رعایت نکات ایمنی در سفر با هواپیما نه‌تنها سلامت مسافران را تضمین می‌کند، بلکه اطمینان خاطرشان را به‌دنبال دارد. مسافرانی که از نکتههای ایمنی سفر با هواپیما آگاه هستند، با تجربه‌ای خاطره‌ساز و به‌یادمانی روبه‌رو می‌شوند. از آنجایی که همیشه بهترین‌ها را برای همراهان خود آرزو می‌کنیم، اطلاعات جالبی برای نکات ایمنی در سفرهای هوایی آماده کرده‌ایم. به همین منظور در ادامه شرایط پرواز برای بیماران خاص را بررسی می‌کنیم و اطلاعاتی برای پرواز کودکان با هواپیما، چگونگی تعامل با صندلی هواپیما و مهمانداران را مطرح می‌کنیم. در پایان نیز به کارهایی می‌پردازیم که در صورت بروز حوادث هوایی باید انجام دهید. به شما قول می‌دهیم با مطالعه این مطلب تا انتها، در جریان کامل تمامی نکات ایمنی در سفرهای هوایی قرار بگیرید.
اگر بیماری خاصی دارید، قبل از سفر هوایی با پزشک مشورت کنید
نکات ایمنی در سفر با هواپیما برای حفظ سلامت مسافران در نظر گرفته شده است و مسافرانی که از بیماری‌های خاص رنج می‌برند، بیشتر باید این نکته‌ها را رعایت کنند. از آنجایی که به قول قدیمی‌ها، احتیاط شرط عقل است، این بیماران باید قبل از پرواز، حتماً نظر پزشک متخصص را جویا شوند. جالب است بدانید پزشکان به بسیاری از بیماران با عارضههای خاص اجازه پرواز نمی‌دهند. جالب‌تر اینکه سفرهای هوایی سلامت این افراد را به میزان چشمگیری با خطرهای جدی روبه‌رو می‌کند. به افرادی که دچار بیماری‌های خاص هستند، توصیه می‌کنیم قبل از خرید بلیط هواپیما یا دست‌کم ۷۲ ساعت قبل از پرواز، سری به پزشک مختصص بزنند.
اکنون که صحبت از رعایت نکات ایمنی در سفر با هواپیما شد، خالی از لطف نیست اگر به این نکته اشاره کنیم که مدت زمان پرواز، نقش مهمی در وخامت بعضی از بیماری‌های خاص دارد؛ پس اگر جزء این افراد هستید، سوار هواپیما نشوید.
زنان باردار، در گروه اولین افرادی قرار می‌گیرند که باید نکات ایمنی در سفر با هواپیما را جدی بگیرند. تجربه ثابت کرده بانوانی که کمتر از ۲۸ هفته از بارداری آن‌ها می‌گذرد، با مشکل پزشکی در حین پرواز روبه‌رو نمی‌شوند. با این حال بانوانی که بیشتر از ۳۴ هفته از بارداری آن‌ها می‌گذرد، باید پرواز با هواپیما را تا پایان دوران بارداری کنار بگذارند. شرایط پرواز به‌گونه‌ای است که بیماری‌های قلبی را وخیم‌تر می‌کند. دلیل خطر پرواز برای بیماران خاص را می‌توان در اختلاف فشار هوا دانست؛ در نتیجه بیمارانی که سکته قلبی داشته‌اند و افرادی که مشکلات تنفسی دارند بهتر است به جای پرواز با هواپیما، سایر روش‌های سفر را انتخاب کنند. بیماری‌های خونی، بیماری‌های اعصاب و روان و عارضههای گوش، حلق و بینی را به فهرست بیمارانی اضافه کنید که نباید سوار هواپیما شوند.
اگر جزء این دسته افراد هستید، هرگز با هواپیما سفر نکنید
داروهایتان را دم دست بگذارید
تمامی مسافران باید نکات ایمنی در سفر با هواپیما را رعایت کنند. با توجه به توضیحاتی که دادیم، به‌خوبی درجریان قرار گرفتید که پرواز با هواپیما برای بیماران خاص پیشنهاد نمی‌شود. با این حال بیمارانی که عارضه‌ای وخیم ندارند، می‌توانند با خیال راحت سوار هواپیما شوند. سفر هوایی بیمارانی که دارو مصرف می‌کنند، نیازمند رعایت نکتههای خاصی است. بعضی از بیماران باید داروهای خود را در زمان‌های مشخصی مصرف کنند. اینجاست که آشنایی با قوانین حمل دارو در سفرهای هوایی اهمیت زیادی پیدا می‌کند؛ بنابراین این داروها باید دم دست باشند تا در سریع‌ترین زمان ممکن، دسترسی بیمار به دارو میسر شود.
از آنجایی که تحریم‌های دارویی شامل حال ایرانی‌هاست، بسیاری از ایرانی‌هایی که راهی خارج هستند، ترجیح می‌دهند تا داروهای لازم را از کشوری که به آن سفر کرده‌اند، خریداری کرده و با پرواز به ایران بیاورند. اینجاست که آشنایی با فهرست داروهای مجاز ایرلاین‌های مختلف، اهمیت زیادی پیدا می‌کند. بعضی از ایرلاین‌ها باید برای حمل داروهای خاص، مجوز صادر کنند. جالب است بدانید ایرلاین‌ها برای داروهایی مانند قرص و کپسول راحت‌تر نسبت به داروهای مایع مانند آمپول و سرم، مجوز صادر می‌کنند. تجربه ثابت کرده حمل مسکن‌های بسیار قوی که باعث گیجی بیمار می‌شود، به داخل هواپیما ممنوع است.
داروهای زاناکس، والیوم و آتیوان در گروه داروهای اعصاب قرار دارند و نمی‌توان آن‌ها را به داخل هواپیما برد. برای حمل داروهای خاص باید حتماً نسخه معتبر پزشک را به مسئولین فرودگاه تحویل دهید. از آنجایی که فقط در شرایط ثبات کامل پرواز به مسافران اجازه ترک صندلی و دسترسی به محفظه چمدان‌ها در قسمت بالای صندلی داده می‌شود، به مسافرانی که زمان مصرف داروی آن‌ها نزدیک است، پیشنهاد می‌کنیم آن را داخل کیف دستی یا جیب خود قرار دهند.
حتماً روی صندلی مربوط به خود بنشینید
نکات ایمنی در سفر با هواپیما برای انتخاب صندلی و استفاده از آن را باید حتماً رعایت کنید. بسیاری از مسافران بر این باور هستند که بعضی از صندلی‌های هواپیما، امنیت بیشتری را به دنبال دارند. از طرف دیگر ایرلاین‌ها، ادعا دارند که تمامی صندلی‌های هواپیما امن و مطمئن است. با این حال قانون نانوشته‌ای درباره صندلی هواپیما وجود دارد که بر اساس آن، صندلی‌های راهروی وسط در انتهای هواپیما، امن‌ترین صندلی‌ها به حساب می‌آیند. آمار نیز صحت این قانون را تایید می‌کند. احتمال مرگ در صندلی‌های انتهای راهروی وسط هواپیما حدود ۲۸درصد است، در حالی این احتمال در دیگر صندلی‌ها تا ۴۴درصد افزایش پیدا می‌کند.
آشنایی با روش پیدا کردن صندلی هواپیما، یکی دیگر از نکته‌هایی است که باید حتماً در جریان آن قرار بگیرید. این موضوع را در مقاله‌ای مجزا بررسی کرده‌ایم که خواندنش خالی از لطف نیست: چگونه صندلی هواپیما را انتخاب کنیم؟
اگر به هیچ صورتی نتوانستید صندلی محبوبتان را پیدا کنید، کمی زودتر به فرودگاه بروید و زودتر در صف دریافت کارت پرواز قرار بگیرید. اکثر مسئولان صدور کارت پرواز با خواسته شما موافقت کرده و با توجه به قد و وزنتان، بهترین صندلی را برایتان رزرو می‌کنند.
از آنجایی که احتیاط، شرط عقل است، پیشنهاد می‌کنیم حتماً قبل از اینکه روی صندلی خود بنشینید، شماره آن را با خدمه پرواز بررسی کنید. این روش، جلوی اینکه به اشتباه روی صندلی نشسته باشید را می‌گیرد. با نگاهی به کارت پرواز، متوجه خواهید شد که شماره صندلی، دو قسمت دارد. قسمت اول به ردیف نشستن مسافر اشاره می‌کند و بخش دوم از ستون صندلی‌های هواپیما حکایت دارد.
این مقاله هم خواندنی است: چگونه صندلی هواپیما را انتخاب کنیم؟
هنگام شروع و پایان پرواز، کمربند ایمنی خود را ببندید
امکان ندارد جایی صحبت از رعایت نکات ایمنی در سفر با هواپیما مطرح شود و سخنی از بستن کمربند ایمنی به میان نیاید. این کمربند به لحاظ عملکرد، شباهت‌های زیادی به کمربندی دارد که در خودرو از آن استفاده می‌کنیم. البته انصافاً باید گفت این کمربند راحت‌تر است و آزادی عمل بیشتری در اختیار مسافران قرار می‌دهد. کمربندی که از آن صحبت می‌کنیم، در حین حوادث خطرناک، جان مسافران را به میزان زیادی از خطرهای جدی حفظ می‌کند. این کمربند در حین فرود و صعود هواپیما، باید حتماً بسته باشد. خوشبختانه، بستن کمربند صندلی‌های هواپیما بسیار راحت است. با این حال اگر با مشکلی برای بستن کمربند روبه‌رو شدید، غم به دل خود راه ندهید، خدمه پرواز با کمال میل به مسافران برای بستن کمربند کمک می‌کنند. کمربند را فقط زمانی باز کنید که چراغ مربوط به آن خاموش شده باشد یا خدمه پرواز مجوز آن را صادر کنند.
مطمئن شوید کودک یا بزرگسال همراه شما کمربند بسته باشد
کمربند ایمنی نقش بسیار زیادی در حفظ سلامت مسافران دارد. به همین دلیل در کنار اینکه پیشنهاد می‌کنیم حتماً کمربند ببندید، بهتر است نگاهی به صندلی‌های اطراف بیندازید تا کودکان و افرادی که کنار شما نشسته‌اند نیز کمربند بسته باشند. کهنسالان و کودکان، ممکن است کمربند را به‌خوبی نبندند؛ پس بهتر است کمربند آن‌ها را دوباره بررسی کنید و از بسته‌بودن آن مطمئن شوید. از آنجایی که کودکان نیازمند کمربندی کوتاه‌تر هستند، بستن آن را به‌گونه‌ای انجام دهید که حسابی محکم باشد.
صندلی خود را به حالت عمودی دربیاورید
یکی از نکات ایمنی در سفر با هواپیما که کمتر به آن توجه می‌شود، قراردادن صندلی در حالت عمودی است. اگر خدای ناکرده هواپیما سقوط کرد، عمودی بودن صندلی به میزان چشمگیری جلوی خطرهای احتمالی را می‌گیرد. عمودی‌بودن صندلی در حین سقوط به مسافران کمک می‌کند تا در زاویه بهتری سرشان را روی صندلی جلویی قرار دهند. این وضعیت، جلوی آسیب‌های احتمالی را می‌گیرد.
میز جلوی خود را ببندید
بسته به برنامه‌ای که برای خرید بلیط هواپیما و کلاس پروازی ترتیب داده‌اید، صندلی‌های متفاوتی در اختیار شما قرار می‌گیرد. در پروازهای اکونومی، بیشتر این صندلی‌ها، میز کوچکی دارند. این میز درواقع در پشت صندلی جلویی نصب شده است. میزی که از آن صحبت می‌کنیم، حالتی تاشو دارد. پس از صعود هواپیما و قرارگرفتن آن در ارتفاع مناسبِ پروازی، می‌توانید با خیال راحت میز جلوی صندلی را باز کنید و خوراکی‌ها و لوازم دلخواه را روی آن قرار دهید. باز بودن این میز در حین پرواز اشکالی ندارد. با این حال برای اینکه هنگام فرود هواپیما ضربه‌ای به شما وارد نشود، بستن میز جلوی صندلی را به‌عنوان یکی از نکات ایمنی در سفر با هواپیما در نظر بگیرید.
کرکره پنجرهها را نبندید
یکی از نکات ایمنی در سفر با هواپیما که در نوع خود جالب توجه به نظر می‌رسد، نبستن کرکره پنجرهها در حین صعود و فرود هواپیماست. این نکته، بی‌حکمت نیست و دلیل‌های خاص خودش را دارد. این نکته به اندازه‌‌ای اهمیت دارد که مهمانداران در زمان پرواز و صعود هواپیما، حتماً آن را به مسافران گوشزد می‌کنند. همان‌گونه حتماً حدس زده‌اید، نبستن کرکره پنجره‌های هواپیما به دلیل افزایش امنیت پرواز اهمیت دارد. صعود و فرود هواپیما، زمان بسیار حسابی در پروازهای هوایی به حساب می‌آید.
بر اساس آمار، حدود ۸۰درصد از حوادث هوایی در ۳ دقیقه اول و ۸ دقیقه آخر پرواز اتفاق می‌فتد. مهمانداران هواپیما، دورههای خاصی برای حفظ سلامت مسافران در لحظه‌‌های حساس دیده‌اند. یکی از این دوره‌ها، آموزش خروج مسافران از پنجره‌های هواپیمایی است که دچار سانحه شده. برای همین از مسافران درخواست می‌شود تا کرکره پنجره هواپیما را در صعود و فرود باز نگه دارند. به لطف این شرایط، وقت کمتری از مسافران و خدمه پرواز برای باز کردن کرکره پنجرهها و خروج از هواپیما گرفته می‌شود.
دستگاههای الکترونیکی را خاموش کنید یا در حالت پرواز بگذارید
امکان ندارد تاکنون چشم شما به گزینه حالت پرواز در گوشی‌های هوشمند نیفتاده باشد. سلاطین دنیای موبایل، این گزینه را برای خاموش‌کردن امواج موبایل تعبیه کرده‌اند. گزینه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم باید حتماً در سفرهای هوایی فعال باشد. خاموش‌بودن دستگاه الکترونیک نیز روشی دیگر برای جلوگیری از آسیب‌های این دستگاهها به تجهیزات مخابراتی هواپیماست. دلیل وجود این گزینه در گوشی‌های هوشمند و دیگر دستگاههای الکترونیک مانند تبلت را می‌توان در امواجی دانست که این دستگاهها ساطع می‌کنند. امواجِ این دستگاهها، عملکرد مسیریابی و جهت‌یابی هواپیما را مختل می‌کند. خاموش‌کردن گوشی یا قراردادن آن در حالت هواپیما، یکی دیگر از نکات ایمنی در سفر با هواپیما به حساب می‌آید.
حتماً کیف یا چمدان دستیتان را در محفظه بالای سر یا زیر پا بگذارید
با نگاهی به قوانین سقف بار مجاز در هواپیما، متوجه خواهید شد مسافران نهایتاً باید ۲ چمدان یا کوله‌پشتی به داخل کابین حمل کنند. مجموع وزن این چمدان‌ها نباید از ۷ کیلوگرم بیشتر باشد. مقدار وزن بار مجاز در پروازهای اکونومی و بیزینس، تفاوت‌های اندکی دارد. با این حال در هیچ پروازی به مسافران اجازه داده نمی‌شود تا بار زیادی حمل کنند. از طرف دیگر چمدان‌های مسافران باید حتماً در محفظه بالای سر یا زیر پا قرار بگیرد. جالب است بدانید زیر صندلی هر فرد، جلیقه نجات تعبیه شده است؛ در نتیجه قراردادن چمدان داخل محفظه بالای سر یا جلوی پا، روشی راحت و مطمئن برای حفظ ره‌توشه سفر به حساب می‌آید.
در صورت ایجاد اختلال در هوای کابین، اول ماسک خودتان را بزنید
امیدواریم سفرهای هوایی شما یکی از دیگری امن‌تر باشید و وجود نازنینتان از هر گونه حادثه‌ای دور بماند. با این حال از آنجایی که به قول قدیمی‌ها، حادثه خبر نمی‌کند. ماسک اکسیژن در کابین مسافران هواپیما تعبیه شده است. این ماسک نیز مانند دیگر تجهیزات داخل کابین مسافران هواپیما، حکمتی جالب دارد. همان‌گونه که می‌‌دانید، با ارتفاع‌گرفتن هواپیما، دمای هوا کاهش پیدا می‌کند. کم‌شدن دمای هوا، کاهش فشار هوا را به دنبال دارد. این شرایط غلظت هوای داخل هواپیما را کمتر می‌کند. به همین دلیل مقدار اکسیژن کمتری به بدن می‌رسد.
اگر مقدار اکسیژن در داخل کابین هواپیما از مقدار مشخصی کمتر شود، ماسک‌های اکسیژن در بالای سر مسافران آویزان می‌شود. استفاده از ماسک اکسیژن در شرایطی که فشار هوا کمتر از مقدار لازم است، یکی از مهم‌ترین نکات ایمنی در سفر با هواپیما به حساب می‌آید. نبود فشار هوای کافی در کابین مسافران هواپیما، جان آن‌ها را در معرض کمبود اکسیژن قرار می‌دهد. نارسایی اکسیژن در بدن، سلامت مغز را به خطر می‌اندازد. اگر خدای نکرده دچار این اتفاق شدید، اول ماسک خودتان را بزنید و بعد سراغ کودک یا همراهانتان بروید.
به هشدارهای مهماندارها توجه کنید
برای شما گفتیم که مهماندارهای هواپیما، دورههای حرفه‌ای برای حفظ سلامت و راحتی مسافران می‌بینند. از طرف دیگر حضور مهماندارها در پروازهای متعدد، تجربه‌ای ارزشمند برای آن‌ها به دنبال دارد. هشدارهایی که مهماندارهای هواپیما مطرح می‌کنند را نباید نادیده گرفت. این هشدارها در زمان خطر، جان مسافران را از آسیب‌های احتمالی حفظ می‌کند. بسیاری از این هشدارها، جنبه آموزشی دارند. برای بستن کمربند، استفاده از امکانات رفاهی هواپیما و درخواست کمک می‌توانید با خیال راحت روی همکاری مهمانداران هواپیما حساب باز کنید.
قبل از توقف کامل هواپیما، از جای خود تکان نخورید
حتماً شما هم شنیده‌اید که می‌گویند عجله کار شیطان است. این ضرب‌المثل در سفرهای هوایی اهمیت زیادی دارد. تا زمانی که هواپیما کاملاً توقف نکرده است، هرگز از جای خود تکان نخورید. مهمانداران، زمان مناسب برای باز کردن کمربند را اعلام می‌کنند. پس از اعلام این زمان، کمربند را باز کنید و به‌آرامی مشغول جمع‌و‌جورکردن وسایل و چمدان‌ها شوید.
موقع پیاده‌شدن نظم را رعایت کنید
بسته به هواپیمایی که برای سفر انتخاب کرده‌اید، ابعاد عرض راهرو مسافران تفاوت دارد. با این حال حتی عرض راهروی هواپیماهای پهن پیکر نیز به‌اندازه‌ای وسیع نیست که چندین نفر به‌راحتی در آن تردد کنند. از طرف دیگر ظرفیت بعضی از هواپیماها به ۵۰۰ نفر می‌رسد. ناگفته پیداست خروج همزمان این تعداد مسافر، شلوغی و هر‌ج‌و‌مرج ایجاد می‌شود. رعایت نظم در حین پیاده‌شدن به سرعت خروج شما کمک می‌کند.
اگر دچار حادثه شدید، خونسردیتان را حفظ کنید
امیدواریم سفرهای هوایی شما یکی از دیگری مطمئن‌تر باشد. با این حال اگر خدای ناکرده، با سانحه‌ای در حین پرواز روبه‌رو شدید، خونسردیتان را حفظ کنید. آمار سانحه‌های مرگبار در پروازهای هوایی روبه کاهش است. برای اثبات این ادعا کافی است نگاهی با اطلاعات جالب پایگاه هوایی آی.اِی.تی.اِی (IATA) بیندازید. بر اساس اطلاعات این پایگاه، احتمال حوادث مرگبار هوایی به ۰.۱۱درصد در ۲۰۲۱ نسبت به ۰.۲۳درصد در سال گذشته میلادی کاهش داشته است. این آمار را در نظر داشته باشید و اگر خدای نکرده با حادثه هوایی روبه‌رو شدید، به این نکته توجه داشته باشید که احتمال خیلی کمی وجود دارد که این حادثه مرگبار باشد. حفظ خونسردی و خویشتن‌‌داری در حوادث هوایی، جان شما و دیگر مسافران را از خطرهای غیرمنتظره حفظ می‌کند. از طرف دیگر حفظ خونسردی شما به دیگر مسافران منتقل می‌شود. مهمانداران نیز فرصت بهتری برای رویارویی با حوادث احتمالی پیدا می‌کنند.
نکات ایمنی در سفر با هواپیما را با این امید به پایان می‌رسانیم که رعایت این نکته‌ها، سفری امن و خاطره‌ساز برای شما به دنبال داشته باشد. در پایان از آنجایی که مطمئن هستیم شما هم تجربه‌های سودمندی درباره نکته های ایمنی در سفر با هواپیما سراغ دارید، خواهشمندیم این تجربه‌های مفید را در قسمت نظرات با همراهان خود در ره بال آسمان مطرح کنید.
این مقاله‌ها هم خواندنی است: چگونه صندلی هواپیما را انتخاب کنیم؟، قوانین پرواز، امن ترین وسیله سفر