاخ موزه نیاوران، بخشی با نام باغ موزه کتیبه‌ها وجود دارد که یک نمایشگاه دائمی از کتیبه‌ها و سنگ نوشته‌های باستانی ایرانی است. این نمایشگاه برای اولین‌بار در سال 1387 به تلاش مجموعه فرهنگی نیاوران برپا شد و هنوز هم می‌توانید از این کتیبه‌های باستانی دیدن کنید. در این نمایشگاه مجموع 43 کتیبه تاریخی وجود دارد که قدمت آن‌ها به دوران مادها، سومری‌ها، آشوریان، ساسانی‌ها و عیلامی‌ها باز می‌گردد.

در بین همه کتیبه‌های موجود، کتیبه‌های شاپور و اردشیر که در نقش رستم شیراز وجود دارند، کتیبه شاپور یکم در نقش رجب و همچنین کتیبه کرتیر در نقش رجب بیش از همه شهرت دارند. بسیاری از دانشجویان باستان‌شناسی می‌توانند برای تکمیل پروژه‌های درسی خود، از این موزه دیدن کنند. البته بازدید از این باغ موزه برای عموم مردم نیز توصیه می‌شود.

امکانات مجموعه نیاوران تهران

• نیمکت در محوطه؛
• سرویس بهداشتی؛
• آب‌سردکن؛
• کافه رستوران؛
• نمازخانه؛
• فروشگاه صنایع دستی؛
• دستگاه صدور اتوماتیک بلیت.

اطلاعات بازدید از کاخ نیاوران

آدرس	تهران، میدان شهید باهنر (نیاوران)، مجموعه تاریخی فرهنگی نیاوران
شماره تماس	02122282012
ساعات بازدید	در شش ماه اول سال از ساعت ۹ صبح تا ۷ عصر در شش ماه دوم سال از ساعت ۸ صبح تا ۵ عصر
هزینه ورودی باغ	برای گردشگران ایرانی: ۵هزار تومان برای گردشگران خارجی بین ۵۰ تا ۱۰۰هزار تومان
هزینه بلیت کاخ اختصاصی نیاوران	برای گردشگران ایرانی: ۵هزار تومان برای گردشگران خارجی بین ۵۰ تا ۱۰۰هزار تومان
هزینه بلیت موزه جهان نما	برای گردشگران ایرانی: ۵هزار تومان برای گردشگران خارجی بین ۵۰ تا ۱۰۰هزار تومان
هزینه بلیت کوشک احمدشاهی	برای گردشگران ایرانی: ۵هزار تومان برای گردشگران خارجی بین ۵۰ تا ۱۰۰هزار تومان
هزینه بلیت کتابخانه اختصاصی	برای گردشگران ایرانی: ۵هزار تومان برای گردشگران خارجی بین ۵۰ تا ۱۰۰هزار تومان

توجه داشته باشید که کاخ صاحبقرانیه و همچنین موزه حوضخانه در حال حاضر تعطیل هستند و امکان بازدید از آن‌ها وجود ندارد.

جاذبه‌های اطراف کاخ نیاوران

• موزه جهان نما؛
• کوشک احمدشاهی؛
• کتابخانه اختصاصی؛
• باغ کتیبه‌ها؛
• پارک نیاوران در فاصله 750متری؛
• موزه حیات وحش دارآباد در فاصله 1.5کیلومتری؛
• رویا پارک تهران.

مسیر دسترسی به کاخ نیاوران

• دسترسی به کاخ نیاوران با وسیله نقلیه شخصی

برای دسترسی به این کاخ با وسیله نقلیه شخصی، باید ابتدا خودتان را به بزرگراه صدر برسانید. از خروجی کامرانیه به سمت نیاوران مسیر را ادامه دهید تا به خیابان باهنر یا همان خیابان نیاوران سابق برسید. مسیر را به‌سمت شرق ادامه دهید تا به میدان باهنر برسید. مجموعه نیاوران در بخش شمالی میدان واقع شده است.

همچنین شما می‌توانید از طریق بزرگراه امام علی، وارد بزرگراه ارتش شوید و مسیر را به سمت موحد دانش ادامه دهید. از خیابان موحد دانش وارد خیابان پاسداران شده و به سمت شمال مسیر را ادامه دهید تا به میدان نیاوران برسید.

• دسترسی به کاخ نیاوران با وسایل نقلیه عمومی

شما می‌توانید با مترو خودتان را به ایستگاه تجریش واقع در خط یک مترو برسانید. از میدان تجریش سوار تاکسی‌های خط تجریش دزاشیب شده و دقیقاً جلوی در ورودی شماره یک موزه نیاوران پیاده شوید.

همچنین می‌توانید از طریق اتوبوس‌های بی‌آرتی و خط راه‌آهن تجریش، به میدان تجریش بروید و با کمک اتوبوس‌های میدان تجریش دارآباد یا میدان رسالت، رو‌به‌روی ورودی شماره یک کاخ موزه نیاوران از اتوبوس پیاده شوید.

می‌دانیم که شما هم مثل ما دوست دارید همچنان در فضای کاخ بمانید و از تماشای مناظر زیبا و شگفتی‌های فراوان آن لذت ببرید؛ اما فرصت سفر ما به پایان رسیده است. نظر شما درباره این کاخ چه بود؟ از منظر زیبایی، به نظر شما کدام کاخ بهتر است؟ کاخ سعدآباد یا کاخ نیاوران؟ نظرات و تجربیات خود را با ما و سایر همراهان ره بال آسمان به اشتراک بگذارید.