راهنمای سفر یاسوج | شهر آبشارهای خروشان

وارد شهر یاسوج که می‌شوید، در همان ورودی از شما با این جمله استقبال می‌کنند که «به شهر آبشارهای خروشان خوش آمدید». همین جمله کافی است که متوجه شویم پا به سرزمینی گذاشته‌ایم که کوه‌های بلند و آبشارهای متنوع دارد. این شهر که یادگاری از عصر مفرغ و آهن است و گنجینه‌های ارزشمندی در خاک خود مدفون دارد، یکی از مقصدهای گردشگری در نیمه اول سال محسوب می‌شود. نظرتان چیست با هم سری به جاهای دیدنی یاسوج بزنیم و هوایی در کوهستانش تازه کنیم؟

یاسوج کجاست؟

شهرستان بویراحمد، به مرکزیت شهر یاسوج، پرجمعیت‌ترین شهر استان کهگیلویه ‌و ‌بویراحمد در جنوب غربی کشور است که در کنار‌ رودخانه بشار، در دامنه قله دنا و در حصار درختان بلوط قرار دارد. این اقلیم‌ چهارفصل، از دامنه کوه‌های زاگرس تا جلگه خلیج فارس کشیده شده و از شمال به دنا، از غرب به کهگیلویه، از شرق به اقلید و از جنوب به سپیدان و ممسنی منتهی می‌شود.

بهترین زمان سفر به یاسوج | بهار و تابستان

آب و هوای یاسوج به‌طور کلی کوهستانی و سردسیر است و زمستان‌های پربرفی دارد. آب‌شدن‌ برف‌های باقی‌مانده از زمستان‌ باعث پرآب‌شدن‌ سدهای این شهر می‌شود و این شهرستان در بهار و تابستان سرسبزی و زیبایی خاصی به خود می‌بیند. با این توضیح باید گفت بهترین زمان سفر و خرید بلیط هواپیما یاسوج، بهار و تابستان است.

طبیعت یاسوج | جنگل‌های بلوط

در مراتع اطراف یاسوج، پوشش گیاهی غنی از درختان بلوط، زالزالک ارژن، گیاهان پونه کوهی، آویشن و تره کوهی وجود دارد که علاوه بر زیبایی، مصرف دارویی و غذایی هم دارند.

جاهای دیدنی یاسوج | دره‌ها و پارک‌ها

• دره المون

دره المون زیبا در ۵۰کیلومتری یاسوج و در مسیر یاسوج به نورآباد قرار دارد و در مسیر آن روستاهای چهارطاق، دشت و امیر ایوب قرار دارند. لاله‌های واژگون‌ کنار دره‌، جنگل‌های بلوط، رودخانه‌ها، آب‌راه‌ها و چشم‌انداز‌های زیبایی که در این دره قرار دارند، گردشگران فراوانی را به خود دعوت می‌کنند.

• پارک کوهستان

در حاشیه جاده یاسوج به اقلید، در محدوده این شهر پارک کوهستان قرار دارد که از بلندای آن می‌توان شهر یاسوج را مشاهده کرد.

• پارک ساحلی رود بشار

بزرگ‌ترین پارک‌ یاسوج، پارک ساحلی رود بشار است که در همان ورودی شهر به مسافران خوش‌آمد می گوید. این پارک امکاناتی تفریحی، مثل قایق برای سرگرمی و سواری دارد.

• دریاچه مور زرد

دریاچه مور زرد که مردم محلی آن را «برکه دلی بو» صدا می‌کنند، در شمال غرب یاسوج قرار دارد. چشمه‌ها و روان آب‌ها، آب این دریاچه را تأمین می‌کنند. ماهی‌ کپور، قورباغه، لاک‌پشت، خرچنگ و پرندگانی مثل اردک، غاز و مرغ‌ماهی‌خوار و… در اطراف این دریاچه پیدا می‌شوند.

• آبشار مارگون

آبشار مارگون در ۸۰کیلومتری شرق یاسوج، کنار روستای مارگون و داخل تنگه مارگون قرار گرفته است. رگه‌های آبشاری فراوان این آبشار به دره‌ها و رودخانه‌های اطراف، پوشش جنگلی، دشت لاله‌های واژگون و گل‌های وحشی، زیبایی دوچندانی به این منطقه داده است.

• آبشار یاسوج

آبشار یاسوج در شمال‌ شهر و در مسیر یاسوج به شهر سی سخت قرار دارد. این آبشار از چشمه‌های زاگرس در ۳کیلومتری این شهر منشأ می‌گیرد و ۱۰ متر ارتفاع دارد. باغ‌های اطراف این آبشار و آب‌و‌هوای دل‌‌انگیز این منطقه، مخصوصاً در فصل بهار و پاییز، وصف‌ناشدنی است.

• تنگ گنجه ای

تنگ گنجه ای در مسیر یاسوج به سی سخت قرار دارد. این تنگه در میان کوه‌ها و پوشیده از درختان بلوط و چنار است. صدای آواز پرندگان و رودخانه‌ها با خنکی نسیم، در فصل بهار و تابستان فضای منحصربه‌فردی را برای بازدیدکنندگان این منطقه به ارمغان آورده است. در تنگ گنجه ای امکانات تفریحی و اقامتی‌ برای یک پیک نیک کوتاه‌مدت هم وجود دارد و گردشگران می‌توانند چند ساعتی در این منطقه اقامت داشته باشند.

• تنگ مهریان

در روستای مهریان، در مسیر یاسوج به اصفهان، تنگ مهریان قرار دارد و مسیرش به اقلید و آبشار مارگون منتهی می‌شود. در این تنگه، رود مهریان با کش‌وقوس‌های زیبایی در فرشی سبز ‌رنگ از درختان بلوط، گردو، سپیدار، چنار و افرا کشیده شده است. از این تنگه در زمستان به‌عنوان پیست اسکی روی برف استفاده می‌شود.

آب‌ زاییده شده از برف‌های کوه کاکان نیز مسیری موازی با رود مهریان طی می‌کند و به زیبایی‌ این تنگه می‌افزاید. بخشی از آب رود مهریان از چشمه‌های تنگ کبوتری نشأت می‌گیرد و با طی‌ مسیر به رودخانه بشار این شهر ریخته و نهایتاً به رود‌ کارون خوزستان منتهی می‌شود. در این ناحیه تنگه کوچک‌تری به نام دوآب نیز وجود دارد که محل‌ به‌هم‌رسیدن چشمه‌های کوه‌ دنا و کاکان است.

• تنگ تامرادی

نام‌ تنگه تامرادی از نام‌ یکی از طایفه‌های ایل بویراحمد به نام تامرادی گرفته‌شده است و در غرب یاسوج و در مسیر جاده دهستان و سپیدار قرار دارد. در ورودی‌ این تنگه و در نزدیکی‌ روستای حسین آباد آثاری از دوران هخامنشی هم وجود دارد. در این منطقه ۴ آبشار به ارتفاع ۸ تا ۱۵ متر در میان جنگل‌های بلوط قرار دارد. آبشاری با ارتفاع ۵۰متر هم وجود دارد کهشکوه و جلال خالق را فریاد می‌زند. البته دسترسی به این آبشار امکان‌پذیر نیست و فقط از کنار جاده می‌توان آن را تماشا کرد. اطراف تنگه کوه‌های زرآور و ساورز قرار دارند که محل زندگی حیواناتی مثل‌ کبک، سنجاب و خرس است.

• کوه آب نهر

کوه آب نهر در ۹کیلومتری شمال شرق یاسوج و در جنوب روستای چشمه چنار قرار دارد. پوشش گیاهی‌ این کوه نیمه جنگلی است و از جنوب شرق به کوه کامیان متصل است. مسیر اردکان به یاسوج هم از دامنه شمالی‌ این کوه می‌گذرد.

• پیست اسکی کاکان

پیست اسکی کاکان در منطقه بکر کوهستانی‌ یاسوج، در حوالی‌ منطقه آب نهر کاکان و در ارتفاعات دنا قرار دارد. در این منطقه گاهی تا ۳ متر برف می‌نشیند. این منطقه تفریحی و ورزشی امکاناتی مثل تله‌اسکی‌ بشقابی، پیست کوب، رستوران و خوابگاه دارد.

• سد‌ شاه قاسم

در ۱۵کیلومتری جنوب این شهر سد‌ شاه قاسم قرار دارد که از سدهای خاکی جنوب کشور به شمار می‌رود و برای قایق‌رانی و ورزش‌های آبی مناسب است. در اطراف این سد، بقعه امامزاده شاه قاسم و امامزاده شاه مختار هم قرار دارد.

• دریاچه کوه گل

دریاچه کوه گل در شمال شرق سی سخت، در دهانه گردنه بیژن و در کنار تپه‌های کوه گل قرار دارد. در این منطقه دریاچه‌های متعدد فصلی وجود دارد که در زمستان و بهار بسیار پر آب هستند و در تابستان خشک می‌شوند.

اطراف دریاچه هم گیاهانی مثل قارچ کوهی، نعنا، پونه کوهی و بابونه به چشم می‌خورد. این منطقه در بهار و تابستان پر از گل‌های شقایق و آویشن کوهی است و در زمستان نیز محل‌ تجمع پرندگان مهاجری مثل مرغابی، لک‌لک و د‌رنا.

تاریخچه | یاسوج در گذر زمان

یاسوج یا یاسیج به معنای محلی است که در آن گل‌های یاس فراوانی می‌روید. این شهر در گذشته جزئی از استان فارس بوده و پس از جداشدن از شهر‌ بهبهان، به‌عنوان مرکز استان‌ کهگیلویه و ‌بویراحمد انتخاب شده است. از طوایف و ایل‌های مستقر در این شهر می‌توان به ایل‌ قایدگیوی، نگین تاجی، آقایی و تامرادی اشاره کرد که ایل تامرادی بیشترین جمعیت و تأثیرگذارترین نقش‌ سیاسی و اجتماعی را در بین مردم‌ یاسوج دارد.

شواهد‌ کشف ‌شده از تپه شهداء، محوطه باستانی گرو و گورستان پایه‌چول، نشان می‌دهد که از دوران برنز قدمت یاسوج آغاز می‌شود و ما تا جایی می‌دانیم که این شهر ییلاق‌ دولت‌ عیلام بوده است.

بناهای تاریخی | یادگاری از نیاکان

• موزه یاسوج

موزه یاسوج در طبقه دوم اداره کل‌ میراث فرهنگی، صنایع و گردشگری استان قرار دارد و در آن آثار کاوش‌شده از ۳ دوره باستانی پیش‌ازتاریخی، تاریخی و اسلامی به نمایش گذاشته است. این موزه، از موزه‌های مهم‌ محلی و بومی‌ کشور است.

• تل‌ خسروی

تل‌ خسروی مربوط به قبل از دوران هخامنشی است و حدود ۲هزار سال قدمت دارد. عمارت‌ این کاخ با آجر‌های زرد و سرخ را پرفسور گایوب کشف کرد. تل خسروی در اسطوره‌ها منسوب به کیخسرو است. در متون جغرافیایی کهن هم نام‌ یاسوج‌ فعلی تل‌ خسروی بوده است.

• تل‌ مهره ای

تل‌ مهره‌ ای در یک کیلومتری شرق روستای سقاوه قرار دارد و قدمت‌ آن به هزاره سوم و چهارم قبل از میلاد می‌رسد.

• امامزاده‌ فرج الله

نسبت امامزاده‌ فرج الله‌ به امام سجاد (ع) می‌رسد و در شهر یاسوج، خیابان دوم آبشار واقع شده است.

• امامزاده‌ عبدالله

امامزاده‌ عبدالله در روستای نقاره خانه، در نزدیکی یاسوج قرار دارد و در اطرافش قبرهایی با قدمت کهن کشف شده است. روی سنگ‌ ‌قبر این مزارها، طرح‌هایی مثل تصویر سوارکاران شمشیربه‌دست، تصاویر شیر و گاو و نمادهایی مثل خورشید و اسلحه نقش شده است. گفته می‌شود این امامزاده‌ فرزند امامزاده‌ شاه فرم‌الله است.

فرهنگ و هنر | جلوه‌های علم و تمدن

• زبان و گویش

زبان مردم شهرستان بویراحمد به مرکزیت شهر یاسوج، لری جنوبی است که برای لرهای بختیاری قابل‌‌ فهم است. این زبان از زبان پهلوی به یادگار مانده و با دیگر گویش‌های لری تفاوت چندانی ندارد.

• لباس و پوشش

اهالی یاسوج به پوشیدن لباس محلی علاقه‌ خاصی دارند؛ این علاقه علاوه بر روستایی‌ها و عشایر، در بین شهرنشینان هم وجود دارد. لباس‌ زنان یاسوجی از ۳ قسمت سرپوش، بالاتنه و پایین‌تنه تشکیل‌ می‌شود. سرپوش شامل روپوش یا همان روسری است که به آن مینا می‌گویند. روی‌ روپوش، چارقد یا لَچَکی قرار می‌گیرد و در زیر مینا نیز کلاهی کوچک برسر می‌گذارند که به آن زیورآلات و وسایل تزئینی آویزان شده است.

بالاتنه از پیراهن یا جامه تشکیل می‌شود که از زیر گردن تا نوک پا را می‌پوشاند و دارای آستین و سرآستین است. پایین‌تنه هم یک دامن چین‌دار است که تزئینات نواردوزی و پارچه‌های پلیسه‌دار دارد. مردان یاسوجی هم کلاه‌هایی نمدی که به‌صورت نیم‌دایره است بر سر می‌گذارند. تن‌پوش‌های مردانه، کت‌های دراز و بلندی است که تا روی زانو کشیده می‌شود و شالی که دور‌ کمر بسته می‌شود. بزرگان‌ عشایر روی زیرشلواری یک شلوار به رنگ سیاه می‌پوشند، اما طبقه فقیر فقط از زیر‌شلواری یا تنبان استفاده می‌کنند. پاپوش‌های مرسوم در بین مردم یاسوج نیز گیوه و ا‌ر‌سی است. رنگ و جنس لباس‌های محلی غالباً بر اساس گرمسیری و سردسیری بودن‌ مکان، بافت عشایری و روستایی منطقه، سن، گرایش‌های فرهنگی و اعتقادی قوم و… انتخاب می‌شود.

• مشاهیر

یاسوج مهد‌ بسیاری از مشاهیر و بزرگانی است که نامشان برای هر ایرانی آشناست. از این بین می‌توان پرفسور سید علی ملک حسینی، سید امرالله حسینی و حسین پناهی را نام برد.

• موسیقی

ساز، د‌هل، نی و پیشه (که از نی کوتاه‌تر است)، از آلات موسیقی رایج در این شهر‌ هستند. یاسوجی‌ها برای شادی، غم و چرای گوسفندان نواهای خاصی دارند. موسیقی‌ عزا با مهتر نواخته می‌شود و آهنگ آن «تول‌چپ» است. سرنا و دهل هم سازهای شادی مردم یاسوج‌اند و با رقص‌های اصیلی مثل رقص چوب و رقص دستمال نواخته می‌شوند.

• غذاهای محلی

در یاسوج هم مثل همه شهرهای ایران غذاهای محلی‌ متنوعی وجود دارد. آش‌ دوغ که با گیاهان معطر کوهی تهیه می‌شود، شیر برنج، آش کارده که از گیاه گرمسیری کارده تهیه می‌شود و معروف‌ترین آش‌ این شهر است، شله ماشَکی که در زبان‌ محلی به آن ماشک می‌گویند، پلو محلی که از برنج و قارچ و لیزک تهیه می‌شود و غذاهای دیگری مثل تلیت پیاز، آش کشک و مرغ شکم پر، از غذاهای محلی یاسوج به شمار می‌روند.

رستوران های یاسوج | جایی برای شکم‌گردی

یاسوج علاوه بر طبیعت زیبایش، رستوران‌های خوبی هم دارد که غذاهای خوب و خوشمزه‌ای سرو می‌کنند. از میان فهرست بلندبالای رستوران های یاسوج رستوران شاندیز، رستوران باجناق‌ها، رستوران بختیاری، رستوران بابا کوهی، رستوران مبین، رستوران ونوس و فست فود آنیل، آی فود فست فود، فست فود شف و پیتزا ساندویچ سیمرغ از همه معروف‌تر هستند.

اقامت در یاسوج | شب‌مانی در کنار طبیعت

هتل آزادی، هتلی ۴ستاره در یاسوج است که در بلوار نماز و مقابل شهربازی قرار دارد. هتل جهانگردی‌ یاسوج در خیابان پاسداران، کنار بهزیستی استان قرار دارد و یکی از هتل‌های مناسب این شهر است. هتل ارم هم در میدان هفت‌تیر و نبش خیابان جانباز قرار دارد.

سوغاتی یاسوج | یادگار از شهر مردمان غیور

در یاسوج به دلیل کوهستانی بودن، دارا بودن‌ مراتع سرسبز و گیاهان و گل‌های معطر در دامنه‌ها شغل‌هایی مثل دام‌پروری و پرورش زنبور‌ عسل بسیار رونق دارد، به همین خاطر محصولات لبنی و عسل از سوغاتی‌های معروف شهر یاسوج هستند. باغ‌های گردوی اطراف این شهر هم گردوهای مرغوبی تولید می‌کنند.

در مراتع و طبیعت جاهای دیدنی اطراف یاسوج تپه‌های زیبایی قرار دارد که در آن‌ها گیاهان دارویی به‌فراوانی یافت می‌شوند، ازاین‌رو گیاهانی که خاصیت درمانی و دارویی دارند، نظیر گل‌گاو‌زبان، گل‌ بابونه و گل‌ بومادران و… هم از سوغات‌ یاسوج به شمار می‌روند. نان توک یکی از نان‌های محلی این شهر است. به‌خاطر‌ فراوانی‌ درختان بلوط، نان‌ بلوط هم دیگر نان‌ محلی یاسوج به شمار می‌رود که از میوه درخت بلوط تهیه شده‌ و با غذاهایی مانند آبگوشت، کباب و ماست سرو می‌شود.

جاجیم یکی از صنایع دستی یاسوج است که به دست زنان‌ یاسوجی تهیه می‌شود. جاجیم‌ این شهر به‌صورت افقی و روی زمین قرار می‌گیرد و دورتادور آن منگوله‌هایی است. گبه نیز یک فرش با پرزهای بلند است که با موی بز، پنبه یا پشم تهیه می‌شود. گبه در طرح‌ها و رنگ‌های طبیعی و زیبا ساخته می‌شود و مختص‌ فرهنگ لرها است.

مراکز خرید یاسوج | تجربه خرید متفاوت

مراکز خرید یاسوج انواع مختلفی دارند. برای مثال علاوه بر بازارهای محلی در یاسوج چند مرکز خرید به‌روز نیز در این شهر وجود دارد که می‌توانید برای خرید خود به آن‌ها مراجعه کنید. توجه داشته باشید که قیمت پوشاک در این شهر نسبت‌ به شهرهای دیگران ایران کمی بیشتر است. در مجموع مرکز تجاری اطلس، پاساژ ملت و پاساژ امید برای خرید گزینه‌های بیشتری پیش روی شما می‌گذارند. در مرکز تجاری اطلس می‌توانید از شهربازی سرپوشیده هم استفاده کنید.

مسیر‌های دسترسی به یاسوج | پیش به سوی زیباترین آبشارها

• سفر با ماشین شخصی به یاسوج

جاده ۵۵ یاسوج را از شمال به بروجن و از جنوب به برازجان در استان بوشهر می‌رساند. امتداد جاده ۵۵ و سپس جاده ۸۶ این شهر را به بهبهان در استان خوزستان متصل می‌کند. جاده ۷۸ هم راه ارتباطی این شهر با اقلید و یزد است و جاده ۶۷ این شهر را به شیراز وصل می‌کند.

• سفر با اتوبوس به یاسوج

پایانه اتوبوس‌رانی شهید قرنی در بلوار کشاورز یاسوج واقع ‌شده است. شما می‌توانید بلیط اتوبوس یاسوج را از شرکت‌های مسافربری آسیاسفر و جوان‌سیرآسیا تهیه کنید.

• قطار یاسوج

شهر یاسوج به خط‌ ریلی کشور متصل نیست؛ اما خطوط راه آهن این شهر در حال احداث است.

• پرواز یاسوج

فرودگاه یاسوج از فرودگاه‌های فعال جنوبی زاگرس است؛ شرکت هواپیمایی آتا در این فرودگاه، روزانه پروازهایی به تهران و برعکس دارد.

در روزهای گرم سال، سفر به یاسوج را از دست ندهید. این شهر با جاهای دیدنی و مناظر طبیعی و خاصی که دارد، خاطرات خوبی برای شما رقم می‌زند. اگر هم روزی کوله سفر بستید و به این شهر رفتید، نقل خاطره‌ها و تجربه‌هایتان را برای ما سوغات بیاورید و در بخش نظرات بلاگ ره بال آسمان، ما را شریک لحظات خوش خود کنید.