آبشار ترز | آبشاری استرانژیک در طبیعت مازندران

سفر به شمال ایران همیشه هیجان‌انگیز است. سوادکوه یکی از شهرهای شمالی است که طبیعت آن خیره‌کننده است. در دل طبیعت زیبای سوادکوه، آبشاری تماشایی سرازیر است که دست کمی از تابلوی نقاشی ندارد. اگر بعد از روزهای کاری به آن سری بزنید، خستگی زندگی پردغدغه شهر را از تنتان بیرون می‌کند. این بار قرار است تا پای آبشار ترز برویم و از دیدنی‌هایش لذت ببریم.

آبشار ترز کجاست؟

به طرف استان مازندران که سفر کنید، در شرق استان و در همسایگی تهران و سمنان، به شهر سوادکوه می‌رسید. مسیر را که ادامه بدهید در منطقه لفور و نزدیک به روستای قرآن تالار، آبشار ترز را پیدا می‌کنید. برای رسیدن به این آبشار، می‌توانید از گوگل‌مپ هم کمک بگیرید. بلندی‌های دودانگه و شهر ساری در شرق این منطقه و شهر بابل در غرب آن است. در طرف شمال سوادکوه، به شهرستان قائمشهر و در جنوب آن به فیروزکوه می‌رسید.

معرفی آبشار ترز

به‌لطف رشته‌کوه‌های البرز و دریای خزر، آبشارهای متعددی در دل جنگل‌های سوادکوه جریان دارد. آبشار ترز از بلندی‌های سوادکوه سرچشمه می‌گیرد. این آبشار یکی از 84 آبشار این منطقه است که می‌شود از آن در بخش مرتفع جنگل لفور و منطقه ترز بازدید کرد. سرازیرشدن آب از روی صخره‌ای با عرض زیاد تصویری شگفت‌انگیز را به وجود می‌آورد. بلندای این آبشار به 18 متر می‌رسد. آنچه آبشار ترز را بین دیگر آبشارهای منطقه متفاوت می‌کند، آهکی‌بودن آن است. به‌خاطر رسوب آهک موجود در آب، بستری آهکی در پای آبشار ترز به وجود آمده است. در همان جا می‌شود غاری آهکی هم دید. در پایین آبشار حوضچه‌ای شکل گرفته است که آب‌تنی در آن لذت روزهای گرم تابستان را به اوج می‌رساند.

روی رودخانه ترز پل چوبی کوچکی ساخته‌‌اند که می‌شود با استفاده از آن به طرف دیگر آبشار رفت. این پل‌ها بعد از مدتی پوسیده می‌شوند. خوب است قبل از ردشدن از روی آن، از سالم‌بودنش مطمئن بشوید. آبشار ترز بعد از گذشتن از جنگل و شهرهای دیگر با بابل‌رود یکی می‌شود.

• تاریخچه آبشار ترز

این آبشار به‌خاطر قرارگیری در جنگل‌های هیرکانی ارزش بسیار زیادی دارد. این جنگل‌ها از قدیمی‌ترین جنگل‌ها در سراسر جهان هستند. حدود 25 تا 50 میلیون سال از قدمت جنگل‌های هیرکانی می‌گذرد و به دوره دایناسورها می‌رسد. شاید حالا که سن‌وسال این جنگل را می‌دانید، شاید قدم‌زدن در آن برایتان جالب‌تر باشد. جنگل‌های هیرکانی میراث طبیعی جهان هستند و در یونسکو ثبت شده‌اند.

در گذشته مسیر مالرویی که شما را از ابتدای جنگل لفور به آبشار ترز می‌رساند، راه ارتباطی مهمی بود. در آن زمان این مسیر بخشی از راه ابریشم را در زمستان تشکیل داده بود. بومی‌ها و دیگر مردم با گذشتن از این مسیر به قائمشهر و شیرگاه می‌رسیدند. موقعیت این جنگل در دوره‌های گذشته بسیار استراتژیک بود. حاکم‌های مختلفی مثل مازیار از سلسله کارنوندیان برای جلوگیری از حمله عرب‌ها از موقعیت خوب این جنگل استفاده کرده بود. تونل‌ها، غارها و مسیرهای زیرزمینی جنگل، بهترین پناهگاه‌های طبیعی برای بومی‌ها بود.

• پوشش گیاهی اطراف آبشار

طبیعت سرسبز جنگل لفور هر کسی را به وجد می‌آورد. این جنگل پوششی پرتراکم از درخت‌های هیرکانی دارد. شاخ‌وبرگ درخت‌های بلندقامت راش و ممرز در همدیگر پیچیده‌اند و نور خورشید از فضای خالی بین برگ‌ها می‌گذرد. در مسیر رسیدن به آبشار درخت‌های ازگیل وحشی، خرمالوی جنگلی، انجیر و گوجه سبز روییده‌اند. هر چه به آبشار ترز نزدیک‌تر بشوید، پوشش گیاهی بیشتر و طیف متنوع‌تری از رنگ سبز را می‌بینید. نقاش طبیعت بهترین ترکیب‌بندی رنگ‌ها را برای کشیدن این تابلو استفاده کرده است. خزه‌ها مثل فرشی سبز صخره‌های در تماس با آبشار را پوشانده‌اند. سرخس‌های شاداب‌از صخره آویزان‌اند و زیبایی آبشار ترز را دوچندان کرده‌‌اند. اگر خوب دقت کنید قارچ‌های مختلفی را روی تنه درخت‌ها می‌بینید.

• پوشش جانوری

هزاران موجود در جنگل زندگی می‌کنند. بهتر است به تابلوهای هشدار حیوان‌ها در بیرون از جنگل دقت کنید. جنگل لفور محل زندگی حیوان‌هایی مثل خرس قهوای، گراز و روباه است. از زمانی که وارد این جنگل بشوید، سرودهای هماهنگ و تک‌خوانی پرنده‌ها توجه شما را به خودش جلب می‌کند. عقاب‌ها و اردک‌ها نمونه‌ای از پرنده‌ها در این جنگل هستند.

جاذبه های آبشار ترز

• پیک‌نیک‌کردن کنار آبشار

تا پای آبشار ترز که رفتید، حیف است تخته گاز برانید و از آن بگذرید. اطراف آبشار ترز و زیر سایه درخت‌ها مکان‌های مناسبی برای پیک‌نیک‌کردن هست. کمی بنشینید و خستگی‌هایتان را به آب بسپارید. صدای تلاطم آب موسیقی زنده و گوش‌‌نوازی است که آرامش طبیعت را به وجودتان هدیه می‌دهد. چای آتشی را هم به راه کنید و از سفرتان لذت ببرید.

• عکاسی

جذابیت آبشار ترز از چشم‌های تیز هیچ عکاسی پنهان نمی‌ماند. کافی است دوربینتان را بیرون بیاورید و زاویه‌های مختلفی از آن را ثبت کنید. نتیجه این عکاسی‌ها تماشایی می‌شود.

• آب‌تنی در آب

تنی به آب‌زدن در پای آبشار ترز یکی از تفریح‌هایی است که شما را سرحال می‌کند. آب‌تنی در آب خنکی که از بالای کوه سرازیر می‌شود، لذت‌بخش‌است. تابستان هم باشد، یشتر از هر زمان دیگر از آن لذت می‌برید. فقط حواستان به صخره‌ها و سنگ‌های لیز باشد و محکم روی آن‌ها قدم بگذارید.

• پیاده‌روی در جنگل

اگر باز هم برای کشف جاهای جدید در جنگل مشتاق هستید، ماجراجویی‌تان را ادامه بدهید. قدم‌زدن بین درخت‌هایی که چندین میلیون از عمر آن‌ها می‌گذرد، ماجراجویی را هیجان‌انگیزتر می‌کند. اکسیژن خالص هوای جنگل را نفس بکشید. بوی چوب و خاک خیس، عطر دل‌انگیز جنگل را در فضا پخش می‌کند. اگر بیشتر دقت کنید، عطر خوب سبزی‌های معطری مثل پونه و نعنای کوهی هم با آن مخلوط است. می‌توانید دسته‌ای از این گیاه‌های خوش‌بو بچینید. خواص دارویی خوبی هم دارند. در مسیر پیاده‌روی میوه‌های جنگلی مختلفی می‌بینید. بهتر است قبل از خوردن از سمی‌نبودن آن‌ها مطمئن شوید. در هر مسیری که می‌روید، نشانه بگذارید. با این کار راه برگشت به آبشار ترز را هم گم نمی‌کنید.

وسایل لازم برای بازدید از آبشار ترز ‌

مهم‌ترین وسیله برای گشت‌وگذار در جنگل لفور و رسیدن به آبشار کفش مناسب کوه‌نوردی است. یادتان باشد که باید مسیری دوساعته را پیاده‌روی کنید؛ پس بهتر است کوله‌هایتان سبک باشد. گاهی مسیر خاکی به‌خاطر باران بسیار لغزنده می‌شود. داشتن یک عصای چوبی برای گذشتن از سرازیری هم پیاده‌روی را آسان‌تر می‌کند. احتمال بارش‌باران در این منطقه حتی در روزهای تابستان زیاد است. لباس گرم و ضدآب مثل پانچو می‌تواند در این زمان می‌تواند از شما محافظت کند. مواد خوراکی و آب آشامیدنی از دیگر وسایل ضروری است؛ زیرا اطراف آبشار هیچ امکانات رفاهی موجود نیست. اگر هم قصد کمپ‌کردن دارید، لیستی از وسیله‌های لازم را تهیه کنید.

نکات مهم و ضروری برای بازدید از آبشار ترز

• مسیر پیاده‌رو تا آبشار خیلی سخت نیست و شیب زیادی ندارد؛ اما اگر مشکلات زانودرد شدید دارید، بهتر است ریسک نکنید.
• تا نزدیکی‌های آبشار خطوط تلفن همراه آنتن‌دهی دارد؛ اما هر چقدر به داخل جنگل بروید میزان آنتن‌دهی ضعیف‌تر می‌شود.
• بازدید از این آبشار هزینه‌ای ندارد.
• بهتر است با ماشین شخصی همراه با گروه یا دسته‌جمعی به بازدید از آبشار بروید. مسیر دسترسی به آبشار، مسیری فرعی است و ماشین‌های کمی از آن می‌گذرند.
• یادتان نرود چند کیسه زباله برای جمع‌کردن زباله‌ها همراهتان باشد. ما روی قول شما برای حفاظت از طبیعت حساب کرده‌ایم.

جاهای دیدنی اطراف آبشار ترز

سوادکوه با جاذبه‌های گردشگری‌اش مقصدی زیبا برای تعطیلات و سفر است. این منطقه از جاهای دیدنی اطراف تهران است و هرساله از بازدیدکننده‌های زیادی میزبانی می‌کند. اگر مدت‌زمان بیشتری مهمان این شهر هستید، بازدید از دیگر جاهای دیدنی سوادکوه خالی از لطف نیست.

• سد البرز

سد البرز یکی از مهم‌ترین سدهای مازندران است که آب مصرفی شهرهای شرق مازندران را تأمین می‌کند. به‌خاطر همسایگی با جنگل لفور به آن سد لفور هم می‌گویند. شاید این سد را به اسم آیت‌الله صالحی مازندرانی هم بشنوید. آیت‌الله صالحی مازندرانی نفت‌چالی از بزرگان منطقه لفور است. بلندای سد به 72 متر می‌رسد و حجمی به‌اندازه 150میلیون مترمکعب دارد. سد البرز را در محل تلاقی رودخانه‌های کارسنگ رود و آذررود و اسکلیم روهار ساخته‌اند. وجود این سد کنار طبیعت بی‌نظیر سوادکوه بسیار تماشایی است. تصویر درخت‌ها و کوه‌ها در آب سد منعکس می‌شود و صحنه‌ای دیدنی می‌سازد. خیلی از مسافرها کنار سد توقف می‌کنند تا تماشای آن را از دست ندهند. یکی از بهترین تفریح‌ها ماهیگیری از حاشیه سد است. اگر دلتان خواست، شما هم امتحان کنید. هم فال است و هم تماشا! در نزدیک به این سد می‌توانید کلبه یا اقامتگاه بوم‌گردی هم اجاره کنید.

• جنگل لفور

جنگل لفور از تماشایی‌ترین جنگل‌ها در شمال ایران است. این جنگل‌بخشی از جنگل‌های هیرکانی است که از میلیون‌ها سال قبل به وجود آمد. پوشش گیاهی انبوهی از درخت‌های راش و ممرز بخش‌هایی از جنگل را می‌پوشاند. جنگل لفور چشمه‌ها، آبشارها و رودهای متعددی دارد. هفت آبشار تیرکن، آبشار اسکلیم، آبشار گزو و آبشار اسپی آر، بخشی از جاذبه‌های جنگل لفور هستند. هرکدام از این آبشارها منظره‌ای تماشایی را به وجود آورده‌اند که می‌تواند مقصدی برای گردش باشد. چشم‌انداز سد لفور زیبایی جنگل را دوچندان می‌کند. در بخشی از جنگل حوضچه‌های پرورش ماهی ساخته‌اند که می‌توانید از آن‌ها دیدن کنید و ماهی تازه بخرید. بخش‌های مختلف در این جنگل محلی مناسب برای برپایی چادر و کمپ است؛ البته می‌توانید در کلبه‌های چوبی و اقامتگاه‌های بوم‌گردی هم ساکن بشوید.

• دهستان لفور

اگر دلتان می‌خواهد چند روزی را در طبیعت بکر استراحت کنید، پیشنهاد ما دهستان لفور است. برای رفتن به این دهستان باید خودتان را به سوادکوه برسانید. چشم‌اندازهای کم‌نظیر این روستا گردشگرها را برای بازدید از آن مشتاق می‌کند. در این دهستان آثار تاریخی زیادی را کشف کرده‌اند که قدمت آن‌ها به عصر آن می‌رسد. این دهستان 29 آبادی و روستا دارد. روستایی‌ها بسیار مهربان و مهمان‌نواز هستند. بیشتر آن‌ها به کشاورزی و پرورش دام و طیور مشغول هستند. خوب است کمی با آن‌ها معاشرت کنید و با آداب‌ورسوم و فرهنگ روستایی‌ها آشنا بشوید. یکی از جالب‌ترین سنت‌های همیشگی در دهستان لفور، مراسم نوروزخوانی است. در نیمه اسفند روستایی‌ها برای آمدن بهار جشن و پایکوبی می‌کنند.

اقامتگاه‌های بوم‌گردی متعددی در روستاهای مختلف لفور مهیاست. خیلی از این اقامتگاه‌ها کلبه‌های چوبی هستند و حس‌وحال روستایی دارند. تعدادی از جاذبه‌های گردشگری دهستان لفور را برایتان می‌نویسم. شاید به کارتان بیاید.

• امامزاده سید محمد ال کیا نفت چال؛
• امامزاده سید علی کی امام‌کلا؛
• امامزاده سه تن بزرگوار گزو؛
• آبشار اسکلیم (گالش‌کلا)؛
• دریاچه سد البرز؛
• جنگل خربمرد.

• کوه ترز

کوه ترز یکی از بلندی‌های اطراف سوادکوه است. بلندای آن به 1000 متر می‌رسد. صعود به قله ترز با گذشتن از دشت و جنگل‌های سرسبز بسیار هیجان‌انگیزتر می‌شود. از بالای این قله می‌توانید چشم‌اندازی شگفت‌انگیز به جنگل لفور و سد البرز داشته باشید. در دامنه‌های این کوه گونه‌های جانوری مختلفی مثل جوجه‌تیغی، خرس، پلنگ، گراز، عقاب و قرقاول زندگی می‌کنند. بهترین زمان صعود به این کوه شش ماه اول سال است.

• قلعه کنگلو

قلعه کنگلو دژی قدیمی است که می‌شود بقایای آن را در بالای قلعه‌ای دورافتاده از سوادکوه تماشا کرد. برج‌های دیده‌بانی قلعه هنوز هم سالم باقی مانده است. پلان این بنا به شکل مدور و دوطبقه است و از دور شباهت زیادی به عقابی با بال‌های باز دارد.

• قلعه حسن بور

قلعه حسن بور یکی از آثار تاریخی سوادکوه است که ساخت آن به دوره ساسانیان می‌رسد. این قلعه را به اسم کسلیان هم می‌شناسند. در حال حاضر بخشی از دیوارهای قلعه به یادگار مانده است و باقی بخش‌ها از بین رفته‌اند. برای بازدید از این اثر تاریخی باید به روستای سرخکلا بروید. در ۷کیلومتری این روستا در بخشی از جنگل شاهکوه و لیل آن را پیدا می‌کنید.

بهترین زمان بازدید از آبشار

بی‌تردید بهار از بهترین فصل‌هایی است که می‌توانید برنامه‌ای برای سفر به آبشار ترز بچینید. با آب‌شدن برف‌ها در بالادست، میزان آب به بیشترین حد می‌رسد. گل‌های وحشی در گوشه‌وکنار مسیر جنگل دلبری می‌کنند. سفر در فصل تابستان هم لذت‌بخش است. البته فراموش نکنید که در روزهای گرم هوای شمال رطوبت زیادی دارد. خنکای آب، سفر در این فصل را برایتان جذاب‌تر می‌کند. زیبایی‌ آبشار در پاییز دست کمی از دیگر فصل‌ها ندارد. تصویر آبشار ترز با پس‌زمینه‌ای از رنگ‌های گرم هم دیدنی است. اگر برای سفر در شش ماه دوم سال مشتاق هستید، قبل از حرکت آب‌وهوا را بررسی کنید. معمولاً به‌خاطر بارش باران، تردد در مسیرها سخت‌تر می‌شود. با شروع زمستان سرمای هوا بیشتر می‌شود. این فصل برای اقامت کنار آبشار مناسب نیست.

اقامت در اطراف آبشار

اقامت در طبیعت تجربه‌ای هیجان‌انگیز می‌شود. می‌توانید در فاصله مناسبی از آبشار ترز چادری برپا کنید. وسایلی مثل چراغ قوه، لباس گرم، مواد خوراکی، کیسه خواب و پتوی مسافرتی ضروری است. برای امنیت بیشتر از کباب‌کردن در شب بپرهیزید. عطر گوشت کباب‌شده حیوان‌های وحشی را به طرف شما هدایت می‌کند. در نزدیکی‌های آبشار ترز کلبه‌های چوبی دهکده گردشگری برنجستانک را هم اجاره می‌دهند. این کلبه‌ها از یک طرف چشم‌اندازی به دریاچه و از طرف دیگر به جنگل دارند. در ۲کیلومتری آبشار ترز و در جنگل جوارم می‌توانید کلبه‌های چوبی دیگری را هم پیدا کنید. برای اقامت در طبیعت زیبای سوادکوه اقامتگاه‌های بوم‌گردی هم مهیاست.

مسیرهای دسترسی

اگر ساکن تهران هستید و دلتان سفری یک‌روزه می‌خواهد، آبشار ترز انتخاب مناسبی می‌شود. فاصله این آبشار تا تهران حدود 230 کیلومتر است. دو مسیر مختلف از جاده فیروزکوه و هراز شما را به این آبشار می‌رساند. اگر جاده فیروزکوه را انتخاب کردید، بعد از پل سفید به شیرگاه بروید. در این مسیر ایستگاه راه‌آهن را می‌بینید. ایستگاه را که پشت سر گذاشتید، به طرف بابل بروید تا به خروجی سه‌راه لفور برسید. بعد از 10 کیلومتر مسیر ماشین‌رو تمام می‌شود. باقی مسیر را باید تا کنار آبشار پیاده‌روی کنید.

مسیر دوم از جاده زیبای هراز شروع می‌شود. بعد از گذشتن از شهرهای آمل و بابل، تابلوی امامزاده سیدعلی کیا مسیر سه‌راهی را نشان می‌دهد. مسیر راست سه‌راهی به جاده فرعی لفور منتهی می‌شود. روستاهای قرآن تالار و مرزید ره در این مسیر است. بعد از 10 کیلومتر جنگل و مسیر پیاد‌رو را پیدا می‌کنید. این مسیر جنگل هم‌راستا با سد البرز است. فراموش نکنید که از سد البرز تا جاده پیاده‌رو و خاکی آبشار باید دوساعت پیاده‌روی کنید. برای پیداکردن مسیر می‌توانید از بومی‌های منطقه هم کمک بگیرید.

طبیعت سوادکوه با آبشارهای زیبایی برجسته‌ای دارد. بین آن‌ها آبشار ترز از تماشایی‌ترین جاذبه‌های این منطقه است. تلاش کردیم تا در این سفر مجازی با ره بال آسمان با بخشی از جاذبه‌های این آبشار آشنا بشوید. اگر در سفرهای قبل از این آبشار دیدن کرده‌اید، تجربه‌های ارزشمندتان را در کامنت‌ها بنویسید. از خواندنشان لذت می‌بریم.