خرم آباد مرکز استان لرستان، شهری آباد با طبیعتی خرم است که به‌لطف داشتن جاذبه‌های طبیعی مسحور‌کننده و بنا‌های باستانی متعدد که حاصل فرهنگ کهن این خطه هستند، از بهترین مقاصد گردشگری در ایران به شمار می‌آید. پیش از این در راهنمای سفر خرم آباد، در‌خصوص جاهای دیدنی خرم آباد سخن گفته و از سیر‌تاپیاز راه‌و‌چاه سفر به این شهر را به شما آموختیم. این بار می‌خواهیم به‌صورت مفصل راجع‌به سوغات خرم آباد سخن بگوییم تا بتوانید بهترین یادگاری‌ها را از این شهر تهیه کرده و برای خانواده، دوستان و عزیزان خود، به سوغات ببرید. از‌این‌رو اگر خیال خرید بلیط هواپیما خرم آباد و سفر به این شهر را در سر دارید، در این مطلب با ما همراه باشید تا با سوغات جذاب این دیار آشنا شوید.
سوغات خوراکی خرم آباد
شیرینی آردی | طعمی شیرین و ماندگار
شیرینی آردی یا نان آردی از خوش‌طعم‌ترین و محبوب‌ترین سوغات خرم آباد است که طعم شیرین و دل‌چسب آن تا همیشه زیر دندانتان باقی می‌ماند. مواد اصلی تشکیل‌دهنده این شیرینی خوشمزه آرد، روغن، شکر، دارچین، هل و زعفران است. با اضافه کردن مواد دیگر، انواع شیرینی آردی حاصل می‌شود. از انواع شیرینی آردی در خرم آباد می‌توان به شیرینی آردی گردویی، نخودی و نارگیلی اشاره کرد. نان آردی، ماندگاری خوبی دارد و به همین سبب از بهترین گزینه‌ها برای سوغات به شمار می‌آید. توصیه می‌کنیم در سفر به خرم آباد ضمن چشیدن طعم این شیرینی خوش‌عطر و طعم، مقداری از آن را تهیه کرده و برای عزیزان خود به سوغات ببرید تا کام آن‌ها نیز شیرین شود.
نان ساجی | از خوشمزه‌ترین نان‌های محلی استان لرستان
نان ساجی از خوشمزه‌ترین و محبوب‌ترین نان‌های سنتی در غرب ایران بوده و جزو بهترین سوغات خرم آباد نیز به‌شمار می‌آید. این نان، نوعی نان پهن، نازک و دایره‌ای‌شکل است که روی صفحه‌ای گرد و فلزی طبخ می‌شود. این نان انواع مختلفی دارد و بسته به موادی که به آن اضافه می‌شود، نام‌های متفاوتی می‌گیرد. از جمله انواع نان ساجی می‌توان به نان تیری، نان تپ تپی، ته‌کِلِه‌ایی و فه‌تیره اشاره کرد. نان ساجی از آشنا‌ترین طعم‌ها در استان لرستان است؛ از‌این‌رو چه سوغاتی بهتر از این نان خوشمزه؟ اگر به خرم آباد سفر کردید، نان ساجی را تهیه کرده و از طعم دلنشین آن لذت ببرید.
روغن حیوانی | محبوب‌ترین سوغات خرم آباد
سراسر استان لرستان، به‌خصوص در اطراف خرم آباد، مملوء از چمنزار‌ها و مراتع سرسبز است و به همین سبب، دامپروری در این منطقه رونق بسیاری دارد. دام‌ها نیز از خوراک خوب برخوردارند و به همین دلیل، دامپروری در این استان بسیار رواج دارد و محصولات لبنی در این منطقه از ایران کیفیتی کم‌نظیر دارد. روغن حیوانی نیز از جمله بهترین فرآورده‌های لبنی در شهر خرم آباد است که محبوبیت بسیاری دارد؛ از‌این‌رو می‌توان گفت که روغن حیوانی، از مرغوب‌ترین سوغات خرم آباد است. روغن حیوانی به دو رنگ زرد و سفید، تولید و یافت می‌شود. این روغن خواص بسیاری داشته و بسیار بهتر از روغن‌های کارخانه‌ای است. کاهش غلظت خون، کاهش چربی‌های زائد، شادابی و سفیدی پوست و سم‌زدایی، از مهم‌ترین خواص روغن حیوانی به شمار می‌آیند.
شیرینی کاک | طعمی شیرین و ماندگار
شیرینی کاک که از معروف‌ترین سوغات خرم آباد است، نوعی شیرینی خاص و سنتی است که با شیرینی‌های کاک متداول و امروزی تفاوت دارد. شيرینی کاک سنتی استان لرستان، به‌شکل یک مربع بزرگ تهیه می‌شود و روی آن شیره انگور و عسل می‌ریزند. این شیرینی از گذشته در استان لرستان بسیار محبوب و متداول بوده است و اغلب مردم در ایام خاص سال به‌خصوص ایام شاد نوروز، این شیرینی خوش‌عطر و خوش‌طعم را تهیه می‌کردند. گفتنی است که شیرینی کاک از روغن حیوانی، شکر، زعفران و آرد تازه تهیه می‌شود. خوب است اشاره کنیم که بهترین شیرینی‌های کاک خرم آباد در مغازه «منوچهر تقی‌زاده» تهیه می‌شوند؛ از‌این‌رو اگر به خرم آباد سفر کردید، حتماً سری به این مغازه بزنید و مقداری شیرینی کاک تهیه کنید و طعم بی‌نظیر آن در کنار یک لیوان چای خوش‌عطر ایرانی، لذت ببرید.
حلوا ارده | از خوشمزه‌ترین سوغات خرم آباد
حلوا ارده را می‌توان به‌عنوان خوشمزه‌ترین سوغات لرستان معرفی کرد. قطعا تا‌کنون طعم حلوا اردههای فرآوری‌شده در کارخانه‌ها را چشیده‌اید؛ اما باور کنید که حلوا اردههای محلی در خرم آباد، طعم دیگری دارند! از‌این‌رو اگر حلوا ارده دوست دارید، حتماً در سفر به خرم آباد، مقداری از آن را تهیه کرده و از طعم بی‌نظیرش لذت ببرید. حلوا ارده از تخم‌مرغ، هل، چوبک، ارده و شکر تهیه می‌شود. حلوا ارده در خرم آباد انواع مختلفی دارد. از جمله انواع حلوا اردههای معروف در شهر خرم آباد می‌توان به حلوا شکری، حلوا ارده شیره و حلوا ارده مغز‌دار اشاره کرد.
عسل | طلای شیرین خرم آباد
اگر از ما بپرسید، می‌گوییم بهترین و مناسب‌ترین سوغات خرم آباد، عسل طبیعی است. همان طور که گفتیم در اطراف شهر خرم آباد، مراتع خرم و پوشش گیاهی غنی وجود دارد. همین امر سبب شده است تا عسل‌های بسیار با‌کیفیت و خوش‌طعمی در این منطقه تهیه، تولید و عرضه شوند. عسل، طلای شیرین خرم آباد است که می‌توانید آن را تهیه کرده، برای عزیزان خود به سوغات ببرید و کامشان را شیرین کنید. معجون و موم نیز از جمله فرآورده‌های عسل هستند که در استان لرستان یافت می‌شوند و می‌توانید آن‌ها را نیز به‌عنوان سوغات خرم آباد تهیه کنید.
ترخینه | نوعی غذای نیمه آماده کهن ایرانی
ترخینه نوعی غذای نیمه آماده و کهن ایرانی است که جزو پر‌طرف‌دار‌ترین سوغات خرم آباد نیز به شمار می‌آید. ترخينه از ترکیب غلات گندم، بلغور و جو در دوغ تهیه می‌شود. به این صورت که ابتدا بلغور را با مقداری دوغ می‌پزند تا ترکیبی نرم و خمیری به دست آید. سپس آن را با دست شکل می‌دهند، نمک و زرد‌چوبه روی آن می‌پاشند و می‌گذارند تا در آفتاب خشک شود. از ترخینه اغلب برای تهیه آشی با همین نام، استفاده می‌شود که طعمی بسیار لذیذ دارد. این آش خوشمزه را در اغلب رستوران های خرم آباد که تم سنتی دارند، می‌توانید میل کنید.
برساق | از مناسب‌ترین سوغات خرم آباد
برساق نوعی شیرینی خشک است که از معروف‌ترین و پر‌طرف‌دار‌ترین شیرینی‌های سنتی لرستان و خرم آباد به‌شمار می‌آید. این شیرینی ماندگاری زیادی دارد، از‌این‌رو می‌توان آن را به‌عنوان یکی از مناسب‌ترین سوغات خرم آباد معرفی کرد. برساق در خرم آباد و لرستان به‌فراوانی یافت می‌شود و شما می‌توانید به‌سادگی آن را از اغلب شیرینی‌فروشی‌های این شهر تهیه کنید. مواد اصلی تشکیل‌دهنده شیرینی برساق، آرد، شکر، رازیانه، تخم‌مرغ و شیر بوده و گاهی برای عطر و طعمی بهتر، از گردو، دارچین، گلاب و هل نیز در تهیه این شیرینی استفاده می‌شود. توصیه می‌کنیم اگر به خرم آباد سفر کردید، مقداری از این شیرینی خوش‌طعم و خوش‌بافت را تهیه کرده و طعم آن را امتحان کنید.
صنایع دستی خرم آباد
ورشوسازی | سوغاتی ماندگار از صنعتی کهن در خرم آباد
ورشو نوعی فلز آلیاژی سفید‌رنگ است که از ترکیب فلز‌های نیکل، روی و مس تهیه می‌شود. ورشوسازی از پر‌طرف‌دار‌ترین و متداول‌ترین صنایع استان لرستان به شمار می‌آید. صنعت ورشوسازی در این منطقه قدمت بسیار دارد و از حدود ۲۰۰ سال پیش مردم بسیاری در استان لرستان مشغول ورشوسازی بوده‌اند. از مهم‌ترین ویژگی‌های آلیاژ ورشو، چکش‌خواری، نقطه ذوب پایین و شکل‌پذیری است و به همین سبب، محصولات متنوعی از آن تهیه می‌شود. از جمله این محصولات می‌توان به سینی، بشقاب، سماور، قوری، استکان، قندان و… اشاره کرد. محصولات حاصل از ورشوسازی از معروف‌ترین سوغات خرم آباد به‌شمار می‌آیند. از‌این‌رو اگر می‌خواهید سوغاتی ماندگار و ارزشمند از خرم‌آباد تهیه کرده و برای عزیزان خود به ارمغان ببرید، ظروف ساخته‌شده از ورشو، از بهترین گزینه‌ها برای شما است.
گلونی | نماد قوم لر
گلونی یا «گلبندی»، در‌واقع نوعی سر‌بند یا همان روسری سنتی مخصوص بانوان لُری است. جالب است بدانید که زنان منطقه زاگرس از هزاران سال پیش از گلونی برای پوشش سر و موهای خود استفاده می‌کردند. امروزه گلونی به پوششی سنتی و زیبا بدل شده که به‌عنوان سوغات خرم آباد نیز بسیار پر‌طرف‌دار است. برای دوخت گلونی از نوعی پارچه هندی ابریشمی و لطیف با نقش‌های بته‌جقه و نقوش اسلیمی استفاده می‌شود. این نقش‌ونگار‌ها با رنگ‌های سفید، قرمز و سبز روی زمینه مشکی، روی پارچه‌های مخصوص گلونی نقش بسته‌اند. در‌نهایت باید بگوییم که اگر در میان سوغات لرستان به‌دنبال سوغاتی منحصر‌به‌فرد و زیبا هستید که نمادی از قوم لر و شهر خرم آباد نیز باشد، پیشنهاد ما به شما سر‌بند‌های زیبای گلونی است.
جاجیم‌بافی | از زیبا‌ترین سوغات خرم آباد
جاجیم‌بافی از گذشته تا‌کنون در استان لرستان و شهر خرم آباد رواج داشته است. جاجیم نوعی زیرانداز است که هر سمت آن، طرح و نقشی متفاوت دارد. شاید با خود بگویید که جاجیم منحصر به استان لرستان نیست و در بسیاری از مناطق ایران رایج است؛ اما باید بگوییم که طرح‌هایی که بر جاجیم‌های هر منطقه نشانده می‌شود، متأثر از فرهنگ و تمدن مردم همان منطقه است و همین امر باعث می‌شود تا این محصول ارزشمند، در هر منطقه، منحصر‌به‌فرد باشد؛ در نتیجه می‌توانید محصولات حاصل از جاجیم‌بافی را نیز به‌عنوان صنایع دستی خرم آباد و سوغات این شهر تهیه کرده و به عزیزان خود هدیه دهید.
گیوه | پاپوشی زیبا و راحت
گیوه از دیگر صنایع دستی و سوغات خرم آباد است که در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف بافته و عرضه می‌شود. گيوه نوعی پاپوش سنتی ایرانی بوده که بسیار زیبا، نازک، با‌دوام و راحت است. برای بافت و دوخت گیوه از نخ قالی، نخ ابریشم، ضایعات چرمی استفاده می‌شود. کفی گیوه نیز اغلب از جنس جاجیم و چرم است. این نوع پاپوش، برای روز‌های گرم تابستان بسیار مناسب بوده و احساس راحتی و خنکی را به شما منتقل می‌کند. گیوه را می‌توان از اغلب مراکز خرید خرم آباد که به فروش صنایع دستی و محلی منطقه مشغول هستند، تهیه کرد. توصیه می‌کنیم در سفر به خرم آباد، این پاپوش خوش‌نقش‌و‌نگار و راحت را نیز تهیه کرده و با خود به یادگار ببرید.
حصیر | از مهم‌ترین سوغات خرم آباد
استان لرستان و شهر خرم آباد از مهم‌ترین مراکز بافت حصیر در ایران به شمار می‌آیند. به همین سبب می‌توان گفت که محصولات حاصل از حصیر‌بافی، از مهم‌ترین صنایع دستی و سوغات خرم آباد است. حصیر‌بافی را می‌توان هنر پیچاندن و بافتن رشته‌های گیاهی به یکدیگر معرفی کرد. از حصیر برای بافت محصولات مختلف، از جمله سبد، زنبیل، کلاه، فرش و زیرانداز، پرده‌های حصیری و… استفاده می‌شود. این روز‌ها محصولات حاصل از حصیر‌بافی طرفداران بسیاری پیدا کرده است. اغلب افراد از سازه‌های حصیری به‌عنوان وسایل تزئینی برای زیبا‌سازی فضای منازل، استفاده می‌کنند. اگر شما نیز عاشق محصولات حصیری هستید، باید بگوییم که خرم آباد از بهترین مقاصد برای خرید این نوع محصولات است.
نمد مالی | از محبوب‌ترین صنایع دستی و سوغات خرم آباد
از دیگر صنایع دستی و سوغات خرم آباد و بروجرد نمد مالی است. نمد مالی در مناطقی که دامپروری رونق دارد، بسیار رواج دارد؛ چرا‌که نمد از پشم گوسفندان درست می‌شود. همان طور که گفتیم در خرم آباد نیز به‌دلیل وجود مراتع سبز و خرم، دامپروری بسیار پر‌رونق است. از نمد و هنر نمد مالی برای تهیه زیرانداز، کلاه، تن‌پوش و… استفاده می‌شود. محصولات حاصل از هنر نمد مالی، بسیار خوش‌رنگ‌و‌لعاب و زیبا هستند؛ از‌این‌رو می‌توان از قالی‌ها، زیر‌انداز‌ها و پادری‌های نمدی، برای تزیین فضای درونی منازل استفاده کرد.
خراطی | یادگاری از جنس چوب
خراطی هنر تراش چوب است که در استان لرستان، به‌خصوص شهر خرم آباد، رواج بسیار دارد. فرآیند خراطی با ابزار و وسایل مختلف، عمدتاً به وسیله دستگاه خراطی، انجام می‌شود. از مهم‌ترین محصولات حاصل از هنر خراطی می‌توان به قلیان، گهواره، پایه آباژور، پایه میز، دسته کتری، دسته مغار، دسته پیچ گوشتی، بافور، شمعدان، ظروف چوبی و… اشاره کرد. محصولات حاصل از هنر خراطی از محبوب‌ترین و چشم‌نواز‌ترین سوغات خرم آباد به شمار می‌آیند؛ به‌خصوص اگر عاشق چوب و سازه‌های چوبی باشید. از‌این‌رو توصیه می‌کنیم اگر می‌خواهید هدیه‌ای ماندگار و زیبا از خرم آباد تهیه کرده و برای عزیزان خود به سوغات ببرید، پیشنهاد ما به شما محصولات چوبی حاصل از هنر خراطی در این شهر است.
قالی‌‌بافی و گلیمبافی | ارزنده‌ترین سوغات خرم آباد
از دیگر صنایع دستی عشایر استان لرستان و شهر خرم آباد قالی و گلیم است. در‌واقع باید گفت که عشایر ساکن این منطقه در گلیمبافی و قالبی‌بافی بسیار ماهر و متبحرند. به همین سبب، قالی و گلیم از ارزنده‌ترین و نفیس‌ترین سوغات خرم آباد به شمار می‌آید. عشایر این دیار از پشم گوسفندان برای تهیه نخ مخصوص قالی و گلیم استفاده می‌کنند. قالی‌ها و گلیم‌هایی که در این منطقه بافته می‌شوند، بسیار خوش‌نقش‌و‌نگار و رنگارنگ بوده و برای بافت آن‌ها اغلب از نخ‌هایی با رنگ‌های سیاه، سبز، آبی و سفید استفاده می‌شود. در‌نهایت باید بگوییم که اگر به‌دنبال هدیه‌ای ارزشمند و نفیس هستید که برای خانواده و عزیزان خود از شهر خرم آباد به سوغات ببرید، پیشنهاد ما به شما قالی‌ها و گلیم‌های دست‌بافت این منطقه است.
ماشته‌بافی | بافتهای جنس پشم گوسفندان
ماشته‌بافی از دیگر هنر‌های رایج میان عشایر استان لرستان است که شباهت بسیاری به جاجیم‌بافی دارد. ماشته در‌واقع نوعی دست‌بافته از جنس پشم است که برای مصارفی همچون تختخواب‌پیچ، روانداز، زیرانداز، کیف و… استفاده می‌شود. این دست‌بافته‌های سنتی، نقش‌های مختلفی دارند که از جمله این نقش‌ها می‌توان به نقش‌های گل‌دار و چهارخانه، راه‌راه، هشت‌خانه، خانه پنجزاری و… اشاره کرد. محصولات حاصل از ماشته‌بافی نیز می‌توانند جزو بهترین سوغات خرم آباد به شمار آیند.
حرمی بافی (ارمی بافی) | از بافتهای سنتی استان لرستان
از دیگر دست‌بافته‌های استان لرستان که جزو صنایع دستی و سوغات خرم آباد نیز به‌شمار می‌آید، حرمی بافی یا ارمی بافی است. در گذشته این بافت سنتی را با تار‌و‌پودی از جنس پشم گوسفندان می‌بافتند؛ اما امروزه از نخ‌های پنبه‌ای برای بافت آن استفاده می‌کنند. مردم لرستان و خرم آباد، روی دست‌بافت‌های حرمی، نقش‌های مختلفی می‌نشانند که از جمله آن‌ها می‌توان به نقش گُل و پروانه، شانه‌ای و خطوط موازی و… اشاره کرد. همچنین رنگ‌های قالب بر این نقش‌ها، رنگ‌های قرمز لاکی و سورمه‌ای است. در گذشته از بافتهای حرمی برای بقچه و زیرانداز حمام استفاده می‌شد. امروزه افراد از دست‌بافت‌های حرمی برای مصارفی همچون تزیین اتاق، دیوارکوب، پادری و… استفاده می‌کنند. اکنون زمان آن رسیده تا با بررسی بهترین اقامتگاه‌ها و هتل های خرم آباد، اقامتگاهی مناسب را برای خود رزرو کرده، بار‌و‌بندیل سفر را ببندید و برای خرید بلیط اتوبوس خرم آباد اقدام کنید.
در این مطلب از مجله گردشگری ره بال آسمان، به معرفی سوغات خرم آباد، از خوراکی‌های محلی خوشمزه گرفته تا صنایع دستی ارزشمند و زیبای این دیار، پرداختیم. امیدواریم سفر دلنشین و پر‌خاطره‌ای را در این شهر تجربه کنید. در‌نهایت فراموش نکنید که مثل همیشه، اگر تجربه یا اطلاعات مفیدی در‌خصوص سوغات خرم آباد در اختیار دارید، نظر و تجربیات ارزشمند خود را در بخش نظرات، با ما و مخاطبان خوش‌ذوق و خوش‌سفر ما نیز به اشتراک بگذارید.
از مهم‌ترین سوغات خوراکی خرم آباد می‌توان به نان آردی، نان ساجی، روغن حیوانی، شیرینی کاک، حلوا ارده، عسل، ترخینه و برساق اشاره کرد.
نان آردی، نان ساجی، شیرینی کاک، حلوا ارده، عسل و ترخینه جزو سوغات خوراکی با ماندگاری بالا در خرم آباد به شمار می‌آیند.
از مهم‌ترین صنایع دستی خرم آباد می‌توان به ورشوسازی، گلونی، جاجیم بافی، گیوه، حصیر، نمد مالی، خراطی، قالی بافی و گلیم بافی، ماشته بافی و حرمی بافی اشاره کرد.
قالی و گلیم دست‌بافت و محصولات حاصل از ورشو سازی از ارزنده‌ترین سوغات خرم آباد به‌شمار می‌آیند.
از محبوب‌ترین و متداول‌ترین سوغات خرم آباد می‌توان به نان آردی، روغن حیوانی، شیرینی کاک در کنار برساق، حلواارده، عسل، محصولات حاصل از ورشو سازی، جاجیم، گیوه، گلونی و محصولات حاصل از حصیر‌بافی اشاره کرد.
من اهل خرم آبادم، متاسفانه آنچه راجع به سوغات گفتید ما هم توی کتابها خوندیم. تماما دروغه. دروغ نگید…
سلام دوست عزیز، متأسفانه نمی‌تونم ادعاتون رو بپذیرم.
من بارها به خرم‌آباد سفر کردم و تک‌تک این محصولات رو در بازار این شهر یا در مجموعه فلک‌الافلاک دیدم و حتی ازشون خرید کردم. به همین دلیل هم مجوز انتشار چنین مطلبی رو دادم. بهتره سری به بازارهاتون بزنید و بی‌دلیل کسی رو متهم به دروغگویی نکنید.
تو اهل خرم آباد نیستی ، تو یک سایبری هستی برای تبلیغ ضد لر و ضد خرم آباد
درسطح شهر خرم آباد سوغاتیهای زیادی وجکد داره، کاک ، شیرینی آردی،عسل، روغن حیوانی ، نان تاویی(ساجی)، گلونی و….چرا حرف نامربوط میزنی
وقت بخیر؛
ورشو سوغات بروجرد است نه خرم آباد!!!
سلام دوست عزیز
بله ممکنه که خاستگاهش در بردجرد باشه؛ اما به در بازار خرم آباد هم به فروش می‌رسه.