جاهای دیدنی اطراف یزد | عبور از کتاب تاریخ ایران

یزد جزو قدیمی‌ترین شهرهای مرکز ایران است. این شهر تاریخی کهن و خاطراتی قدیمی را به دوش می‌کشد. همچنین زیباترین مناطق کویری ایران نیز در حاشیه یزد قرار دارند. امروز در این مقاله با ما همراه باشید تا بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد را به‌خوبی بشناسید و با تاریخ ایران بهتر آشنا شوید.

معرفی بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد

• آبشار دره گاهان

واقعاً حتی تصور اینکه آبشاری در بین جاهای دیدنی مرکز ایران وجود داشته باشد هم دشوار است. در دل مناطق کویری یزد، درست جایی که از شدت گرمای هوا نمی‌دانید به کجا فرار کنید، آبشاری زیبا با آب خنک در دره گاهان یزد جا خوش کرده است. این آبشار جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در بهار محسوب می‌شود. آبشار دره گاهان از میان کوهستان به پایین سقوط می‌کند و منظره‌ای تماشایی و خیره‌کننده را به وجود می‌آورد. آبشار دره گاهان تفرجگاهی عالی برای گردشگران به حساب می‌آید. همچنین بسیاری از ورزشکاران و کوهنوردان، مهارت خود را در بالا‌رفتن از صخره آبشار دره گاهان به چالش می‌کشند.

این آبشار از رشته‌کوه شیرکوه سرچشمه می‌گیرد و به‌سمت پایین هدایت می‌شود. آب آبشار بسیار خنک است و وقتی زیر آن قرار بگیرید، تمام خستگی روزتان را فراموش می‌کنید. برای تماشای جمال این آبشار زیبا، باید خودتان را به شهرستان تفت، دامنه شیرکوه برسانید. تفت در فاصله 22کیلومتری یزد قرار دارد و در کمتر از نیم ساعت به آن دسترسی پیدا خواهید کرد. فقط توجه داشته باشید که برای دسترسی به خود آبشار، باید چند دقیقه‌ای پیاده‌روی در مناطق کوهستانی را به جان بخرید. همچنین باید به یادتان باشد که این آبشار در فصل زمستان و بهار بیشترین میزان شدت را دارد.

• آسیاب آبی اشکذر

آسیاب آبی اشکذر جزو قدیمی‌ترین جاهای دیدنی اطراف یزد محسوب می‌شود. قدمت این آسیاب آبی به دوران صفویه بازمی‌گردد. وجود آسیاب آبی در شهرهای کویری کمی عجیب به نظر می‌رسد. در حقیقت بیشتر آسیاب‌های آن دوران در مناطق کویری، آسیاب‌های بادی بودند. همین موضوع توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب کرده است. این آسیاب با کمک نیرو و شدت آب کار می‌کند. به این ترتیب سنگ‌های بزرگ آسیاب به گردش در می‌آیند و غلات بین دو سنگ آسیاب می‌شوند. در ساخت آسیاب آبی اشکذر، از تزئینات بسیار زیبایی استفاده شده است. مقرنس‌کاری فضای داخلی بسیار هنرمندانه هستند. در محوطه اصلی آسیاب نیز آجرکاری‌های بسیار زیبا به چشم می‌خورند. جالب است بدانید تمام بخش‌های آسیاب زیر زمین قرار دارند و آب آن نیز از طریق قنات‌های یزد تأمین می‌شد. این آسیاب اهمیت بسیاری دارد و نام آن در فهرست آثار ملی ایران نیز به چشم می‌خورد.

• باغ پهلوان پور مهریز

باغ پهلوان پور مهریز جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در تابستان به حساب می‌آید. این باغ جزو معروف‌ترین باغ‌های ایرانی محسوب می‌شود. همچنین باید بدانید نام این باغ زیبا در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به چشم می‌خورد. باغ پهلوان پور مهریز بر اساس سبک چهار باغهای ایرانی طراحی شده است. باغ پهلوان پور دارای 16 حلقه آب است که هر 12 روز یک بار به آن‌ها آب تعلق می‌گیرد.

3 قنات اصلی یزد و مهریز، در مسیر خود از باغ پهلوان پور مهریز عبور می‌کنند. به همین خاطر درختان باغ همیشه سیراب هستند و هیچگاه احساس تشنگی نمی‌کنند. درختان این باغ ده‌ها متر قد کشیده‌اند و روی باغ سایه افکنده‌اند. در دل باغ عمارتی قدیمی و تاریخی به چشم می‌خورد که جزو مهم‌ترین آثار تاریخی مهریز به حساب می‌آید. پرندگان کوچک و بزرگ در بین شاخه‌های درختان این باغ خانه ساخته‌اند. فضای باغ بسیار زیباست و از میان آن آبی خنک و گوارا عبور می‌کند.

• باغ صدری تفت

تفت در مقایسه با یزد، آب‌وهوایی به‌مراتب بهتر دارد. تفت این آب‌وهوای عالی را مدیون ارتفاعات شیرکوه است. قرارگیری در نزدیکی شیرکوه باعث شده تا هوای تفت چند درجه خنک‌تر از یزد باشد. به همین خاطر عمارت و باغ‌های ییلاقی متعدد در نزدیکی تفت به چشم می‌خورند. عمارت و باغ نمیر صدری که به باغ صدری تفت شناخته می‌شوند، جزو آثار تاریخی متعلق به دوران زندیه هستند. باغ صدری بادگیری 2طبقه و مرتفع دارد که روی عمارت اصلی باغ قرار گرفته است. این بادگیر را با نام بلندترین بادگیر تفت می‌شناسند. باغ صدری جزو آثار ملی ایران است و بازدید از آن حسابی حالتان را خوش می‌کند. در گذشته خانواده‌ای پرجمعیت و بزرگ در این باغ زندگی می‌کردند. البته در حال حاضر باغ را به هتل رستورانی سنتی و بسیار دوست‌داشتنی تبدیل کرده‌اند.

• برج کبوترخانه میبد

برج‌های کبوترخانه جزو بناهای تاریخی مربوط به مناطق کویری و مرکز ایران هستند. در دوران گذشته، برای حمایت از پرندگان بی‌سرپناه، برج‌هایی می‌ساختند که دارای حفره‌های متعدد بودند. هر حفره به لانه یک پرنده تبدیل می‌شود. به همین خاطر به این برج‌ها، کبوترخانه می‌گفتند. جالب اینجاست که ساخت کبوترخانه یک رابطه برد برد بود. در حقیقت هم حیوانات از گزند باد و سرما دور می‌شدند و آشیانه پیدا می‌کردند و هم مردم محلی کود آن‌ها را برای مصارف کشاورزی به کار می‌بردند. برج کبوترخانه میبد جزو قدیمی‌ترین برج‌های کبوترخانه در یزد محسوب می‌شود. ارتفاع این برج به حدود 8 متر می‌رسد و دارای 4هزار لانه کبوتر است. سبک معماری کبوترخانه میبد دقیقاً مطابق با سبک معماری اصیل یزدی است. بد نیست بدانید برج کبوترخانه میبد در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است. خوشبختانه این برج در طول تاریخ آسیب کمی دیده و بازدید از آن بسیار لذت‌بخش خواهد بود.

• تالاب پساب

تالاب پساب یزد جزو خاص‌ترین جاهای دیدنی اطراف یزد به حساب می‌آید. این تالاب در میان ماسه‌هایی کویری اطراف یزد واقع شده است. طول این تالاب به 3کیلومتر و عرض آن به حدود یک کیلومتر می‌رسد. ارتفاع آن از سطح دریا نیز حدود 1،145متر است. شاید برایتان سؤال باشد که چطور در دل کویر تالابی به این شکل ایجاد شده است؟ در حقیقت اگر به نام این تالاب دقت کنید، پاسخ سؤالتان را خواهید یافت. این تالاب، تالاب پساب است. در حقیقت شهرداری یزد چند سال پیش تصمیم گرفت تا پساب تصفیه‌خانه یزد را به منطقه کویری هدایت کند. به این ترتیب آبشخوری عالی برای حیوانات کویری به وجود آورد و باعث ایجاد پوشش گیاهی خاص کویری شد. این تالاب بهترین آشیانه برای پرندگان مهاجر در زمستان به حساب می‌آید؛ پس تالاب پساب را باید جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در زمستان دانست.

• چشمه تامهر تفت

چشمه تامهر از دیگر جاهای دیدنی شهرستان تفت به حساب می‌آید. این چشمه در روستایی با نام اسلامیه قرار دارد. چشمه تامهر جزو چشمه‌های فصلی است و از اوایل بهار تا اواخر تابستان آب آن به بیشترین مقدار خود می‌رسد. با شروع فصل پاییز، از میزان آب آن کاسته می‌شود. از آب این چشمه برای سیراب‌کردن باغات روستا استفاده می‌کنند. در حال حاضر دور چشمه را سیمان گرفته‌اند و آن را به حوضچه‌ای منظم و بدون گل‌ولای تبدیل کرده‌اند. آبتنی در این چشمه حین گرمای تابستان می‌تواند بسیار لذت‌بخش باشد. پس بازدید از چشمه تامهر را باید جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در تابستان دانست.

• چشمه توران پشت

توران پشت جزو روستاهای ییلاقی شهرستان تفت به حساب می‌آید. این روستا در فاصله 80کیلومتری روستای تفت قرار گرفته است و آب‌وهوای نیمه‌کوهستانی دارد. ارتفاع این روستا از سطح دریا به حدود 2،500متر می‌رسد و جزو روستاهای مرتفع ایران است. روستای توران پشت جزو قدیمی‌ترین روستاهای ایران است و آثار تاریخی متعددی در آن پیدا شده‌اند. چشمه توران پشت جزو چشمه‌های جوشان آب‌گرم است. این چشمه املاح معدنی بسیاری دارد. به همین خاطر مردم محلی ادعا می‌کنند با حضور در این چشمه آبگرم، مشکلات مفصلی و استخوانی افراد برطرف می‌شود. این چشمه آب‌گرم در فصل زمستان هم کاملاً گرم است. پس تصور کنید چقدر کیف می‌دهد که در سرمای هوا داخل چشمه آبگرم حضور داشته باشد. در نتیجه می‌توان گفت که چشمه توران پشت جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در پاییز و زمستان محسوب می‌شود.

• خانه آقازاده ابرکوه

خانه آقازاده جزو جاهای دیدنی ابرکوه یزد است. قدمت این خانه به دوران قاجار بازمی‌گردد. این خانه جزو آثار تاریخی ملی ایران است. اگر به تصویر این خانه زیبا و بادگیر تماشایی بالای آن دقت کنید، متوجه می‌شوید که تصویر آن برایتان آشنا است. در حقیقت از سال 1393، از تصویر این خانه روی اسکناس‌های 2هزار تومانی استفاده کردند. این خانه به فردی با نام سید حسین ابرقویی تعلق داشت. وی جزو ثروتمندان ابرکوه بود. این خانه 820 مترمربع وسعت دارد و از بزرگترین خانه های تاریخی یزد به شمار می‌آید.. بادگیر این خانه 18 متر طول دارد و مساحت آن نیز 18 مترمربع است. در دهانه بادگیر، 19 دریچه تنظیم هوا به چشم می‌خورد. این بادگیر با بادگیر دوم نیز ارتباط دارد. خانه آقازاده شامل اتاق‌های دور عمارت، عمارت کلاه‌فرنگی و بادگیر اصلی می‌شود.

• خانه صولت ابرکوه

خانه صولت نیز از دیگر ابنیه تاریخی ابرکوه به حساب می‌آید. این خانه تاریخی که در محله دروازه میدان قرار دارد، جزو مهم‌ترین بناهای تاریخی ابرکوه است. به همین خاطر آن را به موزه مردم‌شناسی ابرکوه تبدیل کرده‌اند. قدمت این خانه به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجار بازمی‌گردد و بیش از 200 سال قدمت دارد. ستون‌های گچ‌بری زیبا با نقوش اسلیمی و گل و بوته‌های ظریف را می‌توان مهم‌ترین ویژگی بارز خانه صولت دانست. این خانه حیاطی دلباز و 150متری دارد و دارای دالان‌های پرپیچ‌وخم قدیمی است. بخشی از این عمارت تاریخی و زیبا را به موزه مردم‌شناسی ابرکوه تبدیل کرده‌اند. در این موزه می‌توانید با تاریخ ابرکوه و سبک زندگی آن‌ها بیشتر آشنا شوید و هم‌زمان از زیبایی عمارت صولت نیز لذت ببرید.

• دخمه زرتشتیان

دخمه زرتشتیان یزد، معرف به برج خاموشان، جزو مهم‌ترین جاهای دیدنی اطراف یزد به حساب می‌آید. این دخمه در 15کیلومتری جنوب‌شرق شهر یزد و حوالی منطقه صفایه قرار دارد. زرتشتیان بر این باور هستند که پیکر انسان پس از مرگ هیچ ارزشی ندارد و نجس است. این نجاست به حدی است که حتی نباید پیکر انسان را به خاک سپرد؛ زیرا خاک را نیز آلوده می‌کند. به همین خاطر در دوران زرتشتیان، پیکر انسان را در ارتفاعات و درون دخمه‌ای قرار می‌دادند تا طعمه حیوانات لاشه‌خور مختلف شود.

به این ترتیب اجازه نمی‌دادند تا زمین از جسد انسان ناپاک شود. چندین و چند دخمه مختلف متعلق به زرتشتیان در سراسر ایران وجود دارد. برج خاموشان جزو مهم‌ترین دخمه‌های زرتشتیان به حساب می‌آید. برای دسترسی به این برج، باید حدود 30 دقیقه در مسیری با شیب تند و کوهستانی پیاده‌روی کنید. دخمه زرتشتیان جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در فصل زمستان محسوب می‌شود.

• روستای چم

روستای چم یزد، پایتخت زرتشتیان ایران است. این روستا از توابع بخش مرکزی شهرستان تفت یزد به حساب می‌آید. روستای چشم آب‌وهوایی گرم و خشک دارد و در 5کیلومتری شمال تفت واقع شده است. روستای چشم ارزش تاریخی بسیاری دارد. حدود 70درصد مردم این روستا باسواد هستند و بسیاری از آن‌ها هنوز هم پیرو آیین زرتشت هستند. به همین خاطر انواع مراسم مهم زرتشتیان به‌صورت دقیق و با تشریفات کامل برگزار می‌شود. روستا فضایی کاملاً سنتی و دوست‌داشتنی دارد. مردم در خانه‌هایی کاهگلی زندگی می‌کنند. مردم محلی به مشاغل سنتی خودشان مشغول هستند. جالب است بدانید بر اساس آخرین سرشماری انجام‌شده در سال 1385، فقط 11 نفر در این روستا زندگی می‌کنند که معادل 5 خانوار است. در این روستا درخت سرو قدیمی با قدمت حدود 3هزار سال وجود دارد که جزو جاذبه‌های گردشگری روستای چم به حساب می‌آید.

• روستای خرانق

روستای خرانق از دیگر جاهای دیدنی اطراف یزد است که در بخش خرانق شهرستان اردکان قرار دارد. این روستا در فاصله 85کیلومتری شهر یزد واقع شده است. در نزدیکی این روستا، معادل متعددی همانند باریت، ساغند، اورانیم، چادرملو، سنگ آهن و گرانیت وجود دارد. به همین خاطر اکثر مردم روستا در معادن مختلف مشغول به کار هستند. روستای خرانق جزو مناطق کوهستانی به حساب می‌آید. منطقه معروف حفاظت‌شده دره انجیر نیز در نزدیکی این روستا قرار دارد. در این منطقه می‌توانید شاهد حضور حیوانات مختلف از قبیل هوبره، یوزپلنگ، سیاه‌گوش، گربه وحشی، قوچ، میش، بز و کل باشید. وجود همین منطقه طبیعی باعث شده تا همه‌ساله هزاران گردشگر از این روستا دیدن کنند. هوا روستا نیمه‌کوهستانی است؛ در نتیجه می‌توان گفت که روستای خرانق جزو بهترین جاهای دیدنی یزد در فصل پاییز به حساب می‌آید.

• روستای ده بالا

روستای ده بالا را بسیاری با نام «نگین سبز کویر یزد» می‌شناسند. این روستا جزو قدیمی‌ترین روستاهای اطراف یزد به حساب می‌آید و در فاصله 50کیلومتری این شهر قرار دارد. روستای ده بالا از سمتی به ارتفاعات شیرکوه و کوهستان طزرجان محدود می‌شود. به همین خاطر دارای آب‌وهوای خنک و کوهستانی و خاکی بسیار حاصلخیز است. زمانی که پا به روستای ده بالا می‌گذارید، از تعجب شاخ روی سرتان سبز می‌شود. اصلاً نمی‌توان تصور کرد در کنار مناطق کویری اطراف یزد، چنین روستای سرسبز و زیبایی وجود داشته باشد. روستای ده بالا جزو مهم‌ترین و زیباترین روستاهای اطراف یزد به حساب می‌آید. وجود رودخانه دائمی گذرا از میان روستا نیز به سرسبزی هرچه بیشتر آن کمک می‌کند. مردم روستا به مشاغلی همانند باغداری مشغول هستند و از زندگی خود لذت می‌برند.

• روستای سریزد

روستای سریزد پنجمین روستای توریستی ایران و شاهکار شهرنشینی در تاریخ کشور به حساب می‌آید. باید بدانید که قدمت این روستا به حدود 2،500 سال پیش بازمی‌گردد. روستای سریزد در ادوار مختلف تاریخ شاهد تمدن انسانی بوده است. بر اساس اسناد تاریخی، در دوران سلجوقیان، ایلخانیان و حتی تا دوران صفویان، این روستا در وضعیتی بسیار عالی قرار داشته و جزو مهم‌ترین مناطق مسکونی مرکز ایران بوده. روستای تاریخی سریزد شامل جاهای دیدنی متعدد همانند مسجد جامع سریزد، قلعه سریزد، حمام قدیمی و دروازه شهر فرافر می‌شود. در صورتی که به بازدید از بناهای تاریخی علاقه‌مند باشید، حضور در این روستا برایتان بسیار هیجان‌انگیز خواهد بود. همچنین امکان تجربه تفریحاتی همانند شترسواری، آفرود، موتورسواری، کالسکه‌سواری و رصد ستارگان در این روستا برای گردشگران وجود دارد.

• روستای طزرجان

روستای طزرجان در دهستان شیرکوه و بخش مرکزی شهرستان تفت استان یزد واقع شده است. این روستا جزو خوش‌آب‌وهواترین مناطق استان یزد به حساب می‌آید و همچنین تاریخی غنی را در صندوقچه اسرار خود نگه داشته است. این روستا پتانسیل اکوتوریسم بسیاری دارد و همه‌ساله صدها گردشگر از آن دیدن می‌کنند. با ورود به روستای طزرجان، انگار از مناطق کویری ناگهان پا به مناطق ییلاقی می‌گذارید. مردم طزرجان اکثر دارای باغات بادام، گلابی، سیب، گیلاس، زردآلو، آلبالو و گردو هستند. در دامنه‌های کوهستان گیاهان دارویی متعدد رشد می‌کند. به همین خاطر عرق‌گیری نیز در این روستا شهرت دارد. در ضمن می‌توان گفت که عسل‌های این روستا نیز دارای خاصیت دارویی هستند و قیمت گرانی نیز دارند. بازدید و اقامت در خانه‌های روستایی طزرجان می‌تواند به خاطره‌ای فراموش‌نشدنی در زندگی‌تان تبدیل شود.

• روستای عقدا

روستای عقدا جزو زیباترین و مهم‌ترین جاهای دیدنی اطراف یزد محسوب می‌شود. این روستا را می‌توان قدیمی‌ترین روستای ایران با قدمت بیش از 6هزار سال دانست. فضای داخلی روستا انگار در زمان ایستاده و هیچ تغییری نکرده است. زمانی که وارد فضای داخلی روستا می‌شوید، احساس می‌کنید که مسافر زمان شده‌اید و به تاریخ گذشته سفر کرده‌اید. آن‌قدر فضای این روستا قدیمی و دست‌نخورده باقی‌مانده که انتظار می‌رود سواران حکومتی برای دریافت خراج همین الان سراغتان بیایند! در این روستا آثار تاریخی متعدد همانند قلعه سامه عقدا، برج چاه ریگ، چاپارخانه عقدا، مدرسه علمیه، مسجد هلاکوخان، خانه میرزا رضای کرمانی عقدا و… وجود دارد. بازدید از این روستا می‌تواند برای علاقه‌مندان به آثار تاریخی بسیار هیجان‌انگیز باشد.

• روستای قطرم

روستای قطرم نیز جزو مهم‌ترین جاهای دیدنی اطراف یزد به حساب می‌آید. در سطح جهانی این روستا را با نام «ماسوله کویر» می‌شناسند. این روستا در شهرستان بافق و بخش کوهستانی استان یزد قرار دارد. روستای قطرم در مناطقی با شیب تند و کوهستانی واقع شده است. به همین خاطر خانه‌های آن را به‌صورت پلکانی بنا کرده‌اند. از‌این‌رو روستای قطرم را با نام ماسوله کویر می‌شناسند. در حقیقت پشت‌بام یک خانه، حیاط خانه بالایی است. فضای روستا کاملاً سرسبز بوده و همین موضوع بسیاری از گردشگران را به تعجب وا می‌دارد. همچنین جالب است بدانید کوچه‌ای باریک در این روستا وجود دارد که به نام کوچه آشتی کنان معروف است؛ زیرا دو نفر نمی‌توانند از کنار هم عبور کنند و با هم رو‌به‌رو می‌شوند! روستای قطرم جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در تابستان محسوب می‌شود.

• زیارتگاه چک چک

زیارتگاه چک چک یزد نیز جزو مهم‌ترین بناهای تاریخی متعلق به زرتشتیان است. استان یزد را می‌توان مهد زرتشتیان ایران دانست. با توجه به آنکه چندین سال است آتش آتشکده زرتشتیان به یزد منتقل شده، این شهر برای زرتشتیان اهمیت بسیاری دارد. زیارتگاه چک چک یا همان پیر سبز در نزدیکی اردکان یزد قرار دارد. این زیارتگاه جزو مهم‌ترین زیارتگاه‌های زرتشتیان در دنیا محسوب می‌شود. این زیارتگاه در کوهی مقدس قرار دارد. بر اساس روایات تاریخی، یکی از شاهدخت‌های دوران ساسانی با نام نیک بانو به این کوه پناه آورد و از نظر مردم غایب شد.

پس از آن نیک بانو به خواب چوپانی آمد و از او خواست تا بنای پیر سبز را در این کوه بسازد. از آن پس این کوه تبدیل به زیارتگاه چک چک شد. برای دسترسی به این عبادتگاه، باید مدت طولانی را در مسیرهایی با شیب تند و کوهستانی پیاده‌روی کنید. این زیارتگاه جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در پاییز محسوب می‌شود. جالب است بدانید هنوز هم زرتشتیان از این زیارتگاه استفاده می‌کنند و جزو جاهای زیارتی بسیار مهم و ارزشمند آن‌ها محسوب می‌شود.

• سرو قدیمی ابرکوه

به تصویر بالا نگاه کنید. این تصویر نه روتوش است و نه از افکت‌های تصویری در آن استفاده کرده‌اند. این درخت جزو قدیمی‌ترین درختان طول تاریخ است که قدمت آن به حدود 4،500 سال پیش بازمی‌گردد. این درخت سرو، پیرترین درخت ایران و آسیا است و دومین درخت پیر جهان بعد کاج متوشلخ کالیفرنیا آمریکا محسوب می‌شود. جالب است بدانید بر سر تخمین قدمت این درخت بین کارشناسان مختلف بحث درگرفته است. برخی کارشناسان قدمت این درخت را بین 4،000 تا 4،500 سال تخمین می‌زنند در حالی که برخی دیگر معتقدند که قدمت آن به حدود 7هزار سال پیش بازمی‌گردد. این درخت سرو هنوز هم زنده و پابرجا است و جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در بهار محسوب می‌شود.

• سنگ آب‌های ندوشن

سنگ آب ندوشن را می‌توان مشابه باداب سورت دانست. سنگ آب‌های ندوشن جزو منحصر‌به‌فردترین جاهای دیدنی اطراف یزد محسوب می‌شود. همه‌ساله هزاران گردشگر و کوهنورد از این مکان دیدن می‌کنند. به تصویر بالا نگاه کنید. سنگ‌ آب‌های نودشن جزو پدیده‌های طبیعی هستند که به‌دلیل وجود املاح مختلف گوگردی، نمکی و همچنین آهن در آب ایجاد شده‌اند. زمانی که این املاح رسوب می‌کنند، باعث به‌وجود‌آمدن حوضچه‌های پلکانی آهکی سفید رنگ می‌شوند. آب این منطقه شور و ترش است و کیفیت چندانی ندارد. در ارتفاعات این منطقه، چند چشمه آبگرم با املاح معدنی فراوان وجود دارند که از آب آن‌ها برای آب‌درمانی استفاده می‌شود. با توجه به گرمای طبیعی و همچنین املاح معدنی، حضور در این چشمه‌ها باعث درمان درد‌های استخوانی و مفصلی می‌شود.

• غار نباتی ندوشن

اگر اهل ماجراجویی باشید، حتماً باید سری به غار نباتی ندوشن بزنید. غار نباتی ندوشن جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در بهار محسوب می‌شود. دلیل این نام‌گذاری وجود بلورهایی سفید و نباتی رنگ هستند. در حقیقت زمانی که وارد غار می‌شوید، احساس می‌کنید که از بالای غار، تکه‌های نبات آویزان شده‌اند. زیبایی بلورهای این غار و همچنین صدای زیبای چکه آب که در غار پژواک می‌کند، باعث شده تا این غار را با نام عروس غارهای ایران بشناسند. توجه داشته باشید برای بازدید از فضای داخلی این غار، باید تجهیزات و مهارت کامل غارنوردی و آمادگی جسمانی کامل داشته باشید.

• فهرج

فهرج جزو روستاهای استان یزد است که در بخش مرکزی شهرستان یزد و 22کیلومتری جنوب‌شرق این شهر قرار دارد. برای دسترسی به این روستا، باید خودتان را به جاده یزد – بافق برسانید و از خروجی فهرج وارد جاده فرعی شوید. جالب است بدانید که شهری در استان کرمان نیز با نام فهرج وجود دارد. روستای فهرج جزو قدیمی‌ترین روستاهای ایران است. قدمت روستای فهرج به حدود 5هزار سال پیش بازمی‌گردد. قلعه تاریخی فهرج در کنار آثار قدیمی دیگر همانند چاه چهل دختران، آب‌انبار قدیمی و مسجد جامع فهرج باعث شده تا همه‌ساله هزاران گردشگر از این روستای تاریخی دیدن کنند.

• قنات زارچ

قنات زارچ که آن را با نام قنات باغ زارچ نیز می‌شناسند، از دیگر جاهای دیدنی اطراف یزد محسوب می‌شود. این قنات دارای سه شاخه جدا از هم با نام‌های ابراهیم خویدکی، شور و شیرین است. بیش از هزار میله چاه در طول این سه شاخه قنات حفر شده است. تا حدود 50 سال پیش، آبدهی قنات زارچ به حدود 150 لیتر در ثانیه می‌رسد؛ اما در حال حاضر آبدهی آن به‌خاطر حفر چاه‌های غیرمجاز به شدت کاهش پیدا کرده است. همچنین طی سال‌های اخیر بخش‌هایی از دیوارهای این قنات فروریخته و دچار مشکل شده است. با وجود این، قنات زارچ هنوز هم جزو طولانی‌ترین قنات‌های دنیا به حساب می‌آید. به سبب طول این قنات، نام قنات زارچ در بین فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به چشم می‌خورد.

• کوه ارنان

کوه ارنان مهریز جزو منحصر‌به‌فردترین کوه‌های استان یزد به حساب می‌آید. این کوه در دل دشت ارنان قرار دارد و ارتفاع آن به 840متر می‌رسد و 25کیلومترمربع از مساحت استان یزد را به خود اختصاص داده است. سنگ‌های این کوه تاریخی از جنس سنگ‌های رسوبی گچی و آهکی متعلق به دوره سوم زمین‌شناسی هستند. از نظر ظاهری، این کوه شبیه به یک هرم بزرگ است.

از هر سو که به این کوه نگاه کنید، ظاهر هرمی آن را مشاهده خواهید کرد. در بخش کوهپایه ارنان، چندین و چند چشمه و رشته قنات‌های کم‌آب و کم‌عمق جریان دارند. به لطف این چشمه و قنات‌ها، چندین و چند مزرعه و باغ به وجود آمده است. بد نیست بدانید روستایی در نزدیکی کوه ارنان با همین نام قرار دارد که قدمت آن به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. جالب است بدانید وجود کوه ارنان در منطقه باعث به‌وجود‌آمدن اکوسیستم خاص و منحصر‌به‌فردی شده است. در این منطقه حیواناتی همانند آهو، هوبرزه و زاغ بور زندگی می‌کنند.

• کوه ریگ مهریز

کوه ریگ از دیگر جاهای دیدنی اطراف یزد در زمستان است. کوه ریگ از تله ماسه‌های تمیز و بدون خاک تشکیل شده و فضایی بسیار بزرگ برای تفریح در اختیار گردشگران و علاقه‌مندان قرار می‌دهد. همه‌ساله بسیاری از گردشگران برای آفرود، موتورسواری، شترسواری یا تجربه پیاده‌روی در کویر به کوه ریگ مهریز می‌آیند. زمانی که کفشتان را در می‌آورید و ماسه‌های کوه ریگ را زیر پایتان احساس می‌کنید، تصور خواهید کرد که انگار روی شن‌های ساحلی قدم می‌زنید. این حس آن هم در میان کویرهای مرکزی ایران بسیار عجیب و غریب است. خوشبختانه حتی با وسایل نقلیه کاملاً معمولی نیز می‌توان تا کنار کوه ریگ مهریز آمد. پس می‌توانید به‌عنوان تفریحی خانوادگی و بسیار مفرح روی کوه ریگ مهریز حساب باز کنید.

• کوه شیرکوه

ارتفاعات شیرکوه در بخش جنوبی شهر یزد قرار دارد. قله شیرکوه با ارتفاع 1،515 متر، جزو برجسته‌ترین قله‌ها در جهان به حساب می‌آید. این رشته‌کوه از سه بخش پیشکوه، میانکوه و پشتکوه تشکیل می‌شود. قله شیرکوه را از یزد به‌وضوح می‌توانید مشاهده کنید. صعود به قله شیرکوه جزو چالش‌هایی است که بسیاری از کوهنوردان با آن رو‌به‌رو می‌شوند. البته مردم عادی و گردشگران نیز می‌توانند در ده‌بالا خودشان را به ارتفاعات شیرکوه برسانند و شاهد زیباترین مناظر از یزد باشند. برای صعود به ارتفاعات شیرکوه به آمادگی جسمانی مناسب نیاز خواهید داشت. همچنین برای فتح قله شیرکوه باید تجهیزات و تجربه کافی کوهنوردی داشته باشید. در ضمن بهتر است به‌صورت گروهی اقدام به فتح این قله کنید.

• کوه عقاب

در 1.5کیلومتری شرق روستای اسلامیه یزد، یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی استان یزد قرار دارد. کوه عقاب نام کوهی قدیمی است که بر اساس نظر کارشناسان، قدمت آن به حدود 200میلیون سال پیش بازمی‌گردد. البته چندین هزار سال پیش، توده‌ای سنگ آذرین روی این کوه قرار گرفت و باعث به‌وجود‌آمدن شکلی سنگی مشابه عقاب شد. زمانی که از پشت به این کوه نگاه می‌کنید، تصور خواهید کرد که یک عقاب غول‌پیکر بال‌های خود را بسته و به افق خیره شده است. این کوه از سال 1396 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. کوه عقاب ظاهری بسیار زیبا دارد و باعث جذب گردشگران بسیاری شده است. اگر اهل عکاسی هستید، حتماً دوربینتان را همراه بیاورید تا این لحظه ناب را از دست ندهید.

• کویر ریگ زرین

بسیاری از افراد کوه ریگ را با کویر ریگ زرین اشتباه می‌گیرند. این دو هر کدام جزو بهترین جاهای دیدنی اطراف یزد در زمستان به حساب می‌آیند. کویر ریگ زرین در نزدیکی اردکان واقع شده است. ارتفاعاتی از میانه این کویر عبور کرده و آن را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند. زمانی که خورشید روی شن‌های این کویر می‌تابد، احساس می‌کنید که در حال تماشای دریایی طلایی با موج‌های بزرگ هستید. به همین خاطر این کویر را با نام کویر ریگ زرین می‌نامند. در این کویر حیوانات بسیاری از جمله شاهین، هوبره، عقاب، تیهو، انواع عقرب، انواع مار، آگاما، مارمولک گکو، لاسرتا، بزمجه، گربه شنی، روباه شنی، کفتار، گرگ و شغال زندگی می‌کنند. ریگزارهای بلند رو می‌توان جزو مهم‌ترین مشخصه‌های کویر ریگ زرین دانست. در این کویر امکانات کمپ در اختیار گردشگران قرار می‌گیرد.

• کویر سیاه کوه

کویر سیاه کوه اردکانی جزو بهترین مقاصد سفر پاییزه به حساب می‌آید. این کویر در فاصله 40کیلومتری شمال شهر اردکان و 20 کیلومتری جنوب شهر انارک قرار دارد. در این کویر می‌توانید شاهد سنگ‌های آذرین و آهکی مختلف باشید. کویر سیاه کوه جزو کویرهای کمتر شناخته‌شده در یزد به حساب می‌آید. پس اگر به‌دنبال تجربه واقعی آرامش کویر هستید، حتماً سری به کویر سیاه کوه بزنید. این کویر فضای بزرگی دارد و به اکوسیستم آن بسیار پویا است. از‌این‌رو می‌توانید شاهد حضور حیوانات مختلف در این کویر باشید. به‌دلیل کمتر شناخته‌شده بودن این کویر، بهتر است حتماً به‌صورت گروهی از آن دیدن کنید.

• کویر شباهنگ

کویر شباهنگ از دیگر کویرهای مرکزی ایران است که شهرت بسیاری هم دارد. این کویر را می‌توان در فهرست بهترین مقاصد سفر پاییزه به مرکز ایران قرار داد. کویر شباهنگ جزو معروف‌ترین کویرهای ایران است. به همین خاطرت کمپ کویری کاملاً مجهزی در این کویر تعبیه شده است. اگر دلتان می‌خواهد کویرهای یزد را به‌خوبی تجربه کنید؛ اما کمی هم از حضور در کویر هراس دارید، حضور در کمپ‌های کویری بهترین گزینه برایتان خواهد بود. کمپ کویری شباهنگ که از بهترین کمپ های کویری یزد است، امکانات کامل رفاهی، خدماتی و اقامتی را در اختیار گردشگران قرار می‌دهد. به این ترتیب می‌توانید با آسایش کامل حضور در کویر را تجربه کنید.

• کویر کاراکال

کویر کاراکال یا همان کویر صادق‌آباد را می‌توان جزو مهم‌ترین و معروف‌ترین کویرهای ایران دانست. اگر به‌دنبال بهترین مقاصد سفرهای زمستانی هستید، ما کویر کاراکال را به شما پیشنهاد می‌کنیم. این کویر معنای واقعی بی‌نهایت را به شما نشان می‌دهد. این کویر در فاصله 100کیلومتری مرکز استان، یعنی شهر یزد و نزدیکی استان کرمان قرار دارد. کویر کاراکال دارای بزرگ‌ترین شوره‌زار در استان یزد است. این شوره‌زار در اثر شوراب‌های رودخانه‌ای شور به وجود آمده است. کویر کاراکال زیستگاه نوعی گربه گوش سیاه است که آن را با نام کاراکال می‌شناسند. به همین خاطر است که کویر صادق‌آباد را کاراکال نام‌گذاری کرده‌اند. اگر خوش‌شانس باشید شاید در این کویر زیبا بتوانید یک گوش سیاه را از نزدیک ببینید.

• کویر و منطقه حفاظت شده بهادران – کالمند

درست در 20کیلومتری مهریز یزد، از دیگر بهترین مقاصد سفرهای زمستانی قرار دارد. کویر بهادران یا همان منطقه حفاظت‌ شده کالمند بهادران، جزو زیباترین مناطق طبیعی با حدود 229هزار هکتار وسعت است. این منطقه حفاظت‌شده، زیستگاه صدها گونه از حیوانات مختلف به حساب می‌آید. انواع جیبر و آهو در ارتفاعات این منطقه حفاظت‌شده مشغول زندگی هستند. اگر به حضور در حیات وحش و تماشای حیوانات مختلف از نزدیک علاقه‌مند هستید، حتماً باید سری به منطقه حفاظت‌ شده کالمند بهادران بزنید. در منطقه حفاظت‌ شده کالمند بهادران می‌توانید شاهد حضور انواع بز، کل، قوچ و میش، گربه پالاس، پلنگ، یوزپلنگ آسیایی، گرگ، کفتار، شاه روباه و غیره باشید. همچنین انواع حیوانات خزندگان و دوزیستان نیز در این منطقه زندگی می‌کنند. البته باید مراقب انواع مارهای سمی، رتیل، عقرب و حیوانات درنده همانند پلنگ باشید.

• کویر هفت سنگ

کویر هفت سنگ نیز جزو بهترین مقاصد سفرهای زمستانی به حساب می‌آید. این کویر در فاصله 12کیلومتری بلوار نصر یزد و نزدیکی دروازه قرآن قرار دارد. در صورتی که عاشق تماشای مناظر کویری هستید و در عین حال نمی‌خواهید خیلی از شهر فاصله بگیرید، کویر هفت سنگ برایتان بهترین گزینه خواهد بود. این کویر جزو هیجان‌انگیزترین جاهای دیدنی اطراف یزد به حساب می‌آید. با احداث کمپ کویری هفت سنگ در سال 1396، همه‌ساله صدها گردشگر برای بازدید از این کویر عازم یزد می‌شوند.

• گنبد عالی ابرکوه

گنبد عالی ابرکوه بنایی یادبود است که روی سکویی چهارگوش قرار دارد. این گنبد حدود 2 متر ارتفاع دارد. در ساخت گنبد عالی ابرکوه از ملات آهک، گچ، ماسه و خاکستر استفاده کرده‌اند. نمای بیرونی و درونی این گنبد به شکل 8ضلعی است. این بنا جزو آثار ملی ایران به حساب می‌آید و ارزش بسیاری دارد. البته درباره اینکه گنبد عالی ابرکوه مقبره چه کسی است، هنوز هم بحث‌های بسیاری وجود دارد. قدمت این گنبد نیز هنوز به‌صورت دقیق تخمین نزده‌اند؛ اما با توجه به خطوط کوفی می‌توان قدمت آن را به دوران پس از اسلام نسبت داد.

• منطقه تاریخی غربالبیز مهریز

منطقه تاریخی غربالبیز در زمینی به مساحت 2،200مترمربع قرار دارد. دورتادور آن خندقی به چشم می‌خورد که به‌دلیل جلوگیری از ورود سیلاب‌ها در اطراف آن بنا کرده‌اند. قدمت این محوطه تاریخی به دوران اشکانیان بازمی‌گردد. در این منطقه باستانی، صدها اثر تاریخی یافت شد است که از آن‌ها در موزه‌های مختلف ایران نگه‌داری می‌کنند. غربالبیز جزو مهم‌ترین محوطه‌های باستانی ایران است و پرده از بخش مهم تاریخ دوران اشکانی برداشت. بازدید از این منطقه تاریخی به گردشگران حتماً توصیه می‌شود. البته با توجه به گرمای هوا، بازدید از این منطقه را می‌توان جزو بهترین مقاصد سفرهای زمستانی دانست.

• منطقه تفرجگاهی سخوید

نظرتان درباره تفریحات زمستانی در دل کویر چیست؟! تعجب نکنید. باید بدانید که در دل گرمای کویری یزد، منطقه تفریحی سخوید در زمستان پوشیده از برف می‌شود. سخوید در فاصله 80کیلومتری یزد و نزدیک یکی دهستان‌های شهرستان تفت قرار دارد. البته شاید هر سال شاهد بارش برف سنگین در این منطقه نباشیم؛ اما زمانی که برف می‌بارد، سخوید پوشیده از برف می‌شود. در این سال‌ها می‌توانید شاهد انبوه مردم محلی باشید که برای برف‌بازی و سرخوردن از ارتفاعات به‌سمت پایین، راهی سخوید می‌شوند. پس سخوید را باید در لیست بهترین مقاصد سفرهای زمستانی نیز قرار داد.

• نارین قلعه میبد

نارین قلعه میبد که به دژ دالان نیز شهر دارد، روی تپه‌ای مرتفع در نزدیکی میبد واقع شده است. این قلعه جزو بزرگ‌ترین قلعه‌های مرکز ایران به حساب می‌آید. درباره قدمت نارین قلعه روایات مختلفی وجود دارد. جالب است بدانید اولین روایت تاریخی درباره این قلعه به قرن هشتم هجری قمری بازمی‌گردد. بر اساس برخی اسناد و افسانه‌ها، این قلعه به حضرت سلیمان تعلق داشته و هنوز هم گنجینه بزرگ حضرت سلیمان در این قلعه قرار دارد! برخی دیگر آن را به دوران صدر اسلام نسبت می‌دهند. در دوران صدر اسلام این قلعه جزو پرجمعیت‌ترین قلعه‌های مرکز ایران به حساب می‌آمد و داستان‌های بسیاری درباره آن روایت می‌کنند. با وجود آنکه فضای داخلی قلعه آسیب بسیاری دیده است؛ اما فضای بیرونی آن بسیار سالم و پا برجا باقی مانده و همین موضوع بازدید از آن را برای گردشگران بسیار هیجان‌انگیز می‌کند.

• یخچال خشتی ابرکوه

در دوران گذشته، ذخیره آب و نگهداری خنکی آن در طول تابستان مخصوصاً در شهرهای کویری چالشی بزرگ بود. از اوایل دوران قاجار، مردم با تکه بر دانش معماری، اقدام به ساخت آب‌انبار و یخچال کردند. یخچال ساختاری متفاوت با آب‌انبار داشت و از آن برای ذخیره‌سازی یخ در تابستان استفاده می‌کردند. یخچال خشتی ابرکوه با ارتفاع 12 متر در ورودی شهر ابرکوه قرار دارد. تا زمانی که خودتان کنار این یخچال نایستید، متوجه عظمت واقعی آن نخواهید شد. این یخچال خشتی جزو بزرگ‌ترین یخچال‌های خشتی ایران است که در نام آن در فهرست آثار ملی ایران نیز به چشم می‌خورد.

خب دوستان عزیز ره بال آسمان، نظر شما درباره جاهای دیدنی اطراف یزد چیست؟ به نظرتان زیباترین جای دیدنی استان یزد کدام است؟ آیا جای دیدنی دیگری را می‌شناسید که از این لیست جا مانده باشد؟ آن را به ما و سایر دوستان معرفی کنید. همچنین تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.