مسجد سلطان احمد | یادمانی از شکوه معماری اسلامی و تمدن عثمانی

مسجد سلطان احمد استانبول به‌اندازه‌ای تماشایی است که هر گردشگری آرزوی دیدن آن را دارد. گردشگر خوش‌سلیقه‌ای را سراغ نداریم که راه استانبول را در پیش بگیرید و سری به مسجد سلطان احمد ترکیه نزند. این مسجد به‌لحاظ موقعیت جغرافیایی نیز فاصله‌ کمی با بسیاری از جاهای دیدنی استانبول دارد. به‌لطف این شرایط، گردشگران مؤمن و هنردوست گشت‌و‌گذار در مسجد آبی استانبول را به هر جای دیگری در این شهر ترجیح می‌دهند.

این مسجد زیبا چیزی نزدیک به ۴ سده پیش ساخته شد؛ اما به‌رغم قدمت دیرینه، بنای آن دست‌نخورده باقی مانده است. این شرایط باعث می‌شود گردشگران با حضور در مسجد، قدم در تونل تاریخ بگذارند و به استانبول قدیم سفر کنند. جالب است بدانید مسجد آبی استانبول سالانه نزدیک به ۵میلیون بازدید‌کننده دارد. با این حساب، اگر شما هم می‌خواهید گشت‌و‌گذار در مسجد سلطان را به برنامه سفر ترکیه‌تان اضافه کنید. در ادامه، با ما همراه باشید تا باهم ببینیم مسجد سلطان احمد کجاست و چرا این مسجد به یکی از جاذبه های گردشگری استانبول تبدیل شده است.

مسجد سلطان احمد کجاست؟

برای پاسخ به پرسش مسجد سلطان احمد کجاست باید به دوران فرمان‌روایی سلطان احمد، پادشاه معروف عثمانی نگاهی بیندازیم. سلطان احمد یکم پادشاهی رئوف و دین‌دار بود که اهمیت زیادی به جایگاه اسلام در دربار ترک می‌داد. به همین دلیل نیز در دوران کوتاه پادشاهی خود، فرمان‌های بی‌شماری برای مرمت آثار مذهبی و ساخت بناهای جدید اسلامی صادر کرد. یکی از این فرمان‌ها که مهم‌ترین آن‌ها نیز به حساب می‌آید، دستور ساخت مسجدی بزرگ در استانبول است.

مسجد پادشاه احمد در محله‌ای با همین نام و روبه‌روی مسجد بزرگ ایاصوفیه در استانبول امروزی بنا شد. از قرار معلوم، پادشاه می‌خواست با بنای مسجدی بزرگ در جلوی مسجد ایاصوفیه، هنر معماران اسلامی را به رخ معماران مسیحی بکشد. در کنار مسجد، مقبره سلطان احمد یکم به‌همراه همسر و سه فرزندش قرار دارد.

مسجد پادشاه احمد | ریشه در دل تاریخ استانبول

آشنایی با تاریخ مسجد سلطان احمد ترکیه تجربه گردشگری تمام‌و‌کمال را برای گردشگران فراهم می‌کند. ماجرای ساخت این مسجد به ارادت قلبی سلطان احمد به پیامبر اسلام بازمی‌گردد. این پادشاه عثمانی در سال ۱۶۰۹ فرمان ساخت مسجدی بزرگ در قلب محله سلطان احمد را صادر کرد.

منابع مالی لازم برای ساخت مسجد از محل خزانه دولت عثمانی تأمین شد تا بنای مسجد هرچه سریع‌تر به پایان برسد. ساخت این مسجد به‌اندازه‌ای برای پادشاه مهم بود که گاهی سلطان احمد شخصاً آستین بالا می‌زد و به معماران کمک می‌کرد. ساختمان مسجد پادشاه احمد در سال ۱۶۱۶ به پایان رسید. از قضای روزگار عمر سلطان به دنیا نبود و یک سال از به پایان رسیدن مراحل ساخت مسجد از دنیا رفت.

جاذبه های مسجد سلطان احمد ترکیه | معماری بیزانسی در کنار معماری اسلامی

اولین چیزی که از نمای دور در مسجد پادشاه احمد به چشم می‌خورد، بنای بسیار عظیم آن است. کارشناسان معماری بر این باورند که مسجد پادشاه احمد در کنار معماری بیزانسی (Bizantine)، با الهام از نمادهای بیشماری از معماری اسلامی ساخته شده است. ساخت مسجد پادشاه احمد زیر نظر معماری مشهور با نام سِدفکار محمد آقا (Sedefkar Mehmed Agha) انجام شده است. قسمت بالایی مسجد با حدود ۲۰هزار کاشی تزیین شده است. در تمامی این کاشی‌ها طرح‌های زیبا و متنوعی از گل‌های لاله مشاهده می‌شود.

معمار این مسجد برای ساخت آن چیزی کم نگذاشته و طبقه‌‌های پایین با حدود ۲۰۰ پنجره رنگی و زیبا نورپردازی شده است. حیاطی بزرگ با آب‌نمایی تماشایی،‌ وضوخانه‌ای مجهز و مناره‌هایی سربه‌فلک‌کشیده را می‌توان از دیگر جاذبه های مسجد پادشاه احمد استانبول نام برد.

زیبایی‌های مسجد پادشاه احمد | نظیر آن‌ها در هیچ مسجدی نیست

اولین چیزی که در هر مسجدی به چشم می‌خورد، گنبد و مناره‌های آن مسجد است. اینجاست که مسجد پادشاه احمد با مناره‌هایی تماشایی و گنبدهایی خیره‌کننده، به یکی از زیباترین مساجد خارجی تبدیل می‌شود.

• مسجد سلطان احمد استانبول با گنبد‌هایی خاص

طراحی گنبدهای مسجد پادشاه احمد استانبول نمایی خاص به این مسجد داده است. این گنبدها از بزرگ به کوچک در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند تا مسجد از فاصله‌ای دور نیز زیبایی خیره‌کننده‌ای داشته باشد. در کنار گنبد اصلی، ۸ گنبد جانبی در مسجد پادشاه احمد خودنمایی می‌کند. این گنبد‌ها حالتی نیم‌گنبدی دارند تا مسجد حالتی معنوی و منحصربه‌فرد داشته باشد. گنبدهایی که از آن‌ها صحبت می‌کنیم هرکدام ۱۴ پنجره بسیار بزرگ دارد. معمار اصلی مسجد پادشاه احمد برای گنبد اصلی سنگ‌تمام گذاشته و ۲۸ پنجره نورپردازی و تهویه طبیعی مسجد را فراهم می‌کند.

• مسجد سلطان احمد ترکیه با پنجره‌های بی‌شمار

به پنجره‌های گنبدهای مسجد پادشاه احمد اشاره کردیم؛ اما جالب است بدانید پنجره‌های این مسجد فقط به گنبدهای آن ختم نمی‌شود. مسجد پادشاه احمد استانبول در مجموع ۲۶۰ پنجره کوچک‌و‌بزرگ دارد. تمامی این پنجره‌ها با شیشه‌های رنگی مزین شده بود.

• مسجد آبی استانبول با کاشی‌های ایرانی جلوه‌گر و زیبا

حتماً شما هم شنیده‌اید که مسجد سلطان احمد ترکیه با نام مسجد آبی نیز در استانبول شناخته می‌‌شود. دلیل این نام‌گذاری به کاشی‌های زیبای آبی‌رنگی بازمی‌گردد که نمای قسمت‌های داخلی و بالای مسجد را تشکیل می‌دهد. با توجه به اینکه هنر هیچ کاشی‌کاری در منطقه به کاشی‌کاران ایرانی نمی‌رسد، بسیاری از کاشی‌های داخل مسجد پادشاه احمد کار دست کاشی‌کاران ایران‌ است.

• مسجد سلطان احمد استانبول با محرابی باشکوه

هنر معماران ترک در طراحی محراب مسجد پادشاه احمد به اوج می‌رسد. محراب زیبایی که از آن صحبت می‌کنیم از بهترین سنگ‌های مرمر تراشیده شده است. در بالای محراب خوشنویسی آیه‌ها و سوره‌های اسلامی را مشاهده می‌کنیم. تمامی قسمت‌های محراب به‌همراه دیواره‌های اطراف آن کاشی‌کاری شده تا زیبایی محراب مسجد آبی استانبول به اوج برسد. همانند هر مسجد دیگری، منبری بزرگ در سمت راست محراب برای خطبه‌خوانی امام مسجد پادشاه احمد تعبیه شده است.

ماجرای زنجیرهای بالای درِ ورودی مسجد پادشاه احمد | احترام به اسلام

سلطان احمد یگانه کسی بود که اجازه داشت با اسب وارد مسجد شود. این پادشاه عثمانی برای اینکه افتادگی خود را به شئونات اسلامی ثابت کند، دستور نصب زنجیرهای بزرگی را در سردر ورودی مسجد صادر کرد. به این ترتیب، در ورود سواره به مسجد، مجبور می‌شد تا سرش را برای جلوگیری از برخورد با زنجیرهای سردرِ مسجد پایین بیاورد.

مسجد سلطان احمد استانبول | مفروش‌شده با زیباترین‌ فرش‌های دنیا

از دیرباز تا کنون زیباترین فرش‌های دنیا در مسجد سلطان احمد استانبول استفاده شده است. جالب اینجاست که بیشتر این فرش‌ها را نمازگزاران از سرتاسر دنیا به مسجد اهدا کرده‌اند. به‌لطف این شرایط، در گوشه‌و‌کنار داخل مسجد، فرش‌های زیبایی را مشاهده می‌کنیم که با پنجه طلایی هنرمندان قالی‌باف قسمت‌های مختلف دنیا مفروش شده است.

دلیل ۶مناره‌ای‌بودن مسجد پادشاه احمد | اشتباه شنیداری معمار

همان‌گونه که حتماً می‌دانید، بیشتر مسجد‌ها ۲ تا نهایتاً ۴ مناره دارند. منتها مسجد پادشاه احمد ۶مناره‌ای است. ماجرای ۶ مناره مسجد به آشنایی با زبان ترکی بازمی‌گردد. علاقه‌مندان سفر به استانبول مطلع‌اند که واژه‌ آلتین (Altin) در ترکی معنای طلایی می‌دهد. کلمه‌ ترکی آلتی (Alti) نیز بیانگر عدد ۶ است. جالب است بدانید سلطان احمد به معمار دستور ساخت مناره‌هایی طلایی (Altin) می‌دهد. از بخت بد روزگار معمار به‌جای آلتین، واژه آلتی را از دهان پادشاه می‌شوند. به همین دلیل نیز به‌جای مناره‌های طلایی، مسجدی با ۶ مناره می‌سازد.

اگر تاکنون فرصت زیارت مسجد‌الحرام را پیدا کرده‌اید، حتماً به چشم دیده‌اید که این مسجد ۷ مناره دارد. جالب اینجاست که در سال‌های بسیار دور مسجدالحرام ۶ مناره داشت. برای اینکه مسجدالحرام مناره‌های بیشتری از سلطان محمود داشته باشد، با هزینه پادشاه معمارانی به مکه اعزام شد تا هفتمین مناره را به این مسجد اضافه کنند. این شرایط باعث شد تا جایگاه مسجدالحرام به‌عنوان مهم‌ترین مسجد مسلمانان حفظ شود.

اطلاعات لازم برای بازدید از مسجد پادشاه احمد استانبول

• مسجد پادشاه احمد هیچ هزینه‌ای برای بازدید نیاز ندارد و ورودی آن کاملاً رایگان است؛
• جمعه‌ها از صبح تا ساعت ۲٫۵ بعدازظهر درهای مسجد سلطان احمد استانبول بسته است؛
• همانند بازدید از دیگر مکان‌های مذهبی، بانوان در ورود به مسجد باید حجاب کامل داشته باشند؛
• درهای ورودی مسجد در ساعت‌های اقامه نماز برای گردشگران بسته است و باید زمانی غیر از زمان‌های یومیه را برای گشت‌و‌گذار در مسجد پادشاه احمد انتخاب کنید.

بهترین زمان برای بازدید از مسجد پادشاه احمد | ساعاتی غیر از برگزاری نماز

درهای مسجد پادشاه احمد از اذان صبح تا مغرب به روی گردشگران باز است. توصیه می‌کنیم اگر قصد عبادت در مسجد را ندارید،‌ در ساعت‌هایی غیر از برگزاری نماز راهی مسجد شوید.

جاهای دیدنی نزدیک به مسجد سلطان احمد ترکیه

گردشگران باتجربه با ما هم‌عقیده‌اند که در سفر وقت تنگ است. از طرف دیگر، مسجد پادشاه احمد ترکیه هرقدر هم که دیدنی باشد بازهم به‌اندازه‌ای تماشایی نیست که نصف روز کامل را به گشت‌و‌گذار در این مکان اختصاص دهید. به همین دلیل، به چند نمونه از جاهای دیدنی استانبول اشاره می‌کنیم که نزدیک مسجد پادشاه احمد است.

• مسجد پادشاه احمد را به همراه ایاصوفیه ببینید

برای شما گفتیم که ایاصوفیه روبه‌روی مسجد آبی استانبول قرار دارد. با این حساب، کافی است پس از گشت‌و‌گذار در مسجد پادشاه احمد، راه خود را به‌سمت ایاصوفیه کج کنید.

• کاخ توپکاپی گنجی، به‌جای مانده از شکوه عثمانی

سلاطین عثمانی سالیان سال در کاخ توپکاپی زندگی می‌‌کردند. این کاخ که فاصله بسیار کمی با مسجد پادشاه احمد دارد، یکی از جاذبه های استانبول به حساب می‌آید. کاخ توپکاپی موزه‌ای از گنجینه‌های ترکیه قدیم است تا گردشگران را با فرهنگ مردمان دیار ترک آشنا کند.

• بورس پارچه و فرش در بازار آستارا استانبول

بازدید از مسجد پادشاه احمد برای گردشگران هم فال است و هم تماشا. دلیل این ادعا را می‌توان همسایگی بازار آستارا با مسجد آبی استانبول دانست. به‌لطف این مجاورت، فرصتی پیدا می‌کنید تا در کنار بازدید از مسجد سلطان احمد ترکیه و ایاصوفیه، سری به بازار آستارا استانبول بزنید.

بهترین مسیر دسترسی به مسجد پادشاه احمد

برای رسیدن به مسجد پادشاه احمد راه منطقه فاتح را در پیش بگیرید. سپس وارد محله سلطان احمد شوید. در این محله، سری به خیابان ات میدانی بزنید تا چشم شما به جمال گنبد و مناره‌های مسجد پادشاه احمد استانبول روشن شود.

مسجد سلطان احمد ترکیه جای خود را به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی ترکیه در دل گردشگران باز کرده است. امیدواریم به‌لطف توضیحاتی که از مسجد با شما در میان گذاشتیم، گشت‌و‌گذاری خاطره‌انگیز را در یکی از دیدنی‌ترین مسجدهای دنیا انجام دهید. در پایان، از آنجا که مطمئنیم شما هم اطلاعات سودمند و خاطره‌های خوشی از مسجد سلطان احمد استانبول دارید، در قسمت نظرات، این اطلاعات مفید و خاطره‌های خوش را با همراهان خود در ره بال آسمان و دیگر گردشگران در میان بگذارید.