رودخانه سیروان | رودخانه‌ای که از دل طبیعت زیبای کردستان می‌گذرد

رودخانه سیروان به دلیل پیچ‌و‌خم‌های بی‌شمار به یکی از بهترین رودخانه های ایرانی برای رفتینگ تبدیل شده است. این رودخانه با ۴۴۵ کیلومتر طول، از دل دشت‌های سرسبز و صخره‌های بلند می‌گذرد تا منظره‌ای تماشایی از هنرنمایی مادر طبیعت را پیش روی علاقه‌مندان قرار دهد. برای تعریف از خروشان‌بودن رود سیروان کافی است به این نکته اشاره کنیم که در جایگاه پنجمین رودخانه پرآب ایران قرار دارد. به لطف این آب خروشان، تمامی مسیری که سیروان در آن جریان دارد سرسبز و دل‌انگیز است. از طرف دیگر قرارگیری رود سیروان در منطقه خوش‌ آب‌وهوای کردستان باعث شده تا گردشگران با یک تیر دو نشان بزنند و در کنار رودخانه‌گردی، گشت‌و‌گذاری در طبیعت سرسبز این ناحیه داشته باشند. از آنجایی که گردشگری زمانی حسابی خوش می‌گذرد که اطلاعات بیشتری درباره مکان مسافرت داشته باشید، در ادامه اطلاعات لازم برای گشت‌و‌گذار در رودخانه سیروان پالنگان را آماده کرده‌ایم.

رودخانه سیروان کجاست؟

رودخانه سیروان پاوه بین کرمانشاه و سنندج قرار دارد. این رودخانه در منطقه‌ای با نام هورامان به دو قسمت تخت و بلند تقسیم می‌شود. جالب است بدانید قسمت تخت این رودخانه جاذبه‌های گردشگری بیشتری دارد. به همین دلیل گردشگران عموماً راهی قسمت تخت سیروان می‌شوند. جالب‌تر اینکه منطقه اورامان یکی از کهن‌ترین مناطق ایران است. اگر به تاریخ ایران علاقه دارید، در کنار رودخانه‌گردی می‌توانید گشت‌و‌گذاری تاریخی در هورامان داشته باشید. برای رسیدن به سیروان باید راه منطقه اورمان را در پیش بگیرید. جاده‌ای با طول ۷۵ کیلومتر اورامان را به مریوان متصل می‌کند. سیروان در فاصله‌ای نزدیک به اورمان، این ناحیه را از منطقه سرآباد جدا می‌کند. در پایان این مطلب درباره روش‌های دسترسی به سیروان بیشتر صحبت خواهیم کرد.

معرفی رودخانه سیروان

سیروان چیزی حدود ۲۷۰۰ میلیون متر مکعب در سال آبدهی دارد. به لطف این حجم از آب، سیروان همیشه خروشان و تماشایی است و به یکی از بهترین رودخانه های ایران برای رفتینگ تبدیل شده است. سیروان در غرب ایران جریان دارد. این رودخانه از به‌هم‌پیوستن رودخانه‌های قشلاق و گاوه‌رود، سرچشمه گرفته و سپس در بین دره‌های سرسبز کوچک خرمال، شاهو و سالان جاری می‌شود. در نهایت نیز پس از طی مسیری طولانی در طبعیت زیبای کردستان، وارد علاق می‌شود و به دریاچه سد دربندیخان می‌ریزد. عراقی‌ها به سیروان، رود دیاله می‌گویند. از آنجایی که سیروان در منطقه‌ای کوهستانی جریان دارد، با یکی از پرپیچ‌و‌خم‌ترین رودهای ایران روبه‌رو هستیم. این شرایط سیروان را به رودی با جاذبه‌‌های گردشگری بی‌شمار تبدیل کرده است.

همه می‌دانیم که هر کجا آب باشد، سرسبز و دل‌انگیز می‌شود. اطراف سیروان را هم طبیعتی سبز و دلفریب فرا گرفته است. در گوشه‌و‌کنار رودخانه سیروان کردستان تا چشم کار می‌کند، دشت‌های زیبا، چراگاه‌های سرسبز و باغ‌های پرمیوه مشاهده می‌شود. به لطف این شرایط، روستاهای بی‌شماری در اطراف این رودخانه وجود دارد. مردمان این روستا‌ها زندگی خود را با دامپروری و باغداری می‌گذرانند. جاذبه‌های بصری دل‌انگیز، آب‌و‌هوای خوش و طبیعت تماشایی، جای سیروان را در دل علاقه‌مندان به گشت‌وگذار در جاهای دیدنی اطراف سنندج تبدیل کرده است.

پوشش گیاهی و جانوری اطراف رودخانه سیروان پاوه

از آنجایی که آب مایه زندگانی است،‌ محیط‌ زیستی انبوه از گیاهان متنوع و جانوران متفاوت در اطراف سیروان شکل گرفته. در این منطقه تا چشم‌ کار می‌کند درخت‌های وون، بلوط، شرو، میلو، تنگز و پسته وحشی مشاهده می‌شود. به علاقه‌مندان میوه‌‌های خوشمزه این نوید را بدهیم که اطراف سیروان پر است از درخت‌های پربار گردو، توت، گلابی، انجیر و انار. پوشش گیاهی متنوع این منطقه فقط به گیاهان آن خلاصه نمی‌شود. در اطراف سیروان گیاهان ارزشمند دارویی مانند پیچک، کرس، ریواس، هاز، بنا، شنگ، به‌ره‌زا، هاله‌کوک، ترشکه و ته‌ره‌ژه‌ره‌ژا هم به چشم می‌خورد.

گیاهان قازیاخه، گیلاخه، نرمیله،‌ده‌مه‌رواسله، بنا شوانه، کنگر، سپل،‌سیدران، زرده لو، سپل، چنور، سیاولو، که‌ما، قومامه، توسی و شب‌بو نیز در گوشه‌وکنار سیروان می‌رویند. به گیاهانی که اشاره کردیم، گل‌های خوشبو و زیبای نرگس، شب‌بو و میخک را هم اضافه کنید. انصافاً باید گفت این ناحیه بهشت طبعیت‌دوست‌هاست. اگر اهل جمع‌آوری گیاهان دارویی هستید یا اینکه دستی در عکاسی از طبیعت سرسبز دارید، گشت‌و‌گذار در طبیعت حسابی به شما خوش می‌گذرد.

منطقه اطراف رودخانه سیروان کردستان یکی از متنوع‌ترین پوشش‌های جانوری را دارد. برای تعریف تنوع گونه‌های جانوری این منطقه باید بگوییم که نزدیک به ۳۵۷ حیوان در کردستان شناسایی شده‌اند. بیشتر این گونه‌ها در اطراف سیروان زندگی می‌کنند. این منطقه پناهگاهی امن برای انواع پرندگان است. امکان ندارد راهی سیروان شوید و چشمتان به جمال تیهو، کبک، چیل، کبوتر وحشی، لک‌لک، میش مرغ، مرغابی، حواصیل، خروس کولی، سبزقبا، هدهد، دارکوب، چکاوک، زاغ و هما روشن نشود. پرنده‌های شکاری مانند عقاب شاهی، عقاب طلایی، عقاب دریایی، شاهین و قرقی آسمان سیروان را در اختیار گرفته‌اند. سیروان، رودخانه‌‌ای است پر از ماهی‌های کپور و گربه ماهی.

مسیر رودخانه سیروان پالنگان

سیروان چیزی حدود ۴۴۵ طول دارد که قسمت بسیار زیادِ آن از خاک ایران می‌گذرد. این رودخانه از بخش رزاب و مریوان در کردستان سرچشمه می‌گیرد. سپس از شمال غربی اورامان می‌گذرد و دوآب و هرتا را پشت‌سر می‌گذارد. در طول این مسیر، رودخانه‌های ژاوه‌رود، قشلاق، لیله، لوشه و زمکان به آن می‌ریزد تا سیروان پرآب‌تر شود. این رود در نهایت پس از گذر از دره‌های کوچک‌خرمال، شاهو و سالان به کردستان عراق می‌رود.

جاذبه های گردشگری رودخانه سیروان

سیروان سرشار از جاذبه‌های گردشگری است. این منطقه جلوه‌های بی‌نظیری برای علاقه‌مندان طبیعت دارد. از آنجایی که با رودخانه‌ای پر از ماهی روبه‌رو هستیم، ماهیگیری یکی از جاذبه‌های اصلی سیروان به حساب می‌آید. اگر اهل ماهیگیری هستید، این نوید را به شما بدهیم که با دستی پر از ماهی‌های خوشمزه از این سفر باز خواهید گذشت. ناگفته نماند ماهی‌های سیروان به‌راحتی صید نمی‌شوند و باید تجهیزات حرفه‌ای ماهیگیری داشته باشید. اطراف رود سیروان را کوه‌‌های سربه‌فلک‌کشیده و تپه‌های بلند احاطه کرده است. این کوه‌ها علاقه‌مندان به صخره‌نوردی را به چالش می‌کشند. به علاقه‌مندان کوه‌پیمایی پیشنهاد می‌کنیم حتماً کفش مخصوص کوه‌پیمایی در سفر به سیروان همراه داشته باشند.

برای شما گفتیم سیروان رودخانه‌ای پرپیچ‌و‌خم است. این شرایط رودخانه سیروان پالنگان را به رودخانه‌ای جذاب برای علاقه‌مندان رفتینگ تبدیل کرده است. جالب است بدانید شرایط سیروان به گونه‌ای است که مسابقات بین‌المللی رفتینگ در آن برگزار می‌شود. جالب‌تر اینکه رفتینگ غیرحرفه‌ای نیز برای گردشگران در این منطقه مهیاست. از آنجایی که کم پیش می‌آید رودخانه‌ای شرایط لازم برای رفتینگ را داشته باشد، پیشنهاد می‌‌کنیم اگر راهی رود سیروان شدید، حتماً‌ رفتینگ را امتحان کنید. به شما قول می‌دهیم رفتینگ‌سواری بیشتر از چیزی که فکرش را بکنید به شما خوش بگذرد. از هیجان و ماجراجویی در کوه‌و‌کمر و رفتینگ‌سواری در سیروان گفتیم، حیف است که به آرامش طبیعت اطراف این منطقه اشاره نکنیم. سیروان در بعضی از قسمت‌ها آرام می‌شود. اگر به دنبال آرامش هستید و می‌خواهید گوشه‌ای در طبیعت بنشینید و گذر عمر ببینید، سیروان دقیقاً همان‌ جایی است که دنبال آن می‌گردید.

بهترین زمان سفر به رودخانه سیروان

سیروان در بهار هر سال از همیشه خروشان‌تر می‌شود. خوشبختانه آب‌و‌هوای کردستان به گونه‌ای است که حتی در تابستان نیز آب‌و‌هوای سیروان چندان گرم و طاقت فرسا نیست. انصافاً باید گفت با فرا رسیدن پاییز، سیروان کمی سرد می‌شود. با این حال این سرما به اندازه‌ای نیست که گردشگری در آن خوش نگذرد. زمستان‌های سیروان حسابی سرد و سوزان است. در این فصل باید قید گردشگری را بزنید و چشم‌انتظار بهار بمالید.

جاهای دیدنی اطراف رودخانه سیروان

سیروان مسیری طولانی را در دل کردستان شکافته است. این رودخانه در طول مسیر خود از مکان‌های بسیار زیبایی می‌گذرد. به لطف آب خروشان سیروان، روستاهای زیادی در اطراف این رودخانه شکل گرفته‌اند. مکان‌هایی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم از بهترین جاهای دیدنی پاوه هستند که فاصله کمی با اطراف رودخانه سیروان کردستان دارند.

اورامان

اورامان نامی شناخته‌شده برای علاقه‌مندان تاریخ و فرهنگ ایران کهن است. منظور از اورامان، منطقه‌ای کوهستانی در غرب ایران است که دیرینگی آن به دوران آشوریان و مادها باز می‌گردد. اسناد تاریخی در اورامان پیدا شده که از سلطنت هخامنشیان و یونانیان حکایت دارد. اورامانی که از آن صحبت می‌کنیم جاهای دیدنی بی‌شماری دارد که زیباترینِ آن‌ها روستای اورامان تخت است. این روستا یکی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران است. از دور که به آن نگاه کنید، انگار پله‌هایی است که به بهشت می‌رسد.

روستای پالنگان

روستای پالنگان یکی دیگر از روستاهای خوش‌ آب‌و‌هوا و تماشایی در منطقه اورامان به حساب می‌آید. به هر کجای این روستا که نگاهی بیندازید، چشمتان به منظره تماشایی چشمه‌های زلال و آبشارهای خروشان روشن می‌شد. جالب است بدانید پالنگان به لحاظ تاریخی نیز یکی از جاهای دیدنی کردستان شناخته می‌شود. در این منطقه آثار باستانی معروفی مانند قلعه پالنگان، پل‌های تاریخی و قبرستانی قدیمی خودنمایی می‌کند.

روستای هجیج

حدود ۳۴ کیلومتر دورتر از شهر پاوه و ۱۲۳ کیلومتر مانده به کرمانشاه، روستایی با نام هجیج قرار دارد. روستای هجیج همانند دیگر روستاهای این منطقه با معماری پلکانی ساخته شده است. این روستا به داشتن اهالی باصفا و مهمان‌دوست معروف است. از زیبایی های طبیعی روستای هجیج نیز هرچقدر بگوییم کم گفته‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم اگر از گردشگری در روستاهای غرب ایران سیر نمی‌شوید، حتماً در کنار بازدید از سیروان سری به روستای هجیج بزنید. در این مسافرت، گشت‌و‌گذار در چشمه بل کردستان، مسجد جامع، ارتفاعات شاهو و چله خانه را فراموش نکنید.

زیارتگاه سلطان اسحاق

یکی از جاهای دیدنی اطراف رودخانه سیروان پاوه، زیارتگاه سلطان اسحاق است. این زیارتگاه در کناره شمالی سیروان واقع شده است. سلطان اسحاق، فرقه‌ای با نام اهل حق را تشکیل داده است. از همین رو ایشان به‌عنوان شخصیتی برجسته در بین اهالی منطقه شناخته می‌شود. زیارتگاه سلطان اسحاق، مقبره‌ای قدیمی با تاریخچه‌ای کهن است که گردشگری در آن برای علاقه‌مندان تاریخ ایران باستان خالی از لطف نخواهد بود. جالب است بدانید آب خروشان سیروان در مسیری که از زیارتگاه سلطان اسحاق می‌گذرد، آرام می‌شود. اهالی این منطقه آرام‌شدن آب سیروان را دلیلی برای احترام مادر طبیعت به بارگاه سلطان اسحاق می‌دانند. زیارتگاه سلطان اسحاق در همسایگی روستایی با نام نیسانه قرار دارد. این روستا نیز مکان مناسبی برای گردشگری به حساب می‌آید.

مسیردسترسی به رودخانه سیروان

برای شما گفتیم که سیروان به منطقه اورامان در استان کردستان نزدیک است. برای رسیدن به اورامان باید راهی مریوان شوید. به مریوان که رسیدید، راه جاده‌ اورامان را در پیش بگیرید. پس از حدود ۷۵ کیلومتر به سیروان می‌رسید. جاده‌ای که از آن صحبت می‌کنیم شوسه است؛ اما مسیری هموار دارد. از طرف دیگر این جاده در امتداد رودخانه کشیده شده است. به همین دلیل با جاده‌ای روبه‌رو هستید که منظره‌های سرسبز و دلنشینی دارد. در انتهای این جاده به روستاهای اسپریز و هجیج می‌رسید. در فاصله‌ای بین این دو روستا مکانی وجود دارد که بهترین محل برای دسترسی رود سیروان به حساب می‌آید.

رودخانه سیروان با طبیعتی زیبا و دل‌فریب انتظار گردشگران را می‌کشد. مطمئن هستیم با مطالعه زیبایی‌هایی که از این رودخانه با شما در میان گذاشتیم، گشت‌و‌گذار در رودخانه سیروان پالنگان را به برنامه سفرهای تفریحی خود اضافه خواهید کرد. با این حال از آنجایی که می‌دانیم شما نیز اطلاعات سودمند و خاطره‌های شیرینی از جاهای دیدنی استان کردستان دارید، خواهشمندیم این اطلاعات را در قسمت نظرات با همراهان خود در ره بال آسمان و دیگر خواننده‌ها به اشتراک بگذارید.