اهواز مرکز استان خوزستان است و دومین شهر بزرگ ایران محسوب میشود. اما ویژگی مهمتر این شهر، وجود رود معروف کارون است که از میان آن میگذرد و شهر را به دو نیمه شرقی و غربی تقسیم میکند. به همین دلیل، این شهر پل های زیادی دارد که هر کدام هم پیشینه خاصی دارند. شاید اغراق نباشد که اهواز را شهر پلها بنامیم. اگر روزی قصد سفر به جنوب ایران و شهر اهواز را داشتید، حتماً دیدن پل های این شهر را هم در برنامهتان بگذارید. در ادامه، پل های معروف این شهر را که از جاهای دیدنی اهواز هستند، معرفی میکنیم.
پل سفید اهواز
دلیل معروفبودن پل سفید اهواز، این است که این پل، عنوان نخستین پل معلق خاورمیانه و چهارمین پل معلق جهان را دارد. قدیمیهای اهواز این پل را نماد شهر اهواز میدانند و دلیل نامگذاری آن هم رنگ سفید این پل است. پل سفید در سال 1315 و در دوره رضا پهلوی ساخته شده و در سال 1378 بهعنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است. همچنین سال 1389 این پل بازسازی شد؛ زیرا عمر مفید نمونه نخستین، 50 سال بود.
آن طور که گفته میشود کار ساخت این پل برعهده مهندسی آلمانی و همسرش بوده و پشتیبان مالی این پروژه هم یک شرکت سوئدی بوده است. همچنین مشهور است که این مهندس آلمانی در جریان ساخت این پل، سختی زیادی کشید و در نهایت هم به قول معروف «دق کرد!». ماجرا هم این بوده که لوازم کار و خصوصاً جرثقیل استفادهشده برای ساخت قوس اول پل را انگلیس تأمین کرده و بههنگام ساخت بخش دوم و قوس دوم پل، شرکت انگلیسی لوازم را پس گرفته و از ادامه کار سر باز زده است. مهندس آلمانی هم که شاهکارش را نیمهتمام دیده، از غصه، جان به جانآفرین تسلیم میکند. اما بعد از آن همسر مهندس آلمانی کار را ادامه داد و پل سفید ساخته شد.
این پل تماماً از فلز ساخته شده و روی پایههای بتنی استوار شده است. این پل دو قوس بتنی 12 و 20متری دارد و دو دهانه بزرگ آن هم 130 و 136متری است. البته، وقتی شما بهقصد بازدید و گردشگری به سراغ این پلها بروید، شاید این اعداد خیلی برایتان جالبتوجه نباشند. سعی کنید از عظمت پلی که در مقابلتان میبینید، لذت ببرید.
پل سفید بافت قدیمی شهر یعنی بخش شرقی را که کارخانجات صنعتی در آن قرار دارند، به بخش غربی که محل بازارهای تجاری، مراکز خرید اهواز و واحدهای مسکونی است، متصل میکند. خیابان طالقانی، میدان شهدا، فلکه فرمانداری، بیمارستان رازی و امانیه از جمله مناطقی هستند که در مسیر این پل قرار دارند.
پل سیاه اهواز
پل سیاه از قدیمی ترین پل های اهواز است که همزمان با احداث راه آهن کشور ساخته شده است. این پل از جنس فلز است که بر پایههای بتنی استوار شده است. پل سیاه 52 پایه دارد که برخی در بستر رودخانه و برخی روی زمین هستند. دلیل نامگذاری این پل هم، مانند پل سفید اهواز، رنگ بدنه آن است. بعضیها معتقدند بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، نام این پل به پل پیروزی تغییر کرد، و بعضی دیگر نیز این نام را به زمان جنگ جهانی و نقش آن در پیروزی متفقین نسبت میدهند؛ اما در مجموع قدیمیهای شهر اهواز هنوز آن را به همین نام میشناسند.
پل سیاه اهواز هم بر فراز رود کارون ساخته شده و دو طرف شهر را به هم متصل میکند؛ اما تفاوت آن با دیگر پل های اهواز، این است که این پل برای رفتوآمد اتومبیلها یا افراد نیست. این پل برای مسیر قطار سراسری کشور ساخته شده و خط راهآهن بندر امام خمینی را به خط راهآهن خرمشهر-تهران وصل میکند. اگر سفرتان زمینی باشد و با خرید بلیط قطار اهواز، به این شهر سفر کنید، احتمالاً اولین چیزی که میبینید این پل است. طول این پل 1050 متر و عرض آن 6 متر است. پل سیاه دو مسیر رفتوبرگشت برای قطار دارد و در هر طرف هم پیادهرویی با عرض یک متر وجود دارد.
یک نکته جالب توجه درباره پل سیاه این است که در زمان ساسانیان، در همین محل پلی به نام شادووان قرار داشته که بعداً پل سیاه در آنجا ساخته شده است. پل سیاه به آرامگاه علی بن مهزیار هم نزدیک است و میتوانید ضمن بازدید از این پل، این بارگاه را هم زیارت کنید.
پل نادری (پل سلمان فارسی)
این پل چهارمین پل از نظر قدمت در بین پل های اهواز است و از نظر مکان، بین پل سفید و پل هشتم اهواز قرار دارد. پل نادر در سال 1354 به بهرهبرداری رسید و به علت اینکه از نظر قدمت چهارمین پل اهواز است، به پل چهارم هم مشهور است. این پل 576 متر طول و 18 متر عرض دارد. پل نادری خیابان سلمان فارسی را به کوی تختی متصل میکند؛ به همین علت به آن پل سلمان فارسی هم میگویند. اطراف این پل مغازهها و دستفروشهای رنگارنگ زیادی وجود دارند که محل خوبی برای خرید و تهیه سوغات اهواز برایتان فراهم میکند. همچنین نورپردازیهای ویژه این پل در شب، زیبایی فوق العادهای به رود کارون میدهد.
پل صنایع فولاد
عنوان جنوبیترین پل از پل های اهواز، متعلق به پل صنایع فولاد است. دلیل نامگذاری این پل به کاربرد آن بر میگردد. این پل برای بههم متصلکردن کارخانههای صنعت فولاد اهواز ساخته شده است. این پل از نظر قدمت ششمین پل اهواز است و در سال 86 به بهرهبرداری رسیده؛ از این رو به آن پل ششم هم میگویند. طول این پل هم 740 متر و عرض آن حدود 30 متر است.
پل آبشار مصنوعی یا گفتگوی تمدنها
ساختار این پل هم مانند اسمش خاص است. همچنین یک ویژگی بین المللی دارد؛ این پل بهعنوان طولانیترین آبشار مصنوعی خاورمیانه شناخته میشود. از این رو به این پل، پل آبشار هم میگویند. این پل بافت قدیم اهواز را به منطقه کیانپارس (چمران) وصل میکند. همچنین این پل از نظر قدمت هفتمین پل اهواز است. قوس خارجی خارجی این پل 200 متر و قوس داخلی آن 150 متر است. در آبشار مصنوعی اهواز یا همان پل گفتگوی تمدنها از ۶ الکتروپمپ ۹۰۰ کیلوواتی استفاده میشود که آب را از رودخانه به بالای پل میکشند و از دو طرف پل هم دو فواره به داخل رودخانه میریزند. پل آبشار یکی از جاذبههای خیره کننده شهر اهواز است.
پل کابلی اهواز
پل کابلی یا پل غدیر، بزرگترین پل کابلی ایران است. این پل بهعلت ساختار ویژه و شکل خاصش، از نمادهای شهر اهواز به شمار میآید. این پل که حدود هزار متر طول دارد، منطقه امانیه را به خیابان زند متصل میکند. همچنین این پل بزرگترین پل کابلی خاورمیانه است.
پل طبیعت اهواز (پل طبیعت کیانپارس)
پل طبیعت اهواز جدیدترین پل این شهر است که برای پیادهروی و گردش ساخته شده است. این پل کمی شبیه به پل طبیعت تهران است. این پل از پارک لاله تا بلوار ساحلی کیانپارس ادامه دارد. اطراف این پل مانند اکثر پل های اهواز تفریحاتی همچون زمین بدمینتون و فوتبال و ماهیگیری فراهم است. طول این پل که ویژه پیادهروی ساخته شده، 500 متر و عرض آن 5 متر است.
پل ترانزیتی اهواز
سومین پل از نظر قدمت میان پل های اهواز، پلی است که حالا به پل ترانزیتی مشهور است. این پل 500متری پیش از انقلاب ساخته شد و در ابتدا قرار بود پل ریلی باشد، یعنی برای مسیر قطارها ساخته شود؛ اما بعدها از آن برای انتقال و گذر اتومبیلها استفاده شد. ماجرا از این قرار بود که برای اتصال پل سوم به راهآهن اهواز-تهران، یک رشته خط آهن برای عبور قطار روی پل نصب شد؛ ولی استفاده نشد. هنگامی که در سال ۱۳۸۷ این پل مرمت شد، ریلها بهصورت کامل حذف شدند. طول این پل هم 496 و عرض آن حدود 14 متر است.
پل پارک جزیره اهواز
بین پل سفید و پل سیاه، یک جزیره در حاشیه رود کارون ساخته شده که در آن فرایند ساخت پارک جزیره در حال انجام است. پل پارک جزیره، ساحل غربی رود کارون را به این جزیره متصل میکند. البته ارتفاع این پل از دیگر پل های اهواز کمتر است. اطراف این پارک و پل، رستورانها و کافیشاپهای فراوان در کنار بهترین هتلهای اهواز وجود دارد.
پل دانشگاه اهواز
این پل غیر از رفتوآمد، کاربرد دیگری هم دارد. پل دانشگاه یا پل پنجم اهواز، هم مسیر عبور لوله آب شهری از زیر پل است و هم بار ترافیکی غرب به شرق را کاهش میدهد. این پل خیابان دکتر شریعتی را به اتوبان گلستان وصل میکند. این پل یکی از معابر اصلی شهر اهواز است و در اطراف آن فستفودها و رستورانهای اهواز به چشم میخورد. طول پل دانشگاه یا پل پنجم، 480 متر است.
پل شمالی اهواز
نهمین و جدیدترین پل اهواز، هنوز در دست احداث است. زمان بهرهبرداری این پل که برای کاهش ترافیک شهر اهواز طراحی شده، سال 92 اعلام شد؛ اما هنوز کامل نشده است. این پل، بلوار منتهی به فلکه فرودگاه اهواز را به خیابان ۱۸متری چهارم کیانآباد متصل میکند. خبرها حاکی از آن است که نام این پل به «پل سپهبد شهید قاسم سلیمانی» تغییر کرده است. ویژگی اصلی این پل، تعداد پایههای کم داخل بستر رودخانه است که باعث میشود عمر مفید پل بیشتر شود. طول این پل 980 متر است.
در این مقاله از مجله گردشگری ره بال آسمان، پل های اهواز را برایتان معرفی کردیم و به ویژگیهای هرکدام پرداختیم. در اهواز تعداد زیادی پل وجود دارد که بعضی از آنها مانند پل نهم در حال احداث هستند و بعضی مثل پل سیاه، عمر خیلی زیادی دارند. یادتان باشد که بهترین زمان سفر به اهواز، نیمه دوم سال است. در شش ماه ابتدایی سال، گرمای هوا در استانهای جنوبی بهحدی بالاست که تحمل آن از افرادی که به آن عادت ندارند، خارج است. اما از آنجایی که درختان اطراف کارون تقریباً همیشه، حتی در فصل زمستان، سرسبز است، میتوانید در ابتدای فصل پاییز یا زمستان با خرید بلیط هواپیما اهواز، سری به جنوب بزنید و از زیباییها و جاذبههای گردشگری و پل های اهواز لذت ببرید.
پل سفید اهواز
پل سیاه اهواز
پل صنایع فولاد
پل سفید و پل کابلی
پل آبشار یا پل گفتگوی تمدنها