دریاچه سقالکسار گیلان | خانه‌ای مرموز در دل دریاچه

اگر هوای شمال‌گردی به سر دارید، گیلان با همه زیباییش مقصد خوبی برایتان می‌شود؛ البته می‌توانید به یکی از تماشایی‌ترین بخش این استان بروید. می‌خواهیم به دریاچه سقالکسار سری بزنیم که همه آن را به پاک‌ترین دریاچه ایران می‌شناسند.

دریاچه سقالکسار کجاست؟

دریاچه سقالکسار از جاهای دیدنی استان گیلان است؛ پس برای بازدید از آن به طرف شمال ایران بروید. بعد از رسیدن به شهر رشت، از بخش جنوبی شهر، مسیر را به طرف آقا سید شریف ادامه بدهید. حدود 15 دقیقه از مسیر را که پشت سر بگذارید، تصویر دریاچه در بین طبیعت، خودنمایی می‌کند.

روستای سقالکسار کجاست؟

روستای باصفایی به اسم سقالکسار در حوالی همین دریاچه هست. از دریاچه تا روستا هم فاصله زیادی نیست. کافی است 15 کیلومتر را پشت سر بگذارید. فصل نشاء برنج که باشد، زن‌ها و مردهای زحمت‌کش شمالی، پا‌به‌پای هم در شالیزار مشغول کار هستند. نان کشاورزها حلال و سفره‌شان پربرکت است. مردم روستا گیلک هستند و گویششان هم گیلکی است. اگر مسیری را پیدا نکردید، از اهالی روستا بپرسید. با مهربانی و لهجه شیرینشان، جوابتان را می‌دهند. دریاچه هم از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری نزدیک روستا است. به همین خاطر با آمدن گردشگرها، کسب‌وکار روستایی‌ها هم رونق می‌گیرد.

معرفی دریاچه سقالکسار گیلان

دریاچه سقالکسار یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی رشت هم به حساب می‌آید. این دریاچه روی سدی خاکی تشکیل شده است و مساحتش به 15 هکتار می‌رسد. درازایی 600متری دارد و پهنایی 500متری دارد. نسبت به سطح دریای خزر هم در بلندای حدود 64متری است. این دریاچه، مثل استخری طبیعی در دل طبیعت گیلان است. چشمه‌های اطراف و باران‌های شمال، آب دریاچه را تأمین می‌کند؛ البته در بعضی فصل‌های کم‌آب، آب دریاچه هم کم می‌شود.

داستان شکل‌گیری دریاچه سقالکسار

پای صحبت قدیمی‌های روستا که بنشینید، داستان این دریاچه را برایتان می‌گویند. آن زمان هم، درست مثل این روزها، گاهی خشکسالی و کم‌آبی برای مردم دردسر بزرگی به وجود می‌آورد. جان زمین‌های برنج هم که به آب وابسته است. به همین خاطر وجود سد می‌توانست گره‌از کار مردم باز کند. دریاچه امروز، دسترنج زحمت‌های یک کشاورز است .کشاورز نمونه سال 1362 از مردم همین روستا بود. جناب آقای «جعفر خوشحال» بعد از این اتفاق به دیدن رئیس‌جمهور رفت. مشکلات کم‌آبی روستا را به مسئول‌ها گفت و تقاضا کرد سدی خاکی در نزدیکی روستا بسازند. خوب که توجه کنید، در ورودی دریاچه، تندیسی برای تشکر از این کشاورز می‌بینید.

نام‌گذاری سد سقالکسار

شاید برایتان جالب باشد که بدانید معنی اسم این سد چیست. در مفهوم، به محلی که پرنده‌ها در آن آب می‌خورند، سقالکسار می‌گویند. سقا معنی آبخور می‌دهد. لک هم به لک‌لک‌های مهاجر اشاره می‌کند و سار، اسم پرنده‌ای دیگر است. در گذشته لک‌لک‌ها و سارها به این دریاچه می‌آمدند و از آبش می‌خوردند. احتملاً این داستان باید شما را به یاد برنامه کودکی در زمان کودکیتان بیندازد. اسمش را به یاد دارید؟ شاید به خاطر وجود این لک‌لک‌ها، سقالکسار روزبه‌روز پرآب‌تر شد و جان گرفت. به‌راستی که خدا لک‌لک‌ها را دوست دارد.

پوشش گیاهی دریاچه

از استان گیلان و خطه شمال نمی‌شود انتظاری جز سرسبزی و خرمی داشت. در اطراف سد سقالکسار هم تا چشم کار می‌کند، جنگل‌های پوشیده از درخت و دشت‌های سرسبز است. سد خاکی سقالکسار در قلب جنگل‌های این ناحیه شکل گرفته است و درختچه‌های بلند و کوتاه، دورتادورش را پوشانده‌اند. بخشی از این درختان هیرکانی هستند. آب‌وهوا و خاک در این منطقه رطوبت خوبی دارد. به همین خاطر می‌توانید انواع مختلفی از سرخس‌ها را در جنگل‌های اطراف ببینید. سرخس‌های معمولی، سرخس برگ بیدی و سرخس پرسیاوشان در این جنگل‌ها روییده‌اند.

پوشش جانوری

دریاچه سقالکسارگیلان هنوز هم میزبان پرنده‌های مهاجر است. مردم روستا هم گاهی دام‌هایشان را به کنار دریاچه می‌آورند تا سیراب شوند. چند مدل از ماهی‌های گوشتی در این دریاچه زندگی می‌کنند؛ اما پوشش جانوری این دریاچه به همین‌ها خلاصه نمی‌شود. جنگل هم کلکسیونی از حشرات و خزندگان است.

جاذبه‌های گردشگری دریاچه سقالکسار

• طبیعت‌گردی

طبیعت‌گردی در کنار این سد خاکی حرف اول را می‌زند. هر طرف که سر بچرخانید، تصویری از دریاچه و چشم‌انداز درختان در مسیر نگاهتان است. حرکت آرام آب و انعکاس نور خورشید، منظره‌ای تماشایی را از دریاچه می‌سازد. درختانی که تا نیمه در آب هستند، یکی دیگر از بخش‌های جذاب دریاچه است. وقتی که سطح آب دریاچه پایین ‌برود، تنه‌های درختان مشخص می‌شود. مثل این است که درختان در آب شناورند.

• افسانه دریاچه سقالکسار

بخش هیجان‌انگیز دریاچه، «خانه رو آب» است که فقط می‌شود سقف و دودکشش را دید. این خانه ویلایی، زیبایی دریاچه را به اوج می‌رساند. هرچند که وجود این خانه برای همه کمی عجیب است. عده‌ای باور دارند که قایقی را به شکل خانه درست کرده‌اند و روی آب شناور است؛ اما حقیقت ماجرا چیز دیگری است. این خانه چوبی در بخشی از دریاچه است که با پایین‌رفتن سطح آب، کل آن مشخص می‌شود؛ اما در زمانی که سطح آب دریاچه بالا بیایید، دوباره به زیر آب فرو می‌رود.

• سد سقالکسار، پاک‌ترین دریاچه ایران

جالب است بدانید دریاچه سقالکسار گیلان در بین دریاچه‌های ایران، به پاک‌ترین دریاچه معروف است؛ البته این دریاچه این افتخاررا مدیون اهالی روستای سقالکسار است. نظارت خوبی هم بر تمیزی این دریاچه می‌شود. از کارهای قشنگ این مجموعه، دادن کیسه زباله به گردشگرها است. هرچند که اگر غیر از این بود، ما روی قولتان در حفظ پاکیزگی طبیعت حساب می‌کنیم. در بخش ورودی، هزینه‌ای از گردشگرها می‌گیرند و کیسه زباله‌ای به آن‌ها می‌دهند. در زمان برگشت، با تحویل‌دادن کیسه‌های زباله، دو‌سوم هزینه ورودی را به گردشگرها برمی‌گردانند. این تشویق کوچک در فرهنگ‌سازی جامعه تأثیر مثبتی دارد. ایده جالبی است نه؟ امیدواریم این ایده را همه جای ایران ببینیم.

• پیاده‌روی در کنار دریاچه

طبیعت اطراف دریاچه، برای یک پیاده‌روی طولانی، دل‌انگیز است. مسیری هموار که می‌توانید در آن گشت‌وگذار کنید و از تماشایش لذت ببرید. وقت پیاده‌روی، نفس عمیق بکشید و ریه‌هایتان را از اکسیژن خالص پر کنید. این اکسیژن در هرجایی به دست نمی‌آید. این کار، به نوعی مدیتیشن است و حس خوبی به شما منتقل می‌کند. کمی که مسیرتان را عوض کنید، راهتان به جنگل منتهی می‌شود. می‌توانید جنگل‌گردی را از همین نقطه، شروع کنید. در جنگل همیشه جاهای ویژه‌ای برای کشف وجود دارد. حواستان به حشره‌های گزنده جنگل هم باشد. این زمان‌ها، یک کِرِم گزیدگی حشرات مؤثر است.

• پیک‌نیک

پیک‌نیک‌ در طبیعت از لذت‌بخش‌ترین کارهاست. می‌توانید در طبیعت بکر اطراف سد سقالکسار پیک‌نیک کنید و چند ساعت از آرامش طبیعت استفاده کنید. روزهای تعطیل که باشد، از شهرهای اطراف هم به این جای دیدنی می‌آیند و هر خانواده در گوشه‌ای زیراندازش را پهن می‌کند. اطراف سد، امکانات ویژه‌ای برای خرید آب و خوراکی ندارد. یادتان نرود که وسایل ضروری و لازم را با خود ببرید.

• عکاسی

اگر جمعتان خانوادگی یا دوستانه باشد، عکس‌های دسته‌جمعی خاطرات خوبی را برایتان ثبت می‌کند. می‌توانید روی تصویرهای چشم‌نواز طبیعت، برای شرکت در مسابقه عکاسی هم حساب کنید.

• نقاشی

هنرمند که باشید، لوازم کار بخش جدانشدنیتان است. کافی است قلمی در دست بگیرید و انعکاس تصویر درختان را در آب نقاشی کنید. تابلویی از خانه فرورفته در آب هم تماشایی می‌شود.

• شنا و ماهیگیری ممنوع!

شناکردن در این دریاچه را فراموش کنید. این دریاچه برای شناکردن مناسب نیست و عمق زیادی دارد. ماهیگیری هم به اکوسیستم سد سقالکسار آسیب می‌رساند.

امکانات گردشگری دریاچه سقالکسار

• قایق‌سواری

خبر خوب این است که امکانات قایق‌سواری در سد سقالکسار به راه است. قایق موتوری یا پدالی فرقی ندارد، هرکدام را خواستید، برای ساعتی اجاره کنید. گشت‌وگذار روی آب هم صفا دارد. نسیم خنکی صورتتان را نوازش می‌کند و حس‌وحال خوبی به شما می‌دهد.

• کافی‌شاپ

تنها امکانات دریاچه، کافی‌شاپ چوبی آن است که چشم‌انداز خوبی به سد دارد. خوردن یک لیوان چای اعلای لاهیجان، در هوای خنک می‌چسبد. نوش جانتان باشد. تابستان‌ها، در همان نزدیکی، بلال کبابی هم می‌فروشند. بلال‌ها در پاییز و زمستان جایشان را با کاسه‌ای آش داغ عوض می‌کنند. حس گرمای آش، آن هم در هوای سرد زمستان بی‌نظیر است.

• پارکینگ

محوطه کنار دریاچه خاکی و بزرگ است و فضای مناسبی برای پارک ماشین‌ها دارد؛ پس از این بابت خیالتان راحت باشد.

جادهای دیدنی اطراف دریاچه

هرچه از دیدنی‌های شمال بگوییم، کم گفتیم. شاید این خطه، بهشت کوچک روی زمین باشد. در اطراف سد سقالکسار دیدنی‌های بسیاری است. اگر دوست داشتید، به آن‌‌ها هم سری بزنید.

• آبشار دودوزن

آبشار دودوزن زیبا در نزدیکی سد و در 24کیلومتری شَفت است. اگر هوای شناکردن در سر دارید، استخر جلوی آبشار عمیق است و آب خنکی دارد.

• جنگل سراوان

از جاده رشت‌قزوین که گذشته باشید، احتمالاً تابلوی سراوان به چشمتان خورده است. کافی است به طرف جاده فرعی‌اش بروید تا به پارک جنگلی سراوان برسید. موزه میراث روستایی گیلان، مرداب سراوان، پینت‌بال، قایق‌سواری بخشی از تفریح‌های این پارک جنگلی است. اگر اطلاعات بیشتری می‌خواهید، بد نیست به صفحه سراوان در ره بال آسمان نگاهی بیندازید.

• بازار رشت

جدا از طبیعت این منطقه، فرهنگ و شهرنشینی مردمش هم دل‌نشین است. بازار سنتی رشت با طیفی از رنگ‌های مختلف و دست‌فروش‌ها دیدن دارد. می‌توانید به بازار ماهی‌فروشان هم سری بزنید. در بازار ماهی‌فروشان، ماهی سفید، ماهی دودی، ماهی شور، باقلی، سبزی محلی، زیتون پروده و انواع از ترشی را می‌فروشند. عطر خوش کلوچه‌های فومن هم در هوا پخش است. در این بازار، زندگی جریان دارد.

• شهرداری رشت

دیدنی‌ترین بافت شهری رشت، شهرداری آن است. میدان شهرداری همیشه شلوغ است و مردم در آن رفت‌وآمد می‌کنند. مجسمه بزرگی از سردار جنگل، نماد این میدان است که در کنار ساختمان تاریخی شهرداری، زیبایی ویژه‌ای دارد. هر 4 طرف میدان را تا بخشی از خیابان، سنگ‌فرش کرده‌اند. به‌راحتی می‌توانید در مسیر میدان شهرداری تا سبزه‌میدان را قدمی بزنید و از مغازه‌ها دیدن کنید.

بهترین زمان سفر به دریاچه سقالکسار

در فصل بهار به‌ویژه اردیبهشت، هوای این منطقه مرطوب و معتدل است. هوای شرجی در تابستان‌های شمال ممکن است کمی شما را کلافه کند. بهتر است لباس کافی برای تعویض داشته باشید. با شروع پاییز، باران‌های فصلی هم شروع می‌شود؛ اما دریاچه بارانی هم دیدنی است. شاخه‌های عریان درخت‌ها حتی در زمستان هم تصویر دل‌انگیزی را روی آب می‌سازد. بهتر است در پاییز و زمستان، قبل از رفتن هواشناسی راچک کنید تا باران غافلگیرتان نکند.

اقامت در اطراف دریاچه سقالکسار

اگر دوست دارید زندگی روستایی را در این منطقه تجربه کنید، به اقامتگاه‌های بوم‌گردی شمال سری بزنید. اسم چند اقامتگاه را برایتان می‌گذارم.

• اقامتگاه‌ بوم‌گردی سوتکا؛
• اقامتگاه‌بوم‌گردی عنبربو؛
• مجموعه گردشگری خوش بوم گیلان؛
• اقامتگاه‌بوم‌گردی گردو؛
• اقامتگاه‌بوم‌گردی گل یخ؛
• اقامتگاه‌بوم‌گردی گیلسو.

مسیر دسترسی

برای بازدید از دریاچه زیبای سقالکسار، باید به شمال ایران سفر کنید. از بین شهرهای شمالی، مقصدتان گیلان است. بعد از رسیدن به رشت، به طرف جنوب شهر و جاده لاکان بروید و وارد جاده جیرده شوید. 15 دقیقه از این مسیر را که پشت سر گذاشتید، به سد خاکی سقالکسار می‌رسید. آدرس دقیق‌ترش را که بخواهید، در حوالی آقا سید شریف است و در مسیر جاده شَفت. حواس‌جمع که برانید، تابلوهای بین مسیرکمکتان می‌کند.

اگر مسیرتان از جاده قزوین­_رشت باشد، بعد از گذشتن از پلیس‌راه از روی تقاطع روگذر به طرف فومن بروید. تکنولوژی این روزها را هم فراموش نکنید. مقصد را در گوگل‌مپ جست‌وجو کنید، راهتان آسان می‌شود و مسیر هم مشخص.

هزینه ورودی هر ماشین	5000 تومان
بهترین زمان بازدید	فصل بهار و تابستان
آدرس	استان گیلان، ۱۵ کیلومتری جنوب شهر رشت، دهستان لاکان، روستای سقالکسار

برای گذراندن ساعت‌های دل‌چسب در طبیعت، بازدید از دریاچه سقالکسار انتخاب خوبی است. خوش‌حالیم که با ره بال آسمان در این سفر مجازی همراه شدید. اگر در سفرهای قبل به این دریاچه رفته‌اید، از تجربه‌هایتان برایمان بنویسید.