پناهگاه حیات وحش سمسکنده | سرزمین گوزن‌های سرمست

با شنیدن واژه پناهگاه به یاد چه چیزی می‌افتید؟ آیا یادآور دوران جنگ و دهه ۶۰ است؟ یا حس امنیت به شما دست می‌دهد؟ اصولاً واژه پناهگاه باید یادآور حس امنیت باشد؛ به‌خصوص زمانی‌که حرف از حفاظت حیوانات و محیط ‌زیست به میان می‌آید. پناهگاه حیات وحش هم جایی است که از گونه‌های جانوری و گیاهی خاص، به‌ویژه آن‌هایی که رو به انقراض هستند، حفاظت و مراقبت به‌عمل می‌آید. پناهگاه حیات وحش سمسکنده هم یکی از همین مکان‌هاست. اگر کنجکاو هستید که درباره این بیشتر بدانید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

پناهگاه حیات وحش سمسکنده کجاست؟

قبل از توضیحات بیشتر، اجازه بدهید درباره مکان و موقعیت پناهگاه حیات وحش سمسکنده برایتان بگوییم. سمسکنده در استان مازندران و شهر ساری است. برای رفتن به این پناهگاه هم باید به ۱۰کیلومتری جنوب شرقی ساری در شمال ایران بروید. در یکی از جاده‌های روستایی مسیر ساری به سمسکنده، پناهگاه حیات وحش سمسکنده قرار دارد. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، پناهگاه حیات وحش بعد از پارک جنگلی شهید زارع قرار دارد.

برای قرارگرفتن در مسیر ساری به سمسکنده، باید به جاده ساری-نکا بروید. بعد از رسیدن به پناهگاه، محیطی را خواهید دید که حدود هزار هکتار وسعت دارد. این مکان از سال ۱۳۵۲ شروع به فعالیت کرده و در واقع از آن برای حفاظت از گوزن زرد و قرمز شمالی که به مرال معروف است، استفاده می‌شود. دو سال بعد، یعنی در سال 1354، به‌طور رسمی نام پناهگاه حیات وحش را به این منطقه اختصاص دادند.

از چه گونه‌های گیاهی و جانوری در سمسکنده حفاظت می‌شود؟

زمین‌هایی که پناهگاه حیات وحش سمسکنده ساری در آن‌ها قرار دارد، اراضی جنگلی کم‌ارتفاع جلگه‌ای هستند. این زمین‌ها از معدود بقایای جنگل‌های جلگه‌ای شمال کشور هستند و از اهمیت زیادی برخوردارند. درواقع هدف از راه‌اندازی پناهگاه سمسکنده علاوه بر نگه‌داری از مرال، اهمیت حفظ این جنگل‌ها بوده است.

در این پناهگاه احیا و تکثیر مارال انجام می‌شود، به گوزن‌‌های آسیب‌دیده رسیدگی می‌کنند و گوساله‌های جدامانده از مادر هم تیمار می‌شوند. علاوه بر این حیوانات، جانوران دیگری هم در پناهگاه زندگی می‌کنند. حیواناتی نظیر:

• شغال؛
• قرقاول؛
• شوکا و سنجاب؛
• گربه جنگلی؛
• عقاب جنگلی؛
• کبوتر جنگلی؛
• جغد جنگلی.

همان‌طور که گفته شد، سمسکنده پناهگاهی جنگلی و جلگه‌ای است و گونه‌های گیاهی مختلفی هم در آن دیده می‌شود. ازجمله گونه‌های گیاهی سمسکنده می‌توان به گیاهان زیر اشاره کرد:

• درخت بلوط؛
• درخت توسکا؛
• درخت تمشک.

بهترین زمان سفر به پناهگاه حیات وحش سمسکنده چیست؟

برای سرزدن به هر مقصد گردشگری، بهتر است ابتدا درباره بهترین زمان سفر آن تحقیق کنید و بعد برنامه‌ریزی مسافرت را بچینید. اگر قصد بازدید از پناهگاه حیات وحش سمسکنده را دارید، بهتر است در بازه‌ای میان اوایل شهریور تا اواخر مهر راهی شوید.

در این زمان‌ها، امکان دیدن آوازخواندن گوزن‌های قرمز خزری وجود دارد. به این فصل، یعنی زمانی که گوزن‌ها آواز می‌خوانند، فصل گاوبانگی گفته می‌شود. در فصل گاوبانگی از هر سمت پناهگاه، صدای آواز مرال نر به گوش‌تان می‌رسد. فصل گاوبانگی یا سرمستی گوزن‌ها زمان حساسی برای آن‌هاست و اگر موفق به دیدارشان در این دوران می‌شوید، نباید آرامش‌شان را به هم بزنید.

اقامت در سمسکنده

اگر می‌خواهید به سمسکنده سفر کنید، باید جایی را در ساری برای خود در نظر بگیرید. در ساری، انواع هتل‌ها و سوئیت‌ها برای اجاره و اقامت وجود دارند و تنوع زیادی پیش رویتان است. با اقامت در ساری می‌توانید به‌سادگی به حیات وحش سمسکنده سر بزنید و ضمن بازدید از جاهای دیدنی سمسکنده، از دیدنی های ساری هم دیدن کنید. در ادامه از جاهانی دیدنی مازندران در ساری و سمسکنده برای‌تان بیشتر خواهیم گفت.

جاذبه های گردشگری سمسکنده و ساری را می‌شناسید؟

در سمسکنده امکانات و نقاط دیدنی گردشگری مختلفی وجود دارد. اگر به این مکان می‌روید، خوب است که دیدنی‌های دیگرش را هم بشناسید و به برخی از آن‌ها مانند پارک جنگلی شهید زارعی‌نژاد، پناهگاه حیات وحش دشت ناز و پارک ملل سر بزنید.

پارک جنگلی شهید زارعی‌نژاد

در حوالی ۱۲کیلومتری سمسکنده و تپه‌های جنگلی نزدیک آن، پارک جنگلی زیبایی وجود دارد. این پارک جنگلی، امکانات رفاهی مختلفی مانند آلاچیق، سرویس بهداشتی، فروشگاه و… دارد و می‌توانید برای پیک‌نیک، کمپینگ و گذراندن اوقاتی خوش در طبیعتی زیبا رویش حساب کنید.

پناهگاه حیات وحش دشت ناز

در پناهگاه حیات وحش دشت ناز هم گوزن‌های زرد ایرانی وجود دارند و از نظر پوشش گیاهی و حیوانات موجود در آن، اهمیت زیادی دارد. در گذشته‌ها، رضاشاه برای شکار به این مکان سفر می‌کرده است؛ اما امروزه مکانی حفاظت‌شده برای گونه‌های جانوری خاص است.

پارک ملل

پارک ملل ساری از آن پارک‌های بزرگ مازندران است که به دلیل عبور رودخانه تجن از کنار آن، فضایی به‌شدت باصفا و دوست‌داشتنی پیدا کرده است. انواع تجهیزات گردشگری و تفریح هم در این پارک بزرگ دیده می‌شود.

از دیگر دیدنی‌های ساری به‌جز انبوهی از جنگل‌ها و رودها و ساحلی که می‌توانید هنگام سفر آن‌ها را ببینید، دیدنی‌های دیگری هم وجود دارد که در زیر آن‌ها را نام برده‌ایم:

• خانه تاریخی کلبادی؛
• میدان ساعت؛
• خانه فاضلی‌ها؛
• امام‌زاده عباس.

مسیر دسترسی به پناهگاه حیات وحش سمسکنده چیست؟

قبل‌تر هم گفتیم که پناهگاه حیات وحش سمسکنده در جاده ساری به نکا قرار دارد. تهرانی‌ها می‌توانند از جاده فیروزکوه راهی ساری شوند. اگر دلتان بخواهد، امکان استفاده از قطار یا هواپیما هم برای رفتن به ساری وجود دارد. در هر حال، بعد از رسیدن به ساری، باید به میدان طالقانی و بلوار امام رضا بروید و از جاده‌ای روستایی وارد محوطه پناهگاه سمسکنده شوید.

در آخر

اگر به ساری رفتید و پناهنگاه حیات وحش سمسکنده ساری را هم از نزدیک دیدید، یادتان باشد که حسابی هوای حیوانات را داشته باشید. گونه‌های جانوری خاصی که در حال انقراض‌اند یا نیاز به حفاظت دارند، حیات حساسی دارند. ره بال آسمان از همه دوست‌داران طبیعت می‌خواهد که در مقابل حیوانات و گونه‌های جانوری مختلف مسئولیت‌پذیر باشند و هنگام بازدید، آسیبی به آن‌ها وارد نکنند.

برای مثال، همان‌طور که در متن هم اشاره شد، گوزن‌ها در برخی از فصول دچار حالتی خاص موسوم به سرمستی می‌شوند و نباید در آن زمان به آن‌ها نزدیک شوید. با دانستن و رعایت نکات مراقبتی، محیط زیست از دستان مخرب بشر دور می‌شود؛ بشری که اگر بی‌خردی پیشه کند، همه‌چیز را از بین می‌برد. آگاهی و دانایی حالتی کاملاً متضاد با تخریب و آسیب برای محیط‌ زیست به‌همراه می‌آورد. پس بیایید تا می‌توانیم، آگاهی و دانش‌مان و البته احساس مسئولیت‌پذیری را نسبت به طبیعت بالا ببریم.

آیا تاکنون به پناهگاه حیات وحش سمسکنده سر زده‌اید؟ اصلاً بگویید تا به حال از چند پناهگاه حیات وحشی دیدن کرده‌اید؟ اگر تجربه‌ای دارید، حتماً با ره بال آسمان در میان بگذارید که منتظرتان هستیم.