بناهای زیبایی از دوران قاجار برایمان باقی ماندهاند. یکی از اینها خانه زینت الملوک است. در میان نام دیدنیهای شیراز که حتما باید از آنها بازدید کنید، نام نارنجستان قوام را شنیدهاید. باید بدانید که خانه زینت الملک هم بخشی از این مجموعه بوده و در ضلع غربی باغ قرار دارد. اگر بخواهیم به قدمت این بنا پی ببریم، به تاریخی در حوالی سال ۱۲۹۰ میرسیم. مِلک متعلق به علیمحمدخان قوامالملک بوده و ساخت آن از سال ۱۲۹۰ تا ۱۳۰۲ طول کشیده است. خاندان قوام برای سالها از والیان شیراز بودهاند. زینت الملک نام دختر قوامالملک چهارم بوده و در این خانه زندگی میکرده است. اجازه بدهید که در ادامه شما را بیشتر با این بنا آشنا کنیم.
خانه زینت الملوک را بهتر بشناسید
همانطور که گفته شد، عمارت زینتالملوک بخشی از مجموعه نارنجستان قوام است. این بنا بهاندازه یک کوچه با خانه قوام فاصله دارد و از طریق دالان و راهی زیرزمینی به آن خانه راه پیدا میکند. خانه زینت الملک در حقیقت، اندرونی خانه قوام بوده و محلی برای تردد محارم عمارت به شمار میرفته است. خانه زینت الملک علاوه بر این که در دسته معروفترین جاهای دیدنی شیراز قرار دارد، در شمار آثار ملی ایران و خانه های تاریخی شیراز ثبت شده است.
بهتر است که با خانم زینت المولک هم بیشتر آشنا شوید. شنیدهها حاکی از آن است که این بانو از افراد خیر و مومنی بوده که به مراسم دینی مانند عزاداریها در دهه محرم مقید بوده است؛ ازاینرو در منزلشان اقدام به برگزاری مراسم مختلف و برپایی سفرههای مذهبی میکرده است. زینتالملک در امور خیریه هم فعالیت داشت؛ به همین دلیل بخشی از خانه را جایگاهی برای کمک به فقیران قرار داده بود.
با ساختار خانه زینت الملوک آشنا شوید
ورودی خانه زینت الملوک تزئیناتی دارد؛ معرقکاری شده است، از هشتی که عبور میکنید، راهرویی وجود دارد که با زاویه شمال شرقی وارد حیاط بنا میشود. در حیاط هم دو باغچه زیبا و حوضی بزرگ و کوچک وجود دارد. تزئینات خانه زینت الملوک هم دیدنی و قابلاعتناست. در قسمت بالایی ساختمان میتوان شاهد کاشیکاریهایی بود که به شکل هلالی و در هفت رنگ مختلف قرار گرفتهاند. تصاویر و نقوشی هم در بنا دیده میشود. برای مثال، نقشهایی از خورشید، دو فرشته، دو شیر با شمشیرهایی در دست و آیهای از قرآن بر دیوارها وجود دارد. آیهای که گفته شد به این شرح است: «نصر من الله و فتح قریب ».
بخشهای دیگر خانه شامل ایوانی بدون سقف میشود. در قسمت شرقی حیاط هم ۲۰ اتاق وجود دارد؛ این اتاقها به یکدیگر متصلاند و راه دارند. تالار شاهنشین بنا در غرب قرار گرفته است و آینهکاریهایی در آن وجود دارد که در کنار گچبریهایی با تصاویر اروپایی، دیدنی هستند. زیرزمین خانه زینت الملوک هم در این روزها بدل به نگارخانهای شده که بازدید از آن خالی از لطف نیست؛ مجسمه شخصیتهای بزرگ شیرازی در این موزه قرار دارد.
-
به موزه مشاهیر، فروشگاه و کافه هم سری بزنید
همانطور که گفته شد در زیرزمین خانه زینت الملوک موزهای برپا شده است. در این موزه تندیس مشاهیر وجود دارد. جالب است بدانید که مجسمه زینت الملوک هم ساخته شده و در موزه قرار گرفته است. مجسمههای موجود در نگارخانه متعلق به دورههای تاریخی متفاوتی هستند؛ تندیسهایی از دوران هخامنشی تا دوران معاصر. از جمله مجسمههای موجود میتوان به تندیس سعدی شیرازی، بارید موسیقیدان، ملاصداری شیرازی، قطبالدین شیرازی و شهید عباس دوران اشاره کرد.
-
نگارخانه
در نگارخانه عمارت میتوانید مجسمه افراد معروف و البته نمادهایی از گذشتهها را هم ببینید. برای مثال، تندیسهایی از افراد محلی با لباسهای مخصوص به خود هم در این موزه در معرض نمایش قرار داده شدهاند. گشتزدن در این نگارخانه مروری جذاب و سریع بر تاریخ در دورههای مختلف است.
-
زیرزمین
زیرزمین خانه زینت المولک از روشنایی خوبی برخوردار است. دلیل این روشنایی و تهویه مناسبی که در این بخش از خانه وجود دارد، پنجرههای مشبک سنگی است. شیشههای رنگی پنجرههای ارسی خانه هم در ظهرها و زمانی که نور خورشید به آنها میتابد، فضایی بهشدت دیدنی بهوجود میآورند. علاوه بر زیرزمین خانه که به موزه بدل شده است، در حیاط هم عکاسخانهای دایر کردهاند که میتوانید به آنجا بروید، لباسهای قجری بپوشید و عکس بگیرید. ضمن اینکه فروشگاهی برای فروش محصولات فرهنگی و هنری هم در خانه دایر شده است.
-
ایوان جنوبی
در ایوان جنوبی خانه هم کافهای وجود دارد که میتوانید روی تختهای چوبیاش بنشینید و درجهیکترین خوراکی و سوغات شیراز یعنی فالوده معروفش را امتحان کنید. البته گزینههای دیگری هم وجود دارد که بنا به میلتان میتوانید آنها را نوشجان بفرمایید. دیدن این خانه در فصل بهار برایتان لذت و کیف دیگری خواهد داشت. هوای دلانگیز شیراز در عید نوروز یا اردیبهشت میتواند سفر و بازدیدتان را خوشایندتر کند. زمانی که عطر بهارنارنج در کوچههای شیرازی میپیچید، گشتن در میان دیدنیهایش شیرینتر و بهیادماندنیتر خواهد بود.
نشانی خانه زینت الملوک را به خاطر بسپارید
آدرس: شیراز، خیابان لطفعلیخان زند، جنب نارنجستان قوام.
اگر میخواهید سری به خانه زینت الملوک بزنید باید راهی گود عربها شوید. گود عربها در خیابان لطفعلیخان زند قرار گرفته است. این خیابان در کوچه کناری نارنجستان قوام قرار دارد. اگر به شیراز سر زدید، دیدن این خانه زیبا را از دست ندهید. برای بازدید از عمارت زینت الملوک میتوانید از ساعت 8 صبح تا ۷ شب به آن مراجعه کنید. در سرزدن به هر مکان تاریخی حواستان باشد که صدمه و تخریبی ایجاد نکنید. حیف است که اصالت، فرهنگ و زیباییهای تاریخی را بهسادگی از دست بدهیم.
هزینه ورودی | 5,000 تومان |
ساعت بازدید | 8:00 تا 19:00 |
شماره تماس | 07132234181 |
آدرس | شیراز، خیابان لطفعلیخان زند، جنب نارنجستان قوام. |
مرور گذشتهها و تاریخ کار واجبی است که این کار با بازدید از دیدنیهای باقیمانده از گذشته بسیار سادهتر و شیرینتر خواهد بود. سرزدن به عمارت زینت الملوک هم جنبه تفریحی دارد و هم تاریخی. پس در هر دستهای از افراد که قرار داشته باشید، بازدید از این بنا برایتان شیرین و جذاب خواهد بود. اگر تجربه بازدید از دیدنیهای استان فارس و عمارت زینت الملوک را دارید، دیدههای قابلاعتنا درباره آن را برای ما و همراهان ره بال آسمان بگویید. چه چیزی بیش از همه، در این خانه نظرتان را به خود جلب کرده بود؟ اصلا اهل دیدن مکانهای تاریخی هستید؟