شنیدن نام کیش مساوی است با زنده‌شدن تصویر آب‌های نیلگون خلیج فارس، صدای امواج و بوی دریا. البته این تصویر به‌تنهایی تداعی نمی‌شود؛ تفریحات آبی جذاب، هتل‌های شیک، مراکز خرید پر رنگ‌ولعاب هم در این تداعی حضور دارند. این تصویر آنقدر زنده هست که شما را دلتنگ کند، حتی اگر تا به حال گذرتان به کیش نیفتاده باشد. جزیره کیش شناخته‌‌شده‌ترین جزیره ایران است. این جزیره چنان زیباست که بیشتر اشخاص به یک بار دیدنش بسنده نمی‌کنند و سالی یک بار هم که شده به دیدار جزیره می‌روند. جالب اینجاست که حتی این افراد هم تمام قصه کیش را نمی‌دانند. ما اینجا هستیم که شما را با حقایق باورنکردنی کیش آشنا کنیم. برای دانستن باید صبور باشید؛ پس صبورانه همراه ما قدم بزنید تا این ناشناخته‌ها را یک‌‌به‌یک به شما معرفی کنیم.
معنای اسم کیش
کیش به چه معناست؟ این سؤالی است که برای خیلی از گردشگران پیش می‌آید. اصلی‌ترین نظریه این است که در گویش مردم بومی، کیش به کانالی گفته می‌شود که آب را از قنات بیرون می‌برد. در بین جزایر خلیج فارس، کیش تنها جزیره دارای قنات آب شیرین بوده است و شاید به همین دلیل، نامش را کیش گذاشته‌اند.
بعضی افراد هم معتقدند که نام اصلی جزیره، قیس بوده است که بعدها به کیش تبدیل شده و این نظریه خیلی طرف‌دار ندارد!
آب و هوای خاص کیش
تا قبل از انقلاب، جزیره کیش محل تفریحات زمستانه خانواده سلطنتی بود؛ چراکه هوای این جزیره در زمستان خیلی مطبوع می‌شود. در واقع نوسان هوا در شبانه‌روز خیلی کم است. اختلاف دمای متوسط روزانه کیش در طول سال کمتر از 10 درجه است. بعضی مناطق به این شکل هستند که روزهای گرم و شب‌های سرد دارند؛ اما هوای کیش در شبانه‌روز و حتی در سال نسبتاً ثابت است. تفاوت دما در گرم‌ترین و سردترین فصول سال حدود 16 درجه است؛ یعنی در تابستان کمی شرجی و به‌شدت گرم می‌شود و در زمستان مقداری خنک! البته شب‌های پاییزی و زمستانی کیش را دست کم نگیرید و حتماً لباس گرم با خودتان داشته باشید.
آب شیرین در دل دریای شور
در سال 1394 بهره‌برداری از شرایط جغرافیایی و طبیعت کیش توانست توجهات را به خود جلب کند؛ به همین علت کیش به‌عنوان مرکز بین‌المللی توریستی و تجاری انتخاب شد. جزیره کیش رودخانه دائمی ندارد؛ پس آب جزیره چطور تأمین می‌شود؟ گفتیم که حقایق باورنکردنی کیش بسیار هستند. کیش رودخانه ندارد؛ اما در زیر پوسته آن آب شیرین جریان دارد. جزیره رنگارنگ کیش دارای منابع متعدد آب شیرین زیرزمینی است.
سرزمین بدون کوه!
برخی از حقایق باورنکردنی کیش به میلیون‌ها سال قبل برمی‌گردد. کیش به شکلی است که انگار از آسمان به زمین افتاده است؛ این همه شگفتی مربوط به زمین نیست. برای مثال از بچگی در گوش ما خواندند که کوه‌ها مثل میخ‌هایی هستند که زمین را نگه می‌دارند و حالا با یکی از پدیده‌های جذاب زمین روبه‌روییم.
جزیره سبزآبی کیش بیضی شکل است. مساحت این جزیره 91 کیلومتر مربع است که 43 کیلومتر ساحل دارد. از نظر پستی و بلندی، جزیره کیش مسطح است. زمانی که از بالا به جزیره نگاه می‌کنید هیچ کوه یا تپه‌ای نمی‌بینید و همین طور دره هم وجود ندارد. بلندترین نقطه جزیره در قسمت شمالی قرار دارد که ارتفاع آن به 32 متر از سطح دریا می‌رسد. اختلاف بین بالاترین و پایین‌ترین نقطه جزیره فقط 13 متر است. کل جزیره و کرانه‌های آن با شیب ملایمی دریا می‌رسند.
تنفس اکسیژن خالص در کیش
خبر خوب اینکه درصد اکسیژن خالص این جزیره از دیگر مناطق خیلی بیشتر است و این ویژگی جذاب را فقط 4 نقطه از جهان دارند. این هوای خالص برای افراد مبتلا به آسم و افراد با مشکلات تنفسی خیلی خوب است؛ این افراد می‌توانند لذت‌داشتن ریه سالم را در این جزیره تجربه کنند. اینکه در این جزیره هیچ کارخانه آلاینده نیست و البته ماشین‌ها هم همه دارای استاندارد هستند و هوای آلوده تولید نمی‌کنند هم بی‌اثر نیست.
درخت سبز کیش یا درخت سبز معابد
کیش فقط یک جزیره رها در آب نبود. تجارت مروارید در این جزیره روزگاری رنگ و رونق خاصی داشت. رفت‌وآمد با مردمان هندی هم یکی از مرسومات این تجارت محسوب می‌شد. در این بین معلوم نیست که تاجر خوش‌ذوق ایرانی درخت معابد را با خود سوغات آورده یا یک مسافر هندی یا چینیِ غریب و تنها، برای یادآوری روزهای خوشی که در وطنش داشته، درختی را با خود آورده تا همدم تنهایی و غربتش شود. اینکه کدام فرضیه درست است، مهم نیست. مهم این است که عمر درخت سبز کیش به دوره ایلخانیان و تیموریان می‌رسد و این یعنی عمر درخت چیزی حدود ۸۰۰ سال است.
شهر حریره و داستان‌هایش
شهر حریره کیش را می‌شناسید؟ این شهر در آثار ملی به ثبت رسیده است و حدود 120 هکتار وسعت دارد. شهر حریره مربوط به سده 5 تا 10 هجری قمری است.
داستان از این قرار است که بندر سیراف در زلزله‌ای فرو می‌ریزد. بازرگانانی که در این بندر مشغول بوده‌اند، دل به دریا می‌زنند و دنبال جای امن دیگری می‌گردند که باز هم تجارت را از سر بگیرند. در پی کاوش‌هایشان، به کیش می‌رسند و تصمیم می‌گیرند که رحل اقامت بیندازند.
ساخت خانه‌های باشکوه، حوضچه‌هایی برای صید ماهی و مروارید و بناهایی که هنوز معلوم نیست به چه هدفی ساخته شده‌اند، همه نشان از قدرت پول و نبوغ معماران آن دوره داشته است. از سویی ظرف‌های چینی و سکه‌های هندی نشان می‌دهد که بازرگانان این دو کشور هم رفت‌وآمدی به این جزیره داشته‌اند.
شهر زیرزمینی کاریز
چند سطر بالاتر درباره آب شیرین جزیره صحبت کردیم. یک حقیقت جذاب و جالب درباره جزیره این است که کیش دستگاه های آب‌شیرین‌کن کاملاً طبیعی دارد. حتماً از تعجب شاخ در خواهید آورد اگر بدانید که مرجان‌ها در این جزیره مأموریت شیرین‌کردن آب را دارند. این موضوع را ساکنان جزیره در صدها سال پیش فهمیدند. به همین خاطر به فکر کندن چاه و حفر قنات افتادند. قنات باید جایی می‌بود که محل تجمع سنگ‌های مرجانی باشد و آب شور دریا در طی عبور از مرجان‌ها، شیرین و خوردنی شود.
اگر به کیش رفتید، سری به شهر زیرزمینی کاریز بزنید. در این شهر هم مسیر هفتصد ساله قنات را می‌بینید، هم چاه‌هایی که با تیشه و کلنگ حفر شده‌اند و هم جاذبه‌هایی که خلاقان در حوزه گردشگری، همین چند سال پیش به آن اضافه کردند.
کشتی یونانی
مگر ممکن است کشتی یونانی کیش را نشناسید؟ در سال 1345میلادی کشتی بزرگی به شکلی شگفت‌آور به گل نشست و هیچ‌جوره نتوانست از جایش تکان بخورد. ترکیب آب و ماسه انگار چسبی قوی شد تا غول آهنین را به زانو در بیاورد و تا ابد زمین‌گیرش کند. این طور شد که این کشتی بیگانه ساکن ایران شد. به گفته بعضی افراد، کشتی اجنبی متعلق به پرتغال و به گفته بعضی دیگر مربوط به یونان است. اینکه صاحب کشی کیست، چندان محل بحث نیست. مهم این است که این کشتی از بازگشت به دیار خودش سرباز زد و ایرانی شد. برای رسیدن به کشتی یونانی باید به روستای باغو مراجعه کنید.
حقایقی از ساکنان کیش
حقایق جالب کیش باعث تعجب می‌شوند؛ مثلاً کمتر کسی می‌داند که جزیره کیش به 5 آبادی اصلی تقسیم شده است و همه فکر می کنند کیش فقط یک جزیره توریستی است و ساکن ندارد؛ یک چیزی شبیه یک شهربازی بزرگ! این در حالی است که جمعیت جزیره کیش به 25هزار نفر می‌رسد که به آن‌ها کیشوند می‌گویند. درصد زیادی از جمعیت این جزیره را مهاجران دیگر شهرها تشیکل داده‌اند. این افراد برای تجارت به کیش آمده‌اند و ماندگار شده‌اند. امروزه فعالیت غالب مردم بومی جزیره کشاورزی، پرورش نخل، صادرات پیاز و توزیع تنباکو است.
شغل اصلی مردم بومی جزیره تا 40 سال پیش صید مروارید بود. وجود صدف‌های متنوع در اطراف جزیره، باعث رونق تجارت در کیش بود؛ به برکت این صدف‌ها، کیش به کانون صید و تجارت مروارید در منطقه تبدیل شده بود. حقایق باورنکردنی کیش نقاط تلخی هم دارد؛ برای مثال با ورود مروارید ژاپن به چرخه تجارت، رونق مروارید کیش کم شد و مردم به دیگر شغل‌ها گرایش پیدا کردند.
حقیقت تلخ کیش
کیش نیروگاهی برای تولید برق ندارد؛ این خبر تلخ است اما واقعی. جزیره‌ای مانند کیش که از سراسر دنیا گردشگر دارد نباید کمبود امکانات داشته باشد؛ اما متأسفانه سوء مدیریت‌ها باعث شده است که دچار معضل بی‌برقی شود. شاید ندانید که این جزیره در فصل تابستان با قطعی متعدد برق روبه‌رو است؛ چراکه به شبکه سراسری برق وصل نیست. البته قرار است نیروگاهی در این جزیره ساخته شود؛ اما کی؟ خدا داند. در کیش یک نیروگاه گازی هست که توان برق‌رسانی چندانی ندارد. چند سال پیش یک نیروگاه دیزل در کیش تأسیس و راه‌اندازی شد که برای زمان اضطرار است.
کیش و خواهرخواندگی با دبی و لانکاوی
شنیدن نام خواهرخوانده احتمالاً برای شما تداعی‌کننده خواهران ناتنی سیندرلا باشد؛ اما این روزها معنی‌اش با مهربانی عجین شده است. در سال‌های اخیر خیلی جاذبه‌های گردشگری خواهرخوانده هم شده‌اند. برای مثال تهران، خواهرخوانده ۲۴ شهر در کشورهای مختلف جهان است یا اصفهان و یزد و شیراز هم با بیشتر از ۱۵ شهر ایران و جهان، پیمان خواهرخواندگی بسته‌اند. جزیره کیش را هم خواهرخوانده دبی و جزیره لانکاوی در مالزی می‌دانند.
جشنواره‌های کیش
نمی‌دانیم در جریان هستید که در کیش هرساله جشنواره تابستانی برگزار می‌شود و بسیار پرطرفدار است؟ خوانندگان و افراد مشهور بسیاری برای این جشن در کیش برنامه دارند. این جشنواره هرساله از اولین روز تابستان شروع می‌شود و تا پایان فصل ادامه دارد. البته جشنواره ها و رویدادهای کیش یکی دو تا نیستند. برای اینکه با این رویدادها آشنا شوید، سری به مقاله‌اش بزنید.
این هم از حقایق باورنکردنی کیش؛ چندتا از این حقایق را می‌دانستید و چندتا برایتان جدید بود؟ به نظر ما بهتر است قبل از سفر به هر مکانی درباره آن بدانید. گردشی که با آگاهی باشد لذت‌بخش‌تر است. برای همین هم سه مقاله راهنمای سفر کیش، جاهای دیدنی کیش و تفریحات آبی کیش را به شما پیشنهاد می‌کنیم. در پایان هم دوست داریم که نظراتتان درباره کیش و خودمان را بشنویم؛ پس لطفاً برایمان بنویسید.