کاخ توپکاپی | جلای چشم گردشگران استانبول

کاخ توپکاپی یادگاری تماشایی از تمدن عثمانی است که خاطره‌های استانبول قدیم را در دل گردشگران امروزی زنده می‌کند. این قصر که با نام کاخ طوپقاپو و کاخ سلطان سلیمان نیز شناخته می‌شود، سالانه نزدیک به ۲.۵ میلیون‌ بازدید‌کننده دارد. انصافاً باید به این گردشگران حق داد؛ زیرا با کاخی روبه‌رو هستیم که نمایی تمام‌عیار از فرهنگ مردمان ترکیه قدیم را پیش روی علاقه‌مندان قرار می‌دهد. بازدید از کاخی که مهم‌ترین پادشاهان عثمانی در آن روزگار گذرانده‌اند نسبت به دیگر جاهای دیدنی استانبول اولویت دارد. برای اثبات اهمیت گشت‌و‌گذار در کاخ توپکاپی، با جادوی قلم، بومی خیالی از زیبایی‌های کاخ توپکاپی آماده‌‌ کرده‌ایم. به شما قول می‌دهیم با مطالعه این مطلب نه‌تنها بازدید از این کاخ را به اول فهرست جاهای دیدنی ترکیه اضافه خواهید کرد.

کاخ توپکاپی کجاست

استانبول به لحاظ جغرافیایی منطقه‌ای خوش آب‌‌و‌هوا است که گوشه‌و‌کنار آن نمایی زیبا به دریا دارد. یکی از بهترین این مکان‌ها، محل احداث کاخ سلطان سلیمان است. این کاخ در میان شاخ طلایی و دریای مرمره در استانبول قرار دارد. کاخی که از آن صحبت می‌‌کنیم در محله فاتح (Faith District)، در قسمت اروپایی استانبول خودنمایی می‌کند.

تاریخچه‌ای کوتاه و خواندنی از کاخ توپکاپی

برای شما گفتیم توپکاپی در یکی از خوش‌نماترین جاهای استانبول قرار دارد. قبل از اینکه این کاخ بنا شود، در مکان آن عمارت‌های باشکوهی از تمدن بیزانس وجود داشت. رومیان باستان نزدیک به ۲هزار سال در منطقه استانبول قدیم حکومت‌ کردند. از آنجایی که هیچ سلطنتی پابرجا نیست، فرماندهان عثمانی در سال ۱۴۳۵ میلادی امپراتوری روم را در هم کوبیدند.

به دنبال کوتاه‌شدن دست امپراتوری بیزانس از استانبول قدیم، پس از نبردهای خونین میان مسلمانان و مسیحیان، امپراتوری بیزانس از هم فرو پاشید. از عمارت‌های باشکوه رومیان باستان نیز فقط خرابه‌ای برجا ماند. سلطان محمد دوم، هفتمین پادشاه عثمانی پس از فتح قسطنطنیه، فرمانی برای ساخت قصری باشکوه صادر کرد. این قصر همانند ققنوسی که از دل خاکستر بیرون می‌آید، از دل خرابه‌های عمارت‌های امپراتوریِ بیزانس قد علم کرد.

ساخت کاخ طوپقاپو در سال ۱۴۵۹م آغاز و در سال ۱۴۶۵ به پایان رسید. مکانی که قصر روی آن ساخته شده، یکی از مرتفع‌ترین جاهای استانبول است. به همین دلیل پادشاهان عثمانی با سکونت در کاخ، استانبول را زیر نگاهشان داشتند.

ماجرای جالب نامگذاری کاخ توپکاپی

جالب است بدانید این قصر باشکوه در ابتدا با نام کاخ جدید شناخته می‌شد. مردمان استانبول قدیم این نام را به این دلیل انتخاب کرده‌ بودند تا با کاخ قدیمی امپراتوری بیزانس اشتباه گرفته نشود. پادشاهان عثمانی چندین توپ جنگی در ورودی قصر قرار داده بودند. این توپ‌ها توان نظامی سلاطین عثمانی را به رخ دشمن می‌کشید. به همین دلیل اهالی منطقه، دروازه ورودی کاخ را با نام دروازه توپ‌ها خطاب می‌کردند. دروازه توپ‌ها که در زبان ترکی (Topkapı)، نامیده می‌شود، پس از مدتی به‌عنوان نام اصلی کاخ انتخاب شد.

کاخ توپکاپی یکی از باشکوه‌ترین قصر‌های پادشاهان عثمانی

سلطان محمد فاتح در ساخت توپکاپی نظارت مستقیم داشت. این پادشاه جهانگشا به کم قانع نبود و به ساخت کاخی باشکوه فکر می‌کرد. برای رسیدن به این منظور از بهترین معماران آن دوران مانند علاء‌الدین پاشا، داوود آقا، خواجه معمار سنان آقا و سارکیس بالیان کمک گرفت.

ماحصل تلاش این معماران کاخی بود که مردمان عثمانی تاکنون نظیر آن را ندیده بودند. گفته می‌شود در زمان ساخت، دژی مستحکم به طول ۵ کیلومتر دور این کاخ کشیده شده بود. کاخ سلطان سلیمان ۷۰۰ هزار مترمربع مساحت داشت. این کاخ برای خودش شهری مستقل به حساب می‌آمد. چیزی حدود ۵ هزارنفر داخل قصر حضور پیدا می‌کردند. این تعداد در روزهای تاج‌گذاری و مراسم مهم به ۱۰ هزار نفر هم می‌رسید. هر کدام از پادشاهان عثمانی به دل‌خواه خود قسمت‌هایی را به این کاخ اضافه کردند.

این روزها مساحت توپکاپی به میزان چشمگیری کاهش پیدا کرده و چیزی حدود ۸۰ هزارمتر مربع مساحت دارد. سه حیاط تماشایی، ۱۲ کاخ و حرمسرایی با ۴۰۰ اتاق از مهم‌ترین قسمت‌های توپکاپی به حساب می‌آیند. حتماً شما هم شنیده‌اید که می‌‌گویند شنیدن کی بود مانند دیدن. این ضرب‌المثل درباره جلال‌‌و‌شکوه توپکاپی کاملاً صدق می‌کند. زیبایی‌های این قصر حتی در تماشای فیلم طوپقاپو هم به چشم نمی‌آید و باید حتماً از نزدیک ببینید.

بخش های مختلف کاخ توپکاپی

• دروازه پادشاهی کاخ توپکاپی

توپکاپی همانند هر کاخ بزرگ دیگری، چندین دروازه دارد. در میان این ورودی‌ها، دروازه اصلی کاخ بیشتر به چشم می‌خورد. این ورودی با نام دروازه پادشاهی نامیده می‌شود. ورودی که از آن صحبت می‌‌کنیم در زمان امپراتوری بیزانس و عثمانی برای مشایعت سلاطین استفاده می‌شد. مسیر دروازه پادشاهی از یک طرف مستقیماً به ایاصوفیه می‌رسد. این مسیر در سمت شمال‌شرقی ادامه پیدا می‌کند و به آبشار سلطان احمد سوم در کاخ ختم می‌شود. همان‌گونه که حتماً حدس زده‌‌اید دروازه پادشاهی، مکان ورود سلاطین عثمانی به قصر بود.

تاریخ ساخت دروازه پادشاهی به سال ۱۴۷۸ میلادی باز می‌گردد. سازه‌ای که از این دروازه باقی مانده به سده ۱۹ میلادی مربوط می‌شود. طاق دروازه پادشاهی با خوشنویسی‌های زیبایی مزین شده است. در این خوشنویسی‌ها متونی از قرآن و کلام پادشاهان عثمانی مانند سلطان محمد دوم و عبدالعزیز اول خودنمایی می‌کند.

• حیاط اول کاخ توپکاپی

اولین حیاط کاخ با دیوارهای بسیار بلند محصور شده تا مکانی امن برای خلوت شاهان را فراهم کند. این حیاط در واقع قسمتی از محوطه بیرونی کاخ به حساب می‌آید. بزرگ‌ترین حیاط کاخ با شیبی تند به سمت دریا ادامه پیدا می‌کند. قسمت‌‌‌های بسیاری از حیاط اول کاخ در طول زمان تخریب شده است. هم‌اکنون ضرابخانه سلطان، صومعه ایرِن مقدس و چندین فواره زیبا در این حیاط وجود دارد. سپاهیان سلاطین عثمانی در حیاط اول کاخ رژه می‌رفتند و مردمان از دورونزدیک برای تماشا به این حیاط می‌آمدند.

حیاط اول کاخ محل گردهمایی مردمان استانبول قدیم به حساب می‌آمد. گاه‌و‌بیگاه در این حیاط جشن‌های باشکوه، مراسم مذهبی و اعدام برگزار می‌شد. جالب است بدانید در حیاط اول کاخ فواره‌ای با نام آبشار جلاد وجود دارد. از قرار معلوم جلاد بی‌رحم پس از گردن‌زدن محکومان، دست‌های خونی خود را در آب این فواره می‌شست.

• حیاط دوم کاخ توپکاپی

برای رسیدن به حیاط دوم کاخ باید از دروازه میانی حیاط اول عبور کنید. سپس به حیاط دوم می‌رسید که با نام میدان دیوان نیز شناخته می‌شود. تاریخ ساخت دومین حیاط کاخ به سال ۱۴۶۵ باز می‌گردد. سلطان سلیمان در سال‌های ۱۵۲۵ تا ‍۱۵۲۹ دستی به سروروی حیاط دوم کاخ توپکاپی کشید.

بیمارستان، نانوایی، سربازخانه، اسطبل،‌ حرمسرای سلطان و دادگاه از مهم‌ترین عمارت‌های دومین حیاط کاخ به حساب می‌آید. آشپزخانه سطان نیز دیگر ساختمانی است که در دومین حیاط کاخ وجود دارد. کاخ طوپقاپو رازهای پنهان بی‌شماری در سینه نهفته دارد. بعضی از این رازها هنوز هم سربه‌مهر باقیمانده‌اند. در گذشته‌های بسیار دور،‌ حیاط دوم کاخ جولانگاه طاووس‌های زیبا و غزال‌های خوش‌خرام بوده است. این روزها خبری از این حیوان‌های زیبا نیست؛ اما حیاط دوم کاخ هنوز هم یکی از تماشایی‌ترین جاهای قصر به حساب می‌‌آید.

• دروازه سعادت کاخ توپکاپی

دروازه سعادت گذرگاهی برای عبور از دومین حیاط به حیاط سوم کاخ است. این حیاط، اندرونی شاه‌نشین است که ورودی آن از دروازه‌ای با نام سعادت (Gate Of Felecity) می‌گذرد. این دروازه طاقی مرمرین و زیبا دارد.

فقط چاکران دربار اذن عبور از دروازه سعادت داشتند. شخص پادشاه اجازه عبور از این دروازه را صادر می‌کرد. جالب است بدانید حتی وزیراعظم هم نمی‌توانست هروقت دلش خواست از دروازه سرخوشی عبور کند. سریر پادشاهی در روزهای خاص مذهبی و جشن‌ها در جلوی این دروازه قرار می‌گرفت. سلطان بر این سریر جلوس می‌کرد تا نظاره‌گر مراسم باشد. جنازه سلاطین عثمانی نیز برای ادای احترام در جلوی دروازه سعادت قرار می‌گرفت.

• حیاط سوم کاخ توپکاپی

پس از عبور از دروازه خوشبختی، به سومین حیاط کاخ می‌رسید. حرمسرای سوگلی‌های پادشاه، خزانه‌داری و کتابخانه سلطان در سومین حیاط کاخ قرار دارد. طراحی قسمت‌های مختلف حیاط سوم کاخ به همراه حرمسرای اصلی و خزانه‌داری را شخص سلطان محمود دوم انجام داده است. ساختمان‌های شاهانه‌ای در گوشه‌و‌کنار سومین حیاط به چشم می‌خورد. این ساختمان‌ها نسبت به دیگر بناهای کاخ، ظاهری اشرافی‌تر دارند. تابلوهای نفیس و معماری‌ چشمگیر از ویژگی‌های چشم‌نواز حیاط سوم کاخ به حساب می‌آیند.

• حرمسرای کاخ طوپقاپو

اگر اهل سریال‌های ترکی باشید، حتماً حریم سلطان (Magnificent Century) را دیده‌اید. قسمت‌های بسیاری از این سریال در حرمسرای کاخ توپکاپی می‌گذرد. حرمسرای سلطان عثمانی نزدیک به ۵۰۰ بانوی زیبارو را در خود جای می‌داد. در کنار اتاق‌های معمولی، اتاق‌های باشکوهی برای سوگلی‌های پادشاه و مادر سلطان در این حرمسرا به چشم می‌خورد. حرمسرای توپکاپی نزدیک به ۴۰۰ اتاق دارد. قسمتی‌ از این اتاق‌ها به حمام‌های شاهانه، حجره‌های مخصوص ختنه پسران و مکان سکونت خواجه‌های حرمسرا اختصاص گرفته است. به این ترتیب می‌توان گفت حرمسرای توپکاپی یکی از دیدنی‌ترین مکان‌های این کاخ شناخته می‌شود.

موزه توپکاپی با عتیقه‌هایی از پادشاهان عثمانی

آتاتورک، اولین رئیس‌جمهور ترکیه، در سال ۱۹۲۴ فرمانی برای تبدیل توپکاپی به موزه صادر کرد. از آن زمان تاکنون این مکان به‌عنوان یکی از معروف‌ترین موزه‌های آسیا و اروپا شناخته می‌شود. بسیاری از قسمت‌های کاخ برای بازدید عموم باز است. قسمت‌هایی از حرمسرای سلطان نیز در معرض بازدید عموم قرار دارد. ضرابخانه، موزه باستان‌شناسی و کتابخانه توپکاپی از دیگر قسمت‌های جالب این موزه به حساب می‌آیند. یکی از سنگین‌ترین زمردهای جهان، خنجر طوپقاپو، سریرهای پادشاهی و نمادهای مذهبی مسیحیان در موزه توپکاپی نگهداری می‌شود. در میان دیگر اشیای مهم این موزه خرقه‌های اشرافی، رد پای مشاهیر و تار مو و دندان پیامبر اسلام، به چشم می‌خورد.

قوانین بازدید از کاخ توپکاپی

توپکاپی همانند هر موزه‌ای قوانین خاصی دارد که گردشگران باید حتماً رعایت کنند. برای نمونه عکاسی در محل نگهداری لباس‌های سلطان، خزانه‌داری و قسمت آثار مذهبی ممنوع است. بانوان برای بازدید از قسمت‌های مذهبی موزه باید حتماً لباس پوشیده داشته باشند. همچنین ورود کالسکه به تمامی قسمت‌های موزه توپکاپی ممنوع است.

قیمت بلیط و ساعات بازدید از کاخ و موزه توپکاپی

برای شما گفتیم که موزه توپکاپی قسمت‌های مختلفی دارد. برای بازدید از هرکدام از این قسمت‌ها باید بلیطی با قیمتی متفاوت تهیه کنید. ورودی بلیط موزه توپکاپی ۱۰۰ لیر ترکیه است. برای بازدید از حرمسرای سلطان و صومعه ایرن مقدس باید بلیطی ۶۰ لیری بخرید. ناگفته نماند ورودی موزه برای کودکان زیر ۶ سال کاملاً رایگان است.

اگر می‌‌خواهید یک دل سیر از تمامی جاهای دیدنی کاخ و موزه توپکاپی دیدن کنید، دست‌کم ۲ ساعت وقت خود از تور ترکیه را به گشت‌وگذار در این مکان اختصاص دهید. درهای این کاخ همه‌روزه به‌غیر از سه‌شنبه‌ها از ساعت ۹ صبح تا ۶ بعدازظهر به روی گردشگران باز است. لازم به ذکر است این ساعت در زمستان تغییر می‌کند و موزه زودتر بسته می‌شود.

بهترین مسیر دسترسی به کاخ توپکاپی

برای رسیدن به توپکاپی راه محله فاتح را در پیش بگیرید. خوشبختانه مسیر چندین اتوبوس شهری، خط مترو و تراموا به توپکاپی ختم می‌شود. از میدان تکسیم که مرکز گردشگری استانبول به حساب می‌آید چیزی حدود ۲۲ دقیقه تا کاخ موزه توپکاپی فاصله دارید. اگر برای رسیدن به توپکاپی، مترو را انتخاب کردید در ایستگاه‌ گولهانه یا سلطان احمد پیاده شوید.

جاهای دیدنی نزدیک به کاخ توپکاپی

اشاره کردیم گشت‌و‌گذار کامل در توپکاپی چیزی حدود ۲ ساعت زمان می‌برد. با این حساب پیشنهاد می‌کنیم اگر وقت اضافه آوردید، حتماً سری به ایاصوفیه بزنید. آب انبار باسیلیکا، مسجد سلطان احمد، پارک گولهانه و موزه باستان‌شناسی، دیگر جاهای دیدنی نزدیک به توپکاپی هستند.

هتل‌ها و رستوران‌های نزدیک به کاخ توپکاپی

با تعریف‌و‌تمجید‌هایی که از توپکاپی داشتیم، چه بسا به فکر رزرو هتلی نزدیک توپکاپی افتاده باشید. هتل‌ سیتادل (Citadel)، آرمادا استانبول اولد سیتی (Armada Istanbul Old City) در فاصله‌ای حدود ۲.۳ کیلومتر از توپکاپی قرار دارند. هتل پوینت آپارات (Point Aparat) و دابل تری بِی هیلتون (Hilton Double Tree bay) هم از دیگر هتل‌های نزدیک به کاخ موزه توپکاپی به حساب می‌آیند. در پایان پیشنهاد می‌کنیم پس از گشت‌و‌گذاری جانانه در توپکاپی، سری به رستوران کونیالی (Kuniali)، در ۳۰۰ متری قصر بزنید و دلی از عزا در بیاورید.

هزینه بلیت موزه	72 لیر ترکیه
هزینه بلیت حرمسرا	42 لیر ترکیه
هزینه بلیت ایا ایرنه	36 لیر ترکیه
ساعت دسترسی	همه روزه غیر از سه شنبه از 9 صبح تا 6:45 عصر
شماره تماس	+902125120480
آدرس	استانبول، منطقه اروپایی فاتح، محله جانکورتران، نزدیک میدان سلطان احمد، جنب پارک گولهانه، کاخ توپکاپی

کاخ توپکاپی از آن دسته جاهای دیدنی ترکیه است که به‌راحتی از کنار آن نمی‌توان گذشت. به شما قول می‌دهیم به لطف اطلاعاتی که از این کاخ در میان گذاشتیم، گشت‌و‌گذاری خاطره‌انگیز را تجربه کنید. از آنجایی که مطمئن هستیم تجربه‌های سودمندی از همراهی با ره بال آسمان در تور ترکیه دارید. پیشنهاد می‌‌کنیم این تجربه‌های سودمند را در قسمت نظرات با ما و دیگر همراهان خود به اشتراک بگذارید.