حافظیه انزلی | گشت‌و‌گذار در بندری که بوی حافظ می‌دهد

حافظیه بندر انزلی، بنایی تماشایی و زیباست که از روزگاران خوش گذشته سخن می‌گوید. این بنای ارزشمند سال‌هاست که به فهرست آثار ملی ایران راه پیدا کرده است. همان‌گونه که از نام حافظیه پیداست، با نمادی فرهنگی در بندر انزلی روبه‌رو هستیم که جای خود را در دل گردشگران باز کرده است. در گذشته خنیاگران خوش‌نواز به این مکان می‌آمدند و برای اهالی این ناحیه نوای شادی سر می‌دادند. این روزها اما خبر چندانی از موسیقی و شادی در حافظیه نیست. با این حال محبوبیت این مکان، آن را به یکی از جاهای دیدنی شمال ایران تبدیل کرده است. بندر انزلی جاهای دیدنی بی‌شماری دارد، در کنار سیاحت در حافظیه، فرصتی پیدا می‌کنید تا سری به دیگر مکان های دیدنی بندر انزلی بزنید. اهمیت حافظیه انزلی به اندازه‌ای است که به‌راحتی نمی‌توان از کنار آن گذشت. به همین منظور اطلاعات جالبی درباره این مکان دیدنی آماده کرده‌ایم.

حافظیه بندر انزلی کجاست؟

قبل از هر چیز اجازه دهید به این نکته اشاره کنیم، بنایی با نام حافظیه در شیراز قرار دارد. همان‌گونه که حتماً می‌دانید، حافظ، شاعر گران‌قدر ایرانی در این مکان آرمیده است. با این حال حافظیه‌ای که در این مطلب به آن اشاره می‌کنیم در بندر انزلی قرار دارد و بنایی کاملاً متفاوت است. این بنا در خیابان مطهریِ بندر انزلی خودنمایی می‌کند. گردشگرانی که تاکنون راه شهر بندر انزلی شده‌اند، به‌خوبی در جریان هستند که خیابان مطهری، یکی از خیابان‌های خوش‌مسیر این شهر است. در نتیجه مشکلی برای رسیدن به حافظیه انزلی پیدا نمی‌کنید.

از طرف دیگر حافظیه با شهرداری انزلی همسایه است. به لطف این جانمایی، با مکان خوش‌مسیری روبه‌رو هستید که دسترسی به آن سریع و راحت است. خوشبختانه رسیدن به بندر انزلی نیز کار چندان دشواری نیست. اگر تهران را مبدأ سفر در نظر بگیریم، سه مسیر برای دسترسی به بندر انزلی پیش روی شما قرار دارد. بسته به مسیری که انتخاب کرده‌اید، چیزی بین ۵ تا نهایتاً ۶ ساعت زمان دارید تا به بندر انزلی برسید. در انتهای این مطلب درباره مسیر دسترسی به حافظیه انزلی بیشتر صحبت می‌کنیم.

معرفی حافظیه بندر انزلی

بندر انزلی یکی از زیباترین شهرهای شمال ایران است. به لطف زیبایی‌های طبیعی و آب‌و‌هوای خوش، سال‌هاست که گردشگران برای گشت‌و‌گذار و تفریح به بندر انزلی می‌آیند. به همین منظور مسئولین گردشگری این شهر از دیرباز تاکنون به فکر ایجاد جاهای دیدنی بیشتری در کنار جاذبه‌های گردشگری طبیعی بندر انزلی بوده‌اند. حافظیه انزلی مکانی مناسب برای گرفتن عکس‌های یادگاری و خاطره‌سازی‌ است. مدت‌ها پیش خواننده‌ها و نوازنده‌های محلی به این مکان می‌آمدند و به ترانه‌خوانی و نوازندگی مشغول می‌شدند. به لطف این شرایط، شب‌ها در حافظیه انزلی غوغایی به راه می‌افتاد. شبی نبود که گردشگران و اهالی منطقه در این مکان به پایکوبی و خوش‌گذرانی مشغول نشوند.

محبوبیت اجرای موسیقی در حافظیه انزلی کار را به جایی کشاند که اهالی این منطقه نام‌های موزیک جیگا و ترنم موسیقی را برای این مکان انتخاب کردند. این روزها اما خبری از این شادی‌ و نغمه‌سرایی در حافظیه نیست. این مکان اکنون تغییر کاربری داده و به یکی از بناهای تاریخی گردشگری بندر انزلی تبدیل شده است.

تاریخچه حافظیه انزلی

نام حافظیه برای ایرانی‌ها، حافظیه شیراز را تداعی می‌کند. جایگاه این شاعر ارزشمند در فرهنگ ما ایرانی‌ها باعث شد تا اهالی شمال به فکر ساخت بنای یادبودی برای حافظ در این دیار بیفتند. ماجرای ساخت حافظیه در بندر انزلی به ۱۳۱۱ باز می‌گردد. در آن زمان اهالی شهر برای ساخت بنایی زیبا که یادبودی از حافظ در بندر انزلی باشد، از مهندس‌های آلمانی کمک گرفتند. به دنبال این تصمیم، چندین تن از مهندس‌های چیره‌دست آلمانی به ایران آمدند و برای ساخت بنایی ماندگار آستین بالا زدند.

معماران ایرانی نیز به کمک مهندس‌های آلمانی شتافتند تا بنای حافظیه در بندر انزلی به جاذبه‌ای جذاب در این شهر تبدیل شود. ماحصل این تلاش را می‌توان در گوشه‌و‌کنار بنای حافظیه انزلی به نظاره نشست. بنایی که از آن صحبت می‌کنیم به لحاظ زیبایی‌شناختی چیزی کم‌و‌کسر ندارد. جذابیت‌های معماری حافظیه در بندر انزلی به اندازه‌ای است که به‌راحتی نمی‌توان از کنار آن گذشت. در ادامه بیشتر درباره معماری حافظیه انزلی صحبت می‌کنیم.

برای شما گفتیم که بندر انزلی منطقه‌ای تماشایی است. با این حال روزبه‌روز از جذابیت‌های حافظیه در بندر انزلی کاسته می‌شود. این بنا اکنون نیاز به مرمت دارد. در روزهایی نه چندان دور، اطراف حافظیه در بندر انزلی پُر بود از دست‌فروش‌ها و اهالی باصفا. این روزها خبر چندانی از تزئینات در این بنا نیست و جشن و مراسم فرهنگی آنچنانی در آن برگزار نمی‌شود.

معماری حافظیه بندر انزلی

حتی اگر شیراز نرفته باشید، باز هم مطمئن هستیم حافظیه را می‌شناسید. حافظیه در طول سالیان دراز بارها مرمت شده و تغییر شکل پیدا کرده است. با این حال حافظیه‌ای که این روزها در شیراز می‌بینیم الگویی بود برای ساخت بنای حافظیه در بندر انزلی. بنایی که از آن صحبت می‌کنیم به لحاظ ظاهر شباهت‌های زیادی به حافظیه شیراز دارد. حافظیه‌ای که در بندر انزلی قد عَلَم کرده، همانند حافظیه شیراز ستون‌های بلندی دارد. سقف این بنا نیز مانند بسیاری از بناهای دیدنی استان گیلان، گنبدی‌شکل ساخته شده است. از آنجایی که با بنایی به یادبود شعر و موسیقی روبه‌رو هستیم، در قسمت وسط حافظیه انزلی نمادی از چَنگ قرار گرفته است. این نماد با موزاییک ساخته شده و جلوه‌ای جالب دارد.

انصافاً باید گفت حافظیه شیراز نسبت به حافظیه‌ انزلی گچ‌کاری‌های زیباتری دارد و تزئینات این بنا کمتر از حافظیه شیراز است. ۵ ردیف پلکان در ۲ طرف حافظیه تعبیه شده تا گردشگران با بالا رفتن از این پله‌ها به محوطه اصلی حافظیه برسند. جالب است بدانید برخی بر این باور هستند بنای فعلی آرامگاه حافظ در شیراز از حافظیه انزلی الهام گرفته شده است. این افراد برای اثبات چنین ادعایی به نوشته‌ای در بنای حافظیه در بندر انزلی اشاره می‌کنند که توسط فردی با نام عزیز طویلی حک شده است. بر اساس این نوشته، بنای موزیک جیگای انزلی که همان حافظیه فعلی است در سال ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۶ خورشیدی ساخته شده و حدود یک سده از دیرینگی آن می‌گذرد.

جاهای دیدنی اطراف حافظیه انزلی

گشت‌و‌گذار در بنای حافظیه و گرفتن عکس‌های یادگاری نهایتاً یک‌ساعت وقت شما را می‌گیرد. به همین دلیل اکنون که راهی این منطقه شده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم فرصت را غنیمت بدانید و سری به دیگر جاهای دیدنی اطراف حافظیه در بندر انزلی بزنید.

کلبه جنگلی

در فاصله‌ای کمی دورتر از حافظیه، کلبه‌ای جنگلی خودنمایی می‌کند. سقف این کلبه با نِی درست شده و معماری جالب و چشم‌نوازی دارد. کلبه جنگلی که از آن صحبت می‌کنیم ایوانی بزرگ و دلگشا دارد. در اطراف این ایوان گلدان‌های زیبایی آویزان شده‌اند. این گلدان‌ها جلوه‌ای تماشایی به کلبه جنگلی داده‌اند. زیبایی‌های کلبه جنگلی به اندازه‌ای است که حیف است راهی این مکان شوید و عکس‌های یادگاری خاطره‌سازی نگیرید.

کلبه‌ها روستایی

در کنار کلبه جنگلی که از آن صحبت شد، کلبه‌های روستای دیگری نیز در گوشه‌و‌کنار حافظیه در بندر انزلی خودنمایی می‌کند. این کلبه‌ها بر اساس معماری شمال ایران ساخته شده‌اند و بسیار خوش‌منظره هستند. کلبه‌های روستایی اطراف حافظیه عموماً ۲ طبقه دارند. در طبقه دوم این کلبه‌ها ایوانی دلباز قرار گرفته است. به لطف این زیبایی‌ها، حضور شما در حافظیه به بهانه‌ای برای گشت‌و‌گذار در فرهنگ مردمان باصفای شمال ایران تبدیل می‌شود.

بندرگاهی با قایق‌های کوچک‌و‌بزرگ

امکان ندارد جایی صحبت از جاهای دیدنی بندر انزلی مطرح شود و سخنی از بندرگاه زیبای این شهر به میان نیاید. در فاصله‌ای نزدیک با حافظیه، بندرگاهی قدیمی وجود دارد. قایق‌های کوچک و کشتی‌های بزرگ در این بندرگاه پهلو می‌گیرند. وجود این کشتی‌ها، زیبایی‌های بندرگاه را دوچندان کرده است.

رستوران‌های اعیانی و کافه‌های شیک

علاقه‌مندان گردشگری در انزلی به‌خوبی در جریان هستند که پارک قدس و پل غازیان فاصله زیادی با حافظیه ندارد. این مکان‌ها به‌عنوان بورس رستوران‌های اعیانی و کافه‌های شیک در بندر انزلی شناخته می‌شوند. اگر در حین گشت‌و‌گذار در حافظیه، گرسنه شدید، سری به یکی از این رستوران‌ها بزنید و خودتان را مهمان غذایی جانانه کنید. حتی اگر گرسنه نشدید، باز هم حیف است که راهی این منطقه شوید و نوشیدنی گوارایی در یکی از بهترین کافه های انزلی نوش جان نکنید.

کبوترخانه حافظیه بندر انزلی

به کلبه جنگلی در همسایگی حافظیه اشاره کردیم. کمی دورتر از این کلبه جنگلی، کبوترخانه‌ای قدیمی قرار دارد. کبوترهای بی‌شماری در این مکان نگهداری می‌شوند. جالب است بدانید کبوترهای مهاجر راه این کبوتر خانه را به‌خوبی بلد هستند. به همین دلیل گاه‌و‌بیگاه کبوترهای متنوعی از مناطق اطراف به این کبوترخانه می‌آیند. از آنجایی که کبوتر، نماد صلح و آرامش است، وجود این کبوترخانه آرامشی خاص به منطقه داده. اگر به همراه اعضای خانواده راهی بندر انزلی شده‌اید، حتماً سری به این کبوترخانه بزنید. مطمئن باشید گشت‌و‌گذار در این کبوترخانه به خاطره‌ای فراموش‌‌نشدنی برای شما و همسفرانتان تبدیل خواهد شد.

رویداد های مختلف در حافظیه بندر انزلی

ممکن است حافظیه مانند گذشته مکانی برای دورهمی‌های فرهنگی و ترانه‌سرایی نباشد؛ اما هنوز هم گاه‌و‌بیگاه رویدادهایی در این منطقه برگزار می‌شود. بسته به زمانی که راهی حافظیه شده باشید، ممکن است با نمایشگاهی فرهنگی یا فروشگاهی روبه‌رو شوید. بعضی مواقع نیز جشن‌هایی در این منطقه برگزار می‌شود. یکی از باشکوه‌ترین جشن‌های این ناحیه، مراسم عید نوروز است. مسئولین گردشگری انزلی سفره‌ هفت‌سین رنگ‌و‌وارنگی در حافظیه پهن می‌کنند. گردشگران و اهالی منطقه در کنار این سفره هفت‌سین می‌نشینند و تحویل سال نو خورشیدی را جشن می‌گیرند.

رویدادهای نوروزی حافظیه فقط به جشن عید نوروز خلاصه نمی‌شود. پس از تحویل سال، نمایشگاه‌های نوروزی در این ناحیه به راه می‌افتد. در این نمایشگاه‌ها، اهالی انزلی محصولات صنایع دستی و هنری خود را در معرض دید گردشگران قرار می‌دهند. به لطف این شرایط، گردشگری نوروزی در انزلی و حافظیه برای مسافران به سیاحتی تبدیل می‌شود که هم فال است و هم تماشا.

کمپینگ در اطراف حافظیه انزلی

اجازه دهید خیالتان را راحت کنیم که شرایطی مناسب برای کمپینگ در اطراف حافظیه مهیاست. در اطراف این منطقه امکانات رفاهی چشمگیری برای گردشگران تعبیه شده تا چادر بزنند و شب را به روز برسانند. فروشگاه‌های زیادی نیز در گوشه‌وکنار انزلی لوازم مخصوص کمپینگ را در اختیار گردشگران قرار می‌‌دهند. اگر می‌خواهید سفری مقرون‌به‌صرفه به انزلی داشته باشید و هزینه‌ای برای اقامت در هتل پرداخت نکنید، کمپینگ در اطراف حافظیه انتخاب مناسبی برای شماست.

شرایط بازدید از حافظیه انزلی

بازدید از حافظیه شرایط خاصی ندارد و هر زمان که میلتان کشید، می‌توانید راه این منطقه گردشگری را در پیش بگیرید. با این حال پیشنهاد می‌کنیم اگر قصد اقامت و چادرزدن در حافظیه دارید، حتماً منقل یا لوازم پخت‌و‌پز همراه داشته باشند. اگر هم اهل پخت‌و‌پز نیستید و می‌خواهید خودتان را حسابی تحویل بگیرید. چندین رستوران درجه یک در همسایگی حافظیه وجود دارد. برای نمونه اجازه دهید به رستوران هیراد انزلی اشاره کنیم. این رستوان فقط نیم‌ساعت از حافظیه این شهر دورتر است. اگر دنبال رستورانی نزدیک‌تر می‌گردید، راهی رستوران کوبار شوید که فقط ۵ دقیقه با حافظیه فاصله دارد. رستوران دریاکده نیز با فاصله‌ای ۲۰دقیقه‌ای، انتخاب دیگری برای شکم‌گردی در انزلی است.

بهترین زمان سفر به حافظیه بندر انزلی

علاقه‌مندان گردشگری در شمال ایران در جریان هستند که این منطقه تابستان‌های شرجی دارد. به همین دلیل بهار بهترین زمان برای گشت‌و‌گذار در حافظیه است. با این حال اگر گرمایی نیستید و با هوای شرجی مشکلی ندارید، گردشگری تابستانی نیز در حافظیه خوش می‌گذرد. اگر در بهار فرصتی برای سفر به حافظیه پیدا نکردید، غم به دل خود راه ندهید. بندر انزلی پاییزهای باصفایی دارد و مهر و آبان زمان مساعدی برای سفر به این ناحیه است. انصافاً باید گفت زمستان‌های بندر انزلی برای سفر مناسب نیست. با توجه به توضیحاتی که دادیم، اواسط اردیبهشت، اواسط اَمرداد تا انتهای آبان را در برنامه‌ ایران‌گردی خود برای سفر به این ناحیه و گشت‌و‌گذار در حافظیه انزلی اختصاص دهید. در زمان‌هایی که گفتیم نه‌تنها بندر انزلی، بلکه دیگر جاهای دیدنی اطراف رشت نیز آب‌و‌هوای جانانه‌ای برای سفر و خوشگذرانی دارد.

مسیرهای دسترسی به حافظیه بندر انزلی

همان‌گونه که اشاره کردیم، حافظیه در خیابان مطهریِ بندر انزلی قرار دارد. چندین خیابان در بندر انزلی به حافظیه منتهی می‌شود. خیابان شهید تخته کار، مسیر بهتری برای رسیدن به حافظیه در بندر انزلی است. پس از اینکه به انزلی رسیدید، مسیر خود را به سمت غرب این شهر ادامه دهید تا به کوچه شهید تخته کار برسید. سپس این مسیر را ادامه دهید تا رستوران حاج حسین و پسران سر راه شما قرار بگیرد. خیابان که در سمت چپ این رستوران وجود دارد را دنبال کنید تا به خیابانی با نام طالقانی برسید. مسیر این خیابان را ادامه دهید تا به آب‌میوه فروشی مهسا برسید. در ادامه این مسیر به میدانی می‌رسید.

خروجی دوم در این میدان را ادامه دهید تا به پل غازیان برسید و از کافه عسگر گذر کنید. سپس با سوپر مارکتی با نام حسینی روبه‌رو می‌شوید. مسیر این سوپر مارکت را به سمت چپ ادامه دهید تا به دفتر فنی مهندسی خانیران برسید. این دفتر مهندسی در سمت راست خیابان واقع شده است. در ادامه راه به کلیسایی می‌رسید. مسیر سمت راست این کلیسا را دنبال کنید تا منظره تماشایی حافظیه در بندر انزلی پیش روی شما قرار بگیرید. مسیری که به آن‌ اشاره کردیم، بسیار سرراست و کم‌ترافیک است. تجربه نشان داده در یک روز معمولی با متوسط سرعت در عرض حدود ۸ دقیقه به حافظیه در بندر انزلی می‌رسید. مسیری که با شما در میان گذاشتیم حدوداً ۳ کیلومتر است.

سخن پایانی

حافظیه بندر انزلی مکانی با امکانات رفاهی مناسب برای گردشگرانی است که دنبال سفری بی‌دردسر و تفریحی به شمال ایران می‌گردند. امیدواریم اطلاعاتی که از حافظیه انزلی با شما مطرح کردیم، سفری خاطره‌ساز را برایتان به ارمغان بیاورد. در پایان از آنجایی که مطمئن هستیم شما هم تجربه‌های سودمند و خاطره‌های خوشی از سفر به شمال ایران دارید، خواهشمندیم این تجربه‌های مفید و خاطره‌های خوش را در قسمت نظرات با ما و دیگر مخاطبان ره بال آسمان به اشتراک بگذارید.