خانه های تاریخی کرمانشاه یاد و خاطره خوش روزگاران خوش گذشتگان را در دل گردشگران زنده می‌کنند. بعضی از این خانه‌ها به‌اندازه‌ای سالم مانده‌اند که با روز اولشان مو نمی‌زنند. بعضی دیگر از این خانه‌ها نیز نسبتاً تخریب شدهاند، با این حال هنوز هم رازهای زیادی در خود نهان دارند و به لحاظ گردشگری باارزش هستند. خوشبختانه بسیاری از این خانه‌ها تاریخی در منطقه‌های خوش‌مسیر کرمانشاه واقع شدهاند. به لطف این شرایط گردشگران فرصتی پیدا می‌کنند تا در کنار گردشگری در این خانه‌های قدیمی، سری به دیگر جاهای دیدنی کرمانشاه بزنند و گشت‌و‌گذاری جانانه را تجربه کنند. کرمانشاه به اندازه انگشتان دست شما خانه تاریخی و زیبا دارد. هر کدام از این خانه‌ها ارزش گردشگری خاصی دارد و جلوه‌ای متفاوت از تاریخ و فرهنگ اهالی کرمانشاه را پیش روی گردشگران قرار می‌دهد. در ادامه ویژگی‌های جالب خانه های قدیمی کرمانشاه را با شما در میان می‌‌گذاریم.
خانه خدیوی
اولین خانه از فهرست خانه های تاریخی کرمانشاه را به خانه‌ای اختصاص دادیم که جایگاه ویژه‌ای در دل اهالی کرمانشاه دارد. این عمارت با نام خانه خدیوی شناخته می‌شود منظره‌ای بسیار تماشایی پیش روی گردشگران قرار می‌دهد. خانه خدیوی در ۱۳۷۷ به فهرست آثار ملی ایران راه پیدا کرد. این خانه در دوران پهلوی ساخته شده است. به همین دلیل معماری زیبای این دوران در گوشهوکنار خانه خدیوی خودنمایی می‌کند.
ناگفته نماند معماران فرنگی نیز در ساخت این خانه دست داشته‌اند. به لطف این شرایط، خانه خدیوی معماری پهلوی فرنگی دارد. این معماری، جلوه‌ای تماشایی به عمارت خدیوی داده تا به‌عنوان خانه تاریخی کرمانشاه با معماری خاص مطرح شود. نمای بیرونی این خانه آجرکاری شده و نمای داخلی آن با گچبری و چوبکاری مزین شده است. جایگاه خانه خدیوی در فرهنگ مردمان کرمانشاه باعث شد تا این خانه در ۱۳۸۴ کاملاً مرمت شود. عمارت خدیوی در دو طبقه ساخته شده است.
جالب است بدانید خانه خدیوی فقط به‌عنوان یکی از خانه های تاریخی کرمانشاه شناخته نمی‌شود. این خانه از ۱۳۳۹ تا ۱۳۵۳ مکان اصلی رادیو کردی کرمانشاه بود. در نتیجه خاطره‌های خوشی از اهالی رادیو در این خانه به جای مانده است. خانه خدیوی در قسمت جنوبی خیابان معلم قرار دارد. این خیابان یکی از خیابان‌های خوش‌مسیر کرمانشاه است و فاصله کمی با مراکز خرید کرمانشاه دارد. کافی است پس از گردشگری در خانه خدیوی، راه یکی از این مراکز خرید را در پیش بگیرید و با دستی پر از سوغات کرمانشاه راهی دیار خود شوید.
خانه صارم الدوله
به مسافرانی که در فکر گردشگری در یکی از خانه های تاریخی کرمانشاه مربوط به دوره قاجار هستند، پیشنهاد می‌کنیم با خرید بلیط هواپیما کرمانشاه راه این منطقه را در پیش بگیرند. پس از اینکه به کرمانشاه رسیدید، راه خانه صارم الدوله را در پیش بگیرید. خانه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم به نام خانه زرشکیان نیز شهرت دارد. این خانه در محله قدیمی فیض آباد در همسایگی تکیه بیگلر بیگی واقع شده است. این محله به بسیاری از هتل های کرمانشاه نزدیک است. به لطف این شرایط می‌توانید با انتخاب یکی از این هتل ها، فاصله کمی با دیگر جاهای دیدنی کرمانشاه داشته باشید. نمای بیرونی خانه صارم الدوله به مقدار کمی تخریب شده است. با این حال هنوز هم در شرایطی قرار دارد که گردشگران را تحت‌تأثیر زیبایی معماری دوران قاجار قرار دهد.
خانه صارم الدوله همانند دیگر خانه های تاریخی کرمانشاه با حیاطی وسیع آغاز می‌شود. حوضی زیبا در این حیاط خودنمایی می‌کند. از این حیاط که گذر کنید به اتاق‌هایی دلباز می‌رسید. این اتاق‌ها به نقاشی‌های تماشایی مزین شدهاند با نگاهی به فضای داخل خانه صارم الدوله متوجه خواهید شد که اهالی این خانه اهمیت زیادی به نقاشی می‌دادند. این اهمیت به اندازه‌ای بوده که حتی سقف خانه صارم الدوله نیز با نقاشی‌های زیبایی تزئین شدهاند. تصاویری از جنگاوری سپاه ایران، پرتره‌هایی از شخصیت‌های برجسته اروپایی و نبرد میان فرانسه و روس، از نقاشی‌هایی است که در خانه صارم الدوله مشاهده می‌شود. این خانه فاصله مناسبی با بهترین رستوران های کرمانشاه دارد. پس از گردشگری در خانه صارم الدوله می‌توانید سری به این رستوران‌ها بزنید و خودتان را مهمان غذایی شاهانه کنید.
خانه معتضدالدوله وزیری
در دوران پهلوی عمارت‌های بی‌شماری در کرمانشاه ساخته شد. این عمارت‌ها اکنون به خانه های تاریخی کرمانشاه تبدیل شدهاند. خانه معتضدالدوله وزیری، یکی از این عمارت‌هاست. این خانه در ۱۳۸۴ به فهرست آثار ملی ایران راه پیدا کرد. خانه معتضدالدوله وزیری در میدان نواب کرمانشاه قرار دارد. این خانه از ایستگاه راه‌آهن کرمانشاه چندان دور نیست؛ در نتیجه اگر با خرید بلیط قطار کرمانشاه به این شهر رسیدید، خانه معتضدالدوله وزیری انتخاب مناسبی برای آغاز گردشگری شماست. عمارت معتضدالدوله از بیرون نمایی تماشایی دارد. نمای داخل این عمارت نیز به لحاظ زیباشناختی چیزی کم نمی‌آورد. داخل این خانه به گچبری‌های زیبا مزین شده است.
در قسمت بیرونی نیز با نمایی آجری روبه‌رو هستیم که حس‌و‌حال زندگی ایرانیان قدیم را در ذهن تداعی می‌کند. برای رسیدن به خانه معتضدالدوله باید راه میدان نواب را در کرمانشاه دنبال کنید. این میدان در بین اهالی قدیمی این ناحیه با نام میدان وزیری نیز شناخته می‌شود. به میدان نواب که رسیدید، مسیر محله قدیمی برزه دماغ را ادامه دهید. در این محله، کوچه‌ای با نام وزیری وجود دارد. خانه معتضدالدوله به‌عنوان خانه تاریخی کرمانشاه در این کوچه خودنمایی می‌کند.
خانه سوری
یکی از خانه های تاریخی کرمانشاه دوره قاجار، خانه سوری است. این خانه سال‌های سال به‌عنوان منزلی مسکونی کاربرد داشت. خانه سوری پس از سال‌ها بازنشسته شد و مالکیت آن در اختیار بخش دولتی قرار گرفت. اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه تغییراتی در خانه سوری ایجاد کرد تا این خانه به جای منزلی مسکونی، کاربردی گردشگری داشته باشد. خانه سوری به لحاظ معماری یکی از آثار برجسته دوران قاجار در کرمانشاه به حساب می‌آید. آجرکاری زیبایی در نمایی بیرونی این خانه خودنمایی می‌کند. در قسمت داخل نیز منظره‌ای تماشایی از گچبری‌ها و کاشی‌کاری‌های ایرانی مشاهده می‌شود. خانه سوری اکنون به سفره‌‌خانه‌ای قدیمی و البته اعیانی تبدیل شده است.
سرآشپز این سفره‌خانه، خوانی از خوشمزه‌ترین غذاهای کرمانشاه پیش روی مشتریان قرار می‌دهد. به لطف این شرایط با یک تیر دو نشان می‌زنید و در کنار خوردن خوشمزه‌ترین غذاهای کرمانشاهی، گشت‌و‌گذاری جانانه در یکی از خانه های تاریخی کرمانشاه مربوط به دوره قاجار انجام می‌دهید. خانه سوری در خیابان گمرکِ کرمانشاه واقع شده است. برای رسیدن به این خانه باید به خیابان گمرک بروید. سپس راه سربازخانه شهری را دنبال کنید. به این سربازخانه که رسیدید، آدرس کوچه فصیحی را بپرسید. با رسیدن به کوچه فصیحی، چشم شما به جمال خانه سوری روشن می‌شود.
خانه فیض مهدوی
انصافاً باید گفت خانه فیض مهدوی نسبت به دیگر خانه های تاریخی کرمانشاه دوره قاجار، شرایطی نامطلوب دارد. این خانه در بافت کرمانشاه قدیم واقع شده است. به همین دلیل آنچنان که باید‌و‌شاید به آن رسیدگی نمی‌شود. خانه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم به خاندان فیض مهدوی تعلق دارد. حاج آقا محمد مهدی فیض مهدوی، بزرگ این خاندان در سال‌های دور یکی از مراجع مذهبی مهم در کرمانشاه بود. وی نقش مهمی در قیام مشروطیت بین اهالی کرمانشاه داشت. جالب است بدانید در همسایگی خانه فیض مهدوی، مسجدی نیز ساخته شده بود. اکنون خبری از این مسجد نیست و کاملاً تخریب شده است. خانه فیض مهدوی به لحاظ معماری، طراحی متفاوتی نسبت به دیگر خانه های تاریخی کرمانشاه دارد.
این خانه با مساحتی حدود ۹۰۰ مترمربع، فضایی متوسط دارد. این فضا به ۲طبقه اختصاص یافته است. ناگفته نماند که زیرزمینی نیز در خانه فیض مهدوی تعبیه شده است. هرکدام از طبقات خانه فیض مهدوی کاربردی متفاوت داشته‌اند. دست روزگار با خانه فیض مهدوی مهربان نبوده و این خانه آسیب‌های زیادی دیده است. ناگفته نماند شیروانی این بنا در ۱۳۸۴، کاملاً مرمت شد. این بهینه‌سازی برای دیوارها و محیط داخل خانه انجام نشده و این عمارت به لحاظ زیباشناختی منظره‌ای نازیبا دارد. با این حال نازیبایی منظره خانه فیض مهدوی چیزی از ارزش‌های تاریخی این خانه به‌عنوان یکی از خانه های قدیمی کرمانشاه کم نمی‌کند. اگر در حین گشت‌و‌گذار در شهر، هوس گردشگری در خانه تاریخی کرمانشاه به سر شما زد، خانه فیض مهدوی انتخاب مناسبی است.
خانه معین الکتاب
با نگاهی به خانه های تاریخی کرمانشاه متوجه خواهید شد بیشتر این خانه‌ها در دوران قاجار ساخته شدهاند. دلیل این امر را می‌توان در جایگاه استراتژیک کرمانشاه در سلطنت قاجار دانست. پس از به تخت نشستن آغامحمدخان قاجار، کرمانشاه یکی از اولین شهرهایی بود که حکومت این پادشاه را قبول کرد. جالب است بدانید محمد علی میرزا دولتشاه در ۱۱۸۴ اداره کرمانشاه را در اختیار گرفت. وی طرح‌های عمرانی بی‌شماری در این شهر اجرا کرد و عمارت‌های بزرگی ساخت. برای نمونه می‌توان به خانه معین الکتاب اشاره کرد. میرزا حسن خان، یکی از آزادی‌خواهان دوران مشروطه در کرمانشاه بود. وی که با نام معین الکتاب نیز شناخته می‌شد، در خانه‌ای با همین نام روزگار می‌گذراند.
خانه معین الکتاب به‌عنوان یکی از خانه های قاجاری کرمانشاه در محله علاف‌خانه قرار دارد. برای رسیدن به این محله باید راه کوچه توکل را در پیش بگیرید. جالب است بدانید خانه فیض مهدوی، فاصله چندانی با خانه معین الکتاب ندارد. در نتیجه می‌توانید در یک نوبت از ۲ نمونه از بهترین خانه های تاریخی کرمانشاه بازدید کنید. خانه معین الکتاب همانند بسیاری از خانه‌ها قدیمی دارای ۲ بخش مهم اندرونی و بیرونی است. قسمت اندرونی مهم‌ترین بخش این خانه به حساب می‌آید. این قسمت ۱۵۴ مترمربع مساحت دارد.
خانه خواجه باروخ
همه خانه های قاجاری کرمانشاه داستان‌های زیادی در سینه دارند. خانه خواجه باروخ یکی از این خانه‌هاست. جایی که از آن صحبت می‌کنیم به‌رغم گذشت سال‌ها، شرایط مناسبی دارد. این شرایط، خانه خواجه باروخ را به انتخاب مناسبی برای گردشگری در بین خانه ها تاریخی کرمانشاه تبدیل کرده است. همان‌گونه که حتماً می‌دانید، بسیاری از خانه‌های ایران تا همین چند دهه پیش حمام نداشت. خانه خواجه باروخ یکی از اولین خانه‌های حمام‌دارِ کرمانشاه بود. جالب است بدانید حمامِ این خانه هنوز هم کار می‌کند. کرمانشاهی‌ها به خانه خواجه باروخ، خانه کاکه باروخ و خانه رنده‌کش نیز می‌گویند. خواجه باروخ، یهودی توانگر در کرمانشاه بود که با تجارت روزگار می‌گذراند.
خانه خواجه باروخ به لحاظ طراحی چیزی از دیگر خانه های تاریخی کرمانشاه کم ندارد. هنر معماران ایرانی در گوشهوکنار این خانه خودنمایی می‌کند. خانه خواجه باروخ حدود یک سده پیش ساخته شده است. این خانه در طول سال‌ها چندین‌بار مرمت شده و منظره‌ای تماشایی از هنر معماران قجری پیش روی گردشگران قرار می‌دهد. خانه خواجه باروخ مدت‌هاست که بازنشست شده و کسی در آن زندگی نمی‌کند. با این حال سایه همای سعادت روی سر این خانه افتاده و به انجمن خوشنویسان کرمانشاه تبدیل شده است. اگر به هنر علاقه دارید و از گردشگری در جاهای دیدنی غرب ایران سیر نمی‌شوید، خانه خواجه باروخ انتخاب مناسبی برای شماست.
خانه صمدی
معرفی خانه های تاریخی کرمانشاه را با خانه‌ای به پایان می‌رسانیم که سال‌هاست در قلب یکی از محله‌های قدیمی کرمانشاه جا خوش کرده است. خانه صمدی به‌عنوان یک خانه تاریخی کرمانشاه، جذابیت‌های زیادی دارد. با این حال نیاز است که دستی به این خانه کشیده شود. قسمت‌هایی از این خانه نیاز به مرمت دارد. این شرایط چیزی از ارزش خانه صمدی در تاریخ کرمانشاه کم نمی‌کند. این خانه برخلاف بسیاری از خانه های قاجاری کرمانشاه در ۲ واحد مستقل ساخته شده است. هر کدام از این واحد‌ها، ورودی مجزا دارند. جالب اینجاست حیاط واحدهایی که به آن‌ها اشاره می‌کنیم مشترک است.
خانه صمدی، عمارتی بزرگ و ۲طبقه است. طبقه اول این خانه به نشیمن، مطبخ و انباری اختصاص دارد. اتاق‌های طبقه دوم خانه صمدی دلبازتر هستند. این اتاق‌ها برای پذیرایی از مهمان‌ها در نظر گرفته شده بود. گچبری‌های زیبا و کاشی‌کاری‌های تماشایی در گوشهوکنار خانه صمدی خودنمایی می‌کند. جالب است بدانید معمارانِ خانه صمدی در کنار طراحی ایرانی، از معماری فرنگی برای ساخت این خانه کمک گرفته‌اند. به همین دلیل خانه صمدی با معماری ایرانی فرنگی ساخته شده است. خانه صمدی در ۱۳۷۹ به فهرست آثار ملی ایران راه پیدا کرد. سازمان گردشگری کرمانشاه وعده‌هایی برای مرمت خانه صمدی داده است. انتظار داریم در آینده این خانه جذابیت شایسته در بین دیگر خانه های تاریخی کرمانشاه پیدا کند.
خانه های تاریخی کرمانشاه گردشگری در این شهر را به سفری در خاطره‌های خوش روزگاران قدیم تبدیل می‌کنند. بسیاری از خانه های تاریخی کرمانشاه مربوط به دوره قاجار هستند. این خانه‌ها در کنار جاذبه‌های گردشگری، به لحاظ تاریخی و فرهنگی نیز ارزشمند و تماشایی به حساب می‌آیند. امیدواریم اطلاعاتی که از خانه های قاجاری کرمانشاه با شما مطرح کردیم، گردشگری خاطره‌سازی را در کرمانشاه برایتان به ارمغان بیاورد. در پایان از آنجایی که مطمئن هستیم شما هم تجربه‌های سودمند و خاطره‌های خوشی از سفر به غرب ایران دارید، خواهشمندیم این تجربه‌های مفید و خاطره‌های شیرین را در قسمت نظرات با ما و دیگر مخاطبان ره بال آسمان به اشتراک بگذارید.
خانه فیض مهدوی از خانه های تاریخی کرمانشاه است که در روزگاران دور یکی از علمای شیعه در آن زندگی می‌کرده.
خانه معین الکتاب و خانه خواجه باروخ در شرایط مطلوبی به سر می‌برند.
خانه خدیوی و خانه معتضدالدوله وزیری به عنوان خانه‌های تاریخی کرمانشاه شناخته می‌شوند که در دوران پلهوی ساخته شدهاند.
چه خونه های قشنگی ، چقدر خوبه که این خونه ها را مرمت و باز سازی میکنن تا بخشی از گذشته این کشور هنوز زنده باشه ، و چقدر خوب که امکانات رفاهی تعبیه شده تا گردشگران بتونن از این فضا لذت ببرن .
بله زهرا عزیز، این خونه‌ها فرصت خوبی ایجاد می‌کنند برای آشنایی با فرهنگ مردم.
این خونه های تاریخی و زیبا به اندازه یک کتاب تاریخ حرف واسه گفتن دارن .
بله ستایش عزیز. همین طوره.
کاش یه مقدار بیشتر از گذشته صاحبان این خانه های زیبا مینوشتید مثل تاریخچه خانه خدیوی در ارامستان باغ فردوس ارامگاهی خصوصی مربوط به خاندان خدیوی هست که چند نفر از پسرانش جوانمرگ شدن و اونطور که فهمیدم ن ه نتیجه هاش اکثرا پزشک و مهندس و دارای مدا ک بالای تحصیلی هستند به هر صورت زیبا نوشتید احسنت
کاش یه مقدار بیشتر از گذشته صاحبان این خانه های زیبا مینوشتید مثل تاریخچه خانه خدیوی در ارامستان باغ فردوس ارامگاهی خصوصی مربوط به خاندان خدیوی هست که چند نفر از پسرانش جوانمرگ شدن و اونطور که فهمیدم ن ه نتیجه هاش اکثرا پزشک و مهندس و دارای مدا ک بالای تحصیلی هستند به هر صورت زیبا نوشتید احسنت
مطلب خوبی بود . فقط تاجایی که من میدونم خونه های خیلی بیشتری در کرمانشاه هست که شاید کمتر از این خونه ها شناخته شده باشن . و یا اصلا ناشناخته ن . مث خونه خاندان حاج آخوند . مث خونه ای که موزه مردم شناسی هست . مث خونه اس که رمان شوهر آهو خانم به اون خانه مربوط میشه . البته اگه تو فیض آباد و میدان غدیر و… قدم بزنین همینجوریش کلی خونه قدیمی زیبا می بینی
مطلب خوبی بود . فقط تاجایی که من میدونم خونه های خیلی بیشتری در کرمانشاه هست که شاید کمتر از این خونه ها شناخته شده باشن . و یا اصلا ناشناخته ن . مث خونه خاندان حاج آخوند . مث خونه ای که موزه مردم شناسی هست . مث خونه اس که رمان شوهر آهو خانم به اون خانه مربوط میشه . البته اگه تو فیض آباد و میدان غدیر و… قدم بزنین همینجوریش کلی خونه قدیمی زیبا می بینی
سلام زهرای عزیز
ممنونیم برای توضیحی که دادید . انرژی مثبتی که به ما رسوندین. خوشحال می‌شیم که توضیحات بیشتر رو برامون بفرستید تا با نام خودتون منتشر کنیم.
مطلب خوبی بود . فقط تاجایی که من میدونم خونه های خیلی بیشتری در کرمانشاه هست که شاید کمتر از این خونه ها شناخته شده باشن . و یا اصلا ناشناخته ن . مث خونه خاندان حاج آخوند . مث خونه ای که موزه مردم شناسی هست . مث خونه اس که رمان شوهر آهو خانم به اون خانه مربوط میشه . البته اگه تو فیض آباد و میدان غدیر و… قدم بزنین همینجوریش کلی خونه قدیمی زیبا می بینی