باغ دلگشا شیراز | نمونه‌ای عالی از باغ‌های ایرانی

در شیراز می‌توانید شاهد جاهای دیدنی متعددی باشید. شیراز شهر عشق، شعر و هنر است.  در هر گوشه از شهر، می‌توانید شاهد یک مکان تاریخی زیبا باشید. قدمت اکثر جاهای دیدنی شیراز به دوران زندیه باز می‌گردد؛ اما جالب است بدانید که باغ دلگشا جزء آثار تاریخی دوره ساسانیان محسوب می‌شود. در ادامه شما را با باغ دلگشا شیراز، این باغ معروف و دیدنی آشنا خواهیم کرد.

باغ دلگشا شیراز کجاست؟

باغ دلگشا در استان فارس و شهر شیراز واقع شده است. اگر بخواهید از این باغ دیدن کنید، باید خود را به محله سعدیه جنوبی برسانید. این باغ در بلوار هفت تنان و خیابان نارنجستان قرار دارد.

معرفی باغ دلگشا شیراز

باغ دلگشا شیراز یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی شیراز است. بد نیست بدانید که باغ دلگشا، شهرتی جهانی دارد. حتی بسیاری از کشورهای دنیا این باغ را با نام باغ ایرانی یا همان Persian Garden می‌شناسند. دلیل این شهرت و نام‌گذاری نیز بسیار ساده است. تقریباً می‌توان گفت که این باغ، تمامی المان‌های یک باغ ایرانی را در خود جای داده است.

در وهله اول باید حیات این باغ را مدیون سیستم آب‌رسانی قنات باشیم. ایران اولین کشور در تمام دنیا بود که اقدام به ساخت قنات کرد. انتقال آب از روی سطح زمین به بخش‌های مختلف امکان نداشت. زیرا به‌سرعت تبخیر می‌شد و مقدار کمی از آن به مقصد می‌رسید. به همین خاطر آب را از قنات و زیر زمین عبور می‌دادند. سیستم آب‌رسانی باغ دلگشا شیراز نیز از آب قنات تغذیه می‌شود. جالب است بدانید که قناتی که این باغ را تأمین می‌کند، همان قنات سعدیه است.

طراحی باغ ایرانی برای اولین‌بار در دوران هخامنشیان مطرح شد. اولین نمونه از باغ ایرانی را نیز می‌توان «باغ شاهی» پاسارگاد دانست. باغ دلگشا نیز در دوران ساسانی، با الگوبرداری از باغ شاهی بنا شده است. این باغ از آب قنات سیراب می‌شود. در باغ دلگشا عمارتی تابستانی به چشم می‌خورد که البته در دوران زندیه بنا شده است. این باغ به‌معنای واقعی کلمه دل‌گشا و زیباست. در دوران مختلف، بخش‌های متعددی به این باغ اضافه شده است تا به شکلی که امروز شاهد آن هستیم نزدیک شود.

معماری باغ دلگشا

پلان باغ دلگشا به‌صورت کلی مستطیل است. در طول این باغ، یک جوی آب فیروزه‌ای رنگ دیده می‌شود. چندین و چند فواره در این جوی به جریان آب کمک می‌کنند. آب این باغ از قناتی تأمین می‌شود که از سعدیه می‌گذرد. باغ دلگشا مجموعاً 7.5‌هکتار وسعت دارد. در این باغ‌ چند گونه گیاهی و ده‌ها درخت زیبا و قطور به چشم می‌خورد. در دلگشا بوی عطر بهارنارنج در مشام شما می‌پیچد و از آن بسیار لذت خواهید برد. جوی آب نهایتاً به حوضی سنگی و لاجوردی می‌ریزد. این حوض دقیقاً رو‌به‌روی عمارت تابستانی باغ قرار دارد.

عمارت باغ

در بخش شمالی باغ دلگشا، می‌توانید شاهد یک عمارت تابستانی و زیبا باشید. لازم به ذکر است که این عمارت در دوران زندیه به این باغ اضافه شد. کریم خان زند به تاریخ ایران و آبادانی آثار فرهنگی بسیار اهمیت می‌داد. جالب است بدانید وی نه‌تنها دستور ساخت این عمارت را صادر کرد، بلکه دستور داد تا آن را بر اساس شیوه کاخ‌های بیشاپور ساسانی بنا کنند.

این عمارت دارای 3 طبقه مجزاست. پلان کلی عمارت باغ دلگشا ظاهری مکعب‌مستطیل دارد. در دو طرف نمای اصلی عمارت، دو درب ورودی شرقی و غربی به چشم می‌خورد. برای ورود به این عمارت باید حدود 4 پله قدیمی و نسبتاً بلند را بالا بروید. در عمارت تابستانی باغ دلگشا، یک تالار بزرگ و 4 شاه‌نشین وجود دارد. در بین 2 درب ورودی عمارت، ایوانی زیبا نظر شما را به خود جلب خواهد کرد. این ایوان دارای 2 ستون سنگی بلند است که می‌توان آن را مشابه ستون‌های کاخ آپادانا تخت‌ جمشید دانست. ایوان اصلی عمارت رو‌به‌روی حوض قرار دارد. به همین خاطر است که این عمارت و ایوان آن تابستانی هستند. بالای ایوان، اتاقی بزرگ با رنگ کاشی‌کاری متفاوت وجود دارد. این اتاق یکی از شاه‌نشین‌های مهم عمارت باغ است.

سقف‌های این عمارت از جنس چوب ساخته شده‌اند. در این عمارت از تزئینات گچ‌بری، آینه‌کاری و نقاشی رنگ روغن استفاده شده است. از نظر ظاهری، این عمارت ظاهری باابهت و در عین حال به دور از تجملات دارد. بر روی نمای اصلی عمارت می‌توانید کاشی‌کاری‌های هفت رنگ را مشاهده کنید. نمونه مشابه این کاشی‌کاری‌ها در مسجد وکیل یا مسجد نصیرالملک نیز دیده می‌شود. در حال حاضر این عمارت در دست تعمیر است. در آینده نزدیک بازدید از بخش‌های مختلف آن امکان‌پذیر خواهد بود.

موزه دلگشا

در ساختمان کلاه‌فرنگی باغ دلگشا می‌توانید از موزه‌ای زیبا و تماشایی دیدن کنید. این بخش عمارت باغ دلگشا، طراحی بسیار زیبایی دارد. زمانی که وارد آن می‌شوید، تک‌تک بخش‌‌های تزئینات و مقرنس‌کاری‌های سقف شما را جذب خود خواهند کرد. در طبقه اول موزه، می‌توانید از مجموعه سکه‌های تاریخی دیدن کنید. در این بخش شاهد سکه‌هایی از دوران هخامنشیان تا دوران پهلوی خواهید بود.

در بخش دیگر موزه، حدود 50 رادیوی قدیمی را مشاهده خواهید کرد که بسیار زیبا هستند. رادیو در گذشته تنها ابزار ارتباط جمعی بشر بود. این رادیوها بسیار بزرگ هستند و ظاهری عجیب و بانمک دارند. علاوه بر سکه و رادیو، در این موزه می‌توانید از انواع ظروف تاریخی، تمبر، دوچرخه‌های قدیمی، نقشه ایران در دوران مختلف، لباس و انواع تابلو فرش نفیس نیز دیدن کنید.

تاریخچه باغ دلگشا شیراز

همان طور که در بخش‌های دیگر مقاله اشاره کردیم، قدمت این باغ به دوران ساسانی باز می‌گردد. این باغ در نزدیکی کهن‌دژ، یکی از مناطق قدیمی دوران هخامنشیان و ساسانیان قرار دارد. این باغ در تمام دوران تاریخی، ارزش بسیاری داشته است. در دوران صفویان، این باغ بسیار ارزشمند بوده و گردشگران فرنگی از آن بازدید می‌کردند. تقریباً می‌توان گفت که در دوران تیمور گورکانی، باغ دلگشا در بهترین حالت خود قرار داشت. بد نیست بدانید این باغ برای تیمور گورکانی آن‌قدر ارزشمند بود که دستور ساخت مشابه این باغ را در سمرقند صادر کرد.

این باغ تا دوران افشاریه، از وضعیت خوبی برخوردار بود. پس از مرگ نادرشاه افشار، پادشاه قدرتمند ایرانی، این باغ به دست زوال سپرده شد. این روند تا اوج دولت زندیه ادامه داشت. کریم خان زند، پادشاه رئوف ایران، به فرهنگ ایران اهمیت خاصی می‌داد. او که شیراز را به‌عنوان مقر حکومتی انتخاب کرده بود؛ همواره رشد فرهنگی این شهر را مدنظر قرار می‌داد. در این راستا به احیای بناهای تاریخی همانند سعدیه، حافظیه و البته باغ دلگشا کمک کرد. در ادامه، عمارت تابستانی باغ دلگشا شیراز نیز در دوران زندیه به آن اضافه شد. پس از سقوط سلسله زندیه و روی‌کار‌‌آمدن قاجار، باز هم بخش‌های متعدد دیگری به این باغ اضافه شد. پس از دوران قاجار، دیگر عمارت خاصی به باغ اضافه نشد و فقط به مرمت و بازسازی آن پرداختند.

بهترین زمان بازدید از باغ دلگشا

از پایان فروردین‌ماه تا اواسط اردیبهشت، درختان بهارنارنج در این باغ شکوفه می‌زنند. در همه جای شیراز، بوی بهارنارنج به مشام می‌رسد؛ اما زمانی که وارد باغ دلگشا شوید، مست بوی عطر بهارنارنج خواهید شد. در فصل بهار و تابستان، هوای این باغ بسیار دل‌پذیر است. حتی در پاییز این باغ به هزاران رنگ تبدیل می‌شود. در فصل زمستان هم از زیبایی‌های باغ دلگشا شیراز کاسته نخواهد شد. با این وجود بهترین زمان بازدید از این باغ، فصل بهار و آخر فروردین تا اواسط اردیبهشت است.

معرفی سایر باغ‌های شیراز

در جنوب غرب ایران، علاوه بر باغ دلگشا، باغ‌های دیگری نیز وجود دارند. برخی افراد بر این باور هستند که باغ های شیراز ظاهری مشابه دارند. این در حالی است که هر باغ شیراز، المان‌های منحصر‌به‌فرد خود را دارد. شما می‌توانید در کنار بازدید از باغ دلگشا، سری به باغ‌های دیگر نیز بزنید. به این شکل می‌توانید خودتان تفاوت بین آن‌ها را احساس کنید.

• باغ عفیف آباد

باغ عفیف آباد یا همان باغ گلشن، در محله عفیف آباد و بلوار ستارخان واقع شده است. این باغ هم‌اکنون تحت اختیار ارتش ایران قرار دارد. یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های سلاح در همین باغ واقع شده است. باغ عفیف‌ آباد شیراز را می‌توان یکی از مهم‌ترین نمونه‌های هنر گل‌کاری ایرانی دانست. این باغ در سال 1284 به‌دست محمد خان قوام الملک دوم افتتاح شد.

• باغ ارم شیراز

بی‌تردید باغ ارم یکی از زیباترین و معروف‌ترین باغ‌های ایران به حساب می‌آید. بر اساس اسناد تاریخی، قدمت این باغ به دوران سلجوقیان و آل اینجو باز می‌گردد. البته روایت دقیقی درباره ساخت این باغ در دست نیست. این باغ دارای عمارتی خارق‌العاده و تماشایی است. همچنین باغ گیاه‌شناسی شیراز نیز در همین باغ واقع شده است. بازدید از این باغ در فصل بهار می‌تواند روح شما را تازه کند.

• باغ موزه جهان نما

باغ جهان نما یکی دیگر از جاهای دیدنی شیراز است. این باغ را می‌توان در کنار باغ دلگشا و باغ ارم، جزء سه باغ مهم و معروف شیراز دانست. قدمت ساخت این باغ ایرانی به دوران آل مظفر و آل اینجو باز می‌گردد. این باغ ظاهری زیبا دارد و در دل خود یک کوشک تابستانی را جای داده است.

• باغ ملی شیراز

باغ ملی شیراز امروزه یک پارک بسیار بزرگ است. این باغ از چهارراه حافظیه آغاز می‌شود و تا نزدیکی بیمارستان دستغیب و ورزشگاه حافظیه ادامه دارد. قدمت احداث این باغ نیز به قرن هشتم باز می‌گردد. باغ ملی شیراز رو‌به‌روی حافظیه قرار دارد. به همین خاطر توصیه می‌شود که بازدید از آن را هم‌زمان با بازدید حافظیه انجام دهید.

جاهای دیدنی اطراف باغ دلگشا

• موزه تاریخ طبیعی؛
• هفت تنان؛

• نارنجستان قوام؛

• سعدیه؛
• حافظیه.

مسیر دسترسی به باغ دلگشا



دسترسی با وسیله نقلیه شخصی

این باغ در مسیر یکی از مهم‌ترین و شلوغ‌ترین بلوارهای شیراز، یعنی بلوار هفت تنان قرار دارد. در مسیر شرق به غرب این بلوار، وارد خروجی نارنجستان شوید. به‌محض ورود، باغ دلگشا را در سمت راست خود مشاهده خواهید کرد. لازم به ذکر است که به‌دلیل شلوغی، یافتن جای پارک خودرو بسیار دشوار است. پس برای پارک خودرو به خیابان‌های اطراف مراجعه کنید.

دسترسی با وسایل نقلیه عمومی

نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به باغ دلگشا شیراز، ایستگاه مترو ولیعصر است که متأسفانه فاصله بسیاری تا باغ دلگشا دارد. به همین خاطر باید به‌سمت شمال در راستای بلوار سلمان فارسی، سوار تاکسی شوید. در عین حال دقیقاً رو‌به‌روی باغ، یک ایستگاه اتوبوس با نام ایستگاه دلگشا وجود دارد. شما می‌توانید از خط اتوبوس محله فلاحت – کوی دانشگاهیان استفاده کنید. این ایستگاه جلوی درب ورودی باغ است.

هزینه بازدید	3هزار تومان
ساعات بازدید	شش ماه اول سال: ساعت 8 صبح تا ۱۱ شب نیمه دوم سال: 8 صبح تا ۱۰ شب
زمان تعطیلی	ایام شهادت و سوگواری
شماره تماس	07137309899
آدرس	شیراز، محله سعدیه جنوبی، بلوار هفت تنان، خیابان نارنجستان

خب همراهان عزیز ره بال آسمان، نظر شما درباره باغ دلگشا شیراز چیست؟ آیا تاکنون از آن بازدید کرده‌اید؟ آیا این باغ شباهت بسیاری به باغ‌های دیگر شیراز دارد؟ یا اینکه تفاوت‌های خاصی در المان‌ها و الگوهای باغ‌های شیراز دیده می‌شود؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

{“@context”:”https://schema.org”,”@type”:”FAQPage”,”mainEntity”:[{“@type”:”Question”,”name”:”باغ دلگشا شیراز کجاست؟ “,”acceptedAnswer”:{“@type”:”Answer”,”text”:”باغ دلگشا در بلوار هفت تنان و خیابان نارنجستان قرار دارد. “}},{“@type”:”Question”,”name”:”ساعت کار باغ دلگشا چطور است؟ “,”acceptedAnswer”:{“@type”:”Answer”,”text”:”شش ماه اول سال از ساعت 8 تا 23 و شش ماه دوم سال 8 تا 22 باز است.”}},{“@type”:”Question”,”name”:”باغ دلگشا چه روزهایی تعطیل است؟ “,”acceptedAnswer”:{“@type”:”Answer”,”text”:”این باغ در تمامی ایام سوگواری تعطیل است. “}},{“@type”:”Question”,”name”:”قدمت باغ دلگشا به چه زمانی می‌رسد؟ “,”acceptedAnswer”:{“@type”:”Answer”,”text”:”این باغ در دوران ساسانیان ساخته شده است؛ اما عمارت آن را در دوران زندیه بنا کرده‌اند.”}}]}