کنیسه ملا آقا بابا یکی از جاهای دیدنی یزد است که با جاذبه‌های فرهنگی چشم‌انتظار گردشگران را می‌کشد. جالب است بدانید یزد تنوع ادیان بیشتری نسبت به بسیاری از شهرهای بزرگ ایران دارد. ناگفته پیداست اکثریت شهروندان این دیار را مسلمانان تشکیل می‌‌دهند. با این حال جوامع زردشتی، مسیحی و حتی یهودی در این شهر زندگی می‌کنند. وجود این تنوع دینی باعث شده تا مکان های دیدنی یزد به لحاظ دینی و فرهنگی تنوعی چشمگیر داشته باشند. یکی از این مکان‌ها، کنیسه آقا بابا است. این کنیسه در کنار جاذبه‌های گردشگری، یکی از مکان‌های تاریخی مذهبی ایران‌زمین به حساب می‌آید. از آنجایی که تعداد زیادی کنیسه در ایران وجود ندارد، گشت‌و‌گذار در کنیسه تاریخی ملا آقا بابا، موهبتی است که گردشگران علاقه‌مند به تاریخ ایران قدر آن را می‌دانند. در ادامه با هم نگاهی به ویژگی‌های این کنیسه می‌اندازیم و برای شما از جاذبه‌های گردشگری آن می‌گوییم.
کنیسه ملا آقا بابا کجاست؟
شهر یزد، بازار قدیمی و معروفی با نام بازار چهارسوق دارد. این بازار در یکی از محله‌های قدیمی یزد واقع شده است. در این بازار خیابانی با نام مسجد جامع خودنمایی می‌کند. برای رسیدن به کنیسه تاریخی ملا آقا بابا باید راه این خیابان را در پیش بگیرید. به انتهای این خیابان که رسیدید، عمارت کنیسه ملا آقا بابا ملا حیدر یزد خودنمایی می‌کند. در انتهای این مطلب برای شما از مسیر دسترسی به این کنیسه بیشتر خواهیم گفت.
تاریخچه کنیسه ملا آقا بابا
به شما حق می‌دهیم اگر نام کنیسه برایتان ناآشنا باشد. به همین دلیل اجازه دهید قبل از اینکه به تاریخچه کنیسه آقا بابا ملا حیدر بپردازیم، با هم ببینیم کنیسه چیست؟ کنیسه که به آن کنشت هم می‌گویند، مکانی است برای عبادت یهودیان. تاریخ ساخت اولین کنیسه به دوران پیامبری حضرت موسی باز می‌گردد. از آن زمان تاکنون کنیسه‌های بی‌شماری در نقاط مختلف دنیا ساخته شده است. معماری کنیسه‌ها نسبت به دیگر مراکز دیدنی تفاوت‌هایی دارد. کنیسه‌ها دارای صحن اصلی، جایگاهی مخصوص عبادت بانوان، هخال (مکانی برای نگهداری طومارهای تورات)، دوخان (مکانی که کاهن اعظم در آن به عبادت می‌پردازد) و تریبون (جایگاه حضور پیش‌نماز برای عبادت) هستند.
دیرینگی کنیسهای که از آن صحبت می‌کنیم به دوران قاجار باز می‌گردد. خوشبختانه این کنیسه در شرایط مناسبی قرار دارد. در آن زمان تعداد یهودیان بیشتری در یزد زندگی می‌کردند. به همین دلیل اکنون چیزی حدود ۸ کنیسه در یزد وجود دارد. بعضی از این کنیسه‌ها به مقدار زیادی تخریب شده‌اند. این کنیسه در دوران قاجار ساخته شد. از آن زمان تاکنون اتفاق‌های زیادی در کنیسه ملا آقا افتاده است. پس از فرازوفرودهای زیاد، در نهایت کنیسه ملا آقا در اسفند ۱۳۷۹ خورشیدی به فهرست آثار ملی کشور راه پیدا کرد. این کنیسه اکنون تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی ایران قرار گرفته است. خوشبختانه کنیسه ملا آقا بابا ملا حیدر یزد در شرایط مناسبی قرار دارد. اگر به فکر گشت‌و‌گذار در بناهای تاریخی یزد هستید، کنیسه ملا آقا بابا را به برنامه گردشگری خود اضافه کنید.
ملا آقا بابا، خاخامی معروف بود که در دوران فتحعلی‌شاه قاجار زندگی می‌کرد. در آن زمان یهودی‌ستیزی در اروپا اوج می‌گیرد و بسیاری از یهودیان به ایران می‌آیند. ملا آقا بابا این کنیسه را با کمک دیگر یهودیان در یزد بنا می‌کند. کنیسه ملا آقا به اندازه‌ای معروف می‌شود که به آن اورشلیم کوچک می‌گویند.
معماری کنیسه ملا آقا بابا
کنیسهای که با نام ملا آقا بابا معروف است، یکی از جاهای دیدنی یزد است که ساختمانی نسبتاً بزرگ دارد. این ساختمان همانند دیگر بناهای تاریخی مرکز ایران با حیاطی دلباز و بزرگ آغاز می‌شود. پس از ورود به حیاط کنیسه، دو قسمت اصلی در این ساختمان روبه‌روی گردشگران قرار می‌گیرد. قسمت اول را تابستانخانه می‌گویند و دومین قسمت را زمستانخانه. ناگفته پیداست از آنجایی که یزد، آب‌و‌هوایی گرم دارد، بیشتر جلسه‌ها و مراسمِ این کنیسه در تابستانخانه برگزار می‌شد. با فرارسیدن زمستان نیز مراسم این کنیسه در زمستانخانه تشکیل می‌گردد. کنیسه ملا آقا معماری سنتی و تماشایی دارد. بنای این عبادتگاه به گچ‌بری‌های زیبایی مزین شده است.
ویژگی های مهم کنیسه ملا آقا بابا
بدون شک اولین ویژگی این کنیسه، معماری زیبای آن است. دیرینگی کنیسه ملا آقا نیز یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این عبادتگاه به حساب می‌آید. در این کنیسه اتاقی مخصوص برای رازونیاز و روشن‌کردن شمع تعبیه شده است. تصویری منتسب به حضرت موسی با طومار ۱۰ فرمان در این کنیسه خودنمایی می‌کند. کتاب مقدسی با زبان عبری که به آن سِفر تورات (Sefer Torah) می‌گویند نیز در این کنیسه نگهداری می‌شود.
جاهای دیدنی اطراف کنیسه ملا آقا بابا
کنیسه ملا آقا در یکی از محله‌های قدیمی یزد قرار دارد. اکنون که صحبت از گردشگری در مکان‌های مذهبی یزد به میان آمده، خالی از لطف نیست اگر در کنار گشت‌و‌گذار در این کنیسه، سری به مسجد جامع یزد بزنید. این مسجد در بازه زمانی بیشتر از صد سال ساخته شده است. جالب است بدانید سنگ بنای مسجد جامع به دوران ساسانیان باز می‌گردد. پس از سیاحت در مسجد جامع یزد، سری به مدرسه ضیائیه یزد یا همان زندان اسکندر بزنید. بقعه دوازده امام یزد، موزه مردم شناسی حیدرزاده، موزه آب یزد، مجموعه میدان امیر چخماق، آتشکده بهرام یزد و باغ دولت آباد از دیگر جاهای دیدنی یزد است که گشت‌و‌گذار در آن‌ها را پس از سیاحت در کنیسه ملا آقا پیشنهاد می‌کنیم.
اطلاعات بازدید کنیسه ملا آقا بابا
درهای کنیسه ملا آقا در روزهای غیرتعطیل به روی گردشگران باز است. این کنیسه در مراسم مذهبی شلوغ می‌شود. حضور در چنین روزهایی باعث می‌شود تا در کنار گشت‌و‌گذار در کنیسه، با فرهنگ و آداب‌‌و‌رسوم مردمان این ناحیه نیز آشنا شوید.
مسیر دسترسی کنیسه ملا آقا بابا
برای رسیدن به کنیسه باید به استان یزد بروید. سپس مسیر خیابان مسجد جامع یزد را در پیش بگیرید. به این خیابان که رسیدید، به محله چهارسوق بروید. با ادامه مسیر چشم شما به جمال کنیسه ملا آقا روشن می‌شود.
کنیسه ملا آقا بابا یزد مکانی تماشایی برای گردشگری در عمارت‌های قدیمی ایران است. این مکان به لحاظ فرهنگی و تاریخی نیز جاذبه‌های چشمگیری دارد. امیداریم اطلاعاتی که از کنیسه آقا بابا با شما در میان گذاشتیم، گردشگری خاطره‌انگیزی را در این مکان برایتان به دنبال داشته باشد. در پایان از آنجایی که مطمئن هستیم شما هم تجربه‌های سودمند و خاطره‌های خوشی از گردشگری در یزد دارید، خواهشمندیم این اطلاعات را در قسمت نظرات با همراهان خود در ره بال آسمان و دیگر خواننده‌ها به اشتراک بگذارید.
کنیسه ملا آقا بابا در یزد قرار دارد. برای رسیدن به این کنیسه باید راهی خیابان مسجد جامع یزد شوید. سپس به محله چهارسوق بروید تا بنای کنیسه ملا آقا بابا پیش روی شما قرار بگیرد.
معماری زیبا و برگزاری مراسمهای خاص از مهمترین جاذبه‌های کنیسه ملا آقا بابا به حساب می‌آیند.
بقعه دوازده امام یزد، موزه مردم شناسی حیدرزاده، موزه آب، مجموعه میدان امیر چخماق، آتشکده یزد و باغ دولت آباد از دیگر جاهای دیدنی یزد است که گشت‌و‌گذار در آن‌ها را پس از سیاحت در کنیسه ملا آقا پیشنهاد می‌کنیم.
درهای این کنیسه در تمامی روزهای غیرتعطیل به روی گردشگران باز است.
بهار، تابستان و پاییز زمان مناسبی برای گشت‌و‌گذار در کنیسه ملا آقا بابا به حساب می‌آید.
مگر یزد یهودی هم دارد؟
بله علی عزیز، یزد از اون دست شهرهایی است که میزبان ادیان مختلف شده است. البته تعداشان کم است.
با اینکه سفرهای زیادی به یزد داشتم ولی تا به حال نه اسم این کنیسه را شنیده بودم نه چیزی درباره اش شنیده بودم،در سفرهای بعدی حتما سری به کنیسه میزنم.
ستایش عزیز، خوشحالیم که این پدیده جدید رو هم شناختید.
در این مقاله می‌تونید با سایر جاهای دیدنی یزد آشنا بشید: https://blog.rahbal.com/yazd-attractions/
و در این مقاله با جاهای دیدنی اطراف یزد: https://blog.rahbal.com/sights-around-yazd/
باسلام
به تاریخ ۶ فروردین (یکشنبه)از سمت شرق کوچه مشروطه وارد محوطه شدم،کنیسه کمال کلا بسته بود واز روی قفل آویزی که به در آن بود معلوم بود که مدت هاست باز نشده وحالت متروکه ایی داشت،همچنین حمام کلیمیان ،درب کنیسه ملا آقا بابا نیز بسته بود اما معلوم بود هنوز متروکه نیست،امکان بازدید نیزمهیا نبود،از کاسب های اطراف آن در رابطه با،بازدید سوال کردم،گفتند بازدید عمومی ندارد این مکان اما در روزهای چهارشنبه (عصر ها)، با توجه به برنامه‌های مذهبی که کلیمیان دارند،شاید همکاری کنند وامکان بازدید فراهم شود،از راهنمایان گردشگری به طور مشخص راهنمای گردشگری مستقر در زندان اسکندر در رابطه با بازدید سوال کردم گفتند که خیر امکان بازدید نیست در حال حاضر!درهرصورت بنده که موفق به بازدید نشدم و تا چهارشنبه هم در یزد نیستم که ببینم امکان بازدید هست یا خیر!؟!
انشاالله عُمری بود ،در سفرهای بعدی!!
سلام دوست عزیز. ممنونیم بابت اطلاعاتی که دادید. با تغییر دولت‌ها، برنامه‌های بازدید و حتی مرمت آثار تاریخی هم تغییر می‌کنند. امید که فرصت بازدید مهیا شود.