سوغات ایلام را بشناسید | شیرینی‌ها و صنایع دستی عروس زاگرس

خریدن سوغاتی برای دوستان و آشنایان، یکی از بخش‌های لذت‌بخش هر سفری است. البته اگر بدانید شهر مقصدتان چه سوغاتی دارد و از کجا باید آن‌ها را تهیه کنید. چند وقت قبل که به ایلام سفر کرده بودم، به دنیال پیداکردن لیست سوغات آن تمام راهنمای سفر ایلام را گشتم؛ اما دست آخر خودم یک لیست آماده کردم که آن را با شما به اشتراک می‌گذارم. در این مقاله به شما می‌گویم که بعد از گشت‌وگذار در «عروس زاگرس» و رفتن به جاهای دیدنی ایلام، چطور بهترین سوغاتی‌ها را برای دوستانتان پیدا کنید. با من همراه باشید.

خوراکی های سوغات ایلام

اولین چیزی که در هر منطقه و شهری جلب توجه می‌کند، خوردنی‌های آن است. سوغات خوردنی ایلام تنوع زیادی دارند که در ادامه به معرفی برخی از آن‌ها می‌پردازیم. در ابتدا باید بدانید شیرینی‌ها اصلی‌ترین سوغات خوراکی ایلام هستند.

بژی برساق

از بهترین سوغات ایلام برای دوستانتان، شیرینی است. چیزی که در ایلام به‌وفور پیدا می‌کنید. یکی از شیرینی‌های خوشمزه و خاص ایلام، بژی برساق است. حتماً در لیست خرید سوغات ایلام، نام این شیرینی را هم بنویسید. بژی برساق در کنار چای تازه‌دم، یک عصرانه عالی است.

کله کنجی

یک شیرینی خیلی مقوی در ایلام، کله کنجی است. این شیرینی از خرما و کنجد سفید تهیه می‌شود، به این صورت که خرمای بدون هسته را با کنجد تف داده، در هاون خاصی می‌کوبند و بعد آن را در اندازه‌های مختلف شکل می‌دهند و تزئین می‌کنند. معمولاً شیرینی کله کنجی در شب یلدا آماده می‌شود. همچنین این سوغاتی را می‌توانید برای کودکان و نوجوانان اطرافتان تهیه کنید تا به جای خوراکی‌های مضر، از خوراکی خوشمزه و مقوی استفاده کنند.

حلوای بگل

از دیگر سوغات خوردنی ایلام، می‌توانیم به حلوای بگل اشاره کنیم. پایه اصلی این حلوا کشک پودرشده است که به آن بگل می‌گویند. به بگل همچنین خرما، کنجد سفید و روغن محلی اضافه می‌شود. این حلوا و شیرینی کله کنجی بخاطر طبع گرمشان، مناسب فصل سرما هستند. شاید فکر کنید باید راه طولانی‌ برای رسیدن به ایلام و تهیه سوغاتش طی کنید؛ اما اینطور نیست. با خرید بلیط هواپیمای ایلام، تنها دوساعت طول می‌کشد تا به غرب ایران برسید.

شله کینه (لکینه)

یکی از سوغات مقوی و خوشمزه ایلام، نان شله کینه یا همان لکینه است. این نان، مانند دیگر نان‌های محلی ایلام، به شکل خاصی پخته می‌شود. در خمیر این نان که به‌صورت نازک روی ساج پهن می‌شود، رازیانه، زیره، روغن محلی و زعفران وجود دارد.

نان ساجی

این نان، یک نان محلی خوش‌طعم است که باز هم روی ساج پخته می‌شود. برای تهیه این نان و دیگر نان‌های محلی ایلام، به جای مراکز خرید ایلام به سراغ بازارهای محلی بروید. نان ساجی سوغات ایلام را می‌توانید در کنار پنیر و دوغ محلی نوش جان کنید.

نان پیگ

یک خوراکی خاص در ایلام نان پیگ است. این نان را فقط در ایلام می‌توانید پیدا کنید. در این نان پیاز و آرد و آب و نمک وجود دارد؛ اما نکته اصلی طعم ویژه آن در شیوه طبخ است. این نان را برخلاف دیگر نان های محلی ایلام، زیر خاکستر زغال می‌پزند.

نان گرده

این نان‌های گرد و چاق خوشمزه را دیدید؟ اصلش سوغات ایلام هستند. از شیر و آب و شکر و زردچوبه و روی ساج درست می‌شوند. می‌توان نان گرده را کنار هر وعده غذایی، سر سفره گذاشت.

نان فتیر

حتما شما هم این مثل را شنیدید که «بی مایه، فتیر است». نان فتیر یکی از سوغات خوردنی ایلام است که بدون خمیر مایه پخته می‌شود. این نان هم در کنار سایر نان‌های محلی ایلام، طرف‌داران خاص خودش را دارد.

آش ترخینه

قبل از کشف آنتی بیوتیک، در ایلام نمونه خوراکی‌اش پیدا شد. آش ترخینه یکی از خوراکی‌های معروف ایلام است که خاصیت دارویی هم دارد. روش پختن آن هم به این صورت است که اول چند تکه ترخینه خشک را با حبوبات می‌پزند. بعد سبزی خشک، زردچوبه و پیاز داغ هم به آن‌ها اضافه می‌کنند. هرچه زمان بیشتری برای پخت ترخینه‌ها باشد، آش جا افتاده‌تر می‌شود.

برنج عنبر بو

این برنج، سوغات خاص منطقه ایلام است. برخلاف برنج‌های شمال، دانه‌های این برنج قدکوتاه است و آب کمتری برای کشت آن نیاز است. فکرش را بکنید وقتی برای دوستانتان برنج عنبر بو سوغاتی ببرید چقدر خوشحال می‌شوند!

بنه کوهی

یکی دیگر از خوراکی‌های ایلام، بنه کوهی است. بنه تقریبا همان پسته است؛ اما مغز کوچکتری دارد. از شیره درخت آن هم می‌توان سقز تهیه کرد که خودش پایه خوراکی‌های دیگری مانند آدامس است. البته شما همان بنه را به‌عنوان سوغاتی برای دوستانتان ببرید!

عسل کوهی

بهترین عسل‌ها در ارتفاعات و مناطق کوهستانی درست می‌شوند. اصلاً برای هدیه دادن، چه چیزی بهتر از عسل طبیعی به‌عنوان سوغات ایلام؟ یک شیشه عسل کوهی طبیعی با کمی نان گرده، بهترین ترکیب خوراکی محلی است.

روغن حیوانی

فکر کنید از مسافرت برگشتید و برای هر آشنا، مقداری روغن حیوانی اصل سوغات آوردید. اصالت بیشتر از این؟ روغن حیوانی از اصیل ترین سوغات ایلام است. از این روغن برای لذیذشدن غذاها و پختن نان‌های محلی استفاده می‌کنند. راستی، اگر خواستید با خرید بلیط اتوبوس ایلام از تهران به ایلام سفر کنید، حدودا 7 ساعت توی راه هستید. به نظر من که به خرید سوغات ایلام می‌ارزد!

صنایع دستی ایلام

اگر می‌خواهید بین سوغات خوردنی ایلام تنوعی ایجاد کنید، صنایع دستی ایلام انتخاب خوبی هستند. گلیم بافی، گیوه بافی، نمد نمدمالی، جاجیم بافی، عبا بافی، موج بافی و قالی بافی صنایع دستی معروف استان زیبای ایلام هستند. در ادامه برخی از آن ها را معرفی می‌کنیم.

گلیم برجسته

یکی از مرسوم‌ترین سوغات ایلام، گلیم برجسته است. این سوغاتی ترکیبی از گلیم و قالی است و نقش‌های برجسته و زیبایی دارد. از مهمترین مزیت‌های این سوغاتی می‌توان به سبک و قابل‌حمل‌بودن آن اشاره کرد.

چیغ بافی

تا به حال به دیواره چادرهای عشایر ایلام دقت کردید؟ حصیری که به کار می‌رود، از نی و پشم بز درست شده و نامش چیغ است. چیغ بافی از صنایع دستی ایلام است و انتخاب خوبی برای معرفی سوغات ایلام به شمار می‌رود.

گیوه

یک کفش راحت برای پیاده‌روی را در نظر بگیرید. حالا طرح و نقش جذاب هم به آن اضافه کنید. بعد تصور کنید این کفش، نسبت به آب و رطوبت هم مقاوم باشد. حالا فکر کنید چنین کفشی، به دست انسان ساخته بشود و ماشین‌آلات در ساخت آن نقش نداشته باشند. این چنین کفشی اسمش می‌شود گیوه که از سوغات ایلام است.

نمدمالی

نمدها را همه دیده‌ایم. خاستگاه اصلی نمدمالی ایلام است و از صنایع دستی این شهر به شمار می‌رود. نمدها از پشم گوسفند تهیه می‌شوند. حتی می‌توان با فرایند خاصی آن‌ها را رنگی کرد. از نمدها برای صنعت پوشاک و هنر نمددوزی استفاده می‌شود.

در این مقاله سوغات ایلام را معرفی کردیم و با خوردنی‌ها و صنایع دستی ایلام آشنا شدیم. به شما پیشنهاد می‌کنم اگر به ایلام سفر کردید، از خوردن حلوای بگل و نان‌های محلی، خصوصا گرده، غافل نشوید. شما هم اگر تجربه سفر به ایلام و تهیه سوغاتی آن را دارید، در بخش نظرات مجله گردشگری ره بال آسمان برایمان بگویید.