جاهای دیدنی کلات نادری مشهد

وقتی که صحبت از سفر مشهد به میان بیاید، شاید همه ما فقط به فکر زیارت بیفتیم. این بدان خاطر است که درباره جاهای دیدنی این شهر و اطراف آن تبلیغات گسترده‌ای انجام نداده‌اند. اگر اهل سفر و ماجراجویی هستید، بهتر است حتماً تا انتهای این مقاله همراه ما باشید. در این مقاله قصد داریم تا سیر تا پیاز یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی اطراف مشهد، یعنی کلات نادری را برایتان رو کنیم. با ما همراه شوید تا کلات نادری مشهد را به‌خوبی بشناسید و با جاهای دیدنی کلات نادری مشهد به‌خوبی آشنا شوید. باور کنید این منطقه ارزشمندتر از آن چیزی است که پیش‌ازاین در ذهنتان تصور می‌کردید!

کلات نادری کجاست؟

کلات نادری یا همان کلات، مرکز شهرستان کلات است. این شهر یکی از شهرهای مرزی به‌حساب می‌آید که در شمال‌شرق استان خراسان رضوی قرار دارد. از نظر لغوی، کلات به‌معنای قلعه، بارو و ارگ است. شهرت این شهر به دوران افشاریه و پادشاهی نادرشاه باز می‌گردد. به همین خاطر آن را با نام کلات نادری می‌شناسند. کلات نادری در بین کوه‌های هزارمسجد قرار دارد. این شهر دارای فاصله 150کیلومتری از مشهد است.

مسیر دسترسی کلات نادری مشهد

برای دسترسی به کلات نادری، باید از مشهد به سمت شمال حرکت کنید. مسیر دسترسی آن نیز از مناطق کوهستانی عبور می‌کند. بد نیست بدانید که شهر کلات نادری در فاصله 180کیلومتری کشور ترکمنستان نیز قرار گرفته است. کلات نادری از شرق به شهرستان سرخس، از جنوب به مشهد و از غرب به شهرستان درگز محدود می‌شود.

آب‌وهوای کلات نادری | بهترین زمان سفر به کلات

کلات نادری در شمال مشهد و در میان مناطق کوهستانی قرار دارد. این شهر به‌صورت کلی دارای آب‌وهوای سرد و کوهستانی است. از نظر کیفیت آب‌وهوا باید بدانید که می‌توانید حسابی ریه‌های خود را از اکسیژن خالص پر و خالی کنید. از نظر دمای هوا نیز باید گفت که کلات نادری آب‌وهوای سردی دارد.

این شهر زمستان‌های نسبتاً سردی را تجربه می‌کند. به همین خاطر بهتر است برای بازدید از این شهر، بهار و تابستان را انتخاب کنید. در فصل بهار تمامی مناطق اطراف کلات نادری سرسبز هستند. در فصل تابستان خبری از گرمای هوا نیست‌؛ پس می‌توانید برای فرار از گرمای هوا به کلات نادری پناه بیاورید. از ابتدای پاییز هوا به‌تدریج سرد می‌شود. در فصل زمستان نیز شاهد بارش برف و یخ‌بندان خواهید بود.

جاهای دیدنی طبیعی کلات نادری

آبشار قره سو

آبشار قره سو کلات از جمله معروف ترین جاهای دیدنی کلات نادری مشهد به حساب می‌آید. این آبشار در بخش جنوب‌غربی شهرستان کلات نادری در دل روستایی با نام قره سو قرار دارد. ارتفاع این آبشار از سطح دریا به حدود 1هزار و 250 متر می‌رسد. برای دسترسی به این آبشار باید 160 کیلومتر از مشهد دور شوید. بعد از آنکه به روستای قره سو رسیدید، باید خودرو خودتان را کنار بگذارید و به دل جاده بزنید. یک مسیر پیاده‌روی 20دقیقه‌ای در کنار رودخانه انتظارتان را می‌کشد. بعد از کمی پیاده‌روی، به آبشار زیبای قره سو خواهید رسید. جالب است بدانید که مدیریت منابع طبیعی، در این منطقه پله‌های آهنی نصب کرده است؛ پس اگر فقط کمی آمادگی جسمانی داشته باشید، می‌توانید از این پله‌ها به‌راحتی بالا بروید و خودتان را به آبشار برسانید.

بخشی از مسیر به‌جای پله، دارای نردبان است. این نردبان به‌صورت عمودی درست از میان آبشار عبور می‌کند؛ پس همین‌طور که آب خنک روی سرتان می‌ریزد، باید از نردبان بالا بروید. به همین خاطر باید وسایل برقی از جمله گوشی موبایل و دوربین خود را همراه نیاورید تا آسیب نبینند. بازدید از این آبشار به یکی از فراموش‌نشدنی‌ترین خاطرات عمرتان تبدیل می‌شود. همچنین در نزدیکی این آبشار جاذبه‌های دیدنی بسیاری وجود دارند. به‌این‌ترتیب می‌توانید یک تیر و چند نشان بزنید.

دره آل کلات مشهد

دره آل کلات از دیگر جاهای دیدنی کلات است. این دره در روستای آل قرار دارد. به همین خاطر آن را با نام دره آل می‌شناسند. اگر داستان‌های قدیمی ترسناک را شنیده باشید، حتماً با نام آل هم آشنایی دارید. آل یک موجود ترسناک و نامرئی است که داستان‌های ترسناکی درباره آن روایت می‌کنند. البته نگران نباشید، قرار نیست از جاذبه‌ای ترسناک دیدن کنید. این دره از نظر پوشش طبیعی و جانوری بی‌نظیر است. با بازدید از دره انجیر، متوجه اوج زیبایی این دره خواهید شد. در این دره انواع درختانی همانند آلبالو، سیب، گلابی، زردآلو، گیلاس و گردو وجود دارند.

از میان این دره رودخانه‌ای با آب خنک و شیرین عبور می‌کند. همچنین می‌توانید از غارهای عجیب‌وغریب آل دیدن کنید. البته در نظر داشته باشید که برای بازدید از این غارهای هزارتو، باید مهارت غارنوردی داشته باشید و تجهیزات کامل همراه خود بیاورید. برای دسترسی به این روستا باید از مشهد حدود 45 کیلومتر فاصله بگیرید. این روستا در مسیر جاده قدیمی مشهد به کلات قرار دارد.

آبشار سد زاوین

زاوین نام یکی از مناطق کوهستانی در جاهای دیدنی کلات است که در فاصله 50کیلومتری کلات نادری قرار دارد. در غرب شهر زاوین و حدود 3کیلومتری آن، سدی با همین نام قرار دارد. منطقه زاوین از رودخانه‌ای با همین نام آبرسانی می‌شود. از‌این‌رو می‌توانیم شاهد پوشش گیاهی بسیار انبوه و غنی در این منطقه باشید. همان‌طور که اشاره کردیم، زاوین یکی از مناطق کوهستانی و ییلاقی است. به همین خاطر آب‌وهوای سرد و ییلاقی دارد.

در 6 ماه دوم سال، آب‌وهوای این منطقه بسیار سرد می‌شود. در فصل زمستان، زاوین شاهد بارش و برف و یخ‌بندان است. به همین خاطر بازدید از این منطقه فقط در فصل بهار و تابستان توصیه می‌شود. با سفر به زاوین می‌توانید از آب‌تنی در کنار آبشار سد زاوین لذت ببرید. همچنین اگر اهل ماجراجویی هستید، می‌توانید ساعت‌ها در مناطق طبیعی پیاده‌روی کنید و از بافت طبیعی آن لذت ببرید.

آبشار روستای چرم کهنه (قورکن)

آبشار چرم کهنه از جمله معروف‌ترین تفرجگاه‌های اطراف کلات نادری است. این آبشار در دل روستایی با همین نام قرار دارد. روستای چرم کهنه در فاصله 20کیلومتری غرب کلات نادری جا خوش کرده است. این روستا جزو مناطق ییلاقی محسوب می‌شود و آب‌وهوایی خنک و کوهستانی دارد. در ابتدای ورودی این روستا، دره‌ای زیبا و طبیعی وجود دارد. برای دسترسی به این روستای زیبا باید از جاده درگز استفاده کنید. برای بازدید از این آبشار تماشایی، کمی پیاده‌روی را باید به جان بخرید. توجه داشته باشید که روستای چرم کهنه از جمله مناطق ییلاقی و سردسیر است؛ پس فقط بهار و تابستان را برای بازدید از آن انتخاب کنید.

آسباد خشت

در فاصله 13کیلومتری عمارت خورشید، روستایی با نام «خشت» قرار دارد. این روستا در حال حاضر بخشی از کلات نادری است. ساکنان این روستا ترکمن‌های خراسان هستند. آن‌ها به زبان ترکی کرمانجی صحبت می‌کنند. سبک زندگی، پوشش و حتی آداب‌ورسوم مردم این روستا با ساکنان دیگر جاهای دیدنی کلات تفاوت بسیاری دارد. این روستا دارای آب‌وهوای کوهستانی و مناطق سرسبز بسیاری است. مردم روستا بیشتر به شغل کشاورزی مشغول هستند. این روستا زمستان‌هایی سرد را تجربه می‌کند؛ اما بهاری دلپذیر و دوست‌داشتنی دارد. اگر قصد بازدید از روستاهای بکر با طبیعت زیبا دارید، حتماً سری به آسباد خشت کلات بزنید.

ارتکند کلات

ارتکند نام یک آبشار بسیار زیبا و یکی از جاهای دیدنی کلات نادری است. آبشار ارتکند در نزدیکی روستای ارتکند قرار دارد. همه‌ساله صدها گردشگر و ورزشکار از این آبشار دیدن می‌کنند. روستای ارتکند در فاصله 110کیلومتری مشهد و 40کیلومتری شهرستان کلات نادری قرار دارد. ارتکند در منطقه روستایی قلعه نو قرار دارد.

برای دسترسی به آبشار ارتکند ابتدا باید از روستای سررود عبور کنید. بعد 7کیلومتر رانندگی در جاده اصلی، به این روستا خواهید رسید. رود ارتکند از کوه‌های هزار مسجد سرچشمه می‌گیرد؛ سپس به سمت جنوب حرکت می‌کند و در طول مسیر جاذبه‌ای زیبا با نام آبشار ارتکند را خلق خواهد کرد. ارتکند در حقیقت مجموعه‌ای کامل از کوه، جنگل، رودخانه و البته آبشار است. اگر اهل ورزش صخره‌نوردی باشید، می‌توانید خودتان را به بخش‌های بکر و مرتفع آبشار برسانید و از تماشای مناظر اطراف لذت ببرید.

روستای لایین کلات

در فاصله 30کیلومتری کلات نادری، یکی از خوش‌آب‌وهواترین جاهای دیدنی کلات یعنی روستای بسیار زیبا و تماشایی لایین جا خوش کرده است. این روستا در فاصله 190کیلومتری مشهد قرار دارد. از میان این روستا، رودخانه‌ای پرآب عبور می‌کند. حضور این رودخانه باعث برکت و آبادانی روستایی لایین شده است. اکثر مردم این روستا به شغل کشاورزی مشغول هستند.

بد نیست بدانید که کشت برنج در این منطقه بسیار رایج است. اکثر مزارع روستای لایین را شالیزارهای پربار تشکیل می‌دهند. این روستا دارای آب‌وهوای کوهستانی و معتدل است. سرسبزی این روستا را می‌توان با مناطق شمالی کشور مقایسه کرد. پوشش گیاهی و جانوری این روستا بی‌نظیر است. در روستای لایین می‌توانید شاهد حضور انواع گونه‌های جانوری و گیاهی باشید. فصل بهار بهترین زمان بازدید از روستای لایین محسوب می‌شود.

آبشار آبگرم کلات

همه ما عادت داریم که آب رودخانه و آبشار سرد باشد. گاهی آب آبشارها آن‌قدر سرد است که حتی چند ثانیه هم نمی‌توانید زیر فشار آب آبشار قد علم کنید. خب در 75کیلومتری کلات و در کنار روستای آبگرم، تمام باورهای شما درباره سردی آب رودخانه از بین می‌رود!

در این منطقه آبشاری بسیار بزرگ و پرفشار وجود دارد که دارای آب گرم است. البته نباید انتظار گرمای آب حمام را از این آبشار داشته باشید! در اصل آب این آبشار دارای دمایی بین 30 تا 35 درجه است. در مقایسه با دمای آب آبشارهای دیگر که بین 5 تا 10 درجه تغییر می‌کند، این آبشار آبی بسیار گرم دارد! البته باید بدانید که آبی که شما با آن حمام می‌کنید، حدود 70 درجه حرارت دارد. بااین‌حال آب آبشار آبگرم کلات نادری برای آب‌تنی و رفع خستگی بسیار مناسب است.

بابا رمضان کلات

بابا رمضان نام روستایی بسیار زیبا و دوست‌داشتنی است. این روستا در فاصله 43کیلومتری شمال‌غرب شهرستان کلات نادری قرار دارد. برای دسترسی به بابا رمضان باید خودتان را به کوه‌های هزارمسجد برسانید. از میان این روستا، رودخانه‌ای پرآب عبور می‌کند.

در اصل این رودخانه دلیل اصلی شهرت روستای بابا رمضان است. روستای بابا رمضان در فاصله 8کیلومتری جاده اصلی قرار دارد. به همین خاطر دسترسی به این جاذبه از جاهای دیدنی کلات بسیار ساده است. مردم روستا به زبان‌های ترکی و کردی صحبت می‌کنند. در این روستا می‌توانید از باغ‌های پربار میوه، مزارع کشاورزی، مناظر کوهستانی و رودخانه‌ای پرآب دیدن کنید.

منطقه حفاظت شده ارس سیستان

منطقه حفاظت‌شده ارس سیستان از جمله مهم‌ترین ذخایر طبیعی استان خراسان رضوی و شمال شرق ایران است. این منطقه حفاظت‌شده در رشته‌کوه هزارمسجد و راستای رشته‌کوه البرز قرار دارد. ارتفاع بلندترین کوه این منطقه به هزار و 100 متر می‌رسد. منطقه حفاظت‌شده ارس سیستان حدود 92هزار هکتار وسعت داشت.

البته باید بدانید که به‌دلیل قطع بی‌رویه درختان این منطقه، وسعت آن به 4هزار هکتار کاهش پیدا کرده است. این موضوع باعث نگرانی بسیاری می‌شود. در منطقه حفاظت‌شده ارس سیستان می‌توانید شاهد تنوع جانوری بسیار خاصی باشید. منطقه حفاظت‌شده ارس سیستان محل زندگی پلنگ ایرانی، قوچ و میش اوریال، کل و بز وحشی، گرگ، گراز و انواع پرندگان همانند کبک معمولی، کبک دری، تیهو، سهره و انواع پرندگان شکاری است.

روستای ایدلیک کلات

روستای ایدلیک را می‌توان یک‌تکه زمرد سبز دانست که زیبایی آن شما را مات و مبهوت می‌کند. این روستا یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی کلات است. ایدلیک بی‌شک جزو زیباترین روستاهای ایران به حساب می‌آید.

برای دسترسی به روستای ایدلیک باید خودتان را به 27کیلومتری کلات برسانید. بعد عبور از دو روستای سلطان آباد و قاباخ، به روستای ایدلیک خواهید رسید. ایدلیک در مناطق کوهستانی قرار دارد. این روستا دارای آب‌وهوای کوهستانی و معتدل است. وجود رودخانه‌های پرآب، منابع آب زیرزمینی و همچنین هوای عالی باعث شده تا کشاورزی و باغداری در این منطقه بسیار رونق داشته باشد. فقط به یاد داشته باشید که بهار و تابستان بهترین زمان بازدید از ایدلیک محسوب می‌شود.

دره حمام قلعه

دره حمام قلعه هم از زیباترین جاهای دیدنی کلات نادری مشهد است. این دره در کلات نادری قرار دارد. در مسیر فرعی دسترسی به روستا می‌توانید از جاده آسفالت استفاده کنید. این موضوع یک مزیت بسیار عالی محسوب می‌شود. اهالی روستای دره حمام قلعه، از اقوام ترک جلایر هستند.

در حین دسترسی به این دره، از میان رودخانه‌ای با آب زلال عبور خواهید کرد. این دره حدود 5 کیلومتر طول دارد. دره حمام قلعه در ارتفاع 1340متری از سطح دریا قرار دارد. این دره در میان روستایی با همین نام قرار دارد. در دل این روستا، چند اقامتگاه بوم‌گردی روستایی نیز به چشم می‌خورد؛ پس اگر اهل ماجراجویی در سفر هستید، می‌توانید داخل این خانه‌ها اقامت داشته باشید.

روستای چهچهه چناران مشهد

روستای چهچهه چناران را باید در فهرست زیباترین جاهای دیدنی کلات قرار داد. این روستا در فاصله 105کیلومتری کلات نادری و درست در مرز ترکمنستان قرار دارد. این روستا در بخش زاوین قرار دارد. اگر به یاد داشته باشید، درباره روستای زاوین و سد آن صحبت کردیم.

روستای چهچهه چناران جنگل پسته‌ای به وسعت 6هزار و 400 هکتار دارد. این جنگل را با نام جنگل پسته خواجه می‌شناسند. در این جنگل انواع پسته وحشی رشد می‌کند و یکی از منابع درآمد مردم محلی است. در این روستا می‌توانید از جاهای دیدنی طبیعی بسیار زیبا بازدید کنید. همچنین امکان بازدید از اماکن زیارتی و تاریخی متعدد نیز وجود دارد. در سفر به کلات نادری، حتماً سری به روستای چهچهه چناران بزنید.

دره قله زو

به تصویر بالا نگاه کنید. آیا واقعاً این دره زیبا نیست؟ این دره 10 کیلومتر طول دارد. عرض آن نیز بین 100 تا 1200 متر متغیر است. در برخی قسمت‌های آن، عمق دره به بیش از 200 متر می‌رسد. این دره از روستاهای دربند و کبود گنبد آغاز می‌شود و تا روستای قله زو ادامه پیدا می‌کند؛ پس از هرکدام این روستاها می‌توانید ماجراجویی خود را آغاز کنید.

برخی افراد طبیعت‌گرد و ماجراجو در بازدید از جاهای دیدنی کلات، این دره را به‌عنوان مسیر پیاده‌روی خود انتخاب می‌کنند. به‌این‌ترتیب می‌توانند از 10 کیلومتر هیجان خالص لذت ببرند. در میان این دره رودخانه‌ای وجود داشته است که امروزه خبری از آن نیست. بااین‌حال هنوز هم بازدید از این دره می‌تواند بسیار هیجان‌انگیز و دوست‌داشتنی باشد.

تفنگ دره کلات

تفنگ دره کلات در بین کوه‌های هزارمسجد قرار دارد. این دره هم یکدیگر از خاص‌ترین جاهای دیدنی کلات است. ارتفاع این دره از سطح دریا به حدود 2هزار متر می‌رسد. رودخانه پرآب ایدلیک که باعث آبادانی روستای ایدلیک است نیز از میان این دره عبور می‌کند.

از نظر طبیعت، یکی از زیباترین مناطق طبیعی و بکر منطقه، همین تفنگ دره است. بد نیست بدانید که در دوران حمله اسکندر به ایران، برخی بزرگان دین زرتشت به این منطقه گریختند. در مسیر تفنگ دره، می‌توانید شاهد 32 آبشار کوچک و بزرگ باشید. لازم به ذکر است در فصل پاییز و زمستان، احتمال وقوع سیل در منطقه وجود دارد؛ پس بهتر است فقط تابستان را برای بازدید و صعود به این دره انتخاب کنید.

منطقه حفاظت شده جنگل خواجه

کمی قبل‌تر درباره جنگل‌های پسته صحبت کردیم. جنگل‌های پسته وحشی که در نزدیکی کلات نادری و روستای چهچهه قرار دارند، جزو مناطق محافظت‌شده به حساب می‌آیند. این منطقه یکی از زیباترین مناطق طبیعی و جاهای دیدنی کلات نادری محسوب می‌شود. برخی درختان پسته تا حدود 7 متر ارتفاع دارند. در این منطقه نوعی گوره‌خر ترکمنی نیز زندگی می‌کند. بازدید از این منطقه می‌تواند گاهی خطرناک باشد؛ زیرا برخی از گونه‌های پلنگ ایرانی نیز در جنگل‌های خواجه زندگی می‌کنند.

روستای سینی کهنه

روستای سینی کهنه از دیگر جاهای دیدنی کلات است. این روستا در فاصله 35کیلومتری کلات نادری قرار دارد. مردم این روستا به کشاورزی و دامداری مشغول هستند. بد نیست بدانید که کشاورزی در این منطقه به دلیل بارش فراوان باران به‌صورت دیم انجام می‌شود. مردم این روستا زندگی بسیار آرامی را تجربه می‌کنند. هوای عالی و آرامش در محیط موج می‌زند. برخی مردم محلی خانه‌های روستایی خود را به گردشگران کرایه می‌دهند؛ پس می‌توانید چند روزی آرامش را در این روستا تجربه کنید.

جاهای دیدنی تاریخی کلات نادری

قصر خورشید

قصر خورشید یا همان عمارت خورشید از جمله مهم‌ترین جاهای دیدنی کلات نادری مشهد به حساب می‌آید. در اصل اگر بخواهیم مهم‌ترین جاذبه دیدنی کلات را معرفی کنیم، نام عمارت خورشید خوش می‌درخشد. این عمارت سه‌طبقه در سال 1160 ساخته شد. البته ساخت آن را در سال 1151 هجری قمری آغاز کردند. این عمارت به دستور نادرشاه افشار بنا شد. متأسفانه ساخت آن به‌خاطر فوت این پادشاه بزرگ نیمه‌کاره باقی ماند. بر اساس روایات تاریخی، نادرشاه افشار بعد از فتح هند، تراشکارانی را از هند با خود به ایران آورد. سپس از آن‌ها خواست تا روی این عمارت کار کنند. جالب است بدانید که در حجاری‌های روی این عمارت، اشکالی از پرندگان گرمسیری و میوه‌های استوایی به چشم می‌خورد که نمادی از معماری هند است.

در این عمارت، دوازده اتاق مختلف وجود دارد. هر اتاق دارای گچ‌بری بسیار هنرمندانه و زیبا است. به همین خاطر می‌توان حدس زد که این بنا محل سکونت پادشاه و خاندانش بوده است. عمارت خورشید را در دوران قاجار به اقامتگاه مسکونی شاهزاده‌های قجری تبدیل کردند. در دوران معاصر نیز بخش زیرزمین آن به موزه تبدیل شد. درباره این قصر افسانه‌های بسیاری وجود دارد. برخی بر این باور هستند که قصر خورشید محل مخفی‌کردن گنج بزرگ نادر است. البته هنوز کسی موفق به کشف این گنج بزرگ نشده است. این عمارت آن‌قدر اهمیت دارد که می‌توان آن را نمادی از شهر کلات نادری مشهد دانست.

موزه مردم‌شناسی کلات

موزه‌‌های مردم‌شناسی در تمام ایران بهترین موقعیت برای شناخت فرهنگ مردم شهر و دیاری است که به آن سفر کرده‌اید. در شهر کلات نیز می‌توانید شاهد حضور یک موزه مردم‌شناسی باشید. در سفر به کلات نادری، معمولاً در ابتدا از عمارت خورشید دیدن می‌کنند. چند خط قبل، درباره این عمارت به‌صورت کامل صحبت کردیم.

در سال 1385، طبقه زیرین عمارت کاخ خورشید را به موزه مردم‌شناسی کلات تبدیل کردند. این موزه در ساختمانی به مساحت 270 مترمربع قرار دارد. در این موزه می‌توانید از بخش‌های مختلف و غرفه‌های متفاوت دیدن کنید. هر غرفه نشان‌دهنده بخشی از زندگی مردم کلات است. برای مثال در یک غرفه می‌توانید با زندگی عشایر آشنا شوید و در غرفه دیگر با صنایع‌دستی آن آشنا خواهید شد. بازدید از این موزه باعث می‌شود تا اطلاعات بیشتری از کلات نادری داشته باشید.

کتیبه نادری

کتیبه نادری از دیگر معروفترین جاهای دیدنی کلات نادری مشهد است. این کتیبه را هم در کنار عمارت خورشید می‌توان از نمادهای مهم کلات دانست. در بخش ورودی ارغونشاه کلات، کتیبه‌ای روی کوه نقش بسته است. این کتیبه را به دستور مستقیم نادرشاه افشار حجاری کرده‌اند.

در سال 1155، نادرشاه به گلبن افشار، شاعر دربار دستور داد تا شعری زیبا به زبان ترکی در مدح او بسرایند. سپس این شعر را بر روی کوهی که در ورودی شهر قرار دارد، حجاری کنند. ساخت این کتیبه حدود 2 سال به طول انجامید. متأسفانه حجاری این کتیبه نیز همانند ساخت عمارت خورشید با مرگ نادرشاه نیمه‌کاره باقی ماند.

کتیبه نادری حدود 15 متر از سطح رودخانه ارتفاع دارد. به همین خاطر از فاصله دور به‌راحتی نمی‌توان اشعار روی آن را خواند. در این کتیبه شعری با 24 بیت به زبان ترکی وجود دارد. این اشعار با یاد و نام خداوند آغاز شده و در ادامه به مدح نادرشاه افشار می‌پردازد.

برج ارغونشاه

با گشت‌وگذار شهر کلات می‌توانید شاهد حضور انواع جاهای دیدنی تاریخی باشید. برج ارغونشاه یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی کلات است. در گذشته دور، کلات دو دروازه ورودی داشت. یکی از آن‌ها به خارج ایران و دیگری به داخل ایران راه داشتند. برج ارغونشاه یا همان برج دربند، یکی از همین دو دروازه است. این دروازه در آن دوران تونل ورودی شهر به سمت مشهد به حساب می‌آمد.

قدمت این برج به قرن هفتم هجری قمری بازمی‌گردد. دربند ارغونشاه یا همان دروازه ارغونشاه حدود 8 تا 9 متر ارتفاع دارد. قدمت آن به دوران ایلخانیان بازمی‌گردد. برج ارغونشاه در فاصله 200متری کتیبه نادری قرار دارد؛ پس می‌توانید یک تیر و دو نشان بزنید. این برج در ارتفاع 40متری از بستر رودخانه قرار دارد. به همین خاطر سربازانی که روی این برج قرار می‌گرفتند، به‌صورت کامل روی مسیر تسلط داشتند. این برج را حتی از فاصله چندین متری نیز می‌توانید ببینید.

بند نادری

در فاصله 4کیلومتری شرق کلات نادری، یکی دیگر از آثار تاریخی و جاهای دیدنی کلات نادری مشهد قرار دارند. این اثر باستانی، یک سد یا همان بند است. قدمت این اثر تاریخی به دوران سلجوقیان بازمی‌گردد. البته یک‌بار به‌صورت کامل این سد را در دوران نادرشاه افشار بازسازی کرده‌اند. تاج این سد حدود 90 متر ارتفاع و 70 متر عرض دارد. ضخامت دیوار سد بین 20 تا 27 متر متغیر است. در ساخت بند نادری از ساروج و آجر استفاده کرده‌اند. البته برخی مصالح دیگر نیز در دیواره سد به چشم می‌خورد. متأسفانه این سد مقداری آسیب دیده است. به همین خاطر دیگر کاربرد یک سد را ندارد؛ اما هنوز هم بازدید از آن می‌تواند بسیار لذت‌بخش باشد. تصور کنید که در آن دوران با وسایل ساده و ابتدایی چطور چنین سد بزرگی را بنا کردند؟

مسجد کبود گنبد

مسجد کبود از جمله جاهای تاریخی و مذهبی مهم کلات نادری است. قدمت این مسجد زیبا به دوران سلجوقیان بازمی‌گردد. در نزدیکی این مسجد کتیبه‌های سنگی باستانی وجود دارند که قدمت آن‌ها به دوران قاجار باز می‌گردد. این مسجد دارای گنبدی دو پوشه، چهار ایوان، طاق و صحن است. ساقه گنبد استوانه‌ای این مسجد و همچنین فضای زیرگنبد آن به شک هشت‌ضلعی منظور طراحی شده است. صحن مسجد پلان مستطیلی دارد. در طراحی این مسجد از تزیینات سنتی ایرانی استفاده کرده‌اند. طرح‌های اسلیمی، گل‌وبوته و کاشی‌های فیروزه‌ای در هر گوشه از این مسجد به چشم می‌خورد. مسجد کبود دارای طراحی بسیار ساده و دوست‌داشتنی است. در حقیقت این سبک معماری در دوران سلجوقی بسیار رایج بوده است.

بقایای ارگ فرود کلات

وقتی که در ابتدای معرفی یک جاذبه تاریخی از واژه «بقایا» استفاده کردند، باید بدانید که اثر خاصی از آن جاذبه تاریخی دیگر به‌جای نمانده است. بااین‌حال برخی جاذبه‌های تاریخی آن‌قدر ارزشمند هستند که حتی از بقایای آن نیز باید بازدید کرد. در نزدیکی روستای گرو، یکی دیگر از جاهای دیدنی کلات نادری مشهد وجود دارد. بر اساس اسناد تاریخی، در دوران پیش از اسلام و به‌احتمال فراوان در دوران ساسانی، قلعه‌ای قدیمی در این منطقه وجود داشته است. در حال حاضر فقط مقداری از آب‌انبارهای آن را می‌توان مشاهده کرد. این ارگ روی ارتفاعات مشرف به دشت ترکمنستان بنا شده است؛ پس می‌توان حدس زد که این ارگ را با اهداف نظامی بنا کرده بودند.

اقامتگاه تاریخی نادر

شاید با دیدن نام این جاذبه تصور کنید که قرار است یک اقامتگاه بوم‌گردی را به شما معرفی کنیم؛ اما این‌طور نیست. این اقامتگاه یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی کلات است. بر اساس اسناد تاریخی، این اقامتگاه در دوران سلطنت نادرشاه افشار بنا شده است. بسیاری از جاهای دیدنی کلات خراسان رضوی به همان دوران تعلق دارند. برخی افراد بر این باور هستند که این اقامتگاه، آرامگاه نادرشاه افشار است. برخی دیگر می‌گویند که وی این عمارت را به‌عنوان اقامتگاه شخصی خود بنا کرده بود. متأسفانه به دلیل کم‌لطفی مسئولان، این اقامتگاه آسیب بسیاری دیده است و فقط می‌توان شاهد بقایایی از آن بود.

تأسیسات دفاعی دروازه نفته

کلات نادری در دوران افشاریه یکی از شهرهای مهم مرزی ایران بود. به همین خاطر باید به‌خوبی از آن دفاع می‌کردند؛ به همین دلیل است که بسیاری از جاذبه های تاریخی کلات در این منطقه قرار دارند. این شهر دو دروازه اصلی داشت. دروازه جنوبی را با نام دروازه ارغوانشاه می‌شناختند. در بخش شمالی کلات نیز تأسیسات دفاعی ایجاد کرده بودند. بخش شمالی شهر به آسیای مرکزی و ترکمنستان منتهی می‌شد. به همین خاطر باید از آن به‌خوبی دفاع می‌کردند. در این بخش می‌توانید شاهد چندین و چند برج نگهبانی باشید. قدمت این تأسیسات به دوران پیش از افشاریه نیز باز می‌گردد. البته اکثر بخش‌های آن را در دوران افشاریه بازسازی کرده‌اند. تأسیسات دفاعی دروازه نفته جذابیت بسیاری دارند و بسیار زیبا هستند.

روستای سررود و قلعه گبری‌ها

سررود از جمله روستاهای باستانی و مناطق ییلاقی کلات است. داخل این منطقه می‌توانید شاهد باغ‌های پربار میوه و رودخانه‌ای پرآب باشید. در این روستا می‌توانید هم از جاذبه‌های طبیعی دیدن کنید و هم سری به آثار تاریخی بزنید. در بدو ورود به روستای سررود، با قلعه گبری‌ها روبه‌رو خواهید شد. مردم محلی این قلعه را با نام قلعه سورخانه می‌شناسند. دلیل این نام‌گذاری هم وجود حفره‌های مختلف در این قلعه است. برای دسترسی به این قلعه، باید از میان رودخانه عبور کنید. در طول راه از مزارع کشاورزی و بافت طبیعی روستا نیز عبور خواهید کرد. در گذشته بعد شکست ساسانیان از اعراب، گروهی از زرتشتیان از غرب ایران به سمت شرق گریختند. آن‌ها در میان این کوه قلعه‌ای بنا کردند که امروزه آن را با نام قلعه گبری‌ها می‌شناسند.

قلعه ماد (عماد)

درست در 15کیلومتری کلات نادری، دره‌ای با نام دره کارده وجود دارد. در بالای دره کارده، قلعه‌ای بزرگ و دست‌نیافتنی در ارتفاع 2هزارو 376متری به چشم می‌خورد. این قلعه را نام قلعه ماد یا قلعه عمارت می‌شناسند. بر اساس متون تاریخی مختلف، این قلعه در دوران شاه‌عباس صفوی بنا شده است. قلعه ماد در بخش شمال‌شرقی روستای آل قرار دارد. روستای آل و دره آل جزو زیباترین جاهای دیدنی کلات نادری مشهد به‌ حساب می‌آیند؛ پس می‌توانید یک تیر و چند نشان بزنید. در نظر داشته باشید که دسترسی به قلعه ماد بسیار دشوار است. برای بازدید از قلعه باید مهارت کوهنوردی و آمادگی جسمانی کافی داشته باشید؛ در غیر این صورت حین صعود دچار مشکل می‌شوید؛ اما وقتی که به بالای قلعه برسید، می‌توانید از زیبایی آن نهایت لذت را ببرید.