ما انسان‌ها به نگهداری همه چیز علاقه داریم نگهداری وسایل، آدم‌ها و خاطرات. یکی از چیزهایی که ما با کمک آن می‌توانیم گوشه‌ای از خاطرات خوب را نگه داریم و آن‌ها را با خود به خانه ببریم، سوغات هستند. بعضی افراد غیر از خرید هدف دیگری از آشنایی با سوغات دارند. این افراد می‌خواهند با گوشه گوشه کشور پهناورشان آشنا شوند. هر کدام از این دو هدف، هدف شما باشد ما برای کمک اینجا هستیم؛ پس درخواست ما را برای همراهی در آشنایی با سوغات قم بپذیرید و در این سفر معنوی همراه با ره بال آسمان شوید. سفرمان دو قسمت خوراکی و غیر خوراکی دارد.
سوغات خوراکی قم
انواع سوهان | معروف‌ترین سوغات قم
-
سوهان گل قم | سوهانی به شکل گل
در سال 1289 تا 1290 هجری قمری ساخت حرم مطهر حضرت معصومه (س) به پایان رسید. جشن افتتاح این حرم مقدس با حضور مهمانان بسیاری انجام شد. در این مهمانی بعد از غذا با حلوا از مهمانان پذیرایی کردند. یکی از مقامات آن زمان این حلوا را دوست داشت و گفت: «این شیرینی مانند سوهان غذای من را هضم کرد.» بعد از آن موقع حلوا نامش را عوض کرد و شد سوهان گل قم. این سوهان خوشمزه ترکیبی از آرد گندم، گلاب، شکر، هل و پسته است. اگر با خرید بلیط قطار قم به این شهر سفر کرده‌اید، می‌توانید برای همه اقوامتان از این سوهان، هدیه ببرید؛ چون قطار محدودیت بار هواپیما را ندارد.
-
دسر سوهان | دسری نرم و شیرین
ما سوهان‌های سفت را در سوغات قم دیده‌ایم؛ اما نوعی سوهان وجود دارد که به‌عنوان دسر استفاده می‌شود و نرم است. این دسر میان‌وعده‌ای مغذی و همراه همیشگی سفره افطار قمی‌هاست. مزه این دسر شبیه به طعم سوهان است. این دسر کرمی ترکیبی مقوی و سالم دارد و طبعش هم مانند حلوا و کاچی گرم است که نشان از ارزش والایی غذایی آن دارد.
-
سوهان عسلی | رفیق همشگی چای عصرگاهی
اکثر افراد سوهان عسلی را می‌شناسند. این سوهان بیشتر به‌عنوان آبنباتی خوشمزه در کنار چایی مصرف می‌شود. این زوج برای عصرانه بسیار پر طرفدار هستند. در میان سوغات قم، سوهان عسلی شبیه به پولکی اصفهانی‌هاست. مغزهایی که در این آبنبات قرار داده می‌شود همراه با بوی خوش زعفران و طعم شیرین عسل می‌تواند امید به زندگی را بیشتر کند. تعجبی هم ندارد از بس این خوراکی خوشمزه است.
-
سوهان گزی قم | سوغات قم رقیب سوغات اصفهان
بعضی اوقات قبل از اینکه مزه یک خوراکی نظر ما را جلب کند، حالت و بافت آن ما را شیدا می‌کند. سوهان گزی که از سوغات قم به حساب می‌آید همین ویژگی را دارد. پوسته طلائی و مغز سفید این شیرینی یعنی همراهی سوهان و گز. تعدادی از افراد حالت کشسان این خوراکی را از مزه آن بیشتر دوست دارند. این خوراکی خوشمزه رقیب اصلی و سرسخت گز اصفهان است.
-
سوهان بادامی و کنجدی | ترکیبی مقوی و جالب
این سوهان نشان از تأثیر زیاد خلاقیت بر هنر آشپزی و شیرینی‌پزی دارد. سوهان عسلی با کنجد یا بادام شناخته شده است؛ ولی این سوهان ترکیب بادام و کنجد بدون حضور عسل است. طعم جالب و ترکیبی این خوراکی باعث شده افراد به مراکز خرید قم سر بزنند و از این سوهان در حجم زیاد تهیه کنند. جالب اینجاست که بعضی افراد به فقط یک بار تجربه این سوهان بسنده نمی‌کنند و طرز پخت آن را هم یاد می‌گیرند تا وقتی به سوغات قم دسترسی ندارند، برای خودشان در خانه تهیه کنند.
انواع حلوا قمی | شگفتانه‌های شیرین
-
حلوای شاهدانه قم | حلوای دو رنگ
سوغات قم علاوه بر مزه‌های متفاوت، در رنگ، شکل و بافت هم متنوع هستند. این تفاوت را حین بازدید از مراکز خرید قم متوجه می‌شوید. حلوای شاهدانه رنگی تیره با خال‌های کوچک سیاه دارد. اکثر مهمانی‌های خانوادگی بدون حضور این حلوای قند تشکیل نمی‌شود و این خوراکی پایه ثابت بیشتر مهمانی‌ها و نشست‌های خانوادگی است. آرد، شکر و شاهدانه، ترکیبات این شیرینی هستند. مواد ساده این خوراکی در ترکیب با مهارت شیرینی‌پز تبدیل به یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی‌ها می‌شود.
-
حلوای محلی قم | تیره‌ترین سوغات قم
در این حلوا به غیر از آرد و شکر، شربتی استفاده می‌شود که برای طعم این خوراکی حکم معجزه دارد. حدس می‌زنید این شربت چه باشد؟ شیره انگور. شیره انگور را به شکل رقیق شده در این حلوا می‌ریزند تا علاوه بر رنگ و مزه خوب باعث بیشترشدن ارزش غذایی این خوراکی برای بدن شود. شیره انگور یکی از مقوی‌ترین و مغذی‌ترین خوراکی‌های ایران است که در ترکیب با خواص آرد می‌تواند به بدن انرژی بدهد.
-
حلوا ارده قم | ترکیب خواص دو خوراکی
در میان حلواهای قم و دیگر سوغات قم حلوا ارده گرم‌ترین طبع را دارد. ارزش غذایی عالی این خوراکی باعث شده مردم قم این خوراکی را به‌عنوان صبحانه استفاده کنند تا برای کار و فعالیت انرژی کافی داشته باشند. بهتر است افرادی که اضافه وزن دارند خیلی از این شیرین استفاده نکنند تا خدایی نکرده دچار مشکل نشوند. کالری زیاد این شیرینی برای افراد با وزن نرمال مشکلی ایجاد نمی‌کند.
نان کسمه یا قاق | جالب‌ترین سوغات قم
این نان ظاهری بسیار جالب دارد. نان کسمه مانند نان سنگک کشیده است. روی این نان پر کنجد است که خاصیت آن را افزایش می‌دهد. واقعاً مردم قم در ترکیب خواص خوراکی‌ها مهارت خوبی دارند و دیر هضمی و سنگین‌بودن نان را با کمک کنجد رفع می‌کنند. شیرینی اندک این نان باعث شده افرادی که به شیرینی علاقه چندان ندارند از امتحان این نان لذت ببرند و طرفدار دو آتیشه این نان ترد شوند. اگر با خرید بلیط اتوبوس قم، قصد بازگشت به شهرتان را دارید، این نان می‌تواند میان‌وعده سالم و خوبی برایتان باشد.
نان شیرینی قم | نانی شیرین
سوغات قم اثبات کرده‌اند که خوراکی‌های سالم و خوشمزه وجود دارند. نانی شیرین و ساخته شده از کنجد، شیر، زعفران یکی از این خوراکی‌های سالم است. نان شیرینی محلی را بیشتر مردم قم و اطراف قم می‌شناسند. رسیدن نوروز مساوی است با حرکت سیل گردشگر به قم. مردم از این گردشگران برای معرفی صنایع و خوراکی‌های خود استفاده می‌کنند و نان شیرینی را به گردشگران معرفی می‌کنند.
انجیر آردی نخی | سوغات قم با خاصیت درمانی
وقتی دارید از جاهای دیدنی قم یا جاهای دیدنی اطراف قم دیدن می‌کنید، متوجه می‌شوید که در اکثر مغازه‌ها حلقه‌های سفید بزرگی به چشم می‌خورد. این حلقه‌های بزرگ یکی از خوشمزه‌ترین تنقلاتی است که مردم قم درست می‌کنند. مردم قم برای تهیه این خوراکی خوشمزه، انجیرهای گوشتی تازه را به نخ می‌زنند و در آرد قرار می‌دهند. می‌دانید که انجیر خواص بسیاری برای گوارش، پوست و دیگر قسمت‌های بدن دارد. مردم قم با ساخت این خوراکی ثابت کردند که ارزش میوه‌ها و خوراکی‌ها را می‌شناسند.
شکلات پیچی زنجبیلی | طعمی تند و شیرین
اکثر افراد، شکلات زنجبیلی را فقط سوغات مشهد می‌دانند؛ اما این شیرینی خوشمزه از سوغات قم هم محسوب می‌شود. زنجبیل طعمی تند دارد ولی این تندی حس بدی در دهان ایجاد نمی‌کند. برای تصور مزه این شکلات کافی است طعم تند زنجبی را با شیرینی شکر و بوی کارامل ترکیب کنید. در کودکی خوردن این پیچ در پیچ‌های یکی از خوش‌های زندگی بود.
قنبید | یا کلم قمری؟ کدام؟
قنبید یا کلم قمری، نوعی خوراک سنتی قم است. شاید اگر به یکی از رستوران های قم بروید، بتوانید کلم‌پلوی مخصوص این شهر را پیدا کنید و طعم قنبید را بچشید. اگر حس خوبی به آن داشتید، مقداری تهیه کنید و با خودتان ببرید. این را می گوییم چون خیلی افراد طعم تند کلم را دوست ندارند. خوشبختانه ماندگاری این خوراکی زیاد است و می‌توانید با هر وسیله‌ای به شهرتان بفرستید.
صنایع دستی قم
صنایع دستی قدمتی به اندازه تاریخ دارند. سفال، فرش و دیگر صنایع در یک شب کامل نشده‌اند. حداقل چند نسل یک صنعت را دنبال کرده تا به چیزی که ما امروز مشاهده می‌کنیم برسد.
انگشتر قم | معروف‌ترین سوغات قم
طرح‌های انگشترهای قم بسیار متنوع هستند. نگین‌های رنگ به رنگ و حلقه‌های کوچک و بزرگ شما را وادار می‌کند سرعتتان را برای تماشا یا خرید کم کنید. سفری به یادماندنی باید سوغاتی به یادماندنی داشته باشد. این حلقه‌های نگین‌دار می‌تواند تا سالیان سال یادآور سفر به قم باشد. این انگشترها جنس‌های مختلفی دارند و برای شناختن جنس تقلبی از واقعی باید کمی هوشیار باشید.
قالی و فرش ابریشم | رنگین کمان قم
لوکس‌ترین سوغات قم فرش است. صنعت فرش در قم از زمان‌های گذشته مشهور بوده است. یک قرن زمان کافی برای کسب تجربه در یک صنعت است. قمی‌ها از حدود یک قرن پیش به صنعت فرش گرایش پیدا کردند. در ابتدا هنر آن‌ها ظرافت چندانی نداشت؛ اما با تلاش نسل‌های پی‌درپی مردم این شهر توانستند عیب‌های خود را رفع کنند. این تلاش باعث شد هنر دست مردم قم را نه فقط ایران بلکه جهان بشناسد. فرش‌های دست‌باف قم یکی از محصولات صادراتی و گرانبهای ایران است.
خرمهره | مُهره‌ای برای جذب مِهر و محبت!
خرمهره همان مهره‌های آبی رنگ است که قیمت کمی نسبت به دیگر مهرهها دارند. قم تنها تولیدکننده انبوه این کاشی‌های فیروزه‌ای در دنیاست. از این مهره ها در گذشته برای رفع چشم‌زخم یا ایجاد محبت! بر گردن انسان یا حیوان محبوب آویخته می‌شد. امروزه این مهره‌های بزرگ برای رنگ آرامش‌بخش و نقش‌ونگاری که دارند محبوب هستند. از این مهرهها محصولات تزئینی مانند مجسمه، ظرف و گردنبند می‌سازند. به راستی که رنگ فیروزه‌ای مجسمه‌ها و مهرهها روح آدم را جلا می‌دهند. مهره مهر یکی از اقتصادی‌ترین سوغات قم است.
مروار بافی | باستانی‌ترین سوغات قم
مروار نوعی چوبِ َتر از خانواده بید است. این چوب‌های نازک در گذشته منبع درآمد مردم روستای کهک قم بوده است؛ ولی امروزه از آن رونق گذشته خبری نیست. مروار رنگی زرد دارد که با همراهی روغن جلا به رنگ طلائی تبدیل می‌شود. این صنایع طلائی رنگ مصارف گوناگونی دارد. این چوب‌های نازک می‌توانند همراه شما به پیک نیک بیایند و وسایلتان را نگه دارند یا می‌توانند در خانه بمانند و شکلات‌خوری شما شوند، انتخاب با شماست که کدام محصول مرواری را خریداری کنید.
منبت کاری و معرق کاری | نماد صبر هنرمند
وجود منبت‌ها و معرق‌های بسیار در شهر قم نشان از این دارند که هنر در خون نسل‌های مختلف جریان دارد. منبت یعنی رویانیده شده، یعنی هنرمند نقشی را در جسم بی‌جان چوب رویش می‌دهد. معرق قم دو نوع است معرق چوب و کاشی که هر دو این هنرها جلوه خاص خود را دارد. افرادی که این سوغات قم را خریداری می‌کنند از ظرافت و دقت هنرمندان شگفت‌زده می‌شوند. منبت کاری در قم مانند معرق طرفداران بسیاری دارد. حکاکی روی چوب و آفریدن چوب‌های پر از نقش کاری است که یک منبت‌کار انجام می‌دهد.
سفال | ظریف‌ترین سوغات قم
سفال هنری ابتدایی و زیباست. از زمانی که انسان آموخت می‌توان از خاک نرم ظروفی سفت ساخت تا به امروز این صنعت تغیرات بسیاری داشته است. در عصرهای بعد که آهن و تکنولوژی آمد دیگر ظرف‌های سفالی مناسب نبود؛ ولی انسان وفادار همراه اول خود را فراموش نکرد. انسان به سفال ارزشی بیشتر از یک ظرف داد او سفال را تبدیل به هنر کرد. یادگیری هنر سفال گری امروزه طرفداران بسیاری در شهرهای مختلف خصوصاً قم پیدا کرده است.
هفت سنگ قم | هفت نگین در یک انگشتر
هفت سنگ یکی دیگر از سوغات قم است که توانسته جایگاه خود را میان هنرهای دستی حفظ کند. هنری پر از رنگ‌های زنده و شادی‌بخش با طرح‌هایی زیبا. این هنر علاوه بر انگشتر، گاهی روی سنگ، چوب، سفال، چینی، چرم و شیشه نیز انجام می‌شود. سرعت کار در هفت سنگ بیشتر از معرق کاری است. محبوب‌ترین قسمت هنر هفت سنگ، انگشترها هستند؛ انگشترهایی با هفت نگین، هفت رنگ و هفت سنگ. درخشش و رنگ این نگین‌ها به‌علاوه خواص هر سنگ این انگشتر را مشهور کرده است.
تسبیح | صد دانه یاقوت
یکی از پرکاربردترین سوغات قم تسبیح است. این هدیه می‌تواند در هر لحظه از زندگی شما همراهتان باشد. چه در لحظات سخت که دست‌به‌دعا می‌شوید و چه در لحظات وصل که به شکرگزاری مشغول هستید. مراکز خرید اطراف حرم حضرت فاطمه معصومه (س) یا مراکز خرید اطراف هتل های قم محل اصلی فروش تسبیح هستند.
جانماز و سجاده | معنوی‌ترین سوغات قم
همه ما در دیدارهای مهم بهترین لباس‌ها و بهترین مکان‌ها را انتخاب می‌کنیم؛ پس حین ملاقات با خدا باید در آراسته‌ترین حالت ممکن باشیم. با اینکه هیچ چیزی در دنیا برابر با شأن خداوند نیست ولی ما تلاش خود را برای احترام‌گذاشتن انجام می‌دهیم. بهترین انتخاب برای آراستگی داشتن جانماز و سجاده زیبا و تمیز است. سجاده‌های مخمل و جانمازهای سوزن دوزی شده با نقش‌های زیبا برای عبادت خداوند عالی هستند. جانمازی با این خصوصیات را می‌توانید در قم پیدا کنید.
نقاشی سنتی | تصویری از نمادهای گذشته
نقاشی‌های امروزی راه خود را از نقاشی‌های گذشته جدا کرده‌اند و دیگر آن قدمت و اصالت را ندارند. سوغات قم از معدود محصولاتی هستند که هنوز نشانی از اصالت دارند؛ برای مثال نقاشی‌های سنتی قم. معروف‌ترین نقش‌های این نقاشی‌ها شکل‌های اسلیمی، ختایی، جانوری و نقوش شکارگاه هستند. تفاوت دیگر دو سبک نقاشی سنتی و امروزی این است که نقش‌های سنتی بر کاغذ کشده نمی‌شوند. هنرمندان این نقوش را روی ظروف، چوب، سفال و شیشه می‌کشند. جالب است شما ظرف خریداری می‌کنید و نقاشی دریافت می‌کنید.
سوغات قم چه خوراکی باشند و چه غیر خوراکی ارزش معنوی بسیاری دارند چراکه حاصل زحمت و تجربه چند نسل هستند. امیدواریم که شما هم از آشنایی با این سوغات ارزشمند لذت برده باشید. در قسمت نظرات، خاطرات و انتقادات خود را بنویسید تا به ره بال آسمان در بهترشدن کمک کنید.
سوهان و حلوا قم بسیار معروف هستند.
فرش قم لوکس‌ترین و گران قیمت‌ترن سوغات این شهر است.
سوغاتی مانند سجاده، جانماز، تسبیح و انگشتر از سوغاتی هستند که در اکثر مراکز خرید پیدا می‌شوند.
خرمهره‌های آبی رنگ