یکی از این جاذبه های تاریخی جزیره کیش در قسمت شمالی آن و نزدیک شهر حریره، آب انبار کیش است. قدمت این آبانبار مشخص نیست. آب انبار سنتی کیش نیز ۲ گنبد و ۵ بادگیر دارد. در اولین مواجهتان با این آب انبار، برای لحظاتی احساس میکنید در یزد، شهر بادگیرها، هستید. اگر میخواهید با آب انبار پنج بادگیر کیش بیشتر آشنا شوید، همراه ما باشید.
تاریخچه آب انبار کیش
در اقلیم گرم، یکی از اجزای بناهای بومی ایران بادگیر است. بادگیر سیستم سرمایشی است که تهویه مطبوع را با استفاده از انرژی باد فراهم میکند. بادگیر از شاهکارهای معماری ایران است که قدمت و پیشینه استفاده از آن در ایران مشخص نیست. مارکوپولو از بادگیرهای جزیره هرمز در خلیج فارس بهعنوان یگانه وسیلهای که زندگی را در تابستانها قابلتحمل میکند یاد کرده است. آب انبار سنتی کیش نیز یکی از جاهای دیدنی جزیره کیش در استان هرمزگان است. بادگیرهای این آب انبار در سال ۱۳۷۲، در محل آبانبار قدیم این شهر ساخته شد.
تاریخچه آبانبار در ایران
شاید آب انبار کیش شما را کنجکاو کرده باشد بیشتر درباره آن بدانید. کاوشها نشان میدهد ذخیرهسازی آب در زیرِ زمین ریشه در تمدنهای باستانی ایران و مصر دارد. در چُغازنبیل، قدیمیترین نمونه آب انبار مربوط به هزاره دوم قبل از میلاد مسیح شناسایی شده است.
نگاهی به درون آب انبار سنتی کیش
برای ورود به آب انبار کیش از راهپله عمیقی عبور میکنید. بهمحض ورود، احساس خنکی میکنید. هرچه پایینتر بروید، فضا خنکتر میشود. اگر به بالای سرتان نگاهی بیندازید، در قسمت بالای ورودی آب انبار، روزنههایی را میبینید. این روزنهها برای متعادلسازی هوای داخلی آبانبار، مخصوصاً در فصل تابستان قرار داده شدهاند. در آبانبارها، هوا از یک طرف بادگیر وارد آبانبار میشود و به قسمت پایینی میرسد. در حوض پایین، آب در برخورد با هوا خنک میشود. هوای داخل آبانبارها همیشه خنک و مرطوب است.
هنگامی که داخل آب انبار پنج بادگیر کیش پر از آب بوده، هوای بسیار خنکی در آن حس میشده است. اکنون بهدلیل خالیبودن آن از آب، این سردی هوا کمتر احساس میشود. خشکی آب انبار پنج بادگیر کیش این فرصت را فراهم کرده که داخل این بنای باستانی را ببینید. گونههایی از کاکتوس در اطراف این آب انبار وجود دارد که نمای زیبایی را به وجود آورده است.
جایگاه آب در فرهنگ ایرانزمین
از گذشتههای دور، شاهد پیوندی عجیب میان آب و آیینهای مذهبی در ایران بودهایم. آب در فرهنگ ایرانیان همواره ارزشمند بوده است. پیش از پیدایش زرتشت، آناهیتا ایزد بانوی آب در ایران بوده و مقام والایی داشته است. آناهیتا در اوستا، کتاب مقدس زرتشتیان نیز محترم شمرده شده است. پاک نگهداشتن آب یکی از ارکان دین زرتشت به شمار میرود (اسلام نیز آب را سرچشمه حیات میداند). ایرانیان بعد از اسلام به سنت وقف روی خوش نشان دادند. یکی از چیزهایی که تا دوران قاجار وقف عمومی میشده آبانبارها بوده است. ایرانیان این گونه بین گذشته، جغرافیا و مذهب خود پل زدهاند.
معماری بادگیرها و بادگیر آب انبار
بادگیرها در اشکال مختلف نقش اصلی خنک کردن آبانبارها و نیز منازل را به عهده داشتند. بادگیر دارای یک ستون است. در بالای آن، دریچه هایی قرار دارد که میتواند ۱ تا ۸ طرفه باشد. در داخل این دریچه ها، تیغههای نازکی فضای داخلی بادگیر را به بخشهای متعدد عمودی تقسیم میکند. این دریچهها باد را از بیرون به داخل کشیده و آن را به سطح آب مخزن میرساندند.
آب انبار پنج بادگیر کیش، پاتوق مردم
آبانبارها، علاوه بر نقش اصلی خود که ذخیرهسازی آب بود، از عوامل تأثیرگذار در تشکیل بافت شهری و تجمع افراد در یک ناحیه نیز محسوب میشدند. اگر گفتید چرا؟ خب معلوم است؛ چون در سرزمینهای گرم، آبانبارها جاهای خنک شهر یا روستاها بودهاند. آب انبار کیش هم زمانی که حریره رونق داشته، ممکن است محل تجمع ساکنان برای برداشتن آب و گفتوگو بوده باشد.
وقتی از آب انبار دیدن میکنید، بهدقت به صداهای اطرافتان گوش دهید. ممکن است صدای زنان و مردان شهر حریره و مردمان گذشته را بشنوید. یادتان باشد نویسندگان فرقشان با دیگران در همین قوه تخیل است.
جاهای دیدنی اطراف آب انبار
مکان قرارگیری آب انبار در نزدیکی چند جای دیدنی دیگر است. شهر حریره و شربتخانه حریره و قلعه جنی از جمله جاذبههای اطراف آب انبار کیش هستند. بهسبب این نزدیکی، این امکان وجود دارد که در یک روز، با صرفهجویی در وقت و هزینه، به تماشای تمامی آنها بپردازید. بازدید از شهر حریره نیز رایگان است و ساعت بازدید یکسان. اینهمه راه که میروید، یک تیر و دو نشان بزنید. البته میتوانید با دیدار از درخت سبز کیش یا درخت سبز معابد، یک تیر و سه نشان بزنید!
-
درخت سبز کیش
هیبت این درخت کهنسال میخکوبتان میکند. شاخههای این درخت اول آویزان میشوند؛ اما بعد در زمین فرو میروند و دوباره به تنه درخت تبدیل میشوند. برای همین ما شاهد یک تنه درخت با چندین ساقه بههمپیچیده هستیم.
-
جاذبههای تفریحی
تفریحات کیش هم خواهانِ بسیاری دارد. اگر اهل هیجان هستید، پاراسل، غواصی، پرش از ارتفاع و جتاسکی را از دست ندهید.
بهترین وقت بازید از آب انبار سنتی کیش
بهترین زمان بازدید از جزیره و آبانبارش فصل پاییز و زمستان است. در بازدید از آب انبار سنتی کیش، اگر مثل من بهقول معروف سرمایی هستید، لباس گرم همراه ببرید. اگر در فصل گرم به این جزیره سفر میکنید، عصرها به گردش بروید که هوا خنکتر است. کرم ضدآفتاب و کلاه را هم فراموش نکنید.
هتل های نزدیک به آب انبار سنتی
همیشه به هر جا که سفر میکنید، نزدیکترین محل به مکانهای تاریخی و دیدنی را انتخاب کنید. نزدیکترین هتلها به آب انبار و شهر حریره عبارتاند ا: هلیا، آفتاب شرق، گلدیس، خاتم، سورینت مریم، ریان قائم و ترنج. این هتلها فقط ۹ دقیقه تا آب انبار پنج بادگیر فاصله دارند.
مسیر دسترسی به آب انبار کیش
آب انبار کیش در قسمت شمالی جزیره قرار دارد. برای بازدید از آب انبار دوقلو باید خودتان را به بلوار میرمهنا برسانید. از دهکده المپیک کیش عبور کنید. بعد از شهر حریره، از هرکسی که بپرسید، آب انبار را نشانتان میدهد. ساعت بازدید از این آب انبار از ساعت ۹ صبح تا ۱۰ شب و بازدیدش رایگان است. تا فراموش نکردهام بگویم از طریق گشت هتل نیز میتوانید به تمام جاهای دیدنی کیش بروید.
هزینه ورودی | رایگان |
ساعت بازدید | ۹صبح تا ۱۰شب |
آدرس | استان هرمزگان، شمال جزیره کیش |
در سفر به جنوب ایران، دیدار از مکانهای تاریخی آن را در برنامههای خود قرار دهید. اگر به دیدن آب انبار کیش رفتید، عکسهای خود از آن را برای ره بال آسمان بفرستید. برای مخاطبان ما، از حسوحال بازدید از این مجموعه بگویید.
در شمال جزیره کیش.
شهر باستانی حریره و درخت سبز معابد کیش.
پاییز و زمستان.