خانه های تاریخی رشت | گردشگری در عمارت‌هایی با معماری قجری و گیلانی

خانه های تاریخی رشت فرهنگ و تمدن غنی مردمان این منطقه را به رخ گردشگران می‌کشند. این خانه‌های تاریخی رازهای زیادی در سینه نهان دارند و اطلاعات سودمندی درباره سبک زندگی رشتی‌های قدیم در اختیار گردشگران قرار می‌دهند. خوشبختانه بسیاری از این خانه‌های تاریخی در شرایط مطلوبی به سر می‌برند. به لطف این شرایط فرصتی پیدا می‌کنید تا عکس‌های یادگاری بگیرید و در خانه تاریخی رشت حسابی سیاحت کنید. در بعضی از این خانه‌ها شخصیت‌های برجسته‌ای زندگی می‌کردند. برای نمونه می‌توان به خانه میرزا کوچک خان جنگلی اشاره کرد. انصافاً باید گفت حیف است راهی رشت شوید و سری به این خانه یا دیگر عمارت‌های تاریخی این منطقه نزنید. در این مطلب اطلاعات مفیدی برای گردشگری در خانه های قدیمی رشت آماده کرده‌ایم. به شما قول می‌دهیم مطالعه این مطلب تا انتها، شما را به هوس خواهد انداخت تا گشت‌و‌گذاری جانانه در خانه قدیمی رشت داشته باشید.

خانه تاریخی قدیری

خانه های تاریخی رشت عموماً‌ در دوران قاجار ساخته شده‌اند. برای نمونه می‌توان به خانه تاریخی قدیری اشاره کرد. شخصیت‌های برجسته‌ای از استان گیلان در خانه قدیری زندگی می‌کردند. خانه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم تا ۱۳۴۴ در تملک نصرالله و محمد حسن همدانی بود. این افراد پس از سال‌ها زندگی در این خانه، آن را به شخصی با نام فریدون نصیری فروختند. فریدون خان نصیری، شخصیتی وارسته داشت و از دل‌و‌جان به همسرش عشق می‌ورزید. به همین دلیل فریدون نصیری برای اثبات محبت خود به همسرش، سند خانه اعیانی که به‌تازگی خریده بود را به نام اکرم قدیری زد. مالکیت این خانه توسط خانم قدیری باعث شد تا از آن زمان به بعد به این منزل لقب خانه قدیری بدهند.

سبک زیبای معماری قجری در گوشه‌و‌کنار خانه تاریخی قدیری خودنمایی می‌کند. این خانه با مصالحی قدیمی ساخته شده و اسکلتی چوبی دارد. سقف خانه قدیری نیز با سفال پوشیده شده و در و پنجره‌های این منزل به چوب روسی آراسته شده است. مادر طبعیت با خانه قدیری رشت آنچنان که باید و شاید مهربان نبود. در ۱۳۶۷ خورشیدی آتشی‌ جان‌سوز به خانه قدیری افتاد. قسمت‌های زیادی از این خانه در لهیب آتش پردود، سوخت و خاکستر شد. خوشبختانه مالک این خانه تاریخی رشت برای مرمت این عمارت آستین بالا زد. پس از مرمت کامل این عمارت، خانه قدیری از ۱۳۶۹ خورشیدی تا ۱۳۸۱ به ساختمان اصلی اداره کل میراث استان گیلان تبدیل شد. از طرف دیگر این خانه در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد تا به یکی از خانه های تاریخی رشت برای گردشگری تبدیل شود.

آدرس خانه تاریخی قدیری در نقشه‌های گوگل

خانه میرزا کوچک خان جنگلی

میرزا کوچک خان جنگلی شخصیتی شناخته شده در تمامی ایران هست. این چهره ماندگار در محله میدان شهرداری فعلی رشت زندگی می‌کرد. این محله یکی از معروف‌ترین محله‌های رشت است و چهره‌های سرشناسی مانند محمود نامجو و هوشمند ابتهاج در آن روزگار گذرانده‌اند. خانه میرزا کوچک خان، عمارتی ۳۰۰متری است که قدمتی بیشتر از ۲۰۰ سال دارد. خانه میرزا کوچک خان جنگلی یکی از معروف‌ترین خانه های تاریخی رشت به حساب می‌آید. به همین دلیل این خانه به موزه‌ای تماشایی تبدیل شده است. در خانه میرزا کوچک خان، اسناد مهمی از نهضت جنگل نگهداری می‌شود. سلاح‌هایی که میرزا کوچک خان با آن به نبرد می‌رفت نیز در این خانه خودنمایی می‌کند.

جالب است بدانید خانه میرزا کوچک خان، عمارتی است که از پدرش به ایشان ارث رسید. جالب‌تر اینکه میرزا کوچک خان وصیت کرده بود پس از مرگ، خانه‌اش را به فروش برسانند؛ در نتیجه پس از مرگ ناجوانمردانه میرزا کوچک، مالکی جدید در این خانه زندگی می‌کند. این مالک طبقه دوم را برای زندگی بر می‌گزیند و طبقه اول را به اجاره می‌دهد. پس از مدتی مالک خانه میرزا کوچک، به فکر تخریب این خانه می‌افتد. این خبر دها‌ن‌‌به‌دهان در بین اهالی رشت منتقل می‌رسد و به گوش شهرداری این شهر می‌رسد. مسئولین استان گیلان، خانه میرزا کوچک خان را می‌خرند و آن را به موزه‌ای باشکوه تبدیل می‌کنند. این خانه در یکی از میدان‌های اصلی رشت واقع شده است. در نتیجه اگر با خرید بلیط هواپیما رشت به این شهر رسیده‌اید، فاصله چندانی از پایانه مسافربری بین‌شهری تا یکی از معروف‌ترین خانه های تاریخی رشت ندارید.

آدرس خانه میرزا کوچک خان در نقشه‌های گوگل

خانه نصرت اعظم سمیعی

مطمئن هستیم نام پروفسور سمیعی به گوش شما خورده است. ایشان چهره‌ای شناخته‌شده در دنیای علم به حساب می‌آیند. جالب است بدانید پروفسور سمیعی در این خانه زاده شد. خاندان سمیعی برای سالیان دراز در خانه نصرت اعظم سمیعی زندگی کردند. خانه‌ای که از آن صحبت می‌‌کنیم در انتهای محله ساغریسازان واقع شده است. ساغریسازان، یکی از محله‌های قدیمی رشت است که حس‌و‌حال روزگاران خوش مردمان این منطقه را در ذهن تداعی می‌کند. از طرف دیگر خانه نصرت اعظم سمیعی در یکی از خیابان‌های خوش‌مسیر رشت قرار دارد. به همین دلیل اگر با خرید بلیط قطار رشت به این شهر رسیده‌اید، کافی است نام این خانه قدیمی رشت را به راننده تاکسی بگویید تا شما را در یک چشم‌به‌هم‌زدن از ایستگاه قطار به خانه نصرت اعظم سمیعی برساند.

دیرینگی خانه نصرت اعظم سمیعی به ۱۲۷۶ خورشیدی باز می‌گردد. به این ترتیب با یک حساب سر انگشتی می‌توان گفت خانه اعظم سمیعی یکی از خانه های تاریخی رشت است که در دوران قاجار ساخته شده. جالب است بدانید این خانه به اندازه‌ای وسعت دارد که سالیان سال به‌عنوان مدرسه از آن استفاده می‌شد. حدود ۱۵ سال نیز خانه نصرت اعظم سمیعی متروکه ماند. با این حال جایگاه خاندان سمیعی در دل اهالی رشت کار را به جایی کشاند تا برای مرمت این خانه آستین بالا بزنند. پس از ورود به خانه اعظم نصرت سمیعی، چشمتان به جمال حیاطی بزرگ و دلگشا روشن می‌شود. در وسط این حیاط چاهی قدیمی خودنمایی می‌‌کند. نمای بیرون خانه اعظم نصرت سمیعی از معماری گیلانی بهره گرفته و خاطره‌ا‌ی ماندگار از گردشگری در این ناحیه در ذهن مسافران باقی می‌گذارد.

آدرس خانه اعظم نصرت سمیعی در نقشه‌های گوگل

خانه مادری شیون فومنی

خانه های تاریخی رشت همگی در شرایط مطلوبی به سر نمی‌برند. برخی از خانه های قدیمی شهر رشت در آستانه تخریب قرار دارند. خانه مادری شیون فومنی یکی از همین خانه‌ها بود. شیون فومنی، شاعر پرآوازه گیلانی، در این خانه زاده شد. خانه‌‌ای که از آن صحبت می‌کنیم چیزی حدود ۸۰ سال قدمت دارد. تکلیف این خانه تا چند سال پیش روشن نبود. با این حال از آنجایی که شیون فومنی، یکی از شاعران برجسته دیار گیلان است، انتظار می‌رود در آینده به یکی از بهترین جاهای دیدنی رشت تبدیل شود.

خانه تاریخی شیرازی رشت

یکی دیگر از خانه های تاریخی رشت که در قسمت قدیمی این شهر قرار دارد، خانه تاریخی شیرازی رشت است. همسر نصرت رحمانی، شاعر معاصر، مالک خانه تاریخی شیرازی رشت است. خانه تاریخی شیرازی در محله قدیمی پیرسرای رشت واقع شده است. این محله فاصله کمی با بسیاری از معروف‌ترین رستوران های رشت دارد. خانه تاریخی شیرازی رشت حیاطی وسیع و ایوانی دلباز و زیبا دارد. همانند دیگر خانه های تاریخی رشت، سقف عمارت شیرازی با سفال پوشانده شده است. کاشی‌کاری‌های زیبایی بر سر درِ ورودی این خانه و ایوان آن خودنمایی می‌کند. از آنجایی که خانه تاریخی شیرازی در منطقه‌ای قدیمی واقع شده، گشت‌و‌گذار در این محله شما را به روزگاران خوش قدیم می‌برد و حس‌و‌حال زندگی مردمان رشت قدیم را زنده می‌کند.

جالب است بدانید خانه شیرازی بر خلاف دیگر خانه های قدیمی رشت، هنوز مسکونی است. از قرار معلوم همسر نصرت رحمانی هنوز در این خانه ساکن است و روزگار می‌گذراند. به همین دلیل بازدید از داخل خانه شیرازی میسر نیست. خوشبختانه نمای بیرونی این خانه و محله‌ای که در آن قرار دارد به اندازه‌ای تماشایی است که ارزش دارد رنج سفر به جان بخرید و راهی این محله شوید. خانه شیرازی به چندین مراکز خرید رشت نزدیک است؛ در نتیجه می‌توانید در کنار بازدید از این خانه، سری به این مراکز خرید بزنید و با دستی پر از سوغات رشت به دیار خود باز گردید.

خانه میرزا خلیل رفیع یا عمارت اخوان

میرزا خلیل رفیع، اولین شهردار رشت بود. وی عمارتی در عمارتی بزرگ و زیبا زندگی می‌کرد که اکنون به یکی از خانه های تاریخی رشت تبدیل شده است. این خانه در وضعیت بسیار مطلوبی قرار دارد و گشت‌و‌گذار در آن حسابی خوش می‌گذرد. جالب است بدانید خانه میرزا خلیل رفیع که به آن عمارت اخوان هم می‌‌گویند، به اندازه‌ای تماشایی است که بسیاری از علاقه‌مندان از شمال تهران به تماشای این خانه می‌آیند. جالب‌تر اینکه ساخت این خانه داستانی شنیدنی دارد. از قرار معلوم سال‌های بسیار دور میرزا خلیل رفیع به روسیه می‌رود. چشم وی در گشت‌و‌گذار از خیابان‌های یکی از شهرهای روسیه به خانه‌ای زیبا می‌افتد. این خانه چشم میرزا خلیل رفیع را می‌گیرد و پس از رسیدن به رشت، فرمان ساخت عمارتی بزرگ، شبیه به آنچه در روسیه دیده بود را صادر می‌کند.

به همین دلیل عمارت اخوان در کنار معماری ایرانی و گیلانی، سبک‌وسیاق معماری خانه‌های بزرگ سن‌پترزبورگ را دارد. دیرینگی خانه میرزا خلیل رفیع به ۱۲۸۵ خورشیدی باز می‌گردد. بیشتر مصالح به‌کار‌رفته در این خانه نیز از روسیه آورده شده است. برای نمونه می‌توان به اسکلت خانه میرزا خلیل رفیع اشاره کرد که از چوب نراد روسی است. عمارت اخوان فاصله کمی با بهترین هتل های رشت دارد. به لطف این شرایط می‌توانید با اقامت در یکی از این هتل‌ها، هر زمان که اراده کردید راه خانه میرزا خلیل رفیع را در پیش بگیرید.

آدرس در نقشه‌های گوگل

خانه ابریشمی رشت

خانواده حاج میر اسماعیل حاکمی سالیان سال در خانه ابریشمی رشت زندگی می‌کردند. این خانواده از خاندان‌های سرشناس رشت به حساب می‌آیند. به همین دلیل منزل مسکونی آن‌ها به یکی از خانه های تاریخی رشت تبدیل شده است. حاج میر اسماعیل حاکمی در دوران پادشاهی ناصرالدین شاه، کلانتر رشت بود. وی در ۱۳۱۸ خورشیدی خانه ابریشمی رشت را خریداری کرد. برای تعریف از خانه ابریشمی رشت کافی است به این نکته اشاره کنیم که این خانه چیزی حدود ۲ هزار مترمربع مساحت دارد. عمارتی بزرگ و ۲ طبقه با زیربنای ۶۵۰ متر در زمین این خانه ساخته شده است. هر کدام از طبقه‌های خانه ابریشمی، ۸ اتاق بزرگ و دلباز دارد.

خانه ابریشمی در ۱۳۷۹ به فهرست آثار ملی ایران راه پیدا کرد. آدرس خانه ابریشمی بسیار سرراست است. در نتیجه اگر با خرید بلیط اتوبوس رشت به این شهر رسیده‌اید، کافی است سوار تاکسی‌های ترمینال شوید و از راننده درخواست کنید شما را به خانه ابریشمی برسانند. گردشگری در این خانه چیزی حدود ۲ ساعت بیشتر زمان نمی‌برد. با این حال جاذبه‌های خانه تاریخی ابریشمی به اندازه‌ای است که گشت‌و‌گذار در آن را هرگز فراموش نخواهید کرد.

آدرس خانه ابریشمی روی نقشه‌های گوگل

خانه بلژیکی (ساختمان گمرک آستارا)

جالب است بدانید سال‌ها پیش فردی بلژیکی با نام میبدوژ، رئیس گمرک آستارا بود. وی در ۱۲۷۵ خورشیدی عمارتی بزرگ و اشرافی برای خود در رشت ساخت. این عمارت پس از میبدوژ در اختیار گمرک آستارا قرار گرفت. برای سال‌های دراز از مهمانان ویژه گمرک در این خانه پذیرایی می‌شد. در نهایت نیز دیرینگی این خانه و جاذبه‌‌‌های چشمگیر آن باعث شد تا به‌عنوان یکی از خانه‌ های تاریخی رشت در فهرست آثار ملی ایران ثبت شود.

از آنجایی که با خانه‌ای روبه‌رو هستیم که مالکی اروپایی دارد، خانه بلژیکی به سبک عمارت‌های باشکوه اروپای شرقی ساخته شده است. با این حال ردپای معماری گیلانی در خانه بلژیکی مشاهده می‌شود. آستارا، یکی از اولین شهرهای ایران بود که اداره گمرک در آن تاسیس شد. این خانه اکنون به موزه کمرگ تبدیل شده است. در خانه بلژیکی اسناد تاریخی، وسیله‌های کار و زندگی گیلانی‌های قدیم و همچنین عتیقه‌های نفیس نگهداری می‌شود.

نمای بیرونی خانه بلژیکی چوبی است و گچ‌کاری‌های زیبایی در قسمت‌های داخلی این خانه خودنمایی می‌کند. خانه بلژیکی در دو طبقه ساخته شده است. مجموع این دو طبقه‌ حدود ۸۵۰ متر زیربنا دارد. طبقه اول خانه بلژیکی بیشتر کاربرد اداری داشت. در طبقه دوم نیز مدیر گمرک آستارا زندگی می‌کرد. طبقه اول خانه بلژیکی را ۵ اتاق اداری، ۲ سالن بزرگ، یک چشمه سرویس بهداشتی، مطبخ و تراس تشکیل می‌دهد. در طبقه دوم نیز ۵ اتاق تعبیه شده است. اسکلت این ساختمان با چوب نراد روسی بنا شده است. خوشبختانه خانه بلژیکی یکی از خانه‌ های تاریخی رشت است که از زمان ساخت تاکنون چندان تخریب نشده و در شرایط مطلوبی برای گردشگری قرار دارد.

آدرس خانه بلژیکی در نقشه‌های گوگل

خانه محمد صادقی لاهیجان

کارشناسان معماری دوران قاجار، خانه محمد صادقی لاهیجان را یکی از مهم‌ترین خانه های تاریخی رشت می‌دانند. ناگفته نماند این خانه در لاهیجان قرار دارد؛ اما فاصله نسبتاً‌ مناسب آن با رشت باعث شده تا در یک گروه قرار بگیرد. خانه محمد صادقی لاهیجان از آن دسته خانه‌های تاریخی شمال ایران است که معماری خاص و تماشایی دارد.

این خانه با تالاری بزرگ و اتاقی شاه‌نشین آغاز می‌شود. سقف خانه محمد صادقی لاهیجان مقرنس‌کاری‌شده و منظره‌ای تماشایی دارد. اتاق‌های اطراف این خانه نیز هر کدام از تزئینات نقاشی و گچ‌بری زیبایی بهره گرفته‌اند. گردشگری در این خانه را با علاقه‌مندان معماری شمالی ایران پیشنهاد می‌کنیم.

خانه های تاریخی رشت اطلاعات سودمندی از فرهنگ مردمان این دیار در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهند. این خانه‌ها به لحاظ گردشگری نیز مکان مناسبی برای گشت‌و‌گذار در رشت به حساب می‌آیند. امیدواریم اطلاعاتی که از خانه‌ های قدیمی رشت مطرح کردیم، سفری خاطره‌انگیز برای شما رقم بزند. در پایان از آنجایی که مطمئن هستیم شما هم تجربه‌های سودمند و خاطره‌های خوشی از گردشگری در رشت دارید، خواهشمندیم این تجربه‌های مفید و خاطره‌های شیرین را در قسمت نظرات با همراهان خود در ره بال آسمان و دیگر خواننده‌ها به اشتراک بگذارید.