راهنمای سفر دهدشت کهگیلویه و بویراحمد | شهری باستانی که فروپاشید

دهدشت یکی از قدیمی‌ترین شهرهای تاریخی ایران است که زیباترین بخش طبیعت کشورمان را در آغوش می‌گیرد. آرامش دهدشت مثال‌زدنی است و در آن می‌توانید چند روزی از مصاحبت با طبیعت لذت ببرید. با ما همراه باشید تا هر آنچه که نیاز دارید را پیش از سفر به دهدشت بدانید.

دهدشت کجاست؟

دهدشت یکی از شهرهای غرب ایران در استان کهگیلویه و بویراحمد است. این شهر مرکز شهرستان کهگیلویه به حساب می‌آید. دهدشت از نظر آب‌وهوایی، منطقه‌ای معتدل و چهارفصل است.

طبیعت دهدشت

همه مردم محلی و حتی مسافران، دهدشت را به‌عنوان یک شهر چهارفصل می‌شناسند. این شهر در ارتفاع 990‌متری از سطح دریا واقع شده است. به همین خاطر می‌توان آن را یک شهر نیمه‌کوهستانی دانست. با وجود ارتفاع آن از سطح دریا، میانگین دمای هوای سالانه این شهر فقط به 23 درجه‌ سانتی‌گراد می‌رسد. این یعنی همیشه دمای این شهر، در حد دمای اعتدال یا همان دمای آرامش قرار دارد.

طبیعت این شهر به‌حدی زیباست که زبان از وصف زیبایی آن قاصر خواهد بود. مناظر کوهستانی، قله‌های پوشیده از برف، مراتع سرسبز، اسب‌های وحشی که در مراتع مشغول دویدن هستند. در این منطقه به‌لطف آب‌وهوای مناسب و شرایط مطلوب زندگی، می‌توانید گونه‌های بسیاری از حیوانات را ببینید که به‌صورت آزادانه مشغول زندگی هستند. مردم نیز برخورد بسیار خوبی با حیوانات از خود نشان می‌دهند. به همین خاطر حیوانات در کنار انسان‌ها، با صلح و صفا زندگی می‌کنند.

در هر گوشه از این خاک، یک چشمه از دل سنگ بیرون می‌زند. یک غار انتظار شما را می‌کشد. باید تنگه‌های مختلف را فتح کنید و تن خود را در چشمه‌های آب گرم فرو ببرید. حتی چندین و چند روز اقامت در طبیعت بکر این شهر کافی نخواهد بود. با ورود به مناطق بکر طبیعی دهدشت، تمام خستگی زندگی شهری خود را فراموش خواهید کرد.

بهترین زمان سفر

همان طور که اشاره کردیم، دهدشت را به‌عنوان شهر چهارفصل می‌شناسند. این یعنی هوا در هر چهارفصل سال بسیار مطلوب است. با وجود این، بسیاری از مسافران بهار را بهترین زمان سفر به این شهر می‌دانند.

جاهای دیدنی دهدشت

• باغ چشمه بلقیس

باغ چشمه بلقیس یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی دهدشت محسوب می‌شود. قدمت این باغ زیبا به دوران صفویه باز می‌گردد. البته بخش‌هایی از آن در دوران پهلوی ساخته شده است. برخی افراد قدمت این باغ را چند سال می‌دانند. خب قرار نیست در این بخش درباره جاهای دیدنی تاریخی صحبت کنیم! پس بهتر است فقط بدانید که این باغ سرسبز یک حوضچه بزرگ مصنوعی با آب‌نما را در خود جای می‌دهد. دورتادور این باغ، انواع درختان بید و زبان گنجشک به چشم می‌خورند. فضای داخلی این باغ قدیمی، شبیه به یک جنگل کوچک شده است. بازدید از این باغ زیبا، حال دلتان را خوش می‌کند.

• آبشار کمر دوغ

آبشار کمر دوغ یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی دهدشت محسوب می‌شود. کمر دوغ در فاصله 80‌کیلومتری این شهر و 15‌کیلومتری شهر قلعه رئیسی و داخل روستای کمردوغ واقع شده است. این آبشار حدود 100 متر ارتفاع و 60 متر عرض دارد. بسیاری این آبشار را با نام عروس آبشارهای ایران می‌شناسند. فقط زمانی که آن را از نزدیک مشاهده کنید، متوجه عظمت و زیبایی بی‌نظیرش خواهید شد.

• آبشار طسوج

آبشار طسوج یکی از معروف‌ترین آبشارهای ایران و یکی از زیباترین جاهای دیدنی دهدشت به حساب می‌آید. این آبشار در منطقه چرام و 70‌کیلومتری این شهر واقع شده است. آبشار طسوج در یک منطقه گردشگری با همین نام قرار دارد. آب‌وهوای کوهستانی، صدای شرشر آب، آواز پرندگان کوچک، اکسیژن خالص، سرسبزی محض و هر آنچه از زیبایی طبیعت انتظار دارید را می‌توانید در این منطقه گردشگری بیابید.

تاریخچه و قدمت تاریخی

قدمت دهدشت به دوران ساسانیان باز می‌گردد. بر اساس اسناد تاریخی، این شهر به دست پسر اردشیر اول ساخته شده است. به همین خاطر آن را در دوران گذشته با نام بلاد شاپور می‌شناختند. هنوز هم برخی از مردم قدیمی، شهر خودشان را با همان اسم می‌شناسند. متأسفانه بعد از حمله مغول‌ها به ایران، این شهر آسیب بسیاری می‌بیند. به همین خاطر از اواخر دوره تیموریان، بازسازی دهدشت امروزی را آغاز می‌کنند. بنابراین می‌توان گفت که این شهر به دو بخش بافت قدیم و بافت جدید تقسیم می‌شود. در این شهر آثار تاریخی بسیاری وجود دارد. برخی از این آثار به دوران صفوی تعلق دارند. برخی دیگر نیز در بافت قدیمی واقع شده‌اند و دارای هزاران سال قدمت هستند. در حال حاضر بافت قدیمی این شهر که خالی از سکنه است، حدود 35هکتار وسعت دارد.

لازم به ذکر است در دوران ساسانیان، بافت قدیم بلاد شاپور، مطمئن‌ترین و نزدیک‌ترین مرکز ارتباط تجاری بین اصفهان و بنادر جنوبی کشور بود. اصفهان از نظر موقعیت جغرافیایی در مرکز ایران قرار دارد و بنادر جنوبی نیز برای تجارت اهمیت داشتند. همین مسئله موقعیت استراتژیک بلاد شاپور را تقویت می‌کرد. البته اینکه چنین مکانی به یک شهر مهم تبدیل شد، به‌خاطر یک‌پارچگی مردم منطقه نیز بود. شهروندان این شهر به‌خوبی با یکدیگر متحد شدند و یک شهر بزرگ را تشکیل دادند؛ اما خب در همیشه روی یک پاشنه نمی‌چرخد. بعد از دوران مغول، این شهر عظمت خود را از دست داد. در دوران صفویه به این شهر بی‌توجهی بسیاری کردند. به‌خاطر باسازی‌نشدن بسیاری از آثار، اکثر ابنیه تاریخی به خاک تبدیل شدند. با تمام این اوصاف، هنوز هم دهدشت بخشی از هویت ملی ایران به حساب می‌آید.

بناهای تاریخی دهدشت

• مجموعه تاریخی زیر بازار

مجموعه تاریخی زیر بازار یکی از جاهای دیدنی دهدشت به حساب می‌آید. قدمت این اثر تاریخی به دوران پس از اسلام باز می‌گردد. این مجموعه در بخش جنوب‌غربی شهر واقع شده است. مجموعه تاریخی زیر بازار در 25اسفند1379 در فهرست آثار ملی ایران نیز ثبت شد.

• قلعه تاریخی چرام

چرام نام یک منطقه باستانی در دهدشت است. همان طور که اشاره کردیم، در این شهر باستانی، اقوام قدیم ایرانی زندگی می‌کردند. البته جالب است بدانید که قدمت شهر تاریخی چرام نه به دوران ساسانی، بلکه به هزاره 4 پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد. در حقیقت گویا تمدن اصیل و قدیمی عیلامی این مکان سرسبز و عالی را برای زندگی خود انتخاب کرده بودند. پس از عیلامیان، مدتی این منطقه خالی از سکنه باقی ماند. سپس ساسانیان به این منطقه راه پیدا کردند.

چرام یک منطقه کاملاً کوهستانی است. از نظر جغرافیایی، 88درصد منطقه چرام را کوهستان تشکیل می‌دهد. یعنی فقط 12درصد این منطقه دشت وسیع است. قلعه تاریخی چرام نیز دقیقاً در همین دشت‌های سرسبز واقع شده است. قلعه چرام را می‌توان یکی از قدیمی‌ترین و البته مهم‌ترین جاهای دیدنی دهدشت دانست. دسترسی به این قلعه به‌خاطر کوهستانی‌بودن منطقه کمی دشوار است؛ اما زیبایی مناظر طبیعی شما را به‌سمت بالا می‌کشاند.

• بافت قدیمی بلاد شاپور

خب در بخش قبلی درباره تاریخ و سرگذشت این شهر صحبت کردیم. اینکه بلاد شاپور در دوران ساسانی چه شکوه و جلالی داشت و چطور در دوران صفویه به آن کم‌لطفی کردند. حمله مغول‌‌ها به ایران یکی از صفحات خونین و غمناک تاریخ کشورمان محسوب می‌شود. در آن دوران بسیاری از شهرها نابود شدند. این قوم سرکش مردم برخی از شهرها را به‌صورت کامل قتل عام کردند. با وجود این مثل جوانه‌ای کوچک که از کنار درخت بیرون می‌زند و جان دوباره می‌گیرد، مردم بلاد شاپور بعد از حمله خونین مغول‌ها، به منطقه‌ای در نزدیکی شهر قبلی رفتند و شهر دهدشت امروزی را شکل دادند. با وجود این هنوز هم بافت قدیمی این شهر پابرجا باقی مانده تا تاریخ وحشتناک ایران را روایت کند.

همان طور که انتظار می‌رود، قدمت بافت تاریخی این شهر به دوران ساسانی باز می‌گردد. بازدید از این شهر حس‌وحال عجیبی دارد. بی‌تردید با خودتان تجسم می‌کنید که چه قتل‌عام وحشتناکی در این منطقه رخ داده است. خانه‌های ترک‌شده مردم، حس غمگینی دارند. بافت قدیمی بلاد شاپور یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی دهدشت محسوب می‌شود که شهرت جهانی دارد.

• پل قلعه دختر

در شهرهای مختلف کشور، نام قلعه دختر به چشم می‌خورد. جالب اینجاست که داستان خاص و منحصر‌به‌فردی پشت هر کدام از این بناهای تاریخی نهفته است. پل قلعه دختر یکی از جاهای دیدنی دهدشت است. قدمت این پل به دوران ساسانی باز می‌گردد. پل قلعه دختر از جنس ساروج و آهک ساخته شده است. این پل از روی رودخانه عبور می‌کند. بر اساس اسناد تاریخی، گویا در گذشته شدت آب این رودخانه چندین برابر امروز بوده است. به همین خاطر عبور از رود حتی با اسب و تجهیزات ممکن نبود. از‌این‌رو چنین پل عظیمی را روی رودخانه بنا کردند. متأسفانه بخش‌های بسیاری از این پل فرو ریخته است. البته شاید هنوز هم در قلب سنگی پل قلعه دختر، خاطرات عبور ارتش قدرتمند ساسانی باشد. شاید هنوز هم خواب زمانی را می‌بیند که زنده و شاداب بود و سم اسب‌ها را روی پیکر خود احساس می‌کرد.

فرهنگ، هنر و مردم‌شناسی

مردم دهدشت، جزو اقوام لر ایران به حساب می‌آیند. زبان آن‌ها همان زبان لری معمولی است. البته گویش آن‌ها با لرهای دیگر کمی تفاوت دارد. بر اساس آخرین سرشماری انجام‌شده در سال 1395، 57هزار نفر در این شهر زندگی می‌کنند. این تعداد به 14هزار خانواده تقسیم می‌شود. مردم این شهر اکثراً مسلمان و شیعه هستند. از نظر فرهنگ و رسوم، شباهت بسیاری بین مردم دهدشت و سایر اقوام لر وجود دارد. موسیقی و غذای سنتی این اقوام نیز اغلب با هم مشترک است.

مردم این شهر بیشتر به شغل کشاورزی، دامداری، زنبورداری و باغداری مشغول هستند. زنان نیز به ساخت صنایع‌دستی همانند گلیم، جاجیم و فرش دستباف می‌پردازند. چراگاه‌های کوهستانی این شهر باعث شده تا دام و محصولات دامی دهدشت حرف اول را در منطقه بزند. پس می‌توان گفت که محصولات دامی جزء بهترین سوغات این شهر به حساب می‌آید.

اقامت در دهدشت

دهدشت یک شهر نسبتاً کوچک است. متأسفانه هنوز گردشگران از وجود چنین بهشت زیبایی مطلع نیستند. به همین خاطر شاید خبری از هتل‌های لوکس بزرگ در این شهر نباشد. با وجود این، هتل‌های مناسبی همانند هتل بهمنی، هتل آپارتمان بلاد شاپور و مهمان‌پذیر لاله جزء بهترین گزینه‌ها برای اقامت در این شهر محسوب می‌شوند. البته علاوه‌بر انواع هتل و مهمان‌سرا، امکان کرایه ویلا و سوئیت‌های شخصی نیز در این شهر وجود دارد. جالب است بدانید برخی از گردشگران ماجراجو، به دل طبیعت دهدشت می‌زنند و در کنار مناظر طبیعی اقامت می‌کنند. البته اگر شما نیز دلتان می‌خواهد بوی خوش چمن را در مشام خود احساس کنید و با صدای پرندگان از خواب بیدار شوید، باید تابستان را برای سفرتان انتخاب کنید.

رستوران در دهدشت

• رستوران غلامی: دهدشت، بلوار شریعتی؛
• پیتزا بلاد شاپور: دهدشت، بلوار شریعتی؛
• کافه باغ سنتی پاتوق: دهدشت، کنار ایران خودرو.

سوغات دهدشت

• محصولات دامی؛
• لبنیات؛
• سیاه‌چادر؛
• صنایع‌دستی ؛
• عسل کوهستان ؛
• گیاهان دارویی؛
• میوه‌های کوهستانی همانند گردو و بادام.

مسیر دسترسی

• دسترسی زمینی

دهدشت در فاصله 173کیلومتری غرب مرکز استان قرار دارد. یعنی فاصله دهدشت تا یاسوج حدود 3 ساعت خواهد بود. فاصله این شهر تا تهران نیز حدود 860‌کیلومتر است. اگر تهران را مبدأ قرار دهید، باید مسیر را مستقیم به‌سمت جنوب پیش بروید. پس از اصفهان و سمیرم، به جاده کمربندی یاسوج خواهید رسید. از جاده کمربندی باید مسیرتان را عوض کنید و به‌سمت غرب ادامه دهید. این جاده از تهران بسیار طولانی و خسته‌کننده است. پس شاید بهتر باشد سفر با قطار یا اتوبوس را انتخاب کنید. سفر با اتوبوس بسیار مقرون‌به‌صرفه و البته راحت است. فقط کافی است تا حدود 8 ساعت استراحت کنید تا به دهدشت برسید.

البته جالب است بدانید نه‌فقط دهدشت ایستگاه قطار مستقل ندارد؛ بلکه یاسوج نیز فاقد ایستگاه قطار مستقل است. به همین خاطر باید خودتان را به شیراز و ایستگاه قطار صدرا برسانید. از ایستگاه قطار صدرا تا دهدشت حدود 2 ساعت فاصله در پیش دارید.

• دسترسی هوایی

سفر هوایی یک سفر سریع و بدون دردسر است. به همین خاطر بسیاری از مسافران این روش سفر را ترجیح می‌دهند. با وجود این باید بدانید که متأسفانه دهدشت فرودگاه اختصاصی ندارد. از سال 1398، صحبت‌هایی درباره احداث فرودگاه در این شهر مطرح شد؛ اما هیچ اقدامی برای آن صورت نگرفت. به هر صورت تا اطلاع ثانوی، فرودگاه گچساران، نزدیک‌ترین فرودگاه به این شهر محسوب می‌شود. گچساران در فاصله 90‌کیلومتری جنوب این شهر قرار دارد. از گچساران ماشین‌های خطی، تاکسی، اتوبوس و ون برای دهدشت به‌صورت 24‌ساعته حضور دارند. با ماشین شخصی حدود یک ساعت و نیم تا دهدشت راه است.

خب دوستان عزیز ره بال آسمان، نظر شما درباره این راهنمای سفر دهدشت چه بود؟ نظرتان درباره تولید محتوای اختصاصی با موضوع راهنمای سفر کهگیلویه چیست؟ آیا می‌خواهید به‌صورت کامل درباره جاهای دیدنی کهگیلویه با شما صحبت کنیم؟ به امید آنکه به‌زودی شما را در غرب ایران و استان کهگیلویه و بویراحمد ببینیم! نظرات خود را درباره سفر به این شهر زیبا با ما به اشتراک بگذارید.