بافت تاریخی و فرهنگی شیراز جلوه ویژه‌ای دارد. به همین خاطر هر زمان که اسمش بیاید، بی‌صبرانه منتظر سفر به این شهر دلنشین هستیم. گذرتان به شیراز که افتاد، خوب است سری هم به باغ موزه هفت تنان بزنید. این موزه یکی از زیباترین باغ‌ها و موزه های شیراز است که آجر به آجرش قصه‌هایی از گذشته‌ها را برایتان می‌گوید.
باغ موزه هفت تنان کجاست؟
برای رفتن به باغ موزه هفت تنان باید به جنوب ایران سفر کنید. این موزه در شهر شیراز، مرکز استان فارس است. باغ هفت تنان را در شمال حافظیه و روبه‌روی چهل مقام در محله هفت تنان ساخته‌اند.
تاریخچه باغ موزه هفت تنان شیراز
باغ هفت تنان یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های شیراز است که به سده‌های پیش از زندیه بر می‌گردد؛ البته عمارت بزرگ باغ را کریم‌خان زند ساخته است. هفت عارف بزرگ را در این باغ به خاک سپردند؛ اما هیچ نام‌و‌نشانی از آن‌ها نیست. به همین خاطر کریم‌خان روی هر قبر، سنگی بدون کتیبه گذاشت. در حال حاضر هنوز هم نام عارف‌ها گمنام باقی مانده است. موزه سنگ شیراز سال‌ها پیش خانقاه مرتاض‌ها و درویش‌ها بود. چند سالی است که هفت تنان را به موزه سنگ تبدیل کرده‌اند. این موزه برای شیرازی‌ها بسیار محترم بود. شیرازی‌ها در گذشته برای برآورده‌شدن آرزوهایشان به آنجا می‌رفتند. این باغ موزه سال 1310 به ثبت ملی رسید.
علت نام‌گذاری باغ موزه هفت تنان
این باغ را به‌خاطر هفت قبری که برای هفت عارف بزرگ است، هفت تنان می‌نامند؛ اما محلی‌ها آن را به هفت تن هم می‌شناسند. این موزه اسم‌های دیگری هم دارد. به‌خاطر نگهداری سنگهای تاریخی و کتیبه‌های قدیمی، به باغ هفت تنان، موزه سنگ شیراز هم می‌گویند.
معماری باغ موزه هفت تنان شیراز
موزه هفت تنان، باغی باصفا در دامنه کوه چهل مقام است. این باغ از مهم‌ترین بناهای تاریخی شیراز محسوب می‌شود. از آنجایی که این باغ را در زمان زندیه ساختند، شباهت زیادی به دیوان‌خانه‌های زندیه دارد. مساحت کل این باغ زیبا به 3388 مترمربع می‌رسد و زیربنای عمارت در حدود 988 مترمربع است.
بخش‌های مختلف باغ موزه هفت تنان
عمارت باغ هفت تنان دو بخش دارد. برای دیدن تالار زیبای باغ به طبقه دوم و بخش شمالی بروید. روی دو ستون‌سنگی این تالار نقش‌هایی را با رنگ‌وروغن کشیده‌اند. نقشونگارهای این دو ستون که معنی ویژه‌ای دارند، بسیار زیبا و خیره‌کننده است. متأسفانه این نقش‌های زیبا با گذر زمان کم‌رنگ شده‌اند و به مرمت نیاز دارند.
در انتهای تالارها اتاق‌هایی به طول 28 متر و عرض 5.5 مترساخته‌اند. بلندای این اتاق‌ها به 12 متر می‌رسد. ایوان باشکوه بیرون از تالار، کف‌پوشی از کاشی‌های قرمز دارد. دیواره ایوان را از زیر طاقچه تا کف زمین با اِزارِه‌های سنگ مرمر لیمویی تزیین کرده‌اند. روی طاقچه‌های ایوان نقاشی‌های زیبایی به چشم می‌خورند. این نقاشی‌ها به پنج مجلس معروف‌اند. آن‌ها را «آقا صادق»، معروف‌ترین و ماهرترین نقاش زندیه کشیده است. حوض سنگی جلوی عمارت هم زیبایی خاصی دارد. این حوض را در گذشته از آب رکن آباد پر می‌کردند.
-
پنج مجلس بر ایوان باغ موزه هفت تنان شیراز
شاید شما هم با دیدن نقاشی‌های روی ایوان به فکر فرو بروید و دنبال معنی آن‌ها باشید.
- مجلس اول درویشی را نشان می‌دهد که ریش سفید و کلاه دارد و تبری به دست گرفته است.
- مجلس دوم نقشی از حضرت سلیمان درحال چوپانی است. نقاش گوسفندهایی را که جلوی ایشان در حال چرا هستند، به زیبایی کشیده است.
- مجلس سوم را آقا صادق در وسط ایوان نقاشی کرد. این نقاشی، داستان عاشقی شیخ صنعان و دختر ترسا را بیان می‌کند. نگاه خیره شیخ به دختر ترسا که بالای سر او ایستاده است به‌خوبی عشق این دو را نشان می‌دهد.
- در مجلس چهارم آقا صادق، حضرت ابراهیم را در حال قربانی‌کردن حضرت اسماعیل به زیبایی کشیده است.
- در مجلس پنجم درویشی را روی ایوان کشیده‌اند. بعضی از صاحب‌نظرها می‌گویند این درویش حافظ یا سعدی است؛ اما بر اساس نقاشی به احتمال زیاد این درویش شاه‌عباس اول را نشان می‌دهد. شاه‌عباس در دوران پادشاهی خود با لباس مبدل بین مردم می‌رفت. او با این کار از وضع زندگی آن‌ها خبردار می‌شد. آقا صادق در نقاشی مجلس پنجم، این داستان را به زیبایی نمایش می‌دهد.
این هنرمند نقاشی‌های دیگری از داستان‌های شاهنامه بر سر در کشیده است. این نقاشی‌ها زیبایی ایوان را به اوج خود می‌رساند. با نگاه‌کردن به این نقاشی‌ها انگار درحال خواندن کتابی مصور از داستان‌های شاهنامه هستید. این نقاشی‌ها هم مثل بخش‌های دیگر به مرمت نیاز داشتند. محمد باقر جهانمیری تمام این نقاشی‌ها را در سال‌های 1336 و1337 مرمت کرد. او با مرمت نقاشی‌ها جلوه بیشتری به آن‌ها بخشید.
سنگهای موجود در باغ موزه هفت تنان شیراز
می‌توانید هفت قبر را در باغ نزدیک به حوض ببینید. این قبرها یک‌شکل و یک‌اندازه هستند و اندازه هر سنگ 360 در 78 سانتی‌متر است. شش تا از سنگ قبرها را به‌صورت موازی در کنار هم گذاشته‌اند. هفتمین سنگ قبر در ردیف پایین‌تر است. در بخشی از حیاط، کتیبه‌های قدیمی توجه همه را به خود جلب می‌کند. این سنگ‌ها اثرهای بهجایمانده و ارزشمند از قرن دوم تا دهم هجری شمسی‌اند. نوشته‌های روی سنگ‌ها به خط کوفی، نسخ، توقیع و نستعلیق است.
جاهای دیدنی نزدیک به موزه هفت تنان شیراز
هرجای شیراز را که بگردید، تماشایی است. بهتر است از قبل از سفر به راهنمای سفر شیراز نگاهی بیندازید. جاهای دیدنی شیراز کم نیست و باید برای بازدید از آن‌ها برنامه خوبی بچینید. اسم چند جای دیدنی نزدیک به موزه را برایتان می‌گذارم.
-
بقعه چهل تنان
بقعه چهل تنان یکی دیگر از آثار بهجایمانده از دوران زندیه است. به دستور «معتمد الدوله فرهاد میرزا قاجار» که فرمانروای فارس بود، سنگ قبرهای این جای دیدنی، کتیبه ندارند. در کنار این بقعه‌ها، «شیخ ابواسحق» و «حشمت شیرازی» دو عارف و ادیب بزرگ شیرازی را هم به خاک سپرده‌اند.
-
موزه پارس ( باغ نظر)
باغ نظر یا همان موزه پارس یکی از موزه‌های شیراز است. اگر مشتاق بازدید از مزار کریم‌خان زند هستید، به موزه پارس بروید. آرامگاه این شاه هنردوست در این موزه است. این موزه را در باغ نظر شیراز ساخته‌اند. در موزه پارس اشیا زیبا و ارزشمندی را نگهداری می‌کنند. عمارت کلاه فرنگی شیراز یکی از بخش‌های باغ نظر است. نقشونگارهای عمارت پس‌زمینه جذابی برای عکس‌هایتان می‌شود.
-
ارگ کریم‌خان
ارگ کریم خان زند یکی دیگر از آثار تاریخی شیراز است که از دوران زندیه باقی مانده است. این ارگ محل زندگی خاندان زندیه بود. معماری مسکونی و نظامی در ارگ کریم‌خان با یکدیگر ترکیب شده‌اند. ایوان‌ها، اتاق‌ها، باغچه و آب‌نماهای ارگ یک بنای مسکونی را تداعی می‌کنند؛ اما چهار برج نگهبانی ویژگی‌‌های یک بنای نظامی را نشان می‌دهند.
بهترین زمان بازدید از باغ موزه هفت تنان شیراز
آب‌وهوای شیراز مدیترانه‌ای است. شیراز تابستان‌های گرمی دارد. اگر نمی‌توانید گرمای زیادی را تحمل کنید بهتر است در فصل بهار به‌ویژه اردیبهشت‌ماه به این شهر تاریخی بروید. در فصل پاییز هم هوا خنک است و گشت‌وگذار در این شهر دلنشین می‌شود. زمستان‌های شیراز سرد و خشک است و بارندگی کمی دارد. به همین خاطر گردشگرهای کمتری در این فصل از سال به شیراز می‌روند.
اقامتگاه
موزه سنگهای تاریخی در حومه شهر است؛ پس می‌توانید از هتل‌ها و مهمان‌پذیرهای داخل شهر استفاده کنید. اسم چند هتل و اقامتگاه را برایتان می‌گذارم.
- خانه باغ ایرانی؛
- اقامتگاه بوم‌گردی سی راه؛
- اقامتگاه بوم‌گردی سووشون؛
- هتل سنتی گلشن؛
- هتل صدرا؛
- هتل رویال؛
- هتل الیزه.
مسیر دسترسی
اگر از تهران حرکت کنید، 10 ساعت در راه هستید. فاصله تهران تا شیراز 930 کیلومتر است. با گذر از شهرهای قم، کاشان، نطنز، شاهین‌شهر، اصفهان، شهرضا، آباده، صفاشهر و مرودشت به شهر تاریخی شیراز می‌رسید. پس از رسیدن به شیراز به بلوار هفت تنان بروید. در بخش شمالی حافظیه، روبه‌روی چهل مقام در محله هفت تن می‌توانید از موزه سنگ شیراز دیدن کنید.
| هزینه ورودی | ۴هزار تومان |
| ساعات بازدید | 8:30 صبح تا 8:30 شب |
| شماره تماس | 07132277877 |
| آدرس | محله هفت‌تنان، شمال حافظیه، روبه‌روی چهل مقام |
تمام تلاشمان را کردیم تا بخشی از زیبایی‌های موزه هفت تنان شیراز را نشانتان بدهیم. از سفر مجازی با ره بال آسمان لذت بردید؟ اگر تجربه بازدید از موزه سنگهای تاریخی شیراز را دارید، برایمان بنویسید. لذتش را می‌بریم.
شیراز، انتهای بلوار هفت تنان، شمال حافظیه، روبه‌روی چهل مقام، محله هفت تن
هر چهارفصل خوب است؛ اما فصل بهار به‌ویژه اردیبهشت و فصل پاییز بهترین زمان است.
از هشت‌ونیم صبح تا هشت‌ونیم عصر می‌توانید از موزه هفت تنان بازدید کنید.
بله. به ازای هر نفر ۴هزار تومان است.
بله. می‌توانید در هتل صدرا، هتل الیزه، هتل سنتی گلشن و… ساکن شوید.