سوغات نیشابور | یادگاری از شهر فیروزه و کاشی

نیشابور یکی از مهم‌ترین شهرهای استان خراسان رضوی است و در فاصله کمی از شهر مشهد قرار دارد. این شهر زیبا نگین فیروزه‌ای رنگ کشورمان به حساب می‌آید و از تاریخچه، فرهنگ و هنر پرباری برخوردار است. همه ساله افراد زیادی به این خطه از ایران سفر می‌کنند و بسیاری از زائران هم در مسیرشان به سمت حرم مطهر امام رضا راهی این شهر شده و یادی از بزرگان ادب و هنر همچون خیام، عطار و کمال الملک می‌کنند. در این مطلب می‌خواهیم به معروف‌ترین سوغات نیشابور بپردازیم تا اگر شما مسافر این شهر بودید، برای خرید سوغات دچار سردرگمی نشوید.

فیروزه | معروف‌ترین سوغات نیشابور

بدون شک هر کسی که راهی نیشابور می‌شود در فکر آن است که سنگ فیروزه‌ای از این شهر به سوغات ببرد. معادن فیروزه از دیرباز در شمال غرب نیشابور و کوه‌های بینالود کشف شده‌اند. به همین خاطر فیروزه به معروف‌ترین و محبوب‌ترین سوغات نیشابور بدل شده است. در نیشابور این سنگ‌های خوش‌رنگ و دیدنی را به زیبایی تراش می‌دهند و در ساخت گردنبند و انگشتر به‌ کار می‌برند. خرید این زیور آلات زیبا در کنار آرامگاه عطار نیشابوری و همین طور آرامگاه خیام نیشابوری بسیار رایج است.

جالب آنکه معادن فیروزه در نقاط بسیاری از دنیا یافت می‌شود. از جمله این معادن می‌توان به آمریکا، مصر، هند و … اشاره کرد؛ اما در میان همه این‌ها، فیروزه نیشابور چیز دیگری است. حتی گفته می‌شود که سنگ فیروزه معدن نیشابور معیار سنجش کیفیت سنگ فیروزه بر اساس رنگ به حساب می‌آید. این موضوع ارزش و اهمیت فیروزه‌های نیشابوری را نشان می‌دهد. بد نیست توضیح دهیم که فیروزه انواع مختلفی مانند شجری (رگه‌دار)، عجمی (صاف)، توفال، چغاله سفید و گل کاسنی دارد. در بین این‌ها فیروزه عجمی نیشابور با ارزش‌ترین نوع فیروزه است و به قیمت بسیاری معامله می‌شود.

قلمدان و حدیث سلسله الذهب | یادگار امام رضا (ع)

برای آنکه بهتر با این سوغات نیشابور آشنا شوید، در ابتدا باید یک واقعه تاریخی را برایتان تعریف کنیم. بنا به سخن تاریخدان‌ها، امام رضا (ع) در حین سفرشان به مشهد توقفی در شهر نیشابور کرده و حدیث بلندمرتبه سلسله الذهب را برای جمعی از مردم نیشابور روایت کردند. این حدیث چکیده حقانیت شیعه را در خود جای داده است. از آنجایی هم که نیشابوری‌ها از دیرباز مردمانی اهل ادب بوده‌اند، برای یادداشت این حدیث قلمدان‌های خود را باز کرده و سخنان ایشان را نوشتند. امروزه این قلمدان‌های مرصع در موزه اسناد تاریخی شهر نیشابور نگهداری می‌شود. به‌خاطر همین ماجرای تاریخی، قلمدان نیشابوری به نوعی سوغات این شهر است.

شربت ریواس | نوشیدنی خوشمزه و گوارا

ریواس گیاهی با طعم و مزه متفاوت است که در برخی روستاهای نیشابور مانند روستای درود و روستای بوژان یافت می‌شود. این گیاه به‌صورت طبیعی و دیمی رشد می‌کند و احتیاج به آبیاری ندارد. ساقه‌های ریواس قرمز رنگ و ترش هستند و برگ‌هایش سبز و پربار. اگر در فصل بهار به نیشابور سفر کردید، می‌توانید این گیاه را به‌صورت تازه خریداری کنید و از طعم منحصربه‌فردش لذت ببرید. شربت ریواس هم از معروف‌ترین سوغات نیشابور است که در تمام فصول سال یافت می‌شود.

آجیل | اعلاترین سوغات نیشابور

یکی دیگر از سوغات‌های مهم شهر نیشابور آجیل است. حتی آجیل‌فروشی‌های این شهر در سراسر کشور هم نامی برای خود به‌هم زده‌اند. پس حواستان باشد که در سفر به نیشابور کیف سوغاتی‌های خود را با آجیل‌های تازه و مرغوب پر کنید. بد نیست بدانید شهر نیشابور باغ‌های پسته زیادی دارد و هرساله محصول پسته این شهر بیشتر هم می‌شود. با این حساب باید دقت کنید که در سبد آجیلتان پسته‌های مرغوب نیشابوری هم وجود داشته باشد.

آلو بخارا | چاشنی غذا با طعم بهشت

مگر می‌شود به نیشابور رفت و آلوبخارا را فراموش کرد؟! این خوراکی خوشمزه که خواص زیادی هم دارد در شهر نیشابور به‌وفور یافت می‌شود و می‌تواند طعمی ملس و به‌یادماندنی به سفرتان ببخشد. علاوه بر این، لواشک محلی، قره قروت، مویز و کشمکش هم از دیگر خشکبارهای معروف نیشابور هستند. شما می‌توانید این‌ها را از بازارهای سنتی شهر خریداری کنید.

قالی | اثر دست هنرمندان نیشابور

نیشابوری‌ها مردمانی هنرپرور هستند و هنرشان در صنعت قالی‌بافی هم به چشم می‌خورد. قالی نیشابور رنگ و طرح‌های چشمگیری دارد و یادگاری ماندنی از این شهر خواهد بود. پس اگر به دنبال سوغاتی هستید که برای سال‌ها سفر خوبتان به نیشابور را برایتان تداعی کند، حتماً در بازارهای نیشابور گشتی بزنید و یک قالی زیبا با خود به یادگار خریداری کنید. شاید برایتان جالب باشد که قالی‌بافی پس از جنگ جهانی دوم در شهر نیشابور رونق پیدا کرد. از آن زمان مردم روستاهای اطراف و شهرهایی مانند سبزوار و کاشمر به نیشابور می‌آمدند تا در این حرفه مشغول شوند.

سفال | نمونه متفاوت هنر ایرانی

شاید بتوان از هر شهری کارهای سفالی زیبایی خرید؛ اما هیچ‌کدام رنگ و نقش‌های تماشایی آثار نیشابور ندارند. نیشابور در دوران طلایی اسلام یکی از مراکز بزرگ صنعت سفالگری و کوزه‌گری به حساب می‌آمد. اگر به موزه آبگینه تهران هم بروید می‌توانید سفال‌های تاریخی و ارزشمند این خطه را تماشا کنید. امروزه شاید این صنعت رونق گذشته را نداشته باشد. با این حال باز هم می‌توان کارهای سفالی منحصربه‌فردی را در این شهر پیدا کرد.

گیوه | پاپوش نیشابوری

گیوه از آن پاپوش‌هایی است که این روزها چندان رواج ندارد. با وجود این شاید هرکدام از ما دوست داشته باشد که یک جفت گیوه در قفسه کفش‌هایمان داشته باشد و در مناسبت‌های خاص آن را به پا کند. پس چه بهتر که این گیوه‌ها را از شهر نیشابور بخریم که طرح و رنگ‌های متنوع و زیباتری دارند و تا همیشه به‌عنوان سوغات نیشابور برایمان به یادگار می‌ماند.

عَلَم | عجیب‌ترین سوغات نیشابور 

اگر از دسته عزاداران امام حسین باشید، احتمالاً نام علم نیشابور به گوشتان خورده است. علم‌سازی این روزها به‌صورت جدی در شهر نیشابور پیگیری می‌شود و این علم‌ها به دیگر نقاط کشورمان هم فرستاده می‌شود. شاید این علم‌ها انتخاب خوبی برای سوغات نیشابور نباشند؛ اما حالا می‌دانید که برای خرید بهترین علم‌ها به کدام شهر بروید و کجا سفارشتان را ثبت کنید.

پلاس بافی | شاهکار دست خراسانی‌ها

پلاس زیراندازی شبیه گلیم و قالی است که از پشم تهیه می‌شود و عایق خوبی برای زمین‌های مرطوب است. امروزه به جز زیرانداز، کیف، سجاده و خورجین‌های پلاس‌بافی‌شده هم وجود دارند و هرکدام را می‌توان به‌عنوان سوغات نیشابور خرید و به خانه برد.

مسگری | قدیمی‌ترین سوغات نیشابور

مسگری به ساخت انواع لوازم مسی گفته می‌شود و این صنعت از سال‌های بسیار دور در نیشابور رواج داشته است. این روزها با وجود آنکه خرید لوازم مسی آب‌وتاب گذشته را ندارد؛ اما باز هم می‌توان این ظروف زیبا و خوشرنگ‌ولعاب را در شهر نیشابور و بازارهای سنتی آن پیدا کرد. تهیه غذا در ظروف مسی حال و هوای دیگری دارد و حتی گفته می شود که دارای خواص مفیدی هم هست. پیشنهاد می‌کنیم در سفرتان به نیشابور از خرید این سوغاتی زیبا و کاربردی غافل نمانید.

بهترین مراکز خرید نیشابور

تمامی سوغات‌های نیشابور را به شما معرفی کرده‌ایم. حال ممکن است این سؤال برایتان پیش بیاید که از کجای شهر می‌توان این سوغات‌ها را تهیه کرد و بهترین مراکز خرید نیشابور کدام‌ها هستند؟ پس پیش از آنکه برای خرید بلیط قطار نیشابور اقدام کنید یا به دنبال هر بلیط دیگری بگردید، بهتر است چندی از مراکز خرید نیشابور را نیز بشناسید. در نیشابور چند مکان معروف برای خرید وجود دارد که مرکز خرید الماس در خیابان بعثت، بازار بزرگ صفویه، پاساژ قریشی، پاساژ ناصرانی و بازار طلافروش‌ها در خیابان امام از جمله آن‌ها هستند.

بازار تاریخی نیشابور

بازار تاریخی نیشابور، در نزدیکی مسجد جامع شهر، یکی‌دیگر از مکان‌های محبوب برای خرید سوغات نیشابور است. در این بازار می‌توان انواع صنایع دستی شهر را پیدا کرد. این بازار تاریخی بیش از 550 سال قدمت دارد و تاریخ ساخت آن به دوره‌ی صفویه و زمان شاه عباس برمی‌گردد. این مکان علاوه بر خرید، فرصت تماشای یکی از جاهای دیدنی نیشابور را نیز در اختیارتان قرار می‌دهد. طول بازار تاریخی نیشابور تقریباً یک کیلومتر است. در این مکان مشاغل سنتی مانند فرش‌فروشی‌، رویگری، مسگری، آهنگری، رنگرزی و پارچه‌فروشی رونق دارند.

فهرستی از سوغات نیشابور را در اختیارتان گذاشتیم و به‌اختصار آن‌ها را به شما معرفی کردیم. برایتان از نگین‌های فیروزه‌ای نیشابور و طعم ملس ریواس گفتیم. تعدادی از صنایع دستی این منطقه را نیز معرفی کردیم تا اگر مایل بودید بهترین سوغات نیشابور را میان آن‌ها پیدا کنید. نظرتان درباره این مطلب چه بود؟ آیا تاکنون به شهر نیشابور سفر کرده‌اید؟ ره‌آورد شما از این سفر چه بوده است؟ به نظر شما برای رفتن به این شهر بهتر است برای خرید بلیط اتوبوس نیشابور اقدام کرد یا قطار؟ دیدگاه خود را در ره بال آسمان به اشتراک بگذارید تا دیگر مسافران نیشابور هم از تجربیات شما بهره‌مند شوند.