غار علیصدر | غاری باستانی و تماشایی در همدان

غار علیصدر کجاست؟ همدان رفته‌اید؟ همدان زیباست، هم آب‌وهوای خوشی دارد و هم دیدنی‌های تاریخی و طبیعی بسیار. غار علیصدر آن که دیگر زبان‌زد همه در ایران و جهان است. بازدید از این غار آبیِ خاص برای همه جذاب است. هم کسانی که فقط برای تفریح به سفر می‌روند از آن خوششان می‌آید و هم کسانی که اهل نگاه‌کردنِ دقیق به طبیعت‌اند. ماجرا زمانی برای هر دو گروه جذاب‌تر هم می‌شود که بدانند در حال گردشگری در یکی از معدود غارهای آبی جهان‌اند. در این مقاله از غار علیصدر بیشتر خواهید خواند.

غار علیصدر کجاست؟

غار علیصدر یکی از غارهای اعجاب‌انگیز دنیاست. این غار زیبای آبی در استان همدان قرار دارد و طولانی‌ترین مسیر قایقرانی در دنیا در یک غار هم متعلق به آن است. اگر بخواهیم دقیق‌تر نشانی این غار را برایتان بگوییم، باید از روستای ساری‌قیه یاد کنیم. غار علیصدر همدان در ارتفاعات روستای ساری‌قیه قرار دارد، جایی در نزدیکی شهرستان کبودرآهنگ در استان همدان.

وجه تسمیه این غار علیصدر 

اهالی روستای نزدیک غار در گذشته‌ها از این مکان به‌عنوان سد و مخزن استفاده می‌کرده‌اند. در بنچاق‌ها و اسنادی که متعلق به این روستاست نام ده با عنوان علی‌سد نوشته شده است. ارتباط میان سد و علی‌سد راه‌گشای نام‌گذاری و کشف وجه تسمیه غار است.

به نظر می‌رسد به همین خاطر نام ده علی‌سد بوده است. البته در شناسنامه‌های اهالی روستا، به‌جای علی‌سد، عنوان علی‌سرد نوشته شده و به‌مرور زمان، نام علی‌سد به علی‌صدر تغییر پیدا کرده است. یادتان باشد نام اصلی غار و ده، علی‌سد بوده که در طول زمان به‌شکل علی‌صدر درآمده است.

مشخصات غار علی صدر همدان

ارتفاع غار علیصدر از دریا حدود ۲۱۰۰ متر است. وقتی وارد آن می‌شوید، دالان‌های پیچ‌درپیچ و دهلیزهای متنوعی را خواهید دید. غار علیصدر بسیار طولانی و جزو طولانی ترین غارهای ایران است. طول آن به حدود ۱۱ کیلومتر می‌رسد. منتها چون کشف و پیش‌رفتن در آن کار بسیار دشواری است، فقط ۳ کیلومتر آن قابل‌بازدید است. با این حال در دنیا یگانه غاری است که بیشترین مسافت قایقرانی در آن وجود دارد.

دیدنی های غار علیصدر همدان

غار علیصدر در غرب ایران حدود ۲۰۰ سال قدمت دارد. در سال ۱۳۴۲، گروهی ۱۴نفره از کوه‌نوردان راهی این غار شدند و به اکتشافات جالبی درباره آن رسیدند. دهانه غار آن‌قدر بزرگ و گشاد نبود که به‌راحتی بتوان وارد آن شد. برای همین، حرفه‌ای‌هایی مانند عبدالله حاجی‌لو (که ریاست هیئت کوه‌نوردی همدان را به‌عهده داشت) در سال ۱۳۵۳ به‌همراهی تعدادی از محلی‌ها دهانه غار را کمی گشودند و امکان ورود را مهیا کردند.

• حال‌وهوای درونی غار

همان طور که پیش‌تر هم گفته شد، در غار علیصدر همدان راه‌های پرپیچ‌وخمی وجود دارد. دریاچه‌ای بزرگ هم در بخش مرکزی آن دیده می‌شود. آب این دریاچه بسیار عمیق است. البته در تمام بخش‌ها این‌طور نیست و عمق آب غار علیصدر در نواحی پست‌تر به نیم تا ۱۴ متر می‌رسد. منتها در نواحی گود و عمیقش، این مقدار ۴۰ متر هم اعلام شده است.

این غار قدیمی حرف‌های بسیار زیادی برای گفتن دارد. چرا؟ چون قدمتش به دوران ژوراسیک می‌رسد. یعنی هزاران‌هزار سال قبل از اینکه ما روی زمین حضور داشته باشیم و ماجراهای زیادی را از سر گذرانده است. سنگ‌های درون این غار قدمتی طولانی دارند که به دوران دوم زمین‌شناسی می‌رسند. این سنگ‌های قدیمی و قندیل‌های بلند برای هر مخاطبی جذابیت‌هایی دارد. قبول دارید؟

• قایق‌سواری در غار علی صدر همدان

در فضای درونی غار، نورپردازی‌هایی وجود دارد که مسیر را به بازدیدکنندگان نشان می‌دهند. این نورپردازی‌ها حالت رنگی و زیبایی هم دارند و به فضای غار حالت جذابی داده‌اند. درون غار هم مسیر خشک وجود دارد و هم مسیر آبی. با طی‌کردن مسیر خاکی می‌توانید به بخش آبی برسید و بعد از پوشیدن جلیقه‌های نجات وارد قایق‌ها شوید و مسیر آبی غار را ببینید.

یادتان نرود حتی در اوج تابستان هم داخل غار علیصدر سرد و خنک است؛ پس اگر به بازدید از آن می‌روید، حتما حواستان به پوشیدن لباس گرم یا دست‌کم به‌همراه‌داشتن آن باشد. راهنمایانی هم همراه با شما در مسیر قایق‌سواری هستند که اطلاعات مفید و جذابی درباره غار در اختیارتان می‌گذارند. هر قایق با ۸ تا ۱۰ نفر در فضای غار به گردش درمی‌آید.

• عجایب و دیدنی‌های غار علی صدر همدان

غار علیصدر غاری زنده است. یعنی چه؟ فکر می‌کنید که منظور از زنده‌بودن برای غار چیست؟ یعنی بنا به نظر کارشناسان علمی، امکان دارد که در سال‌های آینده، این غار تغییراتی را به خود ببیند و به همین شکل فعلی‌اش باقی نماند. این مکان یکی از آثار طبیعی ملی ایرانی است و اگر به همدان سفر کنید و آن را نبینید، کلاه بزرگی به سرتان خواهد رفت.

حدود یک‌میلیون نفر در هر سال از غار علیصدر همدان دیدن می‌کنند. جالب نیست؟ این یعنی با مکانی روبه‌رو هستیم که دیدنش برای همه جذاب و شگفت‌انگیز است. اگر قصد قایق‌سواری در علی صدر را دارید، باید یادتان بماند که این سفر به درون غار حدود ۲ ساعت طول خواهد کشید.

بهترین زمان سفر به غار علی صدر همدان

همدان از آن شهرهای سرد ایران است که زمستان‌ها حسابی سفیدپوش می‌شود. شهر سردی است و حوالی آن هم همین‌ آب‌وهوا را دارد. اگر می‌خواهید به بازدید از غار علیصدر بروید، بهتر است که زمان را به تابستان یا بهار موکول کنید.

از اردیبهشت تا آخر تابستان، گشت‌وگذار در غار و قایق‌سواری در آن شیرین و خوشایندتر خواهد بود. اگر در دل تابستان به غار بروید که قطعاً احساس بسیار بهتری هم نصیبتان می‌شود. چرا؟‌ چون از هوایی گرم به غاری پناه خواهید برد که هوای خنکش به دلتان می‌نشیند. البته باید انتظار جمعیت زیاد و صف‌های طولانی را هم داشته باشید. برای مثال طبق آماری که مسئولان گردشگری این استان منتشر کردند، در خرداد سال ۱۴۰۱، آمار بازدیدکنندگان غار علیصدر از مرز ۱۸هزار گردشگر گذشت!

جاهای دیدنی استان همدان

اگر راهی همدان و غار علیصدر می‌شوید، خوب است که دیدنی‌های دیگر استان را هم بشناسید و از آنها هم بازدید کنید. در ادامه، با تعدادی از مکان‌های دیدنی همدان آشنا می‌شوید:

• دریاچه و سد اکباتان

این دریاچه زیبا در ۱۱کیلومتری شرق همدان قرار دارد. این مکان دارای فضایی سبز است و امکانات گردشگری مناسبی دارد. اگر به دریاچه و سد اکباتان سر زدید، امکان قایق‌رانی و اسکی روی آب هم برایتان وجود خواهد داشت. تعدادی از رستوران های همدان و مهمان‌سراهای آن هم در حوالی سد و دریاچه وجود دارد که برای رفاه حال مسافران و گردشگران در نظر گرفته شده است.

• دهکده تفریحی گنجنامه

مجموعه گردشگری و تاریخی گنجنامه‌ هم از آن مکان‌های ایدئالی است که همه‌چیز برای گذراندن اوقاتی عالی در سفر در اختیارتان قرار می‌دهد. هوای دهکده گردشگری گنجنامه همدان که عالی است. در دامنه کوه‌های زیبای الوند، هوای همدان بسیار خوش و شیرین است. علاوه بر هوای خوش و طبیعت جذاب، سنگ‌نوشته‌هایی از گذشته‌های دور هم روی کوه‌های این مکان وجود دارد.

این سنگ‌نوشته‌های قدیمی متعلق به سالیان بسیار دورند و ارزش و اهمیت زیادی دارند. فقط یکی از سؤالاتی که ذهن ما در مجموعه ره بال آسمان را به خود مشغول کرده این است که چرا سنگ‌نوشته‌های تاریخی گنجنامه بدون هیچ حفاظ و پوششی رها شده‌اند! آیا نباید رسیدگی بهتری به این آثار تاریخی به‌شدت ارزشمند شود؟ شما چه فکر می کنید؟

• آرامگاه باباطاهر عریان

آرامگاه باباطاهر عریان معروف که از شعرای ارزشمند ایرانی است هم در همدان قرار دارد. برای دیدن آرامگاهش باید راهی میدانی به همین نام شوید. آرامگان باباطاهر هم در میان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. نکته جالب درباره اشعار باباطاهر این است که اشعارش به زبان ملایری و محلی سروده شده‌اند. شعری از او را به خاطر دارید؟

• آرامگاه ابوعلی سینا

ابوعلی سینای معروف و عزیز هم در همدان در خاک آرمیده است. این فیلسوف و طبیب مهم ایرانی در میدان ابن‌سینا دفن شده است. آرامگاه ابن‌سینا معماری جذاب و زیبایی دارد و در حوالی آن هم موزه‌ای دیدنی برای بازدید گردشگران ساخته شده است. سالانه از نقاط مختلف دنیا برای سرزدن به این آرامگاه راهی همدان می‌شوند. جذاب نیست؟

• دیدنی‌های دیگر استان همدان

  

  

  

• برج قربان؛
• شیرسنگی؛
• سراب گیان؛
• گنبد علویان؛
• تپه هگمتانه:
• مسجد جامع؛
• موزه هگمتانه؛
• معبد لائودیسه؛
• امام‌زاده حسین؛
• بازار سنتی همدان؛
• آرامگاه حیقوق نبی؛
• حمام تاریخی قلعه؛
• آرامگاه عارف قزوینی؛
• موزه تاریخ طبیعی همدان.

همان طور که می‌بینید، جاهای دیدنی همدان بسیار زیاد است. حتماً نامش را به فهرست مکان‌های جذاب ایرانی برای گردشگری اضافه کنید. پشیمان نخواهید شد. همدان، هم هوای خوشی دارد و طبیعت اطرافش زیباست و هم تاریخی و قدیمی است. سرزدن به آن مانند تیرزدن با یک تیر به چند نشان است.

امکان اقامت در نزدیکی غار

هتل‌ها و اقامتگاه‌هایی برای مسافران در حوالی غار علیصدر وجود دارند. علاوه بر هتل جهان‌گردی علی صدر و مهمان‌سرای جهان‌گردی، امکان چادرزدن در محوطه اطراف غار هم وجود دارد. اگر در فصل‌هایی مانند بهار و تابستان به همدان بروید و اهل چادرزدن باشید، این ایده هم برایتان خوشایند خواهد بود.

راستی، یادتان باشد در مجموعه تفریحی غار علیصدر فروشگاه‌ها و امکانات تفریحی و گردشگری مختلف دیگری هم وجود دارند که احتمالاً بعد یا قبل از ورود به غار، گشت‌وگذارتان را شیرین‌تر و جذاب‌تر خواهند کرد.

شهربازی، رستوران و کافی‌شاپ و فروشگاه‌هایی برای خرید سوغاتی در دورواطراف غار در مجموعه تفریحی وجود دارد. اگر با خودروی خودتان راهی این مکان می‌شوید، می‌توانید وسیله را در پارکینگ مجموعه پارک کنید و خیالتان کاملاً راحت باشد. نمازخانه و سرویس بهداشتی هم در محوطه اطراف غار علیصدر وجود دارد.

مسیر دسترسی به غار علیصدر 

برای رفتن به غار علیصدر همدان باید راهی روستای علیصدر در شهرستان کبودرآهنگ استان همدان شوید. این روستا با شهر همدان حدود ۱ ساعت فاصله دارد. سه مسیر مختلف برای رسیدن به غار در اختیارتان است. می‌توانید از کبودرآهنگ و بعد سه‌راهی نوژه به روستای علیصدر و سپس غار علیصدر برسید. به‌علاوه، می‌توانید از سمت لاریجن و بیجار راهی غار شوید. مسیر دیگری هم که شما را به غار می‌رساند، مسیری است که از صالح‌آباد می‌گذرد.

غار علیصدر از دیدنی‌های به‌شدت خاص همدان است. دیدن آن هم تفریحی خوشایند است و هم آشنایی با یکی از پدیده‌های تاریخی و جغرافیایی جذاب ایرانی. ما در ره بال آسمان از زیبایی‌های ایرانِ دیدنی برایتان می‌گوییم تا در برنامه‌های سفر و گردشگری که در پیش دارید، حتماً مقاصد خاص وطن را هم در یاد داشته باشید. اگر به همدان سفر کرده‌اید هم حتما نظرتان را درباره دیدنی‌هایش به‌ویژه غار علیصدر برایمان بگویید. منتظر نظراتتان هستیم. نقطه‌نظرات افراد مختلف درباره مکان‌های گردشگری، دید بهتری در اختیار کسانی قرار می‌دهد که هنوز آن مکان‌ها را از نزدیک ندیده‌اند. تجربه شما برای ما ارزشمند است.