همدان یا هگمتانه، یکی از اصیلترین شهرهای ایران است که در دل خود یادگاریهای فراوانی از دورههای مختلف تاریخی و باستانی پنهان دارد. جاهای دیدنی همدان و جاذبه های گردشگریاش، یکی از دیگری زیباتر و پرشورتر هستند. به همدان که سفر کنید، لحظهای حوصلهتان سر نمیرود. از طبیعت زیبا گرفته تا بناهای تاریخی دلکش، همه و همه از سر مهر، آغوششان را به روی گردشگران و مسافران این دیار باز کردهاند. ما نیز امروز قصد داریم به دیدن این جاذبهها برویم. همراهمان باشید تا یک روز هیجانانگیز و پرخاطره را با هم بگذرانیم.
غار علیصدر
بعید است کسی به همدان برود و از غار علیصدر دیدن نکند. این غار یکی از معروف ترین غارهای ایران است که به یکی از جاذبههای گردشگری همدان و یکی از جاهای دیدنی این استان تبدیل شده است. در واقع اگر دوست دارید روزتان را کمی هیجانانگیزتر کنید، حتماً به غار علیصدر بروید. این غار یکی از طولانیترین غارهای آبی دنیاست. خوشبختانه امکانات رفاهی و سرگرمی خوبی در غار تعبیه شده است. برای مثال شما میتوانید با کرایه قایقهای مخصوص، داخل غار پارو بزنید. مسیرتان را نیز با نورهای زیبا تزیین کردهاند. آب داخل غار بسیار سرد و زلال است. کافی است یک چراغ قوه داشته باشید تا با کمک نورش، سنگهای رنگی کف آب را ببینید. گردش در غار علیصدر، در روزهای گرم تابستان، حسابی میچسبد.
مجموعه گنجنامه
یکی دیگر از جاذبه های دیدنی همدان که اکثر گردشگران را به سوی خود میخواند، مجموعه گنجنامه است. این مجموعه، همان طور که از نامش پیداست، گنجی آشکار برای مسافران و حتی اهالی خود همدان محسوب میشود. اینجا آبشار، تله کابین، کتیبههای باستانی، غار آکواریوم و بسیاری خدمات و امکانات عالی برای پذیرایی از مهمانان وجود دارد که یکی از دیگری جذابتر هستند. برای بازدید از مجموعه گنجنامه همدان باید سری به دهکده گردشگری گنجنامه همدان، در ۵کیلومتری همدان بزنید.
پیست اسکی تاریک دره
زیباییهای همدان به روزهای گرمش خلاصه نمیشود. اینجا کوهستانهای وسیعی دارد و گاهی بارش برف تا حدی است که میتوان بهراحتی روی آن به بازی پرداخت. پیست اسکی تاریک دره هم یکی از پیست های اسکی ایران و یکی از جاذبه های گردشگری زمستانی همدان است که هر ساله هوادارن خودش را به چالش میکشد. اینجا اقامتگاه، پناهگاه، رستوران، مدرسه اسکی و سایر امکانات مربوط به یک اسکی حرفهای را دارد. تله سیژ مجموعه هم به سیستم برق اضطراری وصل است تا هیچ مسافری را بین راه جا نگذارد.
تالاب آبشینه
به ۱۵کیلومتری همدان و ۵کیلومتری ملایر که بروید، تالابی زیبا را میبینید که پر است از انواع پرندگان. اگر دستی در پرنده نگری داشته باشید، میدانید که تالابها بهترین مکان برای ثبت لحظات مختلف از زندگی پرندگان متفاوت است. اینجا یک باغ پرندگان طبیعی است که از پرندگان بومی کشورهای مختلف، حتی کشورهای آفریقایی میزبانی میکند. به همدان که رفتید، چند ساعتی هم برای گذران در کنار این تالاب بگذارید.
تپه عباس آباد
به عکس بالا نگاه کنید. این تصویر بهخودی خود گویای زیبایی تپه عباس آباد همدان است. اینجا یک مجموعه تفریحی توریستی است که در جنوب غربی شهر همدان جا خوش کرده است. این مجموعه زیبا با امکانات بسیاری که دارد، هر روز و شب شاید حضور گردشگران همدانی و مسافران دیگر است. تپه عباس اباد همدان در ارتفاعات شهر قرار گرفته و به همین دلیل لقب بام همدان را نیز از آن خود کرده است. از اینجا میتوانید شهر همدان را زیر پای خود ببینید. تصورش را بکنید که شب به این مجموعه بیایید، چراغهای شهر برایتان دلبری میکنند.
تپه هگمتانه
نام تمدن ایرانی با تپه هگمتانه گره خورده است. آنان که دستی در باستانشناسی دارند میدانند که در قرن ۱۷ قبل از میلاد مسیح، مردمانی از قوم ماد در این منطقه فرمانروایی میکردند. از این بخش آثار بسیار نفیس از تمدن آریایی کشف شده است. آثار کشفشدن نشان میدهد که انسانهای آن روزگار به علوم و فنون بسیاری مسلط بودهاند. اهمیت تپه هگمتانه از آن جهت است که به همه جهان ثابت کند، مردم ایران، مردمانی اصیل و متمدن بودهاند. این تپه در سال ۱۳۱۰ به ثبت ملی رسید و زمینهایی که در اطرافش به تملک شخصی درآمده بودند، به مجموعه اضافه شد. برای دیدن شهر تاریخی هگمتانه میتوانید به خیابان اکباتان بروید. این مجموعه روی تپهای عظیم قرار دارد.
تخت نادر همدان
دشت تخت نادر همدان بهشتی است که در کوهپایههای الوند خودنمایی میکند. این دشت زیبا پر است از گونههای مختلف گیاهان معطر و رنگارنگ که در کنار هم سفرهای پرشکوه از هنر پروردگار عرضه میکنند. برای دیدن این جاذبه تماشایی لازم است که از سمت راست آبشار گنجنامه حرکت کنید و به سمت میدان میشان بروید. از کنار رودخانه که بگذرید، به دشت تخت نادر میرسید.
چشمه فرشه
چشمه فرشته یا چشمه فرشته یکی از پرآبترین چشمههای استان همدان است که در نزدیکی الوند قرار دارد. طبیعتی که در مسیر جریان چشمه ایجاد شده است، یکی از زیباترین و چشمنوازترین مناظر استان همدان محسوب میشود. افرادی که سفر را به مقصد طبیعت آغاز میکنند، از قدمزدن در مسیر چشمه لذت میبرند. آب چشمه در نهایت به دره مرادبیگ و روستای سیلوار میرسد. برای دیدن چشمه باید به سمت شمال قله کمرلرزان بروید. مسیر دسترسی به این قله، از روستای دیویجین و دره گرگ راحتتر است.
چشمه ملک
چشمه ملک هم یکی از چشمههای زیبا و دیدنی های همدان است که فقط ۷ کیلومتر تا شهر فاصله دارد. این چشمه در روستایی به نام ملک قرار گرفته است اکثر کوهنوردانی که به نیت فتح الوند یا صعود به ارتفاعات چهار قله عازم سفر میشوند، چشمه ملک را میشناسند. در اطراف چشمه، فضای مناسبی برای اتراق و استراحت است و همین موضوع باعث شده خاطرخواهانش زیاد باشد. این چشمه همین چند سال گذشته به فهرست میراث طبیعی و ملی افزوده شد.
دشت میشان
دشت میشان یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری همدان است. این دشت، پوشیده از انواع گیاهان زیبا و معطر است که با روح و روان گردشگران بازی میکند. زیبایی دشت میشان تا حدی است که میتواند به جای چندین و چند قرص آرامبخش اثر داشته باشد. وارد دشت میشان که شوید، چشمتان سیراب از طبیعت ناب میشود. هوای خنک و ملایم پوستتان را نوازش میکند و صدای پرندگان خوشالحان، گوشتان را سرشار از نغمه های زیبا میسازد. دشت میشان در نزدیکی قله الوند است و چه برای خانوادهها و چه برای کوهنوردان حرفهای، جاذبههای خاص خودش را دارد. اگر به همدان سر زدید، بازدید از این دشت را فراموش نکنید.
آرامگاه باباطاهر عریان
آرامگاه باباطاهر عریان در شهر همدان، یکی دیگر از بناهای تاریخی و مکان های دیدنی همدان است که بازدیدکنندگان بسیاری دارد. اکثر ایرانیان با اشعار باباطاهر آشنا هستند و برایشان جذاب است که در سفر به همدان، سری هم به آرامگاهش بزنند. البته در این آرامگاه، شاعران و ادیبان دیگری مثل محمدبنعبدالعزیز، ابوالفتح اسعد، مفتون همدانی و میرزا علی نقی کوثر نیز دفن شدهاند. هر چند بنای این آرامگاه در سالهای ۱۳۴۶ تا ۱۳۴۹ بازسازی شد؛ اما معماریاش برگرفته از سبک معماری قرون هفتم و هشتم است و به همین دلیل جذابیت خاصی دارد.
آرامگاه بوعلی سینا
ابوعلی سینا، پزشک، فیلسوف و دانشمند بزرگ ایرانی است که نامش در جهان، شهره خاص و عام است. وی تا زنده بود، خدمات گستردهای برای بیماران انجام داد؛ به همین دلیل هم هست که امروزه آرامگاهش به یکی از محبوبترین مکان های دیدنی همدان تبدیل شده است. آرامگاه ابوعلی سینا در سال ۱۳۷۶ به ثبت ملی رسید. تا سالها پیش بنایی چهار طاقی بر مزار بوعلی وجود داشت که گذر زمان باعث تخریبش شده بود. در زمان قاجار، بنایی گنبدی روی مزار ساخته شد؛ اما گویا هنوز هم آنچه حق این دانشمند بود ادا نشده بود. به همین دلیل در سال ۱۳۲۴، با همفکری چند معمار بزرگ، بنایی شبیه گنبد قابوس جای بنای قبلی را گرفت. این بنای باشکوه ۱۲ ستون دارد که هر کدام نماینده یکی از ۱۲ علوم ابوعلی سیناست.
آرامگاه عارف قزوینی
تا آرامگاه بوعلی سینا که بروید، می توانید مزار عارف قزوینی را هم مشاهده کنید. عارف قزوینی از شعرای سرآمد دوران مشروطه بود که شعرهای بسیاری در مدح و وصف آزادیخواهی دارد. تصنیف های بسیاری از این شاعر وارسته در دست است که از نبوغ شعری قوی وی حکایت دارد. بسیاری از اهل ادب برای ادای احترام به این آرامگاه سری میزنند و به همین دلیل اینجا به یکی از بناهای دیدنی همدان تبدیل شده است.
امامزاده هادی ابن علی
یکی از امامزادگان همدان که طرفداران و مریدان بسیاری هم دارد، امامزاده هادیبنعلی است. این امامزاده در میدان باباطاهر و در نزدیکی ارامگاه باباطاهر است؛ به همین دلیل دستیابی به مزارش کار چندان سختی نیست. معماری ساختمان امامزاده به دوره ایلخانیان برمیگردد. اطراف مرقد نیز فضای سبز تعبیه شده و جای مناسبی برای استراحت یکی دوساعته یا پیکنیک اهالی محسوب میشود. این امامزاده به سایر مناطق گردشگری همدان نیز نزدیک است، به همین دلیل اکثر مسافران، سری هم به اینجا میزنند.
امامزاده حسین
امامزاده حسین همدان را به اسم شاهزاده حسین هم میشناسند. علاوه بر اعتقادی که مردم شهر همدان به این امامزاده دارند، زیبایی بنایش نیز دلیلی است که افراد بسیاری را جذب خود کرده است. نسب امامزاده به امام حسن مجتبی میرسد. گنبد امامزاده حسین، آجری است. یک ایوان کوچک و یک ورودی زیبا از خصوصیات این بناست. ضریح این بنا هنوز چوبی است و قدمتش بیشتر از دوران صفوی نیست.
آرامگاه استر و مردخای
یکی دیگر از بناهای بسیار قدیمی و جالب که در میان جاهای دیدنی همدان، خودی نشان میدهد، آرامگاه استر و مردخای است. شاید بنای ظاهری این آرامگاه این تصور را در شما به وجود بیاورد که بنایی اسلامی است؛ اما باید بدانید که در اصل این بنا متعلق به یهودیان بوده است. در واقع بنای کنونی آرامگاه بیش از ۸ قرن قدمت دارد و با اصول اسلامی ساخته شده است. درباره اینکه این دو نفر دقیقاً چه کسانی هستند، هنوز هم شک و شبهههایی وجود دارد و حتی یهودیان غیر ایرانی اصالت این بنا را رسماً تأیید نکردهاند.
بازار سنتی همدان
اگر احیانا دوست دارید یکی از دوستداشتنیترین سوغات همدان را از یکی از زیباترین و جذابترین مراکز خرید همدان تهیه کنید، سری به بازار سنتی شهر بزنید. شما بهتر از ما میدانید که در هر شهر، بازار سنتی، یکی از زندهترین بناهای تاریخی است که با نان و معاش مردمان گره خورده است. بازار سنتی همدان هم یکی از بناهای تاریخی است که از زمان قاجار تاکنون فعالیت میکند و دوستداران بسیاری هم دارد. برای دیدن این باز میتوانید به سمت یکی از سه خیابان باباطاهر، اکباتان یا شهدا بروید.
باغ ایرانی همدان
باغ ایرانی همدان بر اساس اصول معماری و طراحی سایر باغ های ایرانی ساخته شده است. شاید بدانید که معماری این دست باغها با سایر عمارتها فرق میکند. برای مثال جاریبودن آب در محیط باغ و وجود عمارتهایی در مرکز آن، از مشخصههای اصلی باغ ایرانی است. اگر قبلاً به حمام فین کاشان یا باغ اکبریه بجنورد سر زده باشید، شباهت خاص طراحی آبنماها نظرتان را جلب میکند. فضای سبز بسیار زیبا، امکانات رفاهی، هوای تمیز و صدای جریان آب در کنار هم یک مجموعه بینظیر برای تفریح و وقتگذرانی ایجاد کرده است. نماهای این باغ بسیار زیبا و دلفریب است و عکاسان بسیاری را نیز جذب خود کرده است.
برج قربان همدان
برج قربان همدان نمادی از ایثار و پایمردی انسان شریفی است که در زمان حمله مغولان از همشهریان خودش دفاع کرده است. این مرد قربان نام داشت و ایستادگی و مردانگیاش باعث شد که مسجد و بقعهای که در حوالی سنگر دفاعش قرار داشت، به نام برج قربان شهرت پیدا کند. البته این بنا در اصل مقبره چند تا از امرای سلجوقی است، در سال ۱۳۵۴ به ثبت ملی رسید.
پل آبشینه
از همدان به سمت ملایر که بروید، رودخانه آبشینه را میبینید. حدود ۵کیلومتر که دور شوید، پلی روی رودخانه مشاهده میکنید که به پل آبشینه معروف است. این پل یادگار دوره صفوی است و ۵ دهانه زیبا دارد. جنس پل از سنگ و ملات و آجر است و با گذر زمان هنوز هم صلابت و استحکامش حفظ شده است.
حمام تاریخی قلعه همدان
یکی دیگر از بناهای تاریخی همدان که این روزها میزبان موزه مردم شناسی شهر شده است، حمام تاریخی قلعه نام دارد. این حمام زیبا در زمان قاجار ساخته شده است و سبک و سیاق قاجاری دارد. سراغ این حمام قدیمی را باید از محله قاشق تراشها بگیرید. اسم دیگر محله، قلعه قرار است. با این توضیح اگر از زبان یکی از محلیها این نام را شنیدید، خیلی تعجب نکنید. به لطف سازمان میراث فرهنگی، امروزه با حضور در حمام تاریخی قلعه همدان میتوانید با آداب و رسوم و گذشته مردم شهر آشنا شوید. برای دیدن این موزه از موزه های همدان کافی است به خیابان شریعتی بروید.
دره مرادبیگ
یکی از جاهای دیدنی همدان به به تفرجگاهی دلپذیر باری مسافران و ساکنان شهر تبدیل شده است، دره مراد بیگ است. این دره در ۳ کیلومتری شهر همدان است و دسترسی به آن کار چندان سختی نیست. فضای دره بسیار سرسبز و زیباست. رود خروشانی نیز از آن عبور میکند که صفای خاصی به دره بخشیده است. در مسیر دره چند بنای تاریخی مربوط به دوره قاجار هم وجود دارد که دیدنشان خالی از لطف نیست. نکتههای مهمی که در بازدید از دره وجود دارد این است که آب جاری در دره دارای املاح سنگینی است و نوشیدن آن اصلاً توصیه نمیشود. همچنین شیب کنار رودخانه زیاد است و بهندرت میتوانید جای پارک ماشین پیدا کنید؛ پس بهتر است بارتان سبک باشد و ترجیحاً با تاکسی یا اتوبوس به دره سفر کنید و به پیادهروی بپردازید.
دریاچه سد اکباتان
تابستان گرم با آببازی است که صفا پیدا میکند. یکی از جاهای دیدنی همدان که روزهای گرم سال را به ایام خوش و خنک تبدیل میکند، دریاچه سد اکباتان است. قایقرانی، اسکی روی آب، پیکنیک با دوستان، لذتبردن از هوای خوب از جمله مزیتهای حضور در کنار دریاچه سد اکباتان است. اینجا برای رفاه حال مشتریانش مهمانسرا، چایخانه به سبک سنتی و رستوران هم تعبیه کردهاند.
رصدخانه ابن صلاح همدانی
اگر به نجوم و ستارهشناسی علاقه دارید، بازدید از رصدخانه ابن صلاح همدانی را به شما پیشنهاد میکنیم. خوشبختانه این رصدخانه در شمال شرق همدان قرار دارد و دسترسی به آن بسیار آسان است. با این اوصاف میتوانید در کنار بازدید از سایر جاهای دیدنی همدان، زمانی را هم برای حضور در این رصدخانه بگذارید. خبر خوب اینکه جدیدترین و پیشرفتهترین تجهیزات الکترونیکی رصد ستارگان در این مجموعه قرار دارد. دو تلسکوپ بزرگ ثابت و گردان موجود در رصدخانه به شما این امکان را میدهد که برخی از اتفاقات مهم نجومی را به تماشا بنشینید.
شیر سنگی همدان
به خیابان ۱۲متری همدان که بروید، میدانی میبینید که در میان آن یک مجسمه شیر سنگی قرار دارد. سالها پیش در اطراف این میدان، محوطه تاریخی کشف شد که گورها وتابوتهای سفالیاش حکایت از دوره مادها داشت. امروزه برخی از این محوطه زیر منازل مسکونی است و برخی دیگر در زیر میدان قرار دارد. البته برای تاریخ دقیق این گورستان، حدسهای متفاوتی وجود دارد که در آن میان، تعلق آن به دوره مادها از همه قویتر است.
عمارت بدیع الحکما
در دوره قاجار مردی به نام دکتر مهدی بدیع، عمارتی ساخت که این روزها آن را با نام عمارت بدیع الحکما میشناسند. این عمارت یکی از بناهای تاریخی همدان است که بازدیدش خالی از لطف نیست. برای دیدن این عمارت لازم است به سمت دره مراد بیگ بروید. البته این محدوده را این روزها با نام بلوار شهید مصیب مجیدی هم میشناسند. این خانه به ثبت میراث فرهنگی رسیده است.
کلیسای آنجلی
به خیابان طالقانی همدان که بروید، چشمتان به بیمارستان اکباتان میخورد. در این بیمارستان کلیسای کوچکی وجود دارد به کلیسای آنجلی معروف شده است. این کلیسا را شخصی به نام رابی اسحاق بنا کرده و بعد از مرگش نیز در محوطه همین کیسا دفن شده است. گفتیم که کلیسا در محوطه بیمارستان اکباتان قرار دارد؛ به همین دلیل فقط افرادی که وارد بیمارستان شدهاند ميتوانند از آن بازدید کنند. این روزها کلیسای آنجلی همدان به سالن تجمعات و اتاق کنفرانس بیمارستان تبدیل شده است.
کلیسای حضرت مریم
شهر همدان تاریخ پرفراز و نشیبی از سر گذرانده و تمدنها و ادیان مختلف را به چشم دیده است. در یکی از دوران تاریخ، ارامنه بسیاری در این شهر زندگی و تردد میکردند و کلیساهای شهر نمودی از این اتفاق هستند. یکی از این کلیساها، کلیسای مریم مقدس است. این کلیسا در خیابان اکباتان و در محوطه ارامنه همدان قرار دارد. به دیدن این کلیسا که بروید، آثار تاریخی دیگری را نیز سر راهتان مشاهده میکنید که همگی از جاهای دیدنی همدان محسوب میشوند.
گنبد علویان همدان
به چهار باغ علویان همدان که بروید، چند بنای تاریخی را میتوانید ببینید. برای مثال در نزدیکی امامزاده عبدالله، بنایی وجود دارد که به گنبد علویان مشهور شده است. برای دیدن گنبد علویان از میدان عین القضات، میدان امامزاده عبدالله، خیابان باباطاهر و خیابان اکباتان میتوانید اقدام کنید. این شاهکار معماری ایرانی و اسلامی در سال ۱۳۱۰ به ثبت ملی رسیده است.
مسجد جامع همدان
یکی دیگر از جاهای دیدنی همدان که جنبه تاریخی نیز دارد، مسجد جامع این شهر است. کتیبههای این بنا میگویند که قدمت این مسجد به دوره پادشاهی فتحعلی خان و محمد شاه قاجار میرسد. با گذر زمان تغییرات محسوسی در معماری مسجد جامع همدان صورت گرفته که آن را زیباتر و باشکوهتر از قبل میکند.
موزه های همدان
موزه های همدان متنوع و متفاوت هستند. از جمله اینها میتوان به موزه ابوعلی سینا، موزه تاریخ طبیعی همدان، موزه سفال همدان، موزه صنایع دستی همدان، موزه مشاهیر همدان، موزه و سفرهخانه سنتی حمام قلعه همدان و موزه هگمتانه اشاره کرد.
موزه هگمتانه
گفتیم که همدان، یا همان هگمتانه قدیم، یکی از خاستگاههای تمدن آریایی بوده است. به همین دلیل بعید نیست که در این شهر آثار مختلفی از قرون گذشته کشف شود. طبیعی است که این آثار گرانبها در موزه های همدان نگهداری شوند. یکی از مهمترین موزهها، موزه هگمتانه است. اینجا قبلاً مدرسه پرورش بوده است و چند سالی است به جایی برای تکرار تاریخ تبدیل شده. در این موزه آثار پیش از اسلام و آثار اسلامی در دو بخش مجزا در معرض دید قرار گرفتهاند. اگر به کنکاش در تاریخ پرافتخار ایران علاقه دارید، به این موزه سری بزنید. موزه هگمتانه در شرق محوطه هگمتانه قرار دارد و هر روز به غیر از دوشنبهها، آغوشش را به روی مهمانانش میگشاید.
موزه تاریخ طبیعی همدان
علاوه بر موزه هگمتانه، میتوانید کتاب تاریخ طبیعی شهر همدان را در موزه تاریخ طبیعی شهر ورق بزنید. این موزه را جعفر محمد علیزاده با کمک دانشجویانش تأسیس کردهاند و در آن میتوانید انواع گونههای حیوانی، گیاهی و طبیعی ایران و جهان را مشاهده کنید. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در این موزه علاوه بر سنگوارهها و موجودات تاکسیدرمیشده، نمونههای زنده نیز وجود دارد. این موزه در دانشکده کشاورزی دانشگاه همدان قرار دارد.
موزه بوعلی سینا
یکی دیگر از موزه های شهر همدان، موزه بوعلی سینا است. به آرامگاه بوعلی سینا که بروید، موزهای میبینید که پر است از آثار مربوط به ابوعلیسینا. در این موزه ۲۴۲ اثر نگهدار میشود که ۱۳۱ نوشته مربوط به شخص ابوعلی سیناست و ۱۱۱ اثر دیگر منسوب به وی است. دیدن این موزه در کنار سایر جاهای دیدنی همدان میتواند تجربه جذاب و خواستنی باشد.
غار علیصدر، مجموعه گنجنامه، دره مرادبیگ، چشمه فرشه و چند جای دیگر.
این آکواریوم در مجموعه گنجنامه قرار دارد.
این آرامگاه در میدان بوعلی قرار دارد.
موزه هگمتانه، موزه مردم شناسی، موزه بوعلی سینا
واقعا غار علیصدر یه چیز دیگه است
واقعا همین طوره 🙂
باغ عمارت نظری از قلم افتاده و امامزاده کوه قطب سیر کشور
سلام دوست عزیز. ممنونیم برای بازخوردی که دادید.